Ábartach
| Cineál | dia de chuid na gCeilteach  |
|---|---|
| Comhthéacs | |
| Miotaseolaíocht | miotaseolaíocht na gCeilteach |
| Dáta | |
| Inscne | fireann |
I Miotaseolaíocht na nGael, scabhaire agus sliocht de na Tuatha Dé Danann ba ea Abarta (Sean-Ghaeilge Ábartach[1][2]), a raibh gaol ar leith aige le Fionn mac Cumhaill.[2][3]
Tá scéal ar leith ann a léiríonn a lúbaireacht, ina thairg sé féin mar ghiolla d'Fhionn mac Cumhaill, go gairid agus Fionn tar éis ceaptha ina thaoiseach na bhFiann i gcomharbacht ar a athair.[2] Mar bheart dea-thola, thug Abarta dóibh capall liath fiáin, arbh éigean do cheathrar Fiann déag dul ar a mhuin sula mbogfadh sé.[2] Chuaigh Abarta ar a mhuin ansin taobh thiar desna Fianna, agus chuaigh an capall ar cosa in airde, ag breith na ngaiscí chuig sidhe na dTuath Dé Danann.[2][3] Bhí ar na Fianna, i gceannas Fholtair, giolla Fhinn agus a lorgaire is fearr, long draíochta a fháil chun dul ar a dtóir.[2] D'éirigh le Foltar eolas an bhealaigh a dhéanamh isteach sna sidhe agus na gaiscí a aimsiú. Cuireadh ar Abarta na Fianna a scaoileadh saor agus, chun onóir a shásamh, greim a bhreith ar eireaball an chapaill go dtarraingeofaí é ar ais go hÉirinn.[2]
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]