Baraiméadar
Ionstraim fisice a úsáidtear sa mheitéareolaíocht chun brú an atmaisféir a thomhas. Cheap Evangelista Torricelli an chéad cheann. Thosaigh sé le feadán, ceann amháin de dunta, agus é lán le mearcair. Agus an feadán go ceartingearach, thum sé an ceann oscailte in umar mearcair, shil cuid den mhearcair amach san umar, ag fágaint folús sa cheann iata den fheadán (tugadh folús Torricelli air seo). D'fhan cuid mhaith mearcair ag seasamh sa bhfeadán os cionn dromchla an mhearcair san umar. Is é tomhas an airde seo ar bhrú an atmaisféir atá ag gníomhú ar dhromchla an mhearcair san umar. Baraiméadar simplí mearcair is ea é seo. Modh eile chun brú an atmaisféir a thomhas is ea an baraiméadar anaróideach, bosca miotail le taobhanna solúbtha a bhfuil folús ann. Feidhmíonn an bosca mar bholg, ag leathnú is ag crapadh de réir mar a laghdaíonn is a mhéadaíonn an brú air. Is féidir gluaiseacht thiús an bhosca a athrú le giaranna beaga ina ghluaiseacht uilleach snáthaide, agus díláithriú uilleach na snáthaide mar thomhas ar bhrú an atmaisféir. Má choinnítear taifead ar an mbrú le himeacht ama, faightear baragraf.[1]
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Hussey, Matt (2011). "Baraiméadar". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 62.
 | Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
 | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |