گلابی ژاپنی

لوکات
میوه در حال رسیدن
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	گیاهان
شاخه:	گیاهان گلدار
رده:	دولپه‌ای‌ها
تیره:	گلسرخیان
سرده:	اریوبتریا
گونه:	E. japonica
نام دوبخشی
Eriobotrya japonica تونب.، لیندل.
مترادف
Mespilus japonica Photinia japonica

لوکات یا گلابی ژاپنی (که در گیلان به آن "انبوه" می‌گویند) این گیاه از خانواده گلسرخیان از سرده ازگیل‌ها میوه آن مزه ای متفاوت از میوه های دیگر دارد و بافت نرم و پر آب و در زمانی که رنگ آن زرد پر رنگ شد شیرینی زیادی دارد. در زبان انگلیسی به آن لوکات (Loquat) گفته می‌شود. این میوه با توجه به اقلیم شمال کشور، در این ناحیه بسیار مورد توجه است. در زبان تالشی به آن هَنبو ، اَنبوه یا اَمرِکا سِر و در زبان گیلکی به آن انبوه گفته می‌شود. دانۀ این میوه دارای حدود ۵ درصد پروتئین می‌باشد. مزۀ آن تا زمانی که کامل رسیده باشد شیرین و ترش می‌شود.

تاریخچه

منشأ لوکات از جنوب چین است و از آنجا به ژاپن برده شده‌است (بیش از ۱۰۰۰ سال کشت). "نام کهن این میوه در چینی «لو کوآت» است به معنای نارنج " سمار و در لاتین مدرن «اریو بوتریا جاپونیکا» (اریو = پشم بوتریاس = خوشه انگور) خوانده می‌شود. نام دیگر آن آلوی شرقی، آلوی چینی و آلوی ژاپنی است. این میوه در استان گیلان و مازندران نیز کشت می‌شود و در زبان گیلکی بیه پس به آن انبه و گیلکی بیه پیش انبوه نیز می‌گویند . در دهه ۳۰ شمسی به این میوه ثریا نیز گفته می‌شد. در فرهنگ دهخدا از آن با عنوان انبهٔ ژاپنی . [اَم ْ ب َ/ب ِ ی ِ پ ُ] (ترکیب وصفی، اِ مرکب) یاد شده که درختی زینتی است که میوهٔ مأکول دارد و در باغات مازندران و کرج جدیداً کاشته شده‌است. جدیداً در مناطق مدیترانه ای دلفارد جیرفت پرورش یافته‌است. متأسفانه این میوه به دلیل فرسودگی زود هنگام قابلیت انبار و صادر کردن سختی دارد.

دلایل نامگذاری مختلف

نام حقیقی این گیاه در محل اصلی روش خود "لو کوآت" یا "لوکات" می‌باشد

در گیلان با نام "انبوه" یا "انبه" شناخته میشود که به گفته برخی بخاطر تکثیر سریع و فراوانی آن در گیلان این نام بر رویش گذاشته شده (همچنین احتمال دارد به دلیل شباهت ظاهری میوه سبز آن به گیاهی موسوم به أربه (خوج وحشی) این نام رویش گذاشته شده باشد که بعداً دستخوش تغییر شده

در دوره گیاهشناسان به اشتباه آن را گیاهی از خانواده سیب و گلابی و ازگیل قرار دادند که سببب تشکیل اسامی جدیدی همچون گلابی جنگلی ، ازگیل ژاپنی و.... شد

ارزش غذایی

ازگیل ژاپنی ، خام

ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی	۱۹۷ کیلوژول (۴۷ کیلوکالری)
کربوهیدرات	12.14 g
فیبر خوراکی	1.7 g
چربی	0.2 g
پروتئین	0.43 g
ویتامین‌ها	درصد ارزش روزانه
برابر ویتامین آ	۱۰٪ ۷۶ میکروگرم
ویتامین (B۱)	۲٪ ۰٫۰۱۹ میلی‌گرم
(B۲)	۲٪ ۰٫۰۲۴ میلی‌گرم
نیاسین (B۳)	۱٪ ۰٫۱۸ میلی‌گرم
ویتامین ب۶	۸٪ ۰٫۱ میلی‌گرم
فولیک (B۹)	۴٪ ۱۴ میکروگرم
ویتامین ث	۱٪ ۱ میلی‌گرم
مواد معدنی	مقدار درصد ارزش روزانه
کلسیم	۲٪ ۱۶ میلی‌گرم
آهن	۲٪ ۰٫۲۸ میلی‌گرم
منیزیم	۴٪ ۱۳ میلی‌گرم
منگنز	۷٪ ۰٫۱۴۸ میلی‌گرم
فسفر	۴٪ ۲۷ میلی‌گرم
پتاسیم	۶٪ ۲۶۶ میلی‌گرم
سدیم	۰٪ ۱ میلی‌گرم
روی	۱٪ ۰٫۰۵ میلی‌گرم
Link to USDA Database entry
یکاها μg = میکروگرم • mg = میلی‌گرم IU = یکاهای بین‌المللی
†درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی مرجع مصرف رژیم غذایی هستند. منبع: مرکز داده غذای وزارت کشاورزی آمریکا

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Loquat». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷.