Toledo (provincia)
Toledo
| |||||
.svg)
| |||||
_IberianPeninsulaNASA_(cropped).jpg)
| |||||
| Suidheachadh | |||||
| Dùthaich | An Spàinn | ||||
| Prìomh-bhaile | Toledo | ||||
| Stèidhichte | 1833 | ||||
| Feartan fiosaigeach | |||||
| Farsaingeachd | 15,370 km² | ||||
| Àireamh-shluaigh | 707,242 (2014) | ||||
| Dlùths | 46.01/km² | ||||
| Àireamh fòn | (925) | ||||
| Duilleag oifigeil | Riaghaltas na Roinne | ||||
'S e provincia na Spàinne a tha ann an Toledo (IPA: toˈleðo). Tha e na laighe ann an Castilla-La Mancha, ann am meadhan na dùthcha. 'S e Toledo a tha na phrìomh-bhaile. Chaidh an roinn a chruthachadh ann an 1833 le Javier de Burgos, a bha na Rùnaire na Stàite agus Leasachaidh aig an àm.[1] B' e an siostam-riaghalaidh iondail na Frainge a chleachd e mar mhodal. Chuireadh a-steach Coimhearsnachd fèin-riaghlaidh Chastilla la Mancha i ann an 1978, nuair a sgrìobhadh Bun-reachd ùr.[2] Sìnidh Toledo fad 15,370km²[3] agus tha 707,242 duine a' fuireach ann.[4] Le sin, 's e an 18mh roinn as motha na Spàinne a thaobh talmhainn agus an 22mh a thaobh àireimh-sluaigh. Tha crìochain aice le Ávila, Badajoz, Cáceres, Ciudad Real, Cuenca agus Madrid.[5] 'S e dìreach Spàinntis a tha ga bruidhinn an seo.
Freumhan an ainm
[deasaich | deasaich an tùs]B' e Livius a sgrìobh an t'ainm airson a' chiad turais mar Toletum.[6] Bheiereadh sin Toletum → Tollitum, → Tollitu → Tollito, → Tolleto → Tolledo → Toledo. Tha e coltach gur ann à ̺tholius (Gàidhlig: cuach-mhullach) ann an Laideann, Chaidh sin arabachadh gu طليطلة (Tulaytulah) agus iùdhachadh gu טולדות (Toldoth). Mar a b’àbhaist san Spàinn, b’ e dìreach ainm a’ bhaile a bu motha sa sgìre a chuireadh air an roinn.