Búdaipeist

Búdaipeist
Budapest (hu)
Bratach Armas
Ainmnithe in ómós	Buda agus Pest
Suíomh
47° 29′ 54″ N, 19° 02′ 27″ E
Stát ceannasach	an Ungáir
Iamhchríoch laistigh de	Pest County (en)
Príomhchathair de	an Ungáir (1989–)
Daonra
Iomlán	1,686,222 (2024)
• Dlús	3,211 hab./km²
Teanga oifigiúil	an Ungáiris
Tíreolaíocht
Cuid de	Central Hungary (en)
Achar dromchla	52,514 ha
Suite i nó in aice le limistéar uisce	An Danóib
Airde	117 m
Ar theorainn le	Pest County (en) Ecser Maglód Vecsés Gyál Alsónémedi Pécel Kistarcsa Dunakeszi Nagytarcsa Fót Csömör Szigetmonostor Dunaharaszti Halásztelek Solymár Remeteszőlős Üröm Budakalász Szigetszentmiklós Nagykovácsi Budaörs Budakeszi Érd Diósd Törökbálint
Sonraí stairiúla
Cruthú	17 Samhain 1873
Eachtra thábhachtach	Léigear Bhúdaipeist
Eagraíocht pholaitiúil
• Méara Bhúdaipeist	Gergely Karácsony (2019–)
Aitheantóir tuairisciúil
Cód poist	1011–1239
Lonnaithe i gcrios ama	UTC 01:00 UTC 02:00
Glaochód	1
Cód ISO 3166-2	HU-BU
Cód NUTS	HU101
13578
Eile
Suíomh gréasáin	budapest.hu

Is í Búdaipeist (Ungáiris: Budapest) príomhchathair na hUngáire agus an chathair is mó sa tír. Tá timpeall 1.7 milliún duine ina gcónaí ann. Bunaíodh an chathair nua-aimseartha ar 17 Samhain 1873 nuair a aontaíodh na cathracha Buda, Óbuda, agus Pest le chéile.

Tá Búdaipeist suite ar bhruach na Danóibe, agus is í an 8ú cathair is mó san Aontas Eorpach.

Stair

Thosaigh Réabhlóid na hUngáire 1956 ar an 23 Deireadh Fómhair 1956 agus mhair sí go dtí 10 Samhain 1956. Rinne na Sóivéadaigh ionradh ar Bhúdaipeist agus maraíodh níos mó na 3,000 duine sa troid.