ولایت پکتیا
پکتیا | |
|---|---|
 موقعیت پکتیا در نقشه افغانستان | |
| مختصات (مرکز): ۳۳°۳۶′شمالی ۶۹°۳۰′شرقی / ۳۳٫۶°شمالی ۶۹٫۵°شرقی | |
| کشور | افغانستان |
| مرکز | گردیز |
| حکومت | |
| • والی | دعوت حاجی صاحب |
| مساحت | |
| • کل | ۶٬۴۳۲ کیلومتر مربع (۲۴۸۳ مایل مربع) |
| جمعیت (٢٠٢٠)[۱] | |
| • کل | ۶۱۱٬۹۵۲ |
| • تراکم | ۹۵/کیلومتر مربع (۲۵۰/مایل مربع) |
| منطقهٔ زمانی | یوتی‌سی ۴:۳۰ (وقت افغانستان) |
| کد ایزو ۳۱۶۶ | AF-PIA |
| زبان هاي اصلی | پشتو و دری |
.jpg){kind=small}
.jpg){kind=small}
ولایت پَکتیا (ریگ‌ودا: Pakthas/پَکتهه یونانی: Πἁκτυες/پِکتویس انگلیسی: Pactyan)[۲] یکی از ٣۴ ولایت افغانستان به مرکزیت شهر گردیز می‌باشد که از ولایات شرقی افغانستان به‌شمار می‌رود. براساس احصائیه ١٣٩٩ ولایت پکتیا ۶١١٬٩۵٢ جمعیت، و ۶٬۴٣٢ کیلومتر مربع پهناوری دارد.[۱]
پیشینه
[ویرایش]
هرودوت مورخ یونانی از مردم باستانی «پکتیس» و «پکتویس» یاد کرده و سرزمین آن‌ها را پکتیکا ذکر کرده‌است. بطلمیوس هم نام این مردم را «پکتین» (Pactyan) نوشته‌است. پکتیا از شهرهای باستانی نامیده می‌شود و کشف خزانه میرزکه در پکتیا که هزاران کیلو ظروف و زیورهای طلا، نقره و جواهرات کشف شده است که آثار تمدن مردم پکتی ین را نشان می‌دهد.
در سال ۴٨٠ پیش از میلاد قسمتی از سپاه پارس و پادشاه خشایارشاه از مردم پکتیا بوده اند.
در حمله نهایی به لئونیداس پادشاه اسپارت ، هزار مرد پکتیایی حضور داشته و به‌واسطه کوهستانی بودن منطقه و مهارت مردان پکتیایی ضربات مهلکی بر بدنه ارتش اسپارت زدند.
مشاهیر
[ویرایش]ولایت پکتیا زادگاه شخصیت‌های مشهور افغانستان نظیر دکتر نجیب رئیس جمهور پیشین، ببرک خان ځدراڼ، پاچاخان ځدراڼ، مورخ عبدالحی گردیزی، سرمحقق علی منگل، غلام محمد زرملوال، سید محمد علیشاه موسوی گردیزی، حیات گردیزی، استاد گلزمان، احسان الله درمل، رحیم الله زرمتی، علم گل سحر می‌باشد.[۴]
مردم
[ویرایش]از جمعیت ۶١١٬٩۵٢ نفری این ولایت ۸۵٪ پشتون هستند و ۱۵٪ باقی‌مانده را تاجیک‌ها شامل می‌شوند.[۵]
تقسیمات اداری
[ویرایش]- مرکز ولایت: شهر گردیز
- احمدآباد
- جاجی
- جانی‌خیل
- چَمکَنی
- دَند پَتان
- روحانی بابا
- زَدران (پشتو: ځدران)
- زُرمت
- سیدکَرَم
- شَواک
- گرده ثیری
- گردیز
- لجه احمدخیل
- لجه منگل
- میرزکه
جستارهای وابسته
[ویرایش]نگارخانه
[ویرایش]
 |
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «برآورد نفوس کشور:١٣٩٩» (PDF). اداراه احصائیه مرکزی افغانستان. ٢٨ می ٢٠٢٠. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ٢٨ می ٢٠٢١.
- ↑ مجموعه تواریخ هرودوت، فصل هفتم، "پولیمنیا" بایگانی‌شده در ۵ فوریه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
- ↑ «Colorado State University, Cultural Property Training Resource, AFGHANISTAN, Alexander the Great (330-323 BC)». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۱۱.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۴ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ Cultural and Conflict Studies, Paktya Province
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Paktia Province». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ مارس ۲۰۱۵.
- «Paktya - Program for Culture and Conflict Studies at NPS».
| مرکز |  | |
|---|---|---|
| ولسوالی‌ها | احمدآباد • جاجی • جانی‌خیل • چَمکَنی • دَند پَتان • روحانی بابا • زَدران • زُرمت • سیدکَرَم • شَواک • گرده ثیری • گردیز • لجه احمدخیل • لجه منگل • میرزکه | |
| نقاط دیدنی | ||
 | ||
.svg){kind=small} | این یک مقالهٔ خرد افغانستان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |