پرش به محتوا

گتو برست

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
گتو برست
گتو Brześć Litewski
خانه‌ای در اردوگاه پیشین که به همان شکل اصلی خود، به همراه پلاک یادبودی، نگاه داشته شده‌است.
نمای کلی
دوره۱۶ دسامبر ۱۹۴۱ – ۱۵ اکتبر ۱۹۴۲
قلمروبرست، لهستان اشغالی
قربانیان۱۵٬۰۰۰ یهودی لهستانی
عاملین اصلی
نیروهااس‌اس
اردوگاه‌هادر نزدیکی شمال سوبیبور

گتو برست (به لهستانی: getto w Brześciu nad Bugiem) از جمله گتوهای نازی در بلاروس غربی بود که شش ماه پس از یورش نیروهای آلمانی به اتحایه شوروری در ژوئن ۱۹۴۱ گشایش یافت.[۱] کمتر از یک سال پس از گشایش گتو، در حوالی ۱۵–۱۸ اکتبر ۱۹۴۲، بیشتر بالغ بر ۲۰٬۰۰۰ یهودی برست به قتل رسیدند؛ ۵٬۰۰۰ تن از آن‌ها در دژ برست به فرمان کارل ابرهارت شونگارت اعدام شدند،[۲] باقی نیز توسط قطارهای هولوکاست و تحت لوای «استقرار دوباره» به جنگلی دورافتاده در کوهستان برونا فرستاده و در آنجا پاکسازی شدند.[۳]

پیش‌زمینه

[ویرایش]

پیش از جنگ جهانی دوم، Brześć nad Bugiem که امروزه برست در بلاروساست،[۴] پایتخت استان پولشه در جمهوری لهستان (از ۱۹۱۸ تا ۱۹۳۹) با جمعیتی فعال از یهودیان بود. در طی بیست سال استقلال لهستان، از مجموع ۳۶ مدرسه کاملاً جدید تأسیس شده در این شهر، ده مدرسه دولتی و ۵ مدرسه خصوصی یهودی افتتاح شدند که زبان‌های ییدیش و عبری در آن‌ها زبان آموزشی بود. نخستین مدرسه یهودی در تاریخ برست تقریباً بلافاصله پس از به استقلال رسیدن دوباره لهستان در سال ۱۹۲۰ باز شد. در ۱۹۳۶، یهودیان ۴۱٫۳ درصد از جمعیت برست، برابر با ۲۱۵۱۸ شهروند، را تشکیل می‌دادند. حدود ۸۰٫۳ درصد از شرکت‌های خصوصی متعلق به یهودیان بود. پیش از جنگ جهانی اول، برست (که آن هنگام به نام برست-لیتوفسک شناخته می‌شد) به دنبال تجزیه لهستان صد سال زیر حاکمیت امپراتوری روسیه بود،[۵] و کلیه فعالیت‌های تجاری تا حد زیادی به حاشیه رانده شده بودند.[۶][۷]

برست-لیتوفسک در ۲۰ مارس ۱۹۲۳ در جمهوری دوم لهستان به «Brześć nad Bugiem» تغییر نام داد.[۸] درست پیش از آغاز جنگ جهانی دوم، در بازار برست در ۱۵ مه ۱۹۳۹ شورشی ضدیهودی رخ داد. برخی از منابع یهودی آن را به عنوان شورشی از سوی جمعیت لهستانی دسته‌بندی می‌کنند، اگرچه بلاروسی‌های محلی ۱۷٫۸ درصد از جمعیت را تشکیل می‌دادند،[۶] و همچون اوکراینی‌ها و روس‌های محلی، در میان جوانانشان نوعی جنبش ملی‌گرایانه را تبلیغ می‌کردند.[۹][۱۰]

تاریخچه گتو

[ویرایش]
خانواده بگین از جامعه یهودی برست-لیتوفسک. سه تن از ایشان از هولوکاست جان سالم به در نبردند.
زنی یهودی به نام بایلا گلبلونگ در گتو توسط نیروهای آلمانی دستگیر و بازجویی می‌شود.

در سپتامبر ۱۹۳۹ و در جریان تهاجم آلمان و شوروی به لهستان، شهر برست توسط نیروهای آلمانی گرفته شد و در هنگام رژه نظامی آلمان و شوروی در برست-لیتوفسک در ۲۲ سپتامبر ۱۹۳۹ به روس‌ها تحویل داده شد. کل استان در اندک زمانی به دنبال انتخاباتی نمایشی توسط پلیس مخفی NKVD، که در میان مردم محلی فضای ترس و وحشت ایجاد کرده بود، به اتحاد جماهیر شوروی منضم شد.[۱۱] در پی آن، تبعیدهای دسته‌جمعی لهستانی‌ها و یهودیان به سیبری آغاز شد.[۱۲]

نیروهای مسلح آلمان در ۲۲ ژوئن ۱۹۴۱ عملیات بارباروسا را علیه اتحاد جماهیر شوروی آغاز کردند و برست در همان روز نخست عملیات به دست آن‌ها افتاد.[۱۳] در ۲۴ ژوئن ۱۹۴۱، یک گروه ۱۵ نفری زیخرهایتس‌پولیتزای، به فرماندهی SS-Untersturmführer اشمیت، وارد برست شد.[۱۳] در ۱۶ دسامبر ۱۹۴۱، آلمانی‌ها برست را تحت مدیریت رایخس‌کومیساریات اوکراین قرار دادند و برای حدود ۱۸۰۰۰ یهودی لهستانی، گتویی در این شهر ایجاد کردند.[۲] در ۱۰ تا ۱۲ ژوئیه ۱۹۴۱، آینزاتس‌گروپ آلمانی تحت فرماندهی اس‌اس-اوبرگروپنفورر کارل ابرهارت شونگارت ۵۰۰۰ یهودی را، شامل پسران ۱۳ ساله و پیرمردهای ۷۰ ساله، در یک شب به قتل رساندند.[۲]] گردان‌های پلیس نظم که از برست و بیاویستوک گذر می‌کردند، اقدام به تیراندازی‌های به مراتب بزرگتری کردند.[۱۲] به نوشته کریستوفر براونینگ، «نخستین کشتار یهودیان برست نه توسط آینزاتس‌گروپن بدنام بلکه توسط گردان پلیس ۳۰۷ با پشتیبانی ورماخت، در اواسط ژوئیه، به دستور رئیس پلیس نظم هیملر، کورت دالوگه انجام شد.»[۱۴]

خط راه‌آهنی قدیمی در نزدیک کوهستان برونا، بلاروس امروزین. نشان وسط تصویر نمایشگر محل وقوع کشتار دسته‌جمعی یهودیان گتو برست (و دیگر یهودیان گتوهای اطراف) است.

در اوت ۱۹۴۱، آلمانی‌ها از یهودیان برست مبلغ ۲۶ میلیون روبل پول نقد و دیگر اشیای قیمتی خراج گرفتند.[۱۳]

در ۱۵ اکتبر ۱۹۴۲، یهودیان به منظور «بازاستقرار» به‌صف کشیده شدند و در گودال‌های اعدام در شمال شرقی شهر در جنگل کوهستانی برونا (برونا گورا) به قتل رسیدند. چند صد یهودی، شامل ناتوانان، پلیس‌های یهودی، کارکنان بیمارستان، کودکان در کودکستان و افراد سالمند ساکن خانه بازنشستگان، در خود گتو کشته شدند. در طی ۲ روز، حدود ۱۶۰۰۰ تن کشته شدند. دو سازمان مقاومت که توسط یهودیان در اردوگاه تشکیل شده بودند، با نام‌های «آزادی» و «انتقام»، تلاش کردند تا در حین برچیدن گتو به آلمان‌ها حمله کنند تا بتوانند با ایجاد عملیات انحرافی، یهودیان بتوانند از گتو فرار کنند. این نقشه‌ها توسط آلمانی‌هایی که از این برنامه‌ها مطلع شده بودند، خنثی شد.[۱۳]

برخی از یهودیان موفق شدند با پنهان شدن جان خود را در جریان برچیده شدن گتو نجات دهند. پلیس محلی متشکل از لهستانی‌ها و همچنین بلاروسی‌ها و اوکراینی‌ها برای یافتن یهودیان پنهان‌شده به‌طور منظم جستجو می‌کردند. یهودیان دستگیر شده یا توسط پلیس تیرباران شده، یا به زندان فرستاده می‌شدند. حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ یهودی اسیر و نگهداری شده در زندان بعدها با قطار به براناویچی منتقل شدند.[۱۳]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ Memorial Museums. "Memorial to the Murdered Jews of the Brest Ghetto". Introduction, and History. European Sites of Remembrance. Retrieved June 3, 2014.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "Brześć – History". Virtual Shtetl, Museum of the History of Polish Jews. pp. 11–12. Archived from the original on 17 اكتبر 2014. Retrieved July 15, 2011. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. ↑ The statistical data compiled on the basis of "Glossary of 2,077 Jewish towns in Poland" بایگانی‌شده در ۲۰۱۶-۰۲-۰۸ توسط Wayback Machine by Virtual Shtetl Museum of the History of the Polish Jews  (به انگلیسی), as well as "Getta Żydowskie," by Gedeon,  (به لهستانی) and "Ghetto List" by Michael Peters at www.deathcamps.org/occupation/ghettolist.htm  (به انگلیسی). Accessed June 3, 2014..
  4. ↑ "Pinkas Hakehillot Polin: Brest, Belarus". Retrieved March 13, 2014.
  5. ↑ Norman Davies, God's Playground (Polish edition), Second volume, p.512-513
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Alice Teichova; Herbert Matis; Jaroslav Pátek (2000). Economic Change and the National Question in Twentieth-century Europe. Cambridge University Press. pp. 342–344. ISBN 978-0-521-63037-5.
  7. ↑ "Stosunki polsko-białoruskie pod okupacją sowiecką". Archived from the original on 2010-05-29. Retrieved 2010-05-29., (Polish-Belarusian relations under the Soviet occupation). Bialorus.pl (به لهستانی)
  8. ↑ Kancelaria Sejmu RP (2013), Dz.U. 1923 nr 39 poz. 269 بایگانی‌شده در ۴ ژوئیه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine ISAP Archive. Link to PDF document.
  9. ↑ Klara Rogalska (Feb 18, 2005). "Oni byli pierwsi (They were the first)" (به لهستانی). Głos znad Niemna. 7 (664). Archived from the original (Internet Archive) on March 7, 2005. Retrieved 2013-05-30.
  10. ↑ Terry Dean Martin (2001). Ethnic Cleansing and Enemy Nations (Google Books). The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union. Cornell University Press. pp. 311–315. ISBN 0-8014-8677-7. Retrieved 2013-05-30.
  11. ↑ Bernd Wegner (1997). From peace to war: Germany, Soviet Russia, and the world, 1939–1941. Berghahn Books. p. 74. شابک ‎۱−۵۷۱۸۱−۸۸۲−۰.
  12. ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ Rossino, Alexander B. (2003-11-01). ""Polish 'Neighbours' and German Invaders: Anti-Jewish Violence in the Białystok District during the Opening Weeks of Operation Barbarossa. "". In Steinlauf, Michael C.; Polonsky, Antony (eds.). Polin: Studies in Polish Jewry Volume 16: Focusing on Jewish Popular Culture and Its Afterlife. The Littman Library of Jewish Civilization. pp. 431–452. doi:10.2307/j.ctv1rmk6w.30. ISBN 978-1-909821-67-5. JSTOR j.ctv1rmk6w.
  13. ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ ۱۳٫۳ ۱۳٫۴ Encyclopedia of Camps and Ghettos, 1933–1945, The United States Holocaust Memorial Museum, edited by Geoffrey P. Megargee, volume 2, part B, pages 1337-1339
  14. ↑ Browning, Christopher R. (2000). Nazi Policy, Jewish Workers, German Killers. Cambridge University Press. p. 120. ISBN 0-521-77490-X – via Google Books.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=گتو_برست&oldid=35694722»