Carmen Blanco García
Carmen Blanco García, nada en Lugo o 12 de maio de 1954,[1] é unha escritora e feminista galega autora de poesía, narrativa e ensaio, e profesora da Universidade de Santiago de Compostela.
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 12 de maio de 1954 (70 anos) Lugo, España |
Educación | Universidade de Santiago de Compostela |
Actividade | |
Campo de traballo | Ensaio |
Ocupación | poetisa |
Xénero artístico | Poesía, ensaio e narración |
Familia | |
Cónxuxe | Claudio Rodríguez Fer |
Premios | |
| |
Participou dende os anos setenta no movemento de liberación das mulleres, e, como ensaísta, centrouse especialmente nas interrelacións de poder, muller, sexo, lugar, memoria, cultura, arte e literatura, temática na que afondou nun camiño libertario na súa obra ensaística e literaria. Centrouse tamén en literatura e cultura galegas, tendo colaborado, asemade, en numerosos libros colectivos, actas de congresos, revistas especializadas e xornais.
Traxectoria
editarTraxectoria vital
editarA comezos dos setenta participou no movemento feminista galego a través de organizacións como a Asociación Galega da Muller (AGM) ou Feministas Independentes Galegas.[2] Tamén colaborou coa revista Festa da Palabra Silenciada e con A Saia. No ano 2000, fixo a letra do himno galego da Marcha Mundial das Mulleres, "Marchando máis alá". Dedicou boa parte do seu activismo ao feminismo e ao estudo das relacións entre a literatura e a muller, do que son mostra os libros Literatura galega da muller (1989), Nais, damas, prostitutas e feirantas (1995), O contradiscurso das mulleres (1995), Mulleres e independencia (1995), Sexo e lugar (2006), Feministas e libertarias (2010) ou Letras lilas (2019).
Foi profesora agregada de Lingua e Literatura Española, con primeiro destino en Santiago de Compostela e segundo en Chantada, e de Lingua e Literatura Galega de ensino medio, con destino en Lugo, así como titular destas últimas disciplinas na Escola Universitaria de Formación do Profesorado de Lugo e na Facultade de Humanidades de Lugo. En 1994 leu na Universidade de Santiago de Compostela a súa tese de doutoramento Imaxes de mulleres na literatura galega contemporánea á luz dos discursos feministas, dirixida por Anxo Tarrío.[3] Exerce como profesora titular de Literatura Galega da Universidade de Santiago de Compostela no Campus de Lugo.
É autora dunha morea de obras ensaísticas do seu campo profesional de coñecemento, a filoloxía e a literatura galegas, con libros referidos a moitas das grandes figuras como Ricardo Carvalho Calero, Luz Pozo Garza, Uxío Novoneyra ou María Mariño. Colaborou en gran cantidade de libros colectivos, actas de congresos, revistas especializadas e xornais.
Dende 1974 comparte vida e parte da súa actividade profesional e civil con Claudio Rodríguez Fer, con quen ten unha filla.[4][2] Con el fundou no 2005 a Asociación para a Dignificación das Vítimas do Fascismo, onde exerceu de secretaria. Formou parte do Consello da Memoria, recibiu o Premio Galiza Mártir da Fundación Alexandre Bóveda (2014) e é autora, con Rodríguez Fer, da exposición “Vermellas” (2009) e do libro Vivas en nós (2011), en homenaxe ás mulleres represaliadas polo levantamento militar de 1936.
Traxectoria artística
editarCoordina, co poeta Claudio Rodríguez Fer, a publicación intercultural e libertaria Unión Libre, Cadernos de vida e culturas,[5] dende 1996.
A súa obra poética consta dos poemarios Estraña estranxeira (BVG, 2004), Un mundo de mulleres (Biblos, 2011) e Lobo amor (Unión Libre, 2011).
A súa obra narrativa está conformada por Vermella con lobos (Xerais, 2004) e Atracción total (Xerais, 2008).
Cultivou a creación plástica deseñando e ilustrando os poemarios Tigres de ternura (Reprografía 1846, 1981, 1982) -Premio da Crítica Española en 1982-, Historia da lúa (Galaxia, 1984), Vulva (Libros da cebra, 1990) e A muller núa (Compostela, 1992) de Claudio Rodríguez Fer, ao igual que o Manifesto por un movemento vital (1990) deste mesmo autor, e foi tamén a creadora do logotipo de Unión Libre.
A súa heterónima Emma Luaces, que leva o nome en homenaxe á anarquista rusa Emma Goldman e á xenealoxía materna da autora, publicou versións de Safo en Do amor e da literatura (Linteo, 2007) e poemas da serie “Lobo azul” (Unión Libre, 2005).
Obra en galego
editarEnsaio
editar- Carballo Calero: política e cultura (1991). Sada: Ediciós do Castro. ISBN 84-7492-519-3
- Literatura galega da muller (1991). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 84-7507-560-6
- Escritoras galegas (1992). Biblioteca 114, Editorial Compostela. ISBN 84-85553-98-5
- Libros de mulleres. (Por unha bibliografía de escritoras en lingua galega: 1863-1992) (Vigo: Edicións do Cumio, 1994). ISBN 84-87126-86-3. 141 páxs.
- O contradiscurso das mulleres. Historia do proceso feminista (1995).[6] Vigo: Nigra. ISBN 84-87709-36-2. 287 páxs. Traducida ao castelán por Olga Novo: El contradiscurso de las mujeres. Historia del proceso feminista (1997). Vigo: Nigra. 320 páxs.
- Mulleres e independencia (1995). Sada: Ediciós do Castro. ISBN 84-7492-754-4. 313 páxs.
- Nais, damas, prostitutas e feirantas (1995). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 84-7507-910-5. 294 páxs.
- Luz Pozo Garza: A ave do norte (2002). Ourense: Linteo. ISBN 84-931893-9-1.165 páxs.
- Alba de mulleres (2003). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 84-8302-970-7. Ilustracións de Sara Lamas. 62 páxs.
- Sexo e lugar (2006). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 84-9782-398-2. 398 páxs..
- Casas Anarquistas de Mulleres Libertarias (A resistencia anarquista das mulleres despois do levantamento fascista de 1936 (2007). A Coruña-Compostela: CNT. 23 páxs.
- María Mariño. Vida e obra (2007). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 978-84-9782-537-5. 157 páxs.
- Uxío Novoneyra (2009). Vigo: A Nosa Terra. ISBN 978-84-8341-420-0. 102 páxs. Reeditado polo Concello de Pontevedra: A lingua latexa (2010), 102 páxs.
- Feministas e libertarias (2010). Santiago: Meubook. ISBN 978-84-15141-06-8. 192 páxs.
- Novoneyra: un cantor do Courel a Compostela. O poeta nos lugares dos seus libros (2010). Noia: Toxosoutos. ISBN 978-84-92792-39-9. 196 páxs.
- Letras lilas. Unión libre, Ccadernos de vida e culturas (2019). Unión Libre. 247 páxs.
Narrativa
editar- Vermella con lobos (2004). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 978-84-9782-180-3. 95 páxs.
- Atracción total (2008). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 978-84-9782-759-1. 206 páxs.
Poesía
editar- Estraña estranxeira (2004). Biblioteca Virtual Galega, Universidade da Coruña.
- Un mundo de mulleres (2011). Mandaio: Biblos Clube de Lectores. ISBN 978-84-15086-11-6. 95 páxs.
- Lobo amor (2011). Unión Libre, Cadernos de vida e Cultura. 241 páxs.
- Na alba atlántica / In the Atlantic Dawn (2016). Lugo: Libros da Cebra. 22 páxs. Tradución ao inglés de Kathleen March.
Conversas
editar- Conversas con Carballo Calero (1989). Vigo: Galaxia. ISBN 84-7154-654-X. Edición ampliada en 2020.
Traducións
editar- Do amor e da literatura (2007). Ourense: Linteo.
- "Dos hortos de Afrodita en Lesbos. Paráfrases de Safo", de Enma Luaces, en Do amor e da literatura (2007). Ourense: Ediciones Linteo.
Edicións
editar- Códice Calixtino, de Luz Pozo Garza (1991). Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
- Umha voz na Galiza, de Ricardo Carvalho Calero (1992). Santiago: Sotelo Blanco. Reedición en 2020 con Pilar García Negro, Universidade da Coruña.
- A casamenteira, de Antonio Benito Fandiño (2000). Ourense Ediciones Linteo. Con Xosé Ramón Barreiro e Laura Tato Fontaíña.
- Antoloxía poética, de Uxío Novoneyra (1997). Vigo: A Nosa Terra/AS-PG.
- Historias fidelísimas, de Luz Pozo Garza (2003). Santiago: PEN Clube de Galicia.
- Memoria solar, Obra poética, de Luz Pozo Garza (2004). Ourense: Linteo.
- María Mariño Carou. Día das Letras Galegas 2007 (2007). Universidade de Santiago de Compostela.
- Xosé María Díaz Castro. Día das Letras Galegas 2014 (2014). Universidade de Santiago de Compostela.
- Manuel María. Día das Letras Galegas 2016 (2016). Compostela: Servizo de Publicacións e Intercambio Científico da USC. ISBN 9788416533626
Obras colectivas
editar- Na boca do lobo. Carapuchiña Vermella vista por... (Editorial Tris Tram, 1998).
- Día das Letras Galegas 2007. María Mariño Carou (USC, 2007). Editora e autora.
- Cartafol de soños, homenaxe a Celso Emilio Ferreiro no seu centenario (1912-2012) (2012).
- Rosalía na cobiza do lonxe (Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades, 2013).
- Unha cesta de pombas e mazás. Homenaxe a Isaac Díaz Pardo (Academia Real Isaac Díaz Pardo, 2013).
- 150 Cantares para Rosalía de Castro (2015, libro electrónico).
- De Cantares Hoxe. Os Cantares gallegos de Rosalía de Castro no século XXI (2015, Fundación Rosalía de Castro/Radio Galega).
- Abadessa, oí dizer. Relatos eróticos de escritoras da Galiza (2017, Através Editora).
Con Claudio Rodríguez Fer
editar- Tigres de ternura (1981, 1982). Deseñadora. Reprografía 1846.
- Con pólvora e magnolias, de Xosé Luís Méndez Ferrín (1989). Vigo: Xerais. Coeditora. 9ª edición revisada en 2019 en Xerais.
- Os eidos, de Uxío Novoneyra (1990). Vigo: Xerais. Coeditora. ISBN 978-84-7507-455-9
- Vermellas. Chamábanlles "rojas" (2009). Universidade de Santiago de Compostela. 60 páxs.
- Vivas en nós. Mulleres represaliadas polo franquismo na Coruña a raíz de 1936 (2011). Comisión para a Recuperación da Memoria Histórica da Coruña. 36 páxs.
- Correspondencia con Carmen Blanco e Claudio Rodríguez Fer., de Isaac Díaz Pardo (2020). Sada: A.C. Irmáns Suárez Picallo.
- Arte epistolar. Envíos, poemas e debuxos para Carmen Blanco e Claudio Rodríguez Fer de Luz Pozo Garza con Claudio Rodríguez Fer (2020). Lugo: Unión Libre, Cadernos de vida e culturas.
- Nós. Galicia mártir. Milicianos. Atila en Galicia, de Castelao (2022). Madrid: Akal.
Obra en castelán
editarTraducións
editar- Extranjera en su patria. Cuatro poetas gallegos. Rosalía de Castro, Manuel Antonio, Luís Pimentel, Luz Pozo Garza (2005). Círculo de Lectores / Galaxia Gutenberg, edición bilingüe galego-castelán.
- Scorpio, de Ricardo Carvalho Calero (2022). Madrid: Editorial Cielo Eléctrico. 345 páxs.
Edicións
editar- La mujer del porvenir. La mujer de su casa, de Concepción Arenal. Ateneo de Santiago - Universidade de Santiago de Compostela. Edición facsimilar bicentenario 1820-2020.
Notas
editar- ↑ "Carmen Blanco García – ilustradora y anarcofeminista". puertoreal.cnt.es. Arquivado dende o orixinal o 10-03-2018. Consultado o 10-03-2018.
- ↑ 2,0 2,1 "Carmen Blanco". Biblioteca Virtual Galega. Arquivado dende o orixinal o 04-04-2008. Consultado o 10-03-2018.
- ↑ "Imaxes de mulleres na literatura galega contemporánea á luz dos discursos feministas". dialnet. Consultado o 10-03-2018.
- ↑ Barrera, Feliciano, ed. (2002). "Blanco García, Carmen". Gallegos. Quién es quien en la Galicia del siglo XXI (en castelán). Santiago de Compostela: El Correo Gallego. p. 70-71. ISBN 84-8064-113-4.
- ↑ Unión libre. Cadernos de vida e culturas
- ↑ Versión en castelán como El contradiscurso de las mujeres (Nigra, 1997) ISBN 84-87709-53-2. Traducida por Olga Novo.
Véxase tamén
editarBibliografía
editar- "Blanco García, Carmen". Diccionario enciclopédico galego universal 9. La Voz de Galicia. 2003-2004. p. 94. ISBN 84-7680-429-6.
- "Blanco García, Carmen". Dicionario biográfico de Galicia 1. Ir Indo Edicións. 2010-2011. pp. 117–118.
- "Blanco García, Carmen". Diciopedia do século 21 1. Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 324. ISBN 978-84-8288-942-9.
- "Blanco García, Carmen". Enciclopedia Galega Universal 3. Ir Indo. 1999-2002. p. 371. ISBN 84-7680-288-9.
- "Blanco García, Carmen". Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada (DVD). 2005. ISBN 84-87804-88-8.
- Alvarellos, Enrique (1993). Mulleres destacadas de Galicia. Alvarellos. pp. 37–38. ISBN 84-85311-96-5.Enrique&rft.aulast=Alvarellos&rft.btitle=Mulleres destacadas de Galicia&rft.date=1993&rft.genre=book&rft.pages=37-38&rft.pub=Alvarellos&rft_id=https://images-na.ssl-images-amazon.com/images/I/41g7o6KWclL.jpg&rft_val_fmt=info:ofi/fmt:kev:mtx:book" class="Z3988">
- Fernández del Riego, F. (1990). Diccionario de escritores en lingua galega. p. 52. Ediciós do Castro.
- Vilavedra, Dolores, ed. (1995). Diccionario da Literatura Galega I. Galaxia. p. 83. ISBN 84-8288-019-5.
- "Carmen Blanco (monográfico)" (2024). Evohé Revista Cultural desde 1996, nº 35.
Outros artigos
editarLigazóns externas
editar- Carmen Blanco Arquivado 04 de abril de 2008 en Wayback Machine. na Biblioteca Virtual Galega.
- Requeixo, Armando, «Parlamento das Letras: Carmen Blanco», "Criticalia", 8-2-2012
- Nº 35, monográfico sobre Carmen Blanco de Evohé: Revista Cultural do Campus Terra-Lugo[Ligazón morta], 2024