Grupo para a Emancipación do Traballo

O Grupo para a Emancipación do Traballo (ruso: Освобождение труда ruso, Gruppa osvobozhdenie trudá) foi o primeiro grupo marxista ruso. Fundárono Georgii Plekhanov, Vasili Ignatov, Vera Zasulich, Lev Deutsch (ou Deich) e Pavel Axelrod en Xenebra en 1883. Lev Deutsch houbo de abandonar o grupo cando foi detido pola policía tsarista e enviado a Siberia en 1884. Serguei Ingerman uniuse ao Grupo en 1888, que se dedicou a producir gran cantidade de obras marxistas e á súa distribución en Rusia. Converteuse nun dos principais adversarios do populismo ruso.

Antecedentes

En 1882 diversos emigrados rusos revolucionarios, entre eles Pavel Axelrod, Georgii Plekhanov e Vera Zasulich, convertéronse ao marxismo. Os seus intentos de reunificar a Repartición Negra co grupo principal populista ruso Narodnaya Volia fracasaron, ao oporse este a que a escisión á que pertencían os exiliados ingresase como unha fracción autónoma na agrupación. Cara a setembro de 1883 as negociacións entre ambos os grupos fracasaran e os próximos a Plekhanov decidiron formar un grupo novo cunha identidade abertamente socialdemócrata. Medorentos de que un nome que incluíse o adxectivo identificáselles demasiado co SPD alemán e repelese a algúns rusos, decidiron chamalo «Grupo de Emancipación do Traballo».

Comezos e primeiros reveses

Inicialmente o grupo formárono 5 persoas: Plekhanov, Axelrod, Zasalich, V. I. Ignatov e Lev Deich. Os seus comezos foron duros, atopando hostilidade tanto entre os demais emigrados como en Rusia. Criticábaselles en especial por non unirse a outros grupos revolucionarios nin integrarse na terrorista Narodnaya Volia. Os revolucionarios rusos preferían apoiar a esta e confiaban en que o terrorismo acabaría coa autocracia. En 1883 e 1884 o grupo non contaba con partidario algún na capital rusa.

Ao comezo o grupo definíase como unha asociación de propagandistas dedicados a producir publicidade para as súas ideas marxistas, sen tratar de aumentar o número dos seus membros, e requiría notable financiamento para levar a cabo este obxectivo. Planeaban traducir as principais obras do marxismo ao ruso, así como realizar as súas propias análises sobre a situación social e económica do país desde un punto de vista marxista.

Dada a escaseza de fondos dos membros do grupo, entre os que unicamente Ignatov podía achegar algo de capital para a empresa, Deich propuxo enviar delegados a Rusia para entrar en contacto con simpatizantes que puidesen financiar ao grupo. Esta idea, que se puxo en práctica, fracasou.

En marzo de 1884 Deich foi arrestado polas autoridades alemás en Friburgo cando trataba de introducir propaganda en Rusia de contrabando, entregado ás autoridades rusas e exiliado en Siberia, perdendo o grupo ao seu mellor administrador e pasando as súas tarefas a Axelrod, menos capacitado para iso. En 1885 Ignatov morreu de tuberculose en Exipto, perdendo o grupo outro membro e gran parte do seu financiamento. Desde entón o groso do traballo recaeu en Plekhanov e Axelrod, estando Zasulich a miúdo enferma e deprimida pola detención de Deich, que era a súa parella.

Crecemento

Principais membros do GET

Georgii Plekhanov

Pavel Axelrod

Vera Zasulich

Membros do GET comezaron entón a frecuentar as reunións dos estudantes rusos en Suíza, onde Plekhanov, brillante orador e hábil nos debates, atraeu a gran número deles ás súas conferencias. Axelrod, peor orador, era, con todo, moi efectivo en grupos reducidos, atraendo a un importante grupo de partidarios en Zúric. Os círculos de simpatizantes formados desta maneira dedicáronse ao estudo do marxismo, á vez que achegaban fondos ao GET. A pesar disto os primeiros anos foron exiguos en axudas económicas e o grupo non puido dedicarse en exclusiva á produción de literatura por falta de fondos.

Nos primeiros anos do grupo o seu reto máis formidable foi formular as bases do marxismo ruso, adaptando os postulados de Marx á situación social e política rusa, onde a gran maioría da poboación era campesiña, o proletariado era escaso e a autocracia impedía a formación dun partido político que defendese a súa postura política. Plekhanov redactou dúas importantes obras teóricas neste ámbito: «Socialismo e loita política» (1883) e «As nosas diferenzas» (1885) que trataron de aclarar a incógnita de si Rusia podería evolucionar da agricultura comunal directamente ao socialismo ou debía evolucionar a unha sociedade industrial como as potencias de Europa occidental.

Axelrod e Plekhanov opuxéronse ao crecemento do grupo con novas incorporacións, preferindo crear un grupo de apoio externo e mantendo o carácter literario do GET. O rexeitamento de numerosas persoas interesadas en ingresar no grupo e o control do GET desta agrupación de apoio externo produciu frecuentes rozamentos.

Os contactos do GET cos principais dirixentes marxistas europeos foron ao comezo escasos, preferindo a maioría deles apoiar aos terroristas de Narodnaya Volia que, en palabras do Friedrich Engels, pronto acabarían coa autocracia rusa desencadeando unha revolución como a francesa de 1789. Máis tarde Axelrod describiu a década de 1880 como os «anos de soidade» do grupo, falto de apoio entre os seus correlixionarios europeos. A pesar dos efémeros contactos con grupos simpatizantes en Rusia, a miúdo truncados pola policía tsarista, só na década seguinte logrou o grupo establecer lazos permanentes con agrupacións de apoio no Imperio ruso. Na década de 1880 o seu apoio debeuse principalmente á emigración.

O Grupo representou aos socialdemócratas rusos nos congresos estranxeiros, comezando polo I congreso da Segunda Internacional en 1889.

A década de 1890

En 1893 o GET decidiu organizar formalmente un grupo de apoio, convocando unha conferencia de simpatizantes. O seu número crecera notablemente nos dous anos anteriores. O grupo chamouse «Unión de Socialdemócratas Rusos» e apenas durou uns meses. A actitude condescendente do GET, que se consideraba a si mesmo como a paradigma da ortodoxia marxista fronte ás opinións de moitos dos mozos simpatizantes, fomentou rozamentos entre os veteranos do GET e os máis novos, excluídos do Grupo.

En 1895 o Grupo comezou a publicar textos orientados aos traballadores, editados pola «Unión de Socialdemócratas Rusos no Estranxeiro», formada polo GET e os seus simpatizantes, pero baixo o control do primeiro. Os segundos encargábanse de achegar fondos ao GET e realizar e coordinar o transporte das obras a Rusia, mentres que o contido das publicacións quedaba en mans do GET. O mesmo ano comezaron a publicar un novo xornal, Rabotnik (O traballador), con Axelrod como editor.

Durante 1898 e 1899 o grupo viuse inmerso nas disputas sobre as novas correntes do revisionismo defendido por Eduard Bernstein e o economicismo dalgúns revolucionarios rusos (que daban primacía ás melloras económicas dos traballadores fronte ás reivindicacións políticas). O GET opúxose a ambas as correntes, dedicándose Plekhanov a combater a primeira mentres Axelrod centrábase na segunda.

En abril de 1900 celebrouse un congreso entre o GET e os simpatizantes máis novos, acusados a miúdo polos veteranos de economicistas e revisionistas. Con gran tensión, a reunión acabou coa ruptura entre o GET e os seus partidarios. O Grupo pronto se asociou cun novo grupo de revolucionarios que substituíron a rede de distribución perdida e que incluía a Lenin, Yuli Martov ou Aleksandr Potresov.

Lenin escribiu do Grupo trala súa disolución: «puxo os cimentos do movemento socialdemócrata e deu os primeiros pasos do movemento obreiro en Rusia». Sucedeulle a «Liga da Loita pola Emancipación da Clase Obreira» (ruso: Союз борьбы за освобождение рабочего класса).

Véxase tamén

Bibliografía

• Ascher, Abraham (1972). Pavel Axelrod and the Development of Menshevism (en inglés). Harvard University Press. pp. 420. ISBN 0674659058.