Springe nei ynhâld

Stefania Turkewich

Ut Wikipedy
Stefania Turkewich
persoanlike bysûnderheden
echte namme Stefanija Toerkevitsj
nasjonaliteit Britsk
berne 25 april 1898
berteplak Lviv (Eastenryk-Hongarije)
stoarn 8 april 1977
stjerplak Cambridge (Ingelân)
etnisiteit Oekraynsk
wurkpaad
berop/amt komponiste, pianiste,
musikologe
jierren aktyf 19191975

Stefania Turkewich (Oekraynsk folút: Стефанія Іванівна Туркевич Лісовська Лукіянович, transliteraasje: Stefanija Ivanivna Toerkevitsj Lisovska Lûkijanovytsj; Lviv (Eastenryk-Hongarije), 25 april 1898Cambridge (Ingelân), 8 april 1977) wie in Oekraynsk komponiste, pianiste en musikologe dy't de Britsk nasjonaliteit hie. Hja wie de earste en grutste froulike komponist út 'e Oekraïne. Har wurken wiene yn 'e Sovjet-Uny ferbean.[1]

Libben en karriêre

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Middelste rige (fan l. nei rj.): suster Irena, broer Lev (mei racket), Stefania, om 1915 hinne

Stefania's pake (Lev Turkevich), en har heit (Ivan Turkevich) wiene prysters. Har mem Sofia Kormoshiv wie pianiste en studearre by Karol Mikuli en Vilém Kurz, en begelate ek de jonge Solomiya Krushelnytska. De hiele famylje wie muzikaal en elkenien spile in ynstrumint. Stefania spile piano, harp en harmoanium.

Stefania begûn har muzykstúdzjes by Vasyl Barvinsky. Fan 1914 oant 1916 studearre se yn Wenen as pianiste by Vilém Kurz. Nei de Earste Wrâldoarloch studearre se by Adolf Chybiorie ski oan de Universiteit fan Lviv en wenne ek syn lêzingen oer muzykteory by oan it Konservatoarium fan Lviv.

Yn 1919 skreau se har earste muzykwurk Liturgy, dat ferskate kearen opfierd waard yn de Katedraal fan St. George yn Lviv. Yn 1921 studearre se by Guido Adler oan de Universiteit fan Wenen en Joseph Marx oan de Universiteit foar Muzyk en Poadiumkeunsten yn Wenen, dêr't se yn 1923 ôfstudearre mei in learare-oplieding.

Yn 1925 troude se mei Robert Lisovskyi en reizge mei him nei Berlyn, dêr't se fan 1927 oant 1930 wenne en studearre by Arnold Schönberg en Franz Schreker. Yn 1927 waard dêr har dochter Zoya berne.

Yn 1930 ferfear se nei Praach yn Tsjecho-Slowakije, studearre by Zdenapark Nejedlãoan de Karelsuniversiteit en by Otakar Šín oan it Konservatoarium fan Praach. Se studearre ek komposysje by Vít-zslav Novák oan de muzykakademy. Yn de hjerst fan 1933 learde se piano en waard se begelieder oan it konservatoarium fan Praach. Yn 1934 ferdigene se har proefskrift oer it ûnderwerp Oekraynske folkloare yn Russyske opera's. Se helle har doktoraat yn de musikology yn 1934 oan de Oekraynske Frije Universiteit yn Praag. Se waard de earste frou út Galicië (dat doe part fan Poalen wie) mei in Ph.D.

Werom yn Lviv, fan 1934 oant it begjin fan de Twadde Wrâldoarloch, wurke se as dosint muzykteory en piano oan it Konservatoarium fan Lviv en waard se lid fan de Uny fan Oekraynske Profesjonele Musisy.

Twadde Wrâldoarloch

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Yn de hjerst fan 1939, nei de Sovjetbesetting fan West-Oekraïne, wurke Stefania as tutor en konsertmaster yn it Lviv Opera House, en fan 1940 oant 1941 wie sy universitêr haaddosint oan it konservatoarium fan Lviv. Nei de sluting fan it konservatoarium, mei de Dútske besetting, bleau se lesjaan oan de Steatmuzykskoalle. Yn 'e maitiid fan 1944 teach se út Lviv wei nei Wenen. Op 'e flecht foar de Sovjets ferhuze se yn 1946 nei Súd-Eastenryk en dêrwei nei Italië, dêr't har twadde man, Nartsiz Lukyanovich, in dokter ûnder Britsk befel wie.

Yn 'e hjerst fan 1946 ferhuze Stefania nei it Feriene Keninkryk en wenne se yn Brighton (1947-1951), Londen (1951-1952), Barrow Gurney (by Bristol) (1952-1962 ), Belfast (Noard-Ierlân) (1962-1973 ) en Cambridge (fan 1973 ôf oan). Ein jierren fjirtich sette se wer útein mei komponearjen. Ut en troch trede se wer op as pianiste, benammen yn 1957 mei in rige konserten yn Oekraynske mienskippen yn Ingelân en yn 1959 mei in konsert mei pianomuzyk yn Bristol. Se wie lid fan de British Society of Women-Composers and Musicians (dy't oant 1972 bestie). Har opera Tsar Okh waard yn 1970 yn Winnipeg (Kanada) útfierd yn de Centennial Concert Hall, ûnder de artistike lieding fan har suster Irena Turkevycz-Martynec.

Symfonyske wurken

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
  • Symfony nr. 1 - 1937
  • Symfony nr. 2(a) - 1952
  • Symfony nr. 2(b) (2e ferzje)
  • Symfony - 1956
  • Trije symfonyske sketsen, 3 july 1975
  • Symfonysk gedicht "La Vitа"
  • Space Symphony, 1972
  • Suite foar dûbele strykorkesten
  • Fantasy foar dûbele strykorkesten
  • The Girl with the Withered Hands - Bristol, 1957
  • It Keatling
  • Spring - (Bernballet) 1934-5
  • Mavka (Wâldnymf; Berneballet), 1964-1967, Belfast
  • The Scarecrow, 1976
  • Mavka - (ûnfoltôge) basearre op Lesia Ukrainka's Forest Song

Operas foar bern

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
  • Tsar Okh of Oksana's Heart, 1960
  • De Jonge Duvel
  • A Vegetable Plot (1969)
  • Liturgy, 1919
  • Psalm oan Sheptytsky
  • Foar de Slach
  • Trijelûk
  • Kroliskova (Ah, Der is Gjin Kat) 1946

Keamermuzyk - ynstrumintele wurken

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
  • 1935 - Sonate foar fioele en piano
  • Strykkwartet, 1960 - 1970
  • Trio foar fioele, altfioele en sello 1960 - 1970
  • Kwartet foar twa fioelen, altfioele, sello en piano 1960 - 1970
  • Trio foar fluit, klarinet, fagot 1972
  • Fariaasjes op it Oekraynske tema, 1932
  • Fantasia: Suite foar piano oer Oekraynske tema's, 1940
  • Impromptu, 1962
  • Groteske, 1964
  • Mountain Suite, 1966-1968
  • Syklus fan stikken foar bern, 1936 - 1946
  • Oekraynske krystferskes en Shchedrivka
  • Goede Tyngen
  • Kryst mei Harlequin, 1971
  • Heart - Solostim mei orkest
  • Lorelei - Ferteller, harmoanium enpiano 1919 - tekst fan Lesia Ukrainka
  • Maaie 1912
  • Tema's út folksferskes
  • Independence Square - pianostik
  • Lemkysk liet foar stim en snaren
  • Сокіл-Рудницька М. Пам’яті Стефанії Лукіянович // Вільне Слово. – Торонто, 1977. – 9 і 16 липня. – С. 3.
  • Вовк В. Парастас для Стефанії Туркевич-Лукіянович // Наше Життя. – Нью-Йорк, 1992. – Ч. 5. – С. 6–9.
  • Стельмащук Р. Забутий львівський композитор-неокласик (штрихи до творчого портрета Стефанії Туркевич) // Музика Галичини (Musica Galiciana) / Матеріали Другої міжнародної конференції. – Львів, 1999. – С. 276–281.
  • Павлишин С. Перша українська композиторка // Наше Життя. – Нью-Йорк, 2004. – Ч. 1. – С. 14–16.
  • Павлишин С. Перша українська композиторка: Стефанія Туркевич-Лісовська-Лукіянович. – Львів, 2004.
  • Карась Г. Статика і динаміка жанру дитячої опери у творчості композиторів української діаспори ХХ ст. // Вісник Державної академії керівних кадрів культури і мистецтв. – Київ, 2010. – No. 2. – С. 89–93.
  • Яців Р. Роберт Лісовський (1893–1982): дух лінії. – Львів, 2015. – С. 11, 13, 79–84, 91.

Keppeling om utens

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en referinsjes

[boarne bewurkje]
Boarnen, noaten en/as referinsjes:
  1. Ukrainian Art Song Project – Stefania Turkewich

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.