Casa de Borbón

Casa de Borbón
Casa materna	Dinastía dos Capetos
Títulos	Rei de España; Rei de Navarra; Rei de Francia; Rei de Nápoles e Sicilia; Gran Duque de Luxemburgo; Duque de Borbón; Duque de Anjou; Duque de Orleáns; Duque de Vendôme; Duque de Parma; Duque de Sevilla;
Fundador	Roberto de Clermont
Último gobernante	Francia e Navarra: Carlos X de Francia (1824-1830); Parma: Roberto I (1854–1859); Dúas Sicilias: Francisco II (1859–1861);
Xefe actual	España: Filipe VI, rei de España (desde 2014); Luxemburgo: Henrique, gran duque de Luxemburgo (desde 2000); Francia e Navarra: Henrique, conde de París e duque de Francia (desde 1999); Francia e Navarra (Blancs d'Espagne): Lois Afonso, duque de Anjou (desde 1989); Parma: Carlos Javier, duque de Parma (desde 2010); Dúas Sicilias (disputado): Carlos, duque de Calabria (desde 1964) ou Carlos, duque de Castro (desde 2008);
Fundación	1272
Destitución	Francia e Navarra: Revolución de Xullo (1830); Parma: anexión polo Reino de Sardeña (1859); Dúas Sicilias: unificación de Italia (1861);
Ramas menores	Casa de Borbón-Anjou; Casa de Borbón-Dúas Sicilias; Casa de Borbón-Parma; Casa de Orleáns Casa de Orleáns-Braganza; ;

A casa de Borbón (en francés: Bourbon, en italiano: Borbone) é unha casa real de orixe francesa (aínda que a primeira coroa á que accedeu foi a do Reino de Navarra), actual casa reinante en España e no Gran Ducado de Luxemburgo. Gobernaron primeiro en Navarra e Francia, pero para o século XVIII os membros da casa de Borbón chegaron aos tronos de España e sur de Italia, destacando o Reino das Dúas Sicilias, ademais de varios pequenos ducados e condados.

Orixes

A Casa de Borbón é unha rama da Dinastía dos Capetos, a máis antiga dinastía real de Europa, que inclúe a todos os descendentes de Hugo Capeto. A rama de Borbón procede do sexto fillo do rei Lois IX de Francia: o señor de Clermont, Roberto de Francia, que se casaría con Beatriz de Borgoña, señora de Borbón. O primeiro duque de Borbón en 1319 foi o fillo de ambos, Lois I de Borbón.

Esta casa real gobernou a Baixa Navarra (desde 1555), e Francia (desde 1589) de xeito conxunto ata 1789 (estalido da Revolución francesa), cando o Reino de Navarra (Baixa Navarra) foi abolido e o seu territorio integrado ao reino francés. A monarquía (constitucional desde 1791) francesa quedou abolida en 1792, e o rei Lois XVI de Francia (e V de Navarra) foi executado en xaneiro de 1793. Posteriormente houbo unha restauración, trala caída do Primeiro Imperio Francés en 1815; pero a Revolución de Xullo depúxoos outra vez e a rama Borbón-Orleáns tomou o poder entre 1830 e 1848, cando a monarquía foi abolida definitivamente.

O primeiro membro da casa de Borbón en España foi Filipe de Anjou, neto de Lois XIV de Francia, que reinou durante 45 anos co nome de Filipe V, quen sucedeu aos Austrias. É neste período onde se substitúe o orixinal francés Bourbon pola súa castelanización, Borbón. En España, os gobernos sucedéronse desde 1700 a 1808 (Guerra da Independencia), 1813 a 1868 (Sexenio Democrático, incluíndo a Primeira República), desde 1875 a 1931, incluíndo a ditadura de Primo de Rivera), (Segunda República), (Ditadura de Francisco Franco) e desde 1975 ata a actualidade.

É da liña española desde onde se desprende, por exemplo, a liña dos gobernantes das Dúas Sicilias (Borbón-Dúas Sicilias), de Parma e Albacete. Os emperadores pretendentes do Brasil, do mesmo xeito que os pretendentes orleanistas do reino de Francia, que descenden dos Borbóns franceses.

Xunto á liña francesa atópanse outras extintas, como a dos Príncipes de Condé (Borbón-Condé) e a dos Príncipes de Conti (Borbón-Conti), e tamén liñas ilexítimas que viven ata hoxe como Bourbon-Busset.

As relacións de parentesco.

Lista de nobres borbónicos

Condes de La Marche

Condes e Duques de Vendôme

Xoán de Borbón (1374–1393)
Lois de Borbón (1393–1446)
Xoán de Borbón (1446–1477)
Francisco de Borbón (1477–1495)
Carlos de Borbón (1495–1514) e Duque (1514–1537)
Antón de Borbón (1537–1562)
Henrique de Borbón (1562–1589)

Condes e Duques de Montpensier

Monarcas borbónicos

Reis de Francia e de Navarra

Versión simplificada do escudo de armas combinado de Francia e Navarra.

O primeiro rei Borbón de Francia foi o rei navarro Henrique III, que asumiu o trono de Francia como Henrique IV. Era fillo de Antón de Borbón e de Xoana III de Navarra. Foi bautizado católico pero profesou a relixión protestante e foi o líder dos hugonotes en Francia trala morte do seu tío Lois I de Borbón, príncipe de Condé. A súa ascensión ao trono francés estivo chea de problemas, debido á súa relixión.

Henrique IV de Francia e III de Navarra (1589–1610)
Lois XIII de Francia (1610–1643)
Lois XIV de Francia (1643–1715)
Lois XV de Francia (1715–1774)
Lois XVI de Francia (1774–1792) de facto (1792–1793) pretendente
Lois XVII de Francia (1793–1795) pretendente
Lois XVIII de Francia (1795–1814) pretendente (1814–1824) de facto
Carlos X de Francia (1824–1830) de facto (1830–1836) pretendente

Pretendentes

Versión simplificada das armas de Francia durante a Restauración, máis tarde usada polos pretendentes lexitimistas ao trono de Francia.

Lois Antón de Borbón, Lois XIX, (1836-1844)
Henrique de Borbón e Borbón-Dúas Sicilias, Henrique V, (1844-1883)

Pretendentes (lexitimistas Blancs d'Eu e orleanistas)

Lois VII de Orleáns (1850–1894)
Lois VIII de Orleáns (1894–1926)
Xoán III de Orleáns (1926–1940)
Henrique VI de Orleáns (1940–1999)
Henrique VII de Orleáns (1999–presente)

Pretendentes (lexitimistas Blancs d'Espagne)

Xoán de Borbón e Braganza, Xoán III, (1883-1887).
Carlos María de Borbón, Carlos XI, (1887-1909)
Xaime de Borbón, Xaime I, (1909-1931)
Afonso Carlos de Borbón, Carlos XII, (1931-1936)
Afonso XIII de España, Afonso I, (1936-1941)
Xaime Henrique de Borbón, Henrique VI, (1941-1975)
Afonso de Borbón e Dampierre, Afonso II, (1975-1989)
Lois Afonso de Borbón, Lois XX, (1974-)

Escusón da dinastía de Borbón-Anjou, presente no escudo de España desde o reinado de Carlos III.

Ramas bastardas de Francia

Á casa francesa de Borbón están vinculadas tres ramas bastardas: a rama de Vendôme, vén de César de Borbón, maior dos fillos naturais de Henrique IV e de Gabrielle de Estrées; a rama de Maine, vén de Lois Augusto de Borbón, maior dos fillos naturais de Lois XIV e de Mme de Montespan; a rama de Penthièvre, vén de Lois Alexandre, conde de Tolosa e duque de Penthièvre, irmán máis novo do precedente.

Reis de España

Nacida de Philippe, duque de Anjou (Filipe de Anxou, en galego ^{[Cómpre referencia]}), primeiro Borbón de España baixo o título de Filipe V, neto de Lois XIV e de María Tareixa. Herdou do seu tio-avó Carlos II en 1700, o trono español, dando lugar á casa de Borbón española que segue reinando despois de máis de tres séculos dende o ano 1700, onde foron sucedéndose, aínda que de forma interrompida, 10 monarcas:

Filipe V de España (1700–1724; 1724–1746)
Lois I de España (1724)
Fernando VI de España (1746–1759)
Carlos III de España (1759–1788)
Carlos IV de España (1788–1808)
Fernando VII de España (1813–1833)
Isabel II de España (1833–1868)
Afonso XII de España (1875–1885)
Afonso XIII de España (1886–1931)
Xoán Carlos I de España (1975–2014)
Filipe VI de España (2014–presente)

Pretendentes carlistas

Pavillón español desde o século XVI ao XVIII e bandeira militar do Imperio español, usada máis tarde como insignia representativa do carlismo.

Carlos María Isidro de Borbón, Carlos V (1833–1845)
Carlos Lois de Borbón e Braganza, Carlos VI (1845–1860)
Xoán de Borbón e Braganza, Xoán III (1861–1868)
Carlos María de Borbón e Austria-Este, Carlos VII (1868–1909)
Xaime de Borbón e Borbón-Parma, Xaime III (1909–1931)
Alfonso Carlos de Borbón e Austria-Este, Afonso Carlos I (1931–1936)
Rexencia de Xabier de Borbón-Parma, (1936–1952)
Francisco Xabier de Borbón-Parma e Braganza, Xavier I (1952–1975)
Carlos-Hugo de Borbon-Parma e Borbon-Busset, Carlos-Hugo I (1975- 2010)
Carlos Xabier de Borbón-Parma e Orange-Nassau, Carlos Javier II (2010- actualidade)

Duques de Parma

Bandeira do Ducado de Parma.

Pretendientes

Roberto I de Parma, pretendiente(1860–1907)
Henrique de Borbón-Parma, Henrique I (1907–1939)
José de Borbón-Parma, Xosé I (1939–1950)
Elías de Borbón-Parma, Elías I (1950–1959)
Roberto de Borbón-Parma, Roberto II (1959–1974)
Xabier de Borbón-Parma, Xabier I (1974–1977)
Carlos Hugo de Borbón-Parma, Carlos IV (1977–2010)
Carlos Xabier de Borbón-Parma, Carlos V (2010-actualidad)

Escudo do Reino das Dúas Sicilias.

Reis das Dúas Sicilias

Fernando I das Dúas Sicilias (1751–1825), Rei das Dúas Sicilias (1816–1825)
Francisco I das Dúas Sicilias (1777–1830), Rei das Dúas Sicilias (1825–1830)
Fernando II das Dúas Sicilias (1810–1859), Rei das Dúas Sicilias (1830–1859)
Francisco II das Dúas Sicilias (1836–1894), Rei das Dúas Sicilias (1859–1861), pretendente (1861–1894)
Afonso de Borbón-Dúas Sicilias e Austria (1841–1934), Rei Pretendente como Afonso I (1894–1934)
Fernando Pío de Borbón-Dúas Sicilias (1869–1960), Rei Pretendente como Fernando III (1934–1960)
Afonso de Borbón-Dúas Sicilias e Borbón (1901–1964), Rei Pretendente como Afonso II (1960–1964)
Carlos de Borbón-Dúas Sicilias (1938–2015), Rei Pretendente como Carlos I (1964-2015)

Escudo de armas do Imperio do Brasil.

Liña de Castro

Rainiero de Borbón-Dúas Sicilias, Duque de Castro (1960–1966)
Fernando María de Borbón-Dúas Sicilias, Duque de Castro (1966–2008)
Carlos de Borbón-Dúas Sicilias, duque de Castro (2008-actualidade)

Véxase tamén

Outros artigos

Ligazóns externas

Predecesor: Casa de Austria	Casa reinante en España (I vez) 1700-1808	Sucesor: Casa de Bonaparte
Predecesor: Casa de Bonaparte	Casa reinante en España (II vez) 1813-1868	Sucesor: Sexenio Democrático
Predecesor: Primeira República	Casa reinante en España (III vez) 1875-1931	Sucesor: Segunda República
Predecesor: Segunda República	Casa reinante en España (IV vez) 1975 - actualidade	Sucesor: -