Burbank (Kalifornje)

Burbank is in stêd yn 'e Amerikaanske steat Kalifornje, dy't yn 'e regio Súdlik Kalifornje leit, yn Los Angeles County, himelsbreed op in ôfstân fan 19 km benoarden de binnenstêd fan Los Angeles. De stêd falt útinoar yn twa dielen: it sintrum, dat op 'e heuvelskeanten yn it foarlân fan it Verdugoberchtme sitewearre is, en de bûtenwiken, dy't op it flakke lân fan 'e San Fernando-delling lizze. Burbank wurdt wol de 'mediahaadstêd fan 'e wrâld' neamd fanwegen alle grutte bedriuwen út 'e Amerikaanske film-, tillefyzje- en muzykyndustry dy't der har haadkantoar of oare wichtige fasiliteiten fêstige hawwe, lykas de Walt Disney Company, Warner Bros., NBC, Digital Playground en Nickelodeon. Neffens gegevens fan 'e folkstelling fan 2010 hie de stêd doe goed 100.000 ynwenners.

Burbank
Emblemen
Bestjoer
Lân	Feriene Steaten
Steat	Kalifornje
County	Los Angeles County
Sifers
Ynwennertal	103.340 (2010)
Oerflak	45,0 km² (ynkl. wetter) 44,9 km² (allinnich lân)
Befolkingsticht.	2.295,9 / km²
Stêdekloft	Los Angeles
Hichte	185 m
Oar
Stifting	1887
Tiidsône	UTC –8
Simmertiid	UTC –7
Koördinaten	34°10′49″N 118°19′42″W
Offisjele webside
www.burbankca.gov
Kaart
De lizzing fan Burbank yn Los Angeles County en yn 'e steat Kalifornje.

Skiednis

De stêd Burbank leit op it lân dat yn 1784 troch it Spaanske regear taparte waard oan José María Verdugo, in kolonist yn wat doe noch de koloanje Nij-Spanje wie, mar dat yn 1821 Meksiko waard. Nei't hiel Opper-Kalifornje yn 1848, oan 'e ein fan 'e Meksikaansk-Amerikaanske Oarloch, by it Ferdrach fan Guadalupe Hidalgo troch Meksiko oan 'e Feriene Steaten ôfstien wie, kocht David Burbank, in toskedokter en ûndernimmer út Nij-Hampshire, yn 1867 19 km² grûn oan. Hy boude dêr in pleats dêr't er skiep hold en weet ferboude. Burbank syn bedriuw hie te lijen ûnder de periodike drûchte yn súdlik Kalifornje, mar hy wie in fernimstich sakeman, en ferkocht oan 'e spoarmaatskippij fan 'e Southern Pacific Railroad it rjocht fan reed oer syn lân foar de priis fan ien dollar. Dêrmei bewissige er him derfan dat it spoar oer syn gerjochtichheid rinne soe, wat him yn 'e gelegenheid stelde om 'e rest fan it lân yn 1886 foar $250.000 te ferkeapjen oan in groep lânspekulators.

Burbank yn 1889.

De nije eigners stiften yn 1887 op it lân in delsetting dy't se nei Burbank ferneamden. Itselde jiers noch krige it nije doarp in treinstasjon. De lânspekulaasje yn 'e krite bliek lykwols in luchtbel te wêzen, dy't yn 1889 abrupt barste, mei as gefolch dat de prizen fan 'e grûn kelderen en in protte eigners har perselen wer ferkeapje moasten om har belestings opbringe te kinnen. Nettsjinsteande dat woeks Burbank stadichwei oan troch drûchten en de depresje hinne dy't Los Angeles yn 'e 1890-er jierren parten spile. Yn 1911 krige Burbank stedsrjochten en waard der in tramline yn gebrûk nommen tusken Burbank en Glendale.

Yn 1915 waard in grut diel fan 'e San Fernando-delling anneksearre troch Los Angeles, mar Burbank, dat syn eigen wetterboarne hie, wie ien fan in hantsjefol stedsjes dy't steech ûnôfhinklik bleaune, mei as gefolch dat Burbank no oan trije kanten, yn it suden, westen en noarden, troch grûngebiet fan Los Angeles omjûn wurdt. Tsjin 1916 hie Burbank noch mar 1.500 ynwenners, mar yn 'e 1920-er jierren iepenen ferskate grutte bedriuwen, wêrûnder de Lockheed Company en de Northrop Aircraft Corporation, fabriken yn Burbank, mei as gefolch dat it ynwennertal tsjin 1930 omheech gien wie oant krapoan 17.000. Under de Grutte Depresje, yn 'e 1930-er jierren kaam oan 'e groei fan Burbank tydlik in ein.

Tsjin 1936 wie it slimste leed lykwols lit, en begûn de pleatslike ekonomy wer wat oan te waaksen. De filmstudio Columbia Pictures hie al earder ûnreplik goed yn Burbank oankocht om dêr op lokaasje films te meitsjen, en yn 1939 kaam it nije haadkertier fan 'e Walt Disney Company ree, dy't syn eardere fêstiging yn Hollywood ûntgroeid wie. Tsjin 1950 wie de befolking fan Burbank groeid ta hast 80.000 minsken. Yn 'e 1950-er, 1960-er en 1970-er jierren fêstigen har almar mear ûndernimmings út 'e entertainmentyndustry yn Burbank. Sa ferhuze NBC yn 1952 syn haadkertier nei de stêd, dêr't de omrop him fêstige yn in studiokompeks dat pas yn 1962 hielendal ôfboud waard.

Burbank hjoed de dei

Hjoed de dei is Burbank in sintrum fan 'e Amerikaanske film-, tillefyzje- en muzykyndustry dat mar amper ûnderdocht foar it Hollywood. Wylst Hollywood alle glitter en glamour hat, fynt in grut part fan it eigentlike produksjewurk yn Burbank plak. Burbank hat sadwaande as oantrekkingskrêft dat it der yn ferliking mei Hollywood frij rêstich is, wylst it dochs mar 10 minuten riden is nei Hollywoods hippe nachtklubs en restaurants. Der wurkje mear minsken yn Burbank as dat der wenje: yn 2005 wurken der 125.871 lju yn 'e private sektor (oerheidstsjinsten dus net meirekkene), wylst der doe goed 100.000 minsken wennen.

De grutste wurkjouwer yn Burbank is de Walt Disney Company, mei 9.466 banen, folge troch de filmstudio Warner Bros. mei 8.000 banen. Beide filmstudio's beskikke yn Burbank oer in mânsk studiokompleks: Walt Disney Studios (Burbank) en Warner Bros. Studios, Burbank. Oare bedriuwen út 'e entertainmentyndustry dy't yn 'e top 10 fan Burbanks grutste wurkjouwers steane, binne NBC Universal (it memmebedriuw fan omrop NBC en de Universal Studios) en de ynternetsiikmasine Yahoo!, wylst fierders ek de Warner Music Group, ABC, Cartoon Network, Digital Playground en Nickelodeon haadkantoaren of oare fêstigings yn 'e stêd hawwe.

De Walt Disney Studios.

Susterstêden

• Gaborone (Botswana)
• Incheon (Súd-Koreä)
• Ota (Japan)
• Paterna (Spanje)
• Solna (Sweden)

Demografy

Neffens gegevens fan 'e folkstelling fan 2010 hie Burbank dat jiers in befolking fan 103.340 minsken. De befolkingstichtens bedroech 2.295,9 minsken de km². Fan 'e befolking wie 13,3% âlder as 65 jier en 19,8% jonger as 18 jier. Fierders bestie 30,6% fan 'e húshâldings út ien persoan, wylst yn 2000 9,1% fan 'e befolking ûnder de earmoedegrins libbe. Wat de etnyske opbou fan 'e befolking oangiet, dy wie yn 2010 sa: 60,8% blanken; 24,5% Latino's; 11,6% Aziaten; 2,5% swarten; 0,5% Yndianen; 0,1% Polyneziërs, Melaneziërs en Mikroneziërs.

It stedhûs fan Burbank.

It haadkantoar fan 'e Walt Disney Company, yn Burbank.

Berne yn Burbank

• Edmund Kemper (1948), searjemoardner
• John Ritter (1948-2003), akteur
• Mark Harmon (1951), akteur
• Cam Clarke (1957), stimakteur
• Tim Burton (1958), regisseur en filmprodusint
• Wil Wheaton (1972), akteur
• Debbe Dunning (1966), aktrise
• Flower Tucci (1981), pornoaktrise

Stoarn yn Burbank

• Ub Iwerks (1901-1971), animator
• Savannah (1970-1994), pornoaktrise
• Denver Pyle (1920-1997), akteur
• John Ritter (1948-2003), akteur
• Garry Marshall (1934-2016), akteur en regisseur
• Alan Thicke (1947-2016), akteur en presintator
• Patrice Martinez (1963-2018), aktrise

Klimaat

Burbank hat in Mediterraan klimaat, mei drûge, hjitte simmers en fochtige, mylde winters. Yn july en augustus, de waarmste moannen, is de trochsneed temperatuer oerdeis 31 °C, en yn jannewaris en febrewaris, de kâldste moannen, is dat 20 °C. Rekôrtemperatueren wiene 45 °C en –6 °C. Burbank kriget jiers trochinoar 443,2 mm delslach, mar yn tiden fan drûchte folle minder. Yn it winterseizoen fan 2006 op 2007 waard datoangeande in nij rekôr fêstige mei mar 72 mm.

Keppelings om utens

• (in) Offisjele webside fan Burbank

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side. Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Burbank, California fan Wikimedia Commons.