کاتیون

کاتیون (به انگلیسی: Cation): در ترکیب یونی بعضی از فلزات با از دست دادن یک یا چند الکترون به یون مثبت (کاتیون) تبدیل می‌شوند و باعث چند الکترون بار منفی می‌شود.

عناصر کاتیون‌ساز

پاره‌ای از عناصر نظیر بیشتر فلزات، تنها قادر به یون مثبت (کاتیون) هستند و یون منفی آن‌ها وجود ندارد.

کاتیون‌های معمول

**کاتیون‌های** پرکاربرد
نام معمول	فرمول	نام قدیمی
کاتیون‌های ساده
آلومینیوم	Al³
باریم	Ba²
برلیم	Be²
سزیم	Cs
کلسیم	Ca²
کروم(II)	Cr²	کرومو
کروم(III)	Cr³	کرومیک
کروم(VI)	Cr⁶	Chromyl
کبالت(II)	Co²	Cobaltous
کبالت(III)	Co³	Cobaltic
مس(I)	Cu	کوپرو
مس(II)	Cu²	کوپریک
مس(III)	Cu³
گالیم	Ga³
هلیم	He²	(ذره آلفا)
هیدروژن	H	(پروتون)
آهن(II)	Fe²	فرو
آهن(III)	Fe³	فریک
سرب(II)	Pb²	Plumbous
سرب(IV)	Pb⁴	Plumbic
لیتیم	Li
منیزیم	Mg²
منگنز(II)	Mn²	Manganous
منگنز(III)	Mn³	Manganic
منگنز(IV)	Mn⁴	Manganyl
منگنز(VII)	Mn⁷
جیوه(II)	Hg²	Mercuric
نیکل(II)	Ni²	Nickelous
نیکل(III)	Ni³	Nickelic
پتاسیم	K
نقره	Ag
سدیم	Na
استرانسیم	Sr²
قلع(II)	Sn²	استانو
قلع(IV)	Sn⁴	استانیک
روی	Zn²
کاتیون‌های چنداتمی
آمونیوم	NH₄
هیدرونیم	H₃O
نیترونیم	NO₂
جیوه(I)	Hg₂²	Mercurous

آنیون‌ها و کاتیون‌های تک و چند ظرفیتی متفرقه: کاتیون‌های تک ظرفیتی: گروه سه و سیزده جدول تناوبی به جز تناوب آخر بار ۳ دارند. (البته گروه ۱۳ علاوه بر تناوب آخر، تناوب یکی مانده به آخر نیز چند ظرفیتی است) Zn و Cd و طبق بعضی نظرات (Ni)با بار۲ (به ترتیب روی، کادمیم و نیکل) و گروه دوم جدول نیز باری مشابه کادمیم و روی دارند. گروه اول جدول تناوبی بار ۱ دارند البته به جز هیدروژن که خانواده‌ای تک عضوی است و خواصش متفاوت است. (و برای آن بار ۱ و -۱ دیده شده) لازم است ذکر شود برای برلیم (Be) از گروه دو کمتر ترکیبات یونی دیده شده؛ و بیشتر ترکیباتش کووالانسی است. از این رو یک استثنا محسوب می‌شود. @ کاتیون‌های چندظرفیتی: 1. Vo با بار ۲(وانادیل)2. No با بار ۱(نیتروزیل) و آنیون‌های چندظرفیتی متفرقه: ¥1.sio3 با بار-۲(سیلیکات) ۲¥.sio4 با بار -۴ (ارتوسیلیکات) ¥3.si2o7 بابار -۶(پیرو سیلیکات) ¥4. -hcoo با بار ۱- (فرمات) ¥5. -ch3coo (استات) ¥6. -c6h5coo (بنزوآت) ۷¥. -ch3o (متوکسی) ¥8. -c2h5o(اتوکسی) ¥9.s2o3 با بار -۲ (تیوسولفات) ۱۰¥.Bo3 با بار -۳ (برات) بعضی از ترکیبات با هیچ قاعدهای نام آنها مشخص نیست بنابرین باید حفظ شوند مانند H2O (آب) و NH3 (آمونیاک)

 3.ph3(فسفین) 4.sih4(سیلان) 5.N2h4(هیدرازین) 6.Bh3(بوران) 7.B2h6(دی بوران)

جستارهای وابسته

منابع

Peter Atkins and Julio de Paula, Physical chemistry, W. H. Freeman; 8th edition, U.S.A, 2006
Chemistry: Concepts and Problems by: Clifford C. Houk and Richard Post- John Wiley and sons Inc. - U.S.A. - 1977

کتاب علوم تجربی نهم، فصل۲(رفتار اتم‌ها با یکدیگر) صفحه۱۸

این یک مقالهٔ خرد شیمی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.