Jump to content

Biashlabhra

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Thuas) Biashlabhra samplach ar an talamh, (thíos) ceann san fharraige

Is éard is biashlabhra ann ná ord orgánach ar leibhéil leanúnacha ite (leibhéil thrófacha) taobh istigh d'éiceachóras ina malartaítear fuinneamh trí ithe. Tagann fuinneamh isteach sa slabhra bia trí fhótaisintéis i bplandaí glasa (na príomhtháirgeoirí), téann ar aghaidh do na féaritigh (na príomhthomhaltóirí) nuair a itheann siad plandaí, agus ina dhiaidh sin do na feoilitigh (na tomhaltóirí tánaisteacha is treasacha) nuair a sheilgeann is a itheann siad na féaritigh. I ndáiríre, bíonn slabhraí bia comhcheangailte i líonra casta bia. Braitheann an cine daonna ar dhá shlabhra bia, nó scamall bia, chun an fuinneamh is na hábhair is gá i gcomhair na beatha a fháil. Tosaíonn slabhra amháin leis na plandaí is na fiotaplanctóin mara, agus cuimsíonn na hainmhithe a itheann iad sin, na héisc eile a itheann iad sin, agus mar sin de go dtí an duine a itheann éisc. Sa slabhra eile tá na plandaí tíre, na hainmhithe a itheann iad, agus na daoine a itheann iad sin. Is léirithe iad na slabhraí bia ar conas a bhraitheann speicis is gnéithe úile an Domhain ar a chéile. Má chuirtear isteach an iomarca ar ghnéithe ar leith, ní féidir a rá go minic cad é an toradh ar ghnéithe eile. Mar shampla, tá baol is imní ann go gcuirfidh an poll sa chiseal ózóin isteach go trom ar sholáthar na bhfiotaplanctón sa bhfarraige, rud a dhéanfadh dochar do tháirgeadh iasc ar fud an Domhain.[1]

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. Hussey, Matt (2011). "Slabhra bia". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 605.