Eoghan mac Néill
 Plaic ar uaigh Eoghain mhic Néill  | |
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Bás | 465 |
| Rí | |
| Rí Ailigh | |
| | |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | monarc |
| Teaghlach | |
| Páiste | Muireadhach mac Eoghain, Eochaid 'Binnigh' (?), Fearghas |
| Athair | Niall Noígíallach |
| Siblín | Conall Cremthainne, Conall Gulbán, Lóegaire mac Néill, Coirpre mac Néill agus Fiachu mac Néill |
Bunaitheoir eapainmneach Chineál Eoghain de chuid Uí Néill an Tuaiscirt ba ea Eoghan mac Néill (Sean-Ghaeilge Eógan mac Néill) (bás c. 465[1]). Maíodh gurbh é Niall Naoighiallach a athair.[2] Bhunaigh Cineál Eoghain ríocht Ailigh agus níos deireanaí Tír Eoghain. Deirtear go bhfuil a áit adhlactha i Leithinis Inis Eoghain i gContae Dhún na nGall, Éire. a ainmníodh as. Deirtear go bhfuil a uaigh ar Inis Eoghain i gContae Dhún na nGall.
Beatha
[cuir in eagar | athraigh foinse]Maítear gur dlúthchara é Eoghan le Naomh Pádraig agus go bhfuair sé beannacht Phádraig.[3] Lena dheartháir, Ardrí na hÉireann, Laoghaire mac Néill (bás 462), bhí sé ina bhreitheamh in aighneas chomharbachta idir mic Amhalaí (bás 440), rí na gConnacht.[4]
Deirtear gur adhlacadh Eoghan i gCill Naomh Pádraig, Uisce Chaoin, Inis Eoghain. Faightear plaic ann a deir (as Béarla):
- "Eoghan Prince of Iniseoghain, Son of Niall of the Nine Hostages. Died 465 of grief for his brother Conall [Gulban]. Baptised by Patrick and buried in Uisce Chaoin".
I measc a mhac, bhí a leanas:[5]
- Muireadhach
- Fearghas, bunaitheoir Cineál Fhearghasa (Cenél Fergusa)
- Aonghas, bunaitheoir Cineál (Cenél Áengusa).
Foinsí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Annála Uladh
- Byrne, Francis John, Irish Kings and High-Kings, 2001, Baile Átha Cliath: Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
- McCarthy's synchronisms Curtha i gcartlann 2012-06-08 ar an Wayback Machine, eagrán athbhreithnithe.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Gach dáta per McCarthy, Daniel P. (1998). "The Chronology of the Irish Annals" P-ARÉ 98 C.
- ↑ Ginealaigh Laud 610 (Oxford, Bodleian Library MS. Laud 610, fo. 75a 1, 15ú haois) ina thugtar seacht gclann Chineál Eoghain.
- ↑ Charles-Edwards, T. M. (2000). "Early Christian Ireland". Cambridge University Press.
- ↑ Charles-Edwards, T. M. (2000). "Early Christian Ireland". Cambridge University Press.
- ↑ The Laud Genealogies and Tribal Histories Curtha i gcartlann 2020-09-16 ar an Wayback Machine, lch. 293, ar Corpus of Electronic Texts