پرش به محتوا

فهرست مولکول‌های فضای بیرونی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

رصدخانه رادیویی نوبیاما (NRO) بخشی از رصدخانه ملی ستاره‌شناسی ژاپن (NAOJ) است و از سه سازه رادیویی واقع در نزدیکی مینامییماکی، ناگانو در ارتفاع ۱۳۵۰ متری تشکیل شده‌است.
نمایی از یک طیف چرخشی-ارتعاشی برای مولکول هیدروژن کلرید

در این‌جا فهرستی از مولکول‌هایی که در فضای خارجی زمین شامل محیط‌های میان ستاره‌ای و مجاور ستاره‌ای،[a] شناسایی شده‌اند، بر مبنای تعداد اتم‌های تشکیل دهنده، طبقه‌بندی شده‌اند. علاوه بر فرمول شیمیایی، هر یک از این ترکیبات شناسایی شده، شکل‌های یونیزه شده آن‌ها نیز آورده شده‌است.

زمینه

[ویرایش]
سطوح انرژی چرخشی-ارتعاشی برای یک مولکول خطی
بخشی از ابر مولکولی تاروس[b]

مولکول‌های اشاره شده در این فهرست از طریق طیف سنجی نجومی شناسایی شدند. ویژگی‌های مشخصه طیفی آن‌ها برمبنای این واقعیت است که مولکول‌ها در زمان انتقال بین دو سطح انرژی مولکولی، یک فوتون نور را جذب یا منتشر می‌کنند. انرژی (و بنابراین طول موج) این فوتون با اختلاف انرژی بین دو سطوح انرژی مورد نظر، مطابقت دارد. انتقالات الکترونی مولکولی هنگامی اتفاق می‌افتد که یکی از الکترون‌های مولکول، بین اوربیتال‌های مولکولی جابه‌جا شود. این انتقال موجب ایجاد خط طیفی در بخش‌های مربوط به طول موج‌های نواحی فرابنفش، مرئی یا فروسرخ نزدیک[توضیح ۱]، در طیف الکترومغناطیسی می‌شود. روش دیگر، یک انتقال ارتعاشی، موجب انتقال یک کوانتوم انرژی به (یا از) ارتعاشات پیوندهای مولکولی می‌شود. این انتقال انرژی موجب شکل‌گیری اثری منحصربه‌فرد برای همان مولکول در بخش فروسرخ میانه یا دور در گستره امواج الکترومغناطیس می‌شود. مولکول‌های فاز گازی نیز دارای سطوح چرخشی کوانتیزه هستند که منجر به انجام انتقالاتی در نواحی طول موج مربوط به امواج مایکروویو یا رادیویی می‌شوند.[۱]

گاهی اوقات یک انتقال می‌تواند موجب انجام تغییرات انرژی بیش از یک نوع سطح انرژی را شامل شود. به‌عنوان مثال، طیف‌سنجی چرخشی-ارتعاشی هردو سطح انرژی چرخشی و ارتعاشی مولکول را تغییر می‌دهد. گاهی اوقات انتقالاتی که هر سه سطح انرژی (الکترونی، چرخشی و ارتعاشی) را تحت تاثیر دهد، نیز رخ می‌دهد. به‌عنوان مثال، نوار فیلیپس[c] C۲ (کربن دواتمی)، که در آن یک انتقال الکترونی باعث ایجاد یک خط در ناحیه فروسرخ نزدیک می‌شود، خود به چندین نوار ارتعاشی ظریف‌تر تقسیم می‌شود و نوارهای مربوط به انتقالات ارتعاشی نیز خود به‌صورت نوارهای ظریف‌تری که مربوط به تغییر سطوح انرژی چرخشی مولکول هستند، تقسیم می‌شوند.[۲]

طیف یک مولکول خاص توسط قوانین انتخاب شیمی کوانتومی و تقارن مولکولی تعیین می‌شود. برخی از مولکول‌ها دارای طیف‌های ساده‌ای هستند که به آسانی قابل شناسایی هستند، درحالی که برخی دیگر (که حتی بعضی از آن‌ها مولکول‌های کوچک هستند) دارای طیف‌های بسیار پیچیده‌ای هستند که تشخیص آنها بسیار دشوار است.[۳] برهم‌کنش میان هسته‌های اتمی و الکترون‌ها، گاهی موجب ایجاد ساختارهای طیفی ظریفی می‌شود. همچنین اگر مولکول دارای اتم‌های ایزوتوپی متعددی باشد (مولکول‌هایی که دارای ایزوتوپ‌های مختلفی از اتم‌ها هستند)، به‌علت پدیده جابه‌جایی ایزوتوپی[d]، طیف به‌دست آمده از این مولکول‌ها پیچیده‌تر می‌شود.

کشف یک مولکول در محیطی در فضای بین‌ستاره‌ای یا مجاور ستاره‌ای، در ابتدا نیاز به شناسایی یک جسم نجومی مناسب دارد. در مرحله بعد، باید جسم مورد نظر را با یک تلسکوپ مجهز به یک طیف‌نگار[e] دارای توانایی کار در طول موج مورد نظر، وضوح طیفی و حساسیت مناسب، رصد نمود. اولین مولکول کشف شده در محیط میان ستاره‌ای، رادیکال متیلیدین (•CH) در سال ۱۹۳۷بود . این ترکیب دارای یک انتقال الکترونی قوی در ۴۳۰۰ آنگستروم در ناحیه مرئی است.[۴] پیشرفت در ابزارآلات نجومی، موجب افزایش تعداد مولکول‌های کشف شده شد. از دهه ۱۹۵۰ میلادی به بعد، اخترشناسی رادیویی کم‌کم به روش اصلی کشف مولکول‌های جدید در فضای خارجی تبدیل شد. از دهه ۱۹۹۰ میلادی، روش اخترشناسی زیرمیلی‌متری[f][توضیح ۲] که به بررسی میلی‌متری و بسیار ظریف طیف‌های به‌دست آمده از مولکول‌ها می‌نماید، به عنوان روشی مهم در این زمینه تبدیل شد.[۳]

بررسی مجموعه مولکولهای شناسایی شده، نشان می‌دهد که تاکنون، بیش‌تر مولکول‌هایی شناسایی شده‌اند که کشف آنها آسان‌تر بوده‌است. این موضوع به این علت است که بیش‌ترین حساسیت روش اخترشناسی رادیویی متوجه مولکول‌های خطی کوچک دارای دوقطبی الکتریکی مولکولی بالا است.[۳] فراوان‌ترین مولکول موجود در جهان، مولکول هیدروژن (H۲) است که به‌طور کامل برای تلسکوپ‌های رادیویی نامرئی است، زیرا این مولکول فاقد دوقطبی الکتریکی است.[۳] انتقالات الکترونی مولکول هیدروژن، نیازمند انرژی بسیار بالایی هستند که تشخیص آن برای تلسکوپ‌های مرئی ممکن نیست، بنابراین شناسایی مولکول هیدروژن نیازمند مشاهدات با کمک طول موج فرابنفش، با استفاده از یک موشک ژرفاسنج است.[۵] نوارهای ارتعاشی غالباً مشخصه‌ای اختصاصی برای هر مولکول ایجاد نمی‌کنند و معمولاً به‌عنوان مشخصه‌ای برای شناسایی یک طبقه از مولکول‌های عمومی به شمار می‌آیند. به‌عنوان مثال، هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای (موسوم به PAHs) به‌دلیل داشتن نوارهای ارتعاشی که مشخصه این خانواده از ترکیبات است، به‌صورت وسیعی در طیف‌های فروسرخ میانه[g] مشاهده می‌شوند. با این‌حال اگرچه با مشاهده این نوارها می‌توان پی‌برد که طیف ارتعاشی مورد نظر، متعلق به خانواده هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای است، اما صرفاً با بررسی این نوارها (و بدون استفاده از سایر انتقالات)، نمی‌توان به‌طور دقیق مشخص کرد که طیف مورد نظر، دقیقاً متعلق به کدام مولکول هیدروکربن آروماتیک است.[۶]

یکی از غنی‌ترین محل‌ها برای شناسایی مولکول‌های بین ستاره‌ای، ساگیتاریوس ب۲ است، یک ابر مولکولی غول پیکر که در نزدیکی مرکز کهکشان راه شیری واقع شده‌است. حدود نیمی از مولکول‌های موجود در فهرست‌های زیر، ابتدا در این ابر کشف شده‌اند و بسیاری دیگر نیز که ابتدا در جای دیگری کشف شده‌اند، بعداً در ساگیتاریوس ب۲ نیز یافت شدند.[۷] یکی از منابع مملو از مولکول‌ها، ناحیه‌ای در مجاورت ستاره‌ای به‌نام آی‌آرسی ۱۰۲۱۶ در صورت فلکی شیر است، ناحیه‌ای نزدیک یک ستاره کربنی که بیش از ۵۰ مولکول در آن شناسایی شده‌است.[۷] هیچ مرز مشخصی بین محیط میان‌ستاره‌ای و محیط مجاور ستاره‌ای وجود ندارد، بنابراین در جدول‌های زیر، مولکول‌ها، بدون اشاره به محیط کشف شده، آورده شده‌اند.

اخترشیمی، دانشی است که به توضیح چگونگی تشکیل این مولکول‌ها و علت ظاهر طیفی آن‌ها می‌پردازد. چگالی بسیار پایین محیط میان‌ستاره‌ای محیط مناسبی برای تشکیل مولکول‌ها نیست، چون برهم‌کنش‌های متداول فاز گازی میان گونه‌های خنثی (اتم‌ها یا مولکول‌ها) به‌صورت مؤثری رخ نمی‌دهد. بسیاری از مناطق، دارای درجه حرارت بسیار پایینی هستند (به‌طور معمول دمای داخل یک ابر مولکولی ۱۰ درجه کلوین است)، که این موضوع خود موجب کاهش بیشتر میزان نرخ انجام واکنش یا اثر مخرب فتوشیمیایی پرتو فرابنفش، بر مولکول‌ها می‌شود.[۸] توضیح فراوانی مولکول‌های بین ستاره‌ای مشاهده شده، نیازمند محاسبه تعادل میان سرعت تشکیل و تخریب مولکول‌ها با استفاده از شیمی یون‌های موجود در فاز گازی، شیمی سطح گرد و غبارهای کیهانی، انتقال تابشی مانند خاموشی بین‌ستاره‌ای و بررسی مجموعه‌ای از واکنش‌های پیچیده است.[۹]

مولکول‌ها

[ویرایش]
نمایی از اجزای یک طیف‌نگار نوری

در جدول‌هایی که ادامه قرار گرفته‌اند، فهرست مولکول‌هایی آورده شده‌است که در محیط‌های میان‌ستاره‌ای یا نزدیک ستاره‌ای، شناسایی شده‌اند که براساس تعداد اتم‌ها دسته‌بندی شده‌اند. مولکول‌های خنثی و یون‌های مولکولی آن‌ها، در ستون‌های مجزا فهرست شده‌اند. اگر هیچ گونه داده‌ای برای فرمول مولکول خنثی برای یک ترکیب قرار داده نشده بود، به این معنی است که تنها شکل یونیزه شده مولکول مورد نظر شناسایی شده‌است. نام مولکول‌ها برمبنای نام‌هایی که در منابع علمی استفاده می‌شوند، اورده شده‌اند و در صورتی که هیچ نامی برای آن‌ها وجود نداشته باشد، قسمت مربوط خالی گذاشته شده‌است. جرم‌های فهرست شده در جدول‌ها، برمبنای یکای جرم اتمی آورده شده‌اند و چنان‌چه گونه‌هایی وجود داشته باشند که تفاوت آن‌ها، تنها یک اتم دوتریوم (۲H) باشد، به‌خاطر تفاوت جرم اندک به‌وجود آمده، به هرکدام سطر جداگانه‌ای در جدوا مورد نظر، اختصاص داده شده‌است. تعداد مجموع گونه‌های منحصر به‌فرد، از جمله حالت‌های یونیزه شده مجزا، در هر بخش نشان داده شده‌اند. بیشتر مولکول‌هایی که تاکنون کشفه شده‌اند، مولکول‌های آلی هستند.[۱۰] تنها مولکول معدنی شناسایی شده با پنج اتم یا بیشتر، مولکول سیلان (SiH۴) است. مولکول‌های بزرگتر کشف شده، دارای حداقل یک اتم کربن هستند و فاقد پیوندهای پیوند نیتروژن-نیتروژن یا اکسیژن-اکسیژن هستند.[۱۰]

دو اتمی

[ویرایش]
مونوکسید کربن اغلب برای ردیابی توزیع جرم در ابرهای مولکولی استفاده می‌شود.[۱۱]
فرمول نام جرم یون‌ها
AlCl آلومینیوم مونوکلرید[۱۲][۱۳] ۶۲٫۵ —
AlF مونوفلورید آلومینیوم[۱۲][۱۴] ۴۶ —
AlO اکسید آلومینیوم (II)[۱۵] ۴۳ —
— آرگونیوم[۱۶][۱۷] ۳۷[توضیح ۳] ArH
C۲ کربن دواتمی[۱۸][۱۹] ۲۴ —
— فلوئورومتیلیدینوم[h] ۳۱ CF[۲۰]
CH متیلیدین[۲۱][۲۲] ۱۳ CH [۲۳]
CN سیانوژن رادیکال آزاد[۱۲][۲۲][۲۴][۲۵] ۲۶ CN ,[۲۶] −CN[۲۷]
CO کربن مونوکسید[۱۲][۲۸][۲۹] ۲۸ CO[۳۰]
CP مونوفسفید کربن[۲۵] ۴۳ —
CS کربن مونوسولفید[۱۲] ۴۴ —
FeO اکسید آهن (II)[۳۱] ۸۲ —
— یون هلیوم هیدرید[۳۲][۳۳] ۵ HeH
H2 هیدروژن مولکولی[۵] ۲ —
HCl هیدروژن کلرید[۳۴] ۳۶٫۵ HCl[۳۵]
HF هیدروژن فلوئورید[۳۶] ۲۰ —
HO رادیکال هیدروکسیل[۱۲] ۱۷ OH[۳۷]
KCl پتاسیم کلرید[۱۲][۱۳] ۷۵٫۵ —
NH ایمیدوژن[۳۸][۳۹] ۱۵ —
N۲ نیتروژن مولکولی[۴۰][۴۱] ۲۸ —
NO نیتریک اکسید[۴۲] ۳۰ NO[۲۶]
NS گوگرد مونونیترید[۱۲] ۴۶ —
NaCl سدیم کلرید[۱۲][۱۳] ۵۸٫۵ —
— کاتیون منیزیم مونوهیدرید ۲۵٫۳ MgH[۲۶]
O۲ اکسیژن مولکولی[۴۳] ۳۲ —
PN فسفر مونونیترید[۴۴][۴۵] ۴۵ —
PO فسفر مونوکسید[۴۶] ۴۷ —
SH سولفانیل[۴۷] ۳۳ SH[۴۸]
SO مونواکسید گوگرد[۱۲] ۴۸ SO[۲۳]
SiC کاربید سیلیسیوم[۱۲][۴۹] ۴۰ —
SiN سیلیسیم نیترید[۱۲] ۴۲ —
SiO سیلیسیم مونوکسید[۱۲] ۴۴ —
SiS سیلیسیم مونوسولفید[۱۲] ۶۰ —
TiO اکسید تیتانیوم (II)[۵۰] ۶۳٫۹ —
گونه کاتیونی
۳H، یکی از فراوان‌ترین یون‌ها در کیهان است. این گونه برای اولین بار در سال ۱۹۹۳ کشف شد.

سه اتمی

[ویرایش]
فرمول نام جرم یون‌ها
AlNC آلومنیوم ایزوسیانید[۱۲] ۵۳ —
AlOH آلومینیم هیدروکسید[۵۱] ۴۴ —
C۳ تری‌کربن[۵۲][۵۳] ۳۶ —
C۲H رادیکال اتینیل[۱۲][۲۴] ۲۵ —
CCN سیانومتیلیدین[i][۵۴] ۳۸ —
C۲O دی‌کربن منوکسید[۵۵] ۴۰ —
C۲S تیوکسواتنیلیدن[۵۶] ۵۶ —
C2P —[۵۷] ۵۵ —
CO۲ کربن دی‌اکسید[۵۸] ۴۴ —
CaNC کلسیم ایزوسیانید[۵۹] ۹۲ —
FeCN آهن سیانید[۶۰] ۸۲ —
— کاتیون تری‌هیدروژن ۳
۳H[۶۱][۶۲]
H۲C متیلن[۶۳] ۱۴ —
— یون هالونیوم ۳۷٫۵ H۲Cl[۶۴]
H۲O آب[۶۵] ۱۸ H۲O[۶۶]
HO۲ هیدروپروکسیل[۶۷] ۳۳ —
H۲S سولفید هیدروژن[۱۲] ۳۴ —
HCN هیدروژن سیانید[۱۲][۲۴][۶۸] ۲۷ —
HNC هیدروژن ایزوسیانید[۶۹][۷۰] ۲۷ —
HCO آلدئید[۷۱] ۲۹ HCO[۲۳][۷۱][۷۲]
HCP متیل‌ایدین‌فسفان[۷۳] ۴۴ —
HCS تیوفرمیل[۷۴] ۴۵ HCS[۲۳][۷۲]
— دیازنیلیوم[۲۳][۷۲][۷۵] ۲۹ NH۲
HNO نیتروکسیل[۷۶] ۳۱ —
— ایزوفرمیل ۲۹ HOC[۲۴]
HSC ایزوتیوفرمیل[۷۴] ۴۵ —
KCN پتاسیوم سیانید[۱۲] ۶۵ —
MgCN منیزیم سیانید[۱۲] ۵۰ —
MgNC منیزیم ایزوسیانید[۱۲] ۵۰ —
NH۲ رادیکال آمین [۷۷] ۱۶ —
N۲O نیتروز اکسید[۷۸] ۴۴ —
NaCN سدیم سیانید[۱۲] ۴۹ —
NaOH سدیم هیدروکسید[۷۹] ۴۰ —
OCS کربونیل سولفید[۸۰] ۶۰ —
O۲ ازون (مولکول)[۸۱] ۴۸ —
SO۲ گوگرد دی‌اکسید[۱۲][۸۲] ۶۴ —
c-SiC۲ سیلیسیوم سی-کاربید[۱۲][۴۹] ۵۲ —
SiCSi دی‌سیلیسیوم کاربید[۸۳] ۶۸ —
SiCN سیلیسیوم کربونیترید[۸۴] ۵۴ —
SiNC [۸۵] ۵۴ —
TiO۲ تیتانیوم دی‌اکسید[۵۰] ۷۹٫۹ —

چهار اتمی

[ویرایش]
مولکول نام جرم یون‌ها
CH۳ رادیکال متیل[۸۶] ۱۵ —
l-C۳H پروپینیلیدین[۱۲][۸۷] ۳۷ l-C۳H[۸۸]
c-C۳H سیکلوپروپینیلیدین[۸۹] ۳۷ —
C۳N سیانواتینیل[۹۰] ۵۰ −C۳N[۹۱]
C۳O تری‌کربن مونوکسید[۸۷] ۵۲ —
C۳S تری‌کربن مونوسولفید[۱۲][۵۶] ۶۸ —
— هیدرونیوم ۱۹ H۳O[۹۲]
C۲H۲ استیلن[۹۳] ۲۶ —
H۲CN متیلن آزانیل[۹۴] ۲۸ H۲CN[۲۳]
H۲CO فرمالدهید[۹۵] ۳۰ —
H۲CS تیوفرمالدهید[۹۶] ۴۶ —
HCCN —[۹۷] ۳۹ —
HCCO کتنیل[j][۹۸] ۴۱ —
— هیدروژن سیانید پرتون‌دار شده ۲۸ HCNH[۷۲]
— کربن دی‌اکسید پرتون‌دار شده ۴۵ HOCO[۹۹]
HCNO فولمینیک اسید[۱۰۰] ۴۳ —
HOCN ایزوسیانیک اسید[۱۰۱] ۴۳ —
CNCN ایزوسیانوژن[k][۱۰۲] ۵۲ —
HOOH هیدروژن پراکسید[۱۰۳] ۳۴ —
HNCO ایزوسیانیک اسید[۸۲] ۴۳ —
HNCS تیوسیانیک اسید[۱۰۴] ۵۹ —
NH۳ آمونیاک[۱۲][۱۰۵] ۱۷ —
HSCN تیوسیانیک اسید[۱۰۶] ۵۹ —
SiC۳ سیلیسیوم تری‌کاربید[l][۱۲] ۶۴ —
HMgNC هیدرومنیزیم ایزوسیانید[۱۰۷]  ۵۱٫۳ —
HNO۲ نیترو اسید[۱۰۸] ۴۷ —
متان که جزء اصلی گاز طبیعی است نیز در ستاره‌های دنباله‌دار و در اتمسفر چندین سیاره در منظومه شمسی شناسایی شده‌است.[۱۰۹]

پنج اتمی

[ویرایش]
مولکول نام جرم یون‌ها
- یون آمونیوم [۱۱۰][۱۱۱]   ۱۸ NH۴
CH۴ متان[۱۱۲] ۱۶ —
CH3O رادیکال متوکسی[۱۱۳] ۳۱ —
c-C۳H۲ سیکلوپروپنیلیدن[۲۴][۱۱۴][۱۱۵] ۳۸ —
l-H۲C۳ پروپادی‌انیلیدن[m][۱۱۵] ۳۸ —
H۲CCN سیانومتیل[۱۱۶] ۴۰ —
H۲C۲O اتنون[۸۲] ۴۲ —
H۲CNH متیلن‌ایمین[۱۱۷] ۲۹ —
HNCNH کربودی‌ایمید[۱۱۸] ۴۲ —
— فرمالدهید پروتون‌دار شده[۱۱۹] ۳۱ H۲COH
C۴ بوتادی‌اینیل[۱۲] ۴۹ -C۴H[۱۲۰]
HC۳N سیانواستیلن[۱۲][۲۴][۷۲][۱۲۱][۱۲۲] ۵۱ —
HCC-NC ایزوسیانواستیلن[۱۲۳] ۵۱ —
HCOOH اسید فرمیک[۱۲۱][۱۲۴] ۴۶ —
NH۲CN سیانامید[۱۲۵] ۴۲ —
— سیانوژن پروتون‌دار شده[۱۲۶] ۵۳ NCCNH
HC(O)CN سیانوفرمالدهید[۱۲۷] ۵۵ —
C۵ C۵ خطی[۱۲۸] ۶۰ —
SiC۴ خوشه سیلیسیم کاربید[۴۹] ۹۲ —
SiH۴ سیلان[۱۲۹] ۳۲ —
فرمامید می‌تواند با متیلن ترکیب شود و منجر به تولید استامید شود.

شش اتمی

[ویرایش]
فرمول نام جرم یون‌ها
c-H۲C۳O سیکلوپروپنون[۱۳۰] ۵۴ —
E-HNCHCN E-سیانومتانیمین[۱۳۱] ۵۴ —
C۲H۴ اتیلن[۱۳۲] ۲۸ —
CH۳CN استونیتریل [۱۳۳] ۴۰ —
CH۳NC متیل ایزوسیانید[۱۳۴] ۴۰ —
CH۳OH متانول [۱۳۵] ۳۲ —
CH۳SH متان‌تیول[۱۳۶] ۴۸ —
H۲C۴ دی‌استیلن[۱۲][۱۳۷] ۵۰ —
— سیانواستیلن پروتون‌دار شده[۷۲] ۵۲ HC۳NH
HCONH۲ فرمامید[۱۳۸] ۴۴ —
C۵H پنتینیلیدین[۱۲][۵۶] ۶۱ —
C۵N رادیکال سیانوبوتادی‌اینیل[n][۱۳۹] ۷۴ —
HC ۲ CHO پروپینال[۱۴۰] ۵۴ —
HC۴N —[۱۲] ۶۳ —
CH۲CNH کتن‌ایمین[۱۱۴] ۴۰ —
C۵S —[۱۴۱] ۹۲ —
استالدهید و ایزومرهای وینیل الکل و اتیلن اکسید آن، همگی در فضای میان‌ستاره‌ای شناسایی شده‌اند.

هفت اتمی

[ویرایش]
امضای رادیویی اسید استیک، ترکیب موجود در سرکه، در سال ۱۹۹۷ تأیید شد

هشت اتمی

[ویرایش]
مولکول نام جرم
H۳CC۲CN متیل سیانواستیلن[۱۴۹] ۶۵
H۲COCHCHO گلیكوآلدئید[۱۵۰] ۶۰
HCOOCH۳ متیل فرمات[۸۲][۱۲۱][۱۵۰] ۶۰
CH۳COOH اسید استیک[۱۵۱] ۶۰
C۲H۶ هگزاپنتاانیلیدین[۱۲][۱۳۷] ۷۴
CH۲CHCHO پروپنال[۱۱۴] ۵۶
CH۲CCHCN سیانوآلن[۱۱۴][۱۴۹] ۶۵
CH۳CHNH اتانیمین[۱۵۲] ۴۳
C۷H رادیکال هپاتری‌انیل[۱۵۳] ۸۵
NH۲CH۲CN آمینواستونیتریل[۱۵۴] ۵۶
CO(NH۲)۲ اوره[۱۵۵] ۶۰

نه اتمی

[ویرایش]
Diacetylene, HCCCCH
Methyldiacetylene, HCCCCCH3
Cyanotetraacetylene, HCCCCCCCCCN
برخی از مشتق‌های تهیه شده از پلی‌یین‌ها (Polyyne)، از جمله مولکول‌های سنگین یافت شده در محیط میان‌ستاره‌ای هستند..

ده اتمی یا بیشتر

[ویرایش]
تعداد اتم‌ها فرمول نام جرم یون‌ها
۱۰ CO(CH۳)۲ استون[۸۲][۱۶۶] ۵۸ —
۱۰ ۲(CH۲OH) اتیلن گلیکول[۱۶۷][۱۶۸] ۶۲ —
۱۰ CH۳CH۲CHO پروپانال[۱۱۴] ۵۸ —
۱۰ CH۳OCH۲OH متوکسی‌متانول[۱۶۹] ۶۲ —
۱۰ CH۳C۵N متیل سیانودی‌استیلن[۱۱۴] ۸۹ —
۱۰ CH۳CHCH۲O پروپیلن اکسید[۱۷۰] ۵۸ —
۱۱ HC۸CN سیانوتتراستیلن[۱۲][۱۶۲] ۱۲۳ —
۱۱ C۲H۵OCHO اتیل فرمات[۱۷۱] ۷۴ —
۱۱ CH۳COOCH۳ متیل استات[۱۷۲] ۷۴ —
۱۱ CH۳C۶H متیل تری‌استیلن[۱۱۴][۱۵۶] ۸۸ —
۱۲ C۶H۶ بنزن[۱۳۷] ۷۸ —
۱۲ C۳H۷CN بوتیرونیتریل[۱۷۱] ۶۹ —
۱۲ CHCN(CH۳)۲ ایزوپروپیل سیانید[۱۷۳][۱۷۴] ۶۹ —
۱۳ C۶H۵CN بنزونیتریل[۱۷۵] ۱۰۴ —
۱۳ HC۱۰CN سیانوپنتااستیلن[۱۶۲] ۱۴۷ —
۶۰ C۶۰ فولرن C۶۰ [۱۷۶][۱۷۷][۱۷۸] ۷۲۰ C۶۰ [۱۷۶][۱۷۷][۱۷۸]
۷۰ C۷۰ فولرن C۷۰[۱۷۹] ۸۴۰ —

مولکول‌های دوتریوم‌دار

[ویرایش]

همه این مولکول‌ها دارای یک یا چند اتم دوتریوم (ایزوتوپ سنگین هیدروژن) هستند.

تعداد اتم‌ها مولکول نام جرم
۲ HD هیدروژن دوترید[۱۸۰] ۳
۳ H۲D و HD۲ کاتیون تری‌هیدروژن[۱۸۰][۱۸۱] ۴ و ۵
۳ HDO و D۲O آب سنگین[۱۸۲][۱۸۳] ۱۹ و ۲۰
۳ DCN سیانید هیدروژن[۱۸۴] ۲۸
۳ DCO رادیکال فرمیل[۱۸۴] ۳۰
۳ DNC ایزوسیانید هیدروژن[۱۸۴] ۲۸
۳ N۲D —[۱۸۴] ۳۰
۴ NH۲D ،NHD۲ و ND۳ آمونیاک[۱۸۰][۱۸۵][۱۸۶] ۱۸-۲۰
۴ HDCO و D۲CO فرمالدئید[۱۸۰][۱۸۷] ۳۱ و ۳۲
۴ DNCO ایزوسیانیک اسید [۱۸۸] ۴۴
۵ NH۳D یون آمونیوم[۱۸۹][۱۹۰] ۱۹
۶ NH۲CDO و NHDCHO فرمامید[۱۸۸] ۴۶
۷ CH۲DCCH و CH۳CCD متیل استیلن[۱۹۱][۱۹۲] ۴۱

تأیید نشده

[ویرایش]

گزارش‌هایی در مورد وجود مولکول‌های زیر در فضای خارجی در منابع علمی وجود دارد اما این مولکول‌ها به‌صورت نتایجی توصیفی توسط پژوهشگران مربوط ارائه شده‌اند یا این‌که وجود آن‌ها توسط پژوهشگران دیگر به چالش کشیده شده‌اند. در نتیجه، این مولکول‌ها هنوز منتظر تأیید مستقل هستند.

تعداد اتم‌ها مولکول نام
۲ SiH سیلیلیدین[۶۹]
۴ PH۳ فسفین[۱۹۳]
۴ MgCCH منیزیم مونواستیلید[۱۴۱]
۴ NCCP سیانوفسفااتین[۱۴۱]
۵ H۲NCO —[۱۹۴]
۴ SiH۳CN سیلیل سیانید[۱۴۱]
۱۰ H۲NCH۲COOH گلیسین[۱۹۵][۱۹۶]
۱۲ CO(CH۲OH)۲ دی‌هیدروکسی استون[۱۹۷]
۱۲ C۲H۵OCH۳ اتیل متیل اتر[۱۹۸]
۱۸ C۱۰H۸O کاتیون نفتالین[۱۹۹]
۲۴ C۲۴ گرافن[۲۰۰]
۲۴ C۱۴H۱۰ آنتراسن [۲۰۱][۲۰۲]
۲۶ C۱۶H۱۰ پیرن[۲۰۱]

توضیحات

[ویرایش]
  1. ↑ ناحیه‌ای در قسمت فروسرخ در امواج الکترومغناطیس که دارای گستره طول موجی بین ۰٫۷۵ تا ۱٫۴ میکرومتر است.
  2. ↑ روش اخترشناسی زیرمیلی‌متری، روشی است که به بررسی بسیار ظریف طیف‌های نشری به‌دست آمده از مولکول‌های موجود در فضای خارجی می‌نماید.
  3. ↑ روی زمین، ایزوتوپ غالب اتم آرگون، آرگون-۴۰ است (۴۰Ar). بنابراین گونه ArH، دارای جرم ۴۱ (واحد اتمی) است. با این‌حال، ArH شناسایی شده در فضای خارجی دارای آرگون-۳۶ بوده است که موجب می‌شود جرم اتمی مجموع گونه مورد نظر، ۳۷ باشد.

واژه‌نامه

[ویرایش]
  1. ↑ Circumstellar envelope
  2. ↑ Taurus
  3. ↑ Phillips band
  4. ↑ Isotopic shift
  5. ↑ Spectrograph
  6. ↑ Submillimetre astronomy
  7. ↑ mid-Infrared
  8. ↑ Fluoromethylidynium
  9. ↑ Cyanomethylidyne
  10. ↑ Ketenyl
  11. ↑ Isocyanogen
  12. ↑ Silicon tricarbide
  13. ↑ Propadienylidene
  14. ↑ Cyanobutadiynyl radical

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ Shu, Frank H. (1982), The Physical Universe: An Introduction to Astronomy, University Science Books, ISBN 978-0-935702-05-7, archived from the original on 17 December 2019, retrieved 20 June 2020
  2. ↑ Chaffee, Frederick H.; Lutz, Barry L.; Black, John H.; Vanden Bout, Paul A.; Snell, Ronald L. (1980). "Rotational fine-structure lines of interstellar C2 toward Zeta Persei". The Astrophysical Journal. 236: 474. Bibcode:1980ApJ...236..474C. doi:10.1086/157764.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ McGuire, Brett A. (2018). "2018 Census of Interstellar, Circumstellar, Extragalactic, Protoplanetary Disk, and Exoplanetary Molecules". The Astrophysical Journal Supplement Series. 239 (2): 17. arXiv:1809.09132. Bibcode:2018ApJS..239...17M. doi:10.3847/1538-4365/aae5d2.
  4. ↑ Woon, D. E. (May 2005), Methylidyne radical, The Astrochemist, archived from the original on 19 March 2007, retrieved 2007-02-13
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Carruthers, George R. (1970), "Rocket Observation of Interstellar Molecular Hydrogen", Astrophysical Journal, 161: L81–L85, Bibcode:1970ApJ...161L..81C, doi:10.1086/180575
  6. ↑ Cummins, S. E.; Linke, R. A.; Thaddeus, P. (1986), "A survey of the millimeter-wave spectrum of Sagittarius B2", Astrophysical Journal Supplement Series, 60: 819–878, Bibcode:1986ApJS...60..819C, doi:10.1086/191102
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ Kaler, James B. (2002), The hundred greatest stars, Copernicus Series, Springer, ISBN 978-0-387-95436-3, retrieved 2011-05-09
  8. ↑ Brown, Laurie M.; Pais, Abraham; Pippard, A. B. (1995), "The physics of the interstellar medium", Twentieth Century Physics (2nd ed.), CRC Press, p. 1765, ISBN 978-0-7503-0310-1
  9. ↑ Dalgarno, A. (2006), "Interstellar Chemistry Special Feature: The galactic cosmic ray ionization rate", Proceedings of the National Academy of Sciences, 103 (33): 12269–12273, Bibcode:2006PNAS..10312269D, doi:10.1073/pnas.0602117103, PMC 1567869, PMID 16894166
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Klemperer, William (2011), "Astronomical Chemistry", Annual Review of Physical Chemistry, 62: 173–184, Bibcode:2011ARPC...62..173K, doi:10.1146/annurev-physchem-032210-103332, PMID 21128763
  11. ↑ The Structure of Molecular Cloud Cores, Centre for Astrophysics and Planetary Science, University of Kent, archived from the original on 29 June 2012, retrieved 2007-02-16
  12. ↑ ۱۲٫۰۰ ۱۲٫۰۱ ۱۲٫۰۲ ۱۲٫۰۳ ۱۲٫۰۴ ۱۲٫۰۵ ۱۲٫۰۶ ۱۲٫۰۷ ۱۲٫۰۸ ۱۲٫۰۹ ۱۲٫۱۰ ۱۲٫۱۱ ۱۲٫۱۲ ۱۲٫۱۳ ۱۲٫۱۴ ۱۲٫۱۵ ۱۲٫۱۶ ۱۲٫۱۷ ۱۲٫۱۸ ۱۲٫۱۹ ۱۲٫۲۰ ۱۲٫۲۱ ۱۲٫۲۲ ۱۲٫۲۳ ۱۲٫۲۴ ۱۲٫۲۵ ۱۲٫۲۶ ۱۲٫۲۷ ۱۲٫۲۸ ۱۲٫۲۹ ۱۲٫۳۰ ۱۲٫۳۱ ۱۲٫۳۲ ۱۲٫۳۳ ۱۲٫۳۴ ۱۲٫۳۵ ۱۲٫۳۶ ۱۲٫۳۷ ۱۲٫۳۸ Ziurys, Lucy M. (2006), "The chemistry in circumstellar envelopes of evolved stars: Following the origin of the elements to the origin of life", Proceedings of the National Academy of Sciences, 103 (33): 12274–12279, Bibcode:2006PNAS..10312274Z, doi:10.1073/pnas.0602277103, PMC 1567870, PMID 16894164
  13. ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ Cernicharo, J.; Guelin, M. (1987), "Metals in IRC 10216 - Detection of NaCl, AlCl, and KCl, and tentative detection of AlF", Astronomy and Astrophysics, 183 (1): L10–L12, Bibcode:1987A&A...183L..10C
  14. ↑ Ziurys, L. M.; Apponi, A. J.; Phillips, T. G. (1994), "Exotic fluoride molecules in IRC 10216: Confirmation of AlF and searches for MgF and CaF", Astrophysical Journal, 433 (2): 729–732, Bibcode:1994ApJ...433..729Z, doi:10.1086/174682
  15. ↑ Tenenbaum, E. D.; Ziurys, L. M. (2009), "Millimeter Detection of AlO (X2Σ ): Metal Oxide Chemistry in the Envelope of VY Canis Majoris", Astrophysical Journal, 694 (1): L59–L63, Bibcode:2009ApJ...694L..59T, doi:10.1088/0004-637X/694/1/L59
  16. ↑ Barlow, M. J.; Swinyard, B. M.; Owen, P. J.; Cernicharo, J.; Gomez, H. L.; Ivison, R. J.; Lim, T. L.; Matsuura, M.; Miller, S.; Olofsson, G.; Polehampton, E. T. (2013), "Detection of a Noble Gas Molecular Ion, 36ArH , in the Crab Nebula", ساینس, 342 (6164): 1343–1345, arXiv:1312.4843, Bibcode:2013Sci...342.1343B, doi:10.1126/science.1243582, PMID 24337290
  17. ↑ Quenqua, Douglas (13 December 2013). "Noble Molecules Found in Space". نیویورک تایمز. Archived from the original on 2 April 2019. Retrieved 13 December 2013.
  18. ↑ Souza, S. P; Lutz, B. L (1977). "Detection of C2 in the interstellar spectrum of Cygnus OB2 number 12 /VI Cygni number 12/". The Astrophysical Journal. 216: L49. Bibcode:1977ApJ...216L..49S. doi:10.1086/182507.
  19. ↑ Lambert, D. L.; Sheffer, Y.; Federman, S. R. (1995), "Hubble Space Telescope observations of C2 molecules in diffuse interstellar clouds", Astrophysical Journal, 438: 740–749, Bibcode:1995ApJ...438..740L, doi:10.1086/175119
  20. ↑ Neufeld, D. A.; et al. (2006), "Discovery of interstellar CF ", Astronomy and Astrophysics, 454 (2): L37–L40, arXiv:astro-ph/0603201, Bibcode:2006A&A...454L..37N, doi:10.1051/0004-6361:200600015
  21. ↑ Landau, Elizabeth (12 October 2016). "Building Blocks of Life's Building Blocks Come From Starlight". ناسا. Archived from the original on 13 اكتبر 2016. Retrieved 13 October 2016. {{cite web}}: Check date values in: |archivedate= (help)
  22. ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Adams, Walter S. (1941), "Some Results with the COUDÉ Spectrograph of the Mount Wilson Observatory", Astrophysical Journal, 93: 11–23, Bibcode:1941ApJ....93...11A, doi:10.1086/144237
  23. ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ ۲۳٫۲ ۲۳٫۳ ۲۳٫۴ ۲۳٫۵ Smith, D. (1988), "Formation and Destruction of Molecular Ions in Interstellar Clouds", Philosophical Transactions of the Royal Society of London, 324 (1578): 257–273, Bibcode:1988RSPTA.324..257S, doi:10.1098/rsta.1988.0016
  24. ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ ۲۴٫۲ ۲۴٫۳ ۲۴٫۴ ۲۴٫۵ ۲۴٫۶ Fuente, A.; et al. (2005), "Photon-dominated Chemistry in the Nucleus of M82: Widespread HOC Emission in the Inner 650 Parsec Disk", Astrophysical Journal, 619 (2): L155–L158, arXiv:astro-ph/0412361, Bibcode:2005ApJ...619L.155F, doi:10.1086/427990
  25. ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ Guelin, M.; Cernicharo, J.; Paubert, G.; Turner, B. E. (1990), "Free CP in IRC 10216", Astronomy and Astrophysics, 230: L9–L11, Bibcode:1990A&A...230L...9G
  26. ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ Dopita, Michael A.; Sutherland, Ralph S. (2003), Astrophysics of the diffuse universe, Springer-Verlag, ISBN 978-3-540-43362-0
  27. ↑ Agúndez, M.; et al. (2010-07-30), "Astronomical identification of CN−, the smallest observed molecular anion", Astronomy & Astrophysics, 517: L2, arXiv:1007.0662, Bibcode:2010A&A...517L...2A, doi:10.1051/0004-6361/201015186, archived from the original on 6 April 2012, retrieved 2010-09-03
  28. ↑ Khan, Amina. "Did two planets around nearby star collide? Toxic gas holds hints". لس آنجلس تایمز. Archived from the original on 10 March 2014. Retrieved March 9, 2014.
  29. ↑ Dent, W.R.F.; Wyatt, M.C.;Roberge, A.; Augereau, J.-C.; Casassus, S.;Corder, S.; Greaves, J.S.; de Gregorio-Monsalvo, I; Hales, A.; Jackson, A.P.; Hughes, A. Meredith; Lagrange, A.-M; Matthews, B.; Wilner, D. (March 6, 2014). "Molecular Gas Clumps from the Destruction of Icy Bodies in the β Pictoris Debris Disk". ساینس. 343 (6178): 1490–1492. arXiv:1404.1380. Bibcode:2014Sci...343.1490D. doi:10.1126/science.1248726. PMID 24603151.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:استفاده از پارامتر نویسندگان (link)
  30. ↑ Latter, W. B.; Walker, C. K.; Maloney, P. R. (1993), "Detection of the Carbon Monoxide Ion (CO ) in the Interstellar Medium and a Planetary Nebula", Astrophysical Journal Letters, 419: L97, Bibcode:1993ApJ...419L..97L, doi:10.1086/187146
  31. ↑ Furuya, R. S.; et al. (2003), "Interferometric observations of FeO towards Sagittarius B2", Astronomy and Astrophysics, 409 (2): L21–L24, Bibcode:2003A&A...409L..21F, doi:10.1051/0004-6361:20031304
  32. ↑ Fisher, Christine (17 April 2019). "NASA finally found evidence of the universe's earliest molecule - The elusive helium hydride was found 3,000 light-years away". انگجت. Archived from the original on 5 June 2019. Retrieved 17 April 2018.
  33. ↑ Güsten, Rolf; et al. (17 April 2019). "Astrophysical detection of the helium hydride ion HeH ". نیچر. 568 (7752): 357–359. arXiv:1904.09581. Bibcode:2019Natur.568..357G. doi:10.1038/s41586-019-1090-x. PMID 30996316.
  34. ↑ Blake, G. A.; Keene, J.; Phillips, T. G. (1985), "Chlorine in dense interstellar clouds - The abundance of HCl in OMC-1" (PDF), Astrophysical Journal, Part 1, 295: 501–506, Bibcode:1985ApJ...295..501B, doi:10.1086/163394, archived from the original (PDF) on 9 August 2017, retrieved 20 June 2020
  35. ↑ De Luca, M.; Gupta, H.; Neufeld, D.; Gerin, M.; Teyssier, D.; Drouin, B. J.; Pearson, J. C.; Lis, D. C.; et al. (2012), "Herschel/HIFI Discovery of HCl in the Interstellar Medium", The Astrophysical Journal Letters, 751 (2): L37, Bibcode:2012ApJ...751L..37D, doi:10.1088/2041-8205/751/2/L37
  36. ↑ Neufeld, David A.; et al. (1997), "Discovery of Interstellar Hydrogen Fluoride", Astrophysical Journal Letters, 488 (2): L141–L144, arXiv:astro-ph/9708013, Bibcode:1997ApJ...488L.141N, doi:10.1086/310942
  37. ↑ Wyrowski, F.; et al. (2009), "First interstellar detection of OH ", Astronomy & Astrophysics, 518: A26, arXiv:1004.2627, Bibcode:2010A&A...518A..26W, doi:10.1051/0004-6361/201014364
  38. ↑ Meyer, D. M.; Roth, K. C. (1991), "Discovery of interstellar NH", Astrophysical Journal Letters, 376: L49–L52, Bibcode:1991ApJ...376L..49M, doi:10.1086/186100
  39. ↑ Wagenblast, R.; et al. (January 1993), "On the origin of NH in diffuse interstellar clouds", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 260 (2): 420–424, Bibcode:1993MNRAS.260..420W, doi:10.1093/mnras/260.2.420
  40. ↑ <Please add first missing authors to populate metadata.> (June 9, 2004), Astronomers Detect Molecular Nitrogen Outside Solar System, Space Daily, archived from the original on 10 December 2008, retrieved 2010-06-25
  41. ↑ Knauth, D. C; et al. (2004), "The interstellar N2 abundance towards HD 124314 from far-ultraviolet observations", Nature, 429 (6992): 636–638, Bibcode:2004Natur.429..636K, doi:10.1038/nature02614, PMID 15190346
  42. ↑ McGonagle, D.; et al. (1990), "Detection of nitric oxide in the dark cloud L134N", Astrophysical Journal, Part 1, 359 (1 Pt 1): 121–124, Bibcode:1990ApJ...359..121M, doi:10.1086/169040, PMID 11538685
  43. ↑ Staff writers (March 27, 2007), Elusive oxygen molecule finally discovered in interstellar space, Physorg.com, archived from the original on 4 July 2007, retrieved 2007-04-02
  44. ↑ Turner, B. E.; Bally, John (1987). "Detection of interstellar PN - the first identified phosphorus compound in the interstellar medium". The Astrophysical Journal. 321: L75. Bibcode:1987ApJ...321L..75T. doi:10.1086/185009.
  45. ↑ Ziurys, L. M. (1987), "Detection of interstellar PN - The first phosphorus-bearing species observed in molecular clouds", Astrophysical Journal Letters, 321 (1 Pt 2): L81–L85, Bibcode:1987ApJ...321L..81Z, doi:10.1086/185010, PMID 11542218
  46. ↑ Tenenbaum, E. D.; Woolf, N. J.; Ziurys, L. M. (2007), "Identification of phosphorus monoxide (X 2 Pi r) in VY Canis Majoris: Detection of the first PO bond in space", Astrophysical Journal Letters, 666 (1): L29–L32, Bibcode:2007ApJ...666L..29T, doi:10.1086/521361
  47. ↑ Yamamura, S. T.; Kawaguchi, K.; Ridgway, S. T. (2000), "Identification of SH v=1 Ro-vibrational Lines in R Andromedae", The Astrophysical Journal, 528 (1): L33–L36, arXiv:astro-ph/9911080, Bibcode:2000ApJ...528L..33Y, doi:10.1086/312420, PMID 10587489
  48. ↑ Menten, K. M.; et al. (2011), "Submillimeter Absorption from SH , a New Widespread Interstellar Radical, 13CH and HCl", Astronomy & Astrophysics, 525: A77, arXiv:1009.2825, Bibcode:2011A&A...525A..77M, doi:10.1051/0004-6361/201014363, archived from the original on 2011-07-19, retrieved 2010-12-03.
  49. ↑ ۴۹٫۰ ۴۹٫۱ ۴۹٫۲ Pascoli, G.; Comeau, M. (1995), "Silicon Carbide in Circumstellar Environment", Astrophysics and Space Science, 226 (1): 149–163, Bibcode:1995Ap&SS.226..149P, doi:10.1007/BF00626907
  50. ↑ ۵۰٫۰ ۵۰٫۱ Kamiński, T.; et al. (2013), "Pure rotational spectra of TiO and TiO2 in VY Canis Majoris", Astronomy and Astrophysics, 551: A113, arXiv:1301.4344, Bibcode:2013A&A...551A.113K, doi:10.1051/0004-6361/201220290
  51. ↑ Tenenbaum, E. D.; Ziurys, L. M. (2010), "Exotic Metal Molecules in Oxygen-rich Envelopes: Detection of AlOH (X1Σ ) in VY Canis Majoris", Astrophysical Journal, 712 (1): L93–L97, Bibcode:2010ApJ...712L..93T, doi:10.1088/2041-8205/712/1/L93
  52. ↑ Hinkle, K. W; Keady, J. J; Bernath, P. F (1988). "Detection of C3 in the Circumstellar Shell of IRC 10216". Science. 241 (4871): 1319–22. Bibcode:1988Sci...241.1319H. doi:10.1126/science.241.4871.1319. PMID 17828935. Archived from the original on 1 December 2021. Retrieved 20 June 2020.
  53. ↑ Maier, John P; Lakin, Nicholas M; Walker, Gordon A. H; Bohlender, David A (2001). "Detection of C3 in Diffuse Interstellar Clouds". The Astrophysical Journal. 553 (1): 267–273. arXiv:astro-ph/0102449. Bibcode:2001ApJ...553..267M. doi:10.1086/320668.
  54. ↑ Anderson, J. K.; et al. (2014), "Detection of CCN (X2Πr) in IRC 10216: Constraining Carbon-chain Chemistry", Astrophysical Journal, 795 (1): L1, Bibcode:2014ApJ...795L...1A, doi:10.1088/2041-8205/795/1/L1
  55. ↑ Ohishi, Masatoshi, Masatoshi; et al. (1991), "Detection of a new carbon-chain molecule, CCO", Astrophysical Journal Letters, 380: L39–L42, Bibcode:1991ApJ...380L..39O, doi:10.1086/186168, PMID 11538087
  56. ↑ ۵۶٫۰ ۵۶٫۱ ۵۶٫۲ ۵۶٫۳ Irvine, William M.; et al. (1988), "Newly detected molecules in dense interstellar clouds", Astrophysical Letters and Communications, 26: 167–180, Bibcode:1988ApL&C..26..167I, PMID 11538461
  57. ↑ Halfen, D. T.; Clouthier, D. J.; Ziurys, L. M. (2008), "Detection of the CCP Radical (X 2Πr) in IRC 10216: A New Interstellar Phosphorus-containing Species", Astrophysical Journal, 677 (2): L101–L104, Bibcode:2008ApJ...677L.101H, doi:10.1086/588024
  58. ↑ Whittet, Douglas C. B.; Walker, H. J. (1991), "On the occurrence of carbon dioxide in interstellar grain mantles and ion-molecule chemistry", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 252: 63–67, Bibcode:1991MNRAS.252...63W, doi:10.1093/mnras/252.1.63
  59. ↑ Cernicharo, J.; Velilla-Prieto, L.; Agúndez, M.; Pardo, J. R.; Fonfría, J. P.; Quintana-Lacaci, G.; Cabezas, C.; Bermúdez, C.; Guélin, M. (2019). "Discovery of the first Ca-bearing molecule in space: CaNC". Astronomy & Astrophysics. 627: L4. arXiv:1906.09352. Bibcode:2019A&A...627L...4C. doi:10.1051/0004-6361/201936040. PMC 6640036. PMID 31327871.
  60. ↑ Zack, L. N.; Halfen, D. T.; Ziurys, L. M. (June 2011), "Detection of FeCN (X 4Δi) in IRC 10216: A New Interstellar Molecule", The Astrophysical Journal Letters, 733 (2): L36, Bibcode:2011ApJ...733L..36Z, doi:10.1088/2041-8205/733/2/L36
  61. ↑ Oka, Takeshi (2006), "Interstellar H3 ", Proceedings of the National Academy of Sciences, 103 (33): 12235–12242, Bibcode:2006PNAS..10312235O, doi:10.1073/pnas.0601242103, PMC 1567864, PMID 16894171
  62. ↑ Geballe, T. R.; Oka, T. (1996), "Detection of H3 in Interstellar Space", Nature, 384 (6607): 334–335, Bibcode:1996Natur.384..334G, doi:10.1038/384334a0, PMID 8934516
  63. ↑ Hollis, J. M.; Jewell, P. R.; Lovas, F. J. (1995), "Confirmation of interstellar methylene", Astrophysical Journal, Part 1, 438: 259–264, Bibcode:1995ApJ...438..259H, doi:10.1086/175070
  64. ↑ Lis, D. C.; et al. (2010-10-01), "Herschel/HIFI discovery of interstellar chloronium (H2Cl )", Astronomy & Astrophysics, 521: L9, arXiv:1007.1461, Bibcode:2010A&A...521L...9L, doi:10.1051/0004-6361/201014959.
  65. ↑ "Europe's space telescope ISO finds water in distant places", XMM-Newton Press Release: 12, April 29, 1997, Bibcode:1997xmm..pres...12., archived from the original on December 22, 2006, retrieved 2007-02-08
  66. ↑ Ossenkopf, V.; et al. (2010), "Detection of interstellar oxidaniumyl: Abundant H2O towards the star-forming regions DR21, Sgr B2, and NGC6334", Astronomy & Astrophysics, 518: L111, arXiv:1005.2521, Bibcode:2010A&A...518L.111O, doi:10.1051/0004-6361/201014577.
  67. ↑ Parise, B.; Bergman, P.; Du, F. (2012), "Detection of the hydroperoxyl radical HO2 toward ρ Ophiuchi A. Additional constraints on the water chemical network", Astronomy & Astrophysics Letters, 541: L11–L14, arXiv:1205.0361, Bibcode:2012A&A...541L..11P, doi:10.1051/0004-6361/201219379
  68. ↑ Snyder, L. E.; Buhl, D. (1971), "Observations of Radio Emission from Interstellar Hydrogen Cyanide", Astrophysical Journal, 163: L47–L52, Bibcode:1971ApJ...163L..47S, doi:10.1086/180664
  69. ↑ ۶۹٫۰ ۶۹٫۱ Schilke, P.; Benford, D. J.; Hunter, T. R.; Lis, D. C., Phillips, T. G.; Phillips, T. G. (2001), "A Line Survey of Orion-KL from 607 to 725 GHz", Astrophysical Journal Supplement Series, 132 (2): 281–364, Bibcode:2001ApJS..132..281S, doi:10.1086/318951
  70. ↑ Schilke, P.; Comito, C.; Thorwirth, S. (2003), "First Detection of Vibrationally Excited HNC in Space", The Astrophysical Journal, 582 (2): L101–L104, Bibcode:2003ApJ...582L.101S, doi:10.1086/367628
  71. ↑ ۷۱٫۰ ۷۱٫۱ Schenewerk, M. S.; Snyder, L. E.; Hjalmarson, A. (1986), "Interstellar HCO - Detection of the missing 3 millimeter quartet", Astrophysical Journal Letters, 303: L71–L74, Bibcode:1986ApJ...303L..71S, doi:10.1086/184655
  72. ↑ ۷۲٫۰ ۷۲٫۱ ۷۲٫۲ ۷۲٫۳ ۷۲٫۴ ۷۲٫۵ Kawaguchi, Kentarou; et al. (1994), "Detection of a new molecular ion HC3NH( ) in TMC-1", Astrophysical Journal, 420: L95, Bibcode:1994ApJ...420L..95K, doi:10.1086/187171
  73. ↑ Agúndez, M.; Cernicharo, J.; Guélin, M. (2007), "Discovery of Phosphaethyne (HCP) in Space: Phosphorus Chemistry in Circumstellar Envelopes", The Astrophysical Journal, 662 (2): L91, Bibcode:2007ApJ...662L..91A, doi:10.1086/519561, hdl:10261/191973
  74. ↑ ۷۴٫۰ ۷۴٫۱ Agúndez, M; Marcelino, N; Cernicharo, J; Tafalla, M (2018). "Detection of interstellar HCS and its metastable isomer HSC: New pieces in the puzzle of sulfur chemistry". Astronomy & Astrophysics. 611: L1. arXiv:1802.09401. Bibcode:2018A&A...611L...1A. doi:10.1051/0004-6361/201832743. PMC 6031296. PMID 29983448.
  75. ↑ Womack, M.; Ziurys, L. M.; Wyckoff, S. (1992), "A survey of N2H( ) in dense clouds - Implications for interstellar nitrogen and ion-molecule chemistry", Astrophysical Journal, Part 1, 387: 417–429, Bibcode:1992ApJ...387..417W, doi:10.1086/171094
  76. ↑ Hollis, J. M.; et al. (1991), "Interstellar HNO: Confirming the Identification - Atoms, ions and molecules: New results in spectral line astrophysics", Atoms, 16: 407–412, Bibcode:1991ASPC...16..407H
  77. ↑ van Dishoeck, Ewine F.; et al. (1993), "Detection of the Interstellar NH 2 Radical", Astrophysical Journal Letters, 416: L83–L86, Bibcode:1993ApJ...416L..83V, doi:10.1086/187076, hdl:1887/2194
  78. ↑ Ziurys, L. M.; et al. (1994), "Detection of interstellar N2O: A new molecule containing an N-O bond", Astrophysical Journal Letters, 436: L181–L184, Bibcode:1994ApJ...436L.181Z, doi:10.1086/187662
  79. ↑ Hollis, J. M.; Rhodes, P. J. (November 1, 1982), "Detection of interstellar sodium hydroxide in self-absorption toward the galactic center", Astrophysical Journal Letters, 262: L1–L5, Bibcode:1982ApJ...262L...1H, doi:10.1086/183900
  80. ↑ Goldsmith, P. F.; Linke, R. A. (1981), "A study of interstellar carbonyl sulfide", Astrophysical Journal, Part 1, 245: 482–494, Bibcode:1981ApJ...245..482G, doi:10.1086/158824
  81. ↑ Phillips, T. G.; Knapp, G. R. (1980), "Interstellar Ozone", American Astronomical Society Bulletin, 12: 440, Bibcode:1980BAAS...12..440P
  82. ↑ ۸۲٫۰ ۸۲٫۱ ۸۲٫۲ ۸۲٫۳ ۸۲٫۴ ۸۲٫۵ ۸۲٫۶ ۸۲٫۷ Johansson, L. E. B.; et al. (1984), "Spectral scan of Orion A and IRC 10216 from 72 to 91 GHz", Astronomy and Astrophysics, 130 (2): 227–256, Bibcode:1984A&A...130..227J
  83. ↑ Cernicharo, José; et al. (2015), "Discovery of SiCSi in IRC 10216: a Missing Link Between Gas and Dust Carriers OF Si–C Bonds", Astrophysical Journal Letters, 806 (1): L3, arXiv:1505.01633, Bibcode:2015ApJ...806L...3C, doi:10.1088/2041-8205/806/1/L3, PMC 4693961, PMID 26722621
  84. ↑ Guélin, M.; et al. (2004), "Astronomical detection of the free radical SiCN", Astronomy and Astrophysics, 363: L9–L12, Bibcode:2000A&A...363L...9G
  85. ↑ Guélin, M.; et al. (2004), "Detection of the SiNC radical in IRC 10216", Astronomy and Astrophysics, 426 (2): L49–L52, Bibcode:2004A&A...426L..49G, doi:10.1051/0004-6361:200400074
  86. ↑ Feuchtgruber, H.; et al. (June 2000), "Detection of Interstellar CH3", The Astrophysical Journal, 535 (2): L111–L114, arXiv:astro-ph/0005273, Bibcode:2000ApJ...535L.111F, doi:10.1086/312711, PMID 10835311
  87. ↑ ۸۷٫۰ ۸۷٫۱ Irvine, W. M.; et al. (1984), "Confirmation of the Existence of Two New Interstellar Molecules: C3H and C3O", Bulletin of the American Astronomical Society, 16: 877, Bibcode:1984BAAS...16..877I
  88. ↑ Pety, J.; et al. (2012), "The IRAM-30 m line survey of the Horsehead PDR. II. First detection of the l-C3MH hydrocarbon cation", Astronomy & Astrophysics, 548: A68, arXiv:1210.8178, Bibcode:2012A&A...548A..68P, doi:10.1051/0004-6361/201220062
  89. ↑ Mangum, J. G.; Wootten, A. (1990), "Observations of the cyclic C3H radical in the interstellar medium", Astronomy and Astrophysics, 239: 319–325, Bibcode:1990A&A...239..319M
  90. ↑ Bell, M. B.; Matthews, H. E. (1995), "Detection of C3N in the spiral arm gas clouds in the direction of Cassiopeia A", Astrophysical Journal, Part 1, 438: 223–225, Bibcode:1995ApJ...438..223B, doi:10.1086/175066
  91. ↑ Thaddeus, P.; et al. (2008), "Laboratory and Astronomical Detection of the Negative Molecular Ion C3N-", The Astrophysical Journal, 677 (2): 1132–1139, Bibcode:2008ApJ...677.1132T, doi:10.1086/528947
  92. ↑ Wootten, Alwyn; et al. (1991), "Detection of interstellar H3O( ) - A confirming line", Astrophysical Journal Letters, 380: L79–L83, Bibcode:1991ApJ...380L..79W, doi:10.1086/186178
  93. ↑ Ridgway, S. T.; et al. (1976), "Circumstellar acetylene in the infrared spectrum of IRC 10216", Nature, 264 (5584): 345, 346, Bibcode:1976Natur.264..345R, doi:10.1038/264345a0
  94. ↑ Ohishi, Masatoshi; et al. (1994), "Detection of a new interstellar molecule, H2CN", Astrophysical Journal Letters, 427 (1): L51–L54, Bibcode:1994ApJ...427L..51O, doi:10.1086/187362, PMID 11539493
  95. ↑ Snyder, Lewis E.; et al. (1999), "Microwave Detection of Interstellar Formaldehyde", Physical Review Letters, 61 (2): 77–115, Bibcode:1969PhRvL..22..679S, doi:10.1103/PhysRevLett.22.679
  96. ↑ Minh, Y. C.; Irvine, W. M.; Brewer, M. K. (1991), "H2CS abundances and ortho-to-para ratios in interstellar clouds", Astronomy and Astrophysics, 244: 181–189, Bibcode:1991A&A...244..181M, PMID 11538284
  97. ↑ Guelin, M.; Cernicharo, J. (1991), "Astronomical detection of the HCCN radical - Toward a new family of carbon-chain molecules?", Astronomy and Astrophysics, 244: L21–L24, Bibcode:1991A&A...244L..21G
  98. ↑ Agúndez, M.; et al. (2015), "Discovery of interstellar ketenyl (HCCO), a surprisingly abundant radical", Astronomy and Astrophysics, 577: L5, arXiv:1504.05721, Bibcode:2015A&A...577L...5A, doi:10.1051/0004-6361/201526317, PMC 4693959, PMID 26722130
  99. ↑ Minh, Y. C.; Irvine, W. M.; Ziurys, L. M. (1988), "Observations of interstellar HOCO( ) - Abundance enhancements toward the Galactic center", Astrophysical Journal, Part 1, 334 (1): 175–181, Bibcode:1988ApJ...334..175M, doi:10.1086/166827, PMID 11538465
  100. ↑ Marcelino, Núria; et al. (2009), "Discovery of fulminic acid, HCNO, in dark clouds", Astrophysical Journal, 690 (1): L27–L30, arXiv:0811.2679, Bibcode:2009ApJ...690L..27M, doi:10.1088/0004-637X/690/1/L27
  101. ↑ Brünken, S.; et al. (2010-07-22), "Interstellar HOCN in the Galactic center region", Astronomy & Astrophysics, 516: A109, arXiv:1005.2489, Bibcode:2010A&A...516A.109B, doi:10.1051/0004-6361/200912456
  102. ↑ Agúndez, M; Marcelino, N; Cernicharo, J (2018). "Discovery of Interstellar Isocyanogen (CNCN): Further Evidence that Dicyanopolyynes Are Abundant in Space". The Astrophysical Journal. 861 (2): L22. arXiv:1806.10328. Bibcode:2018ApJ...861L..22A. doi:10.3847/2041-8213/aad089. PMC 6120679. PMID 30186588.
  103. ↑ Bergman; Parise; Liseau; Larsson; Olofsson; Menten; Güsten (2011), "Detection of interstellar hydrogen peroxide", Astronomy & Astrophysics, 531: L8, arXiv:1105.5799, Bibcode:2011A&A...531L...8B, doi:10.1051/0004-6361/201117170.
  104. ↑ Frerking, M. A.; Linke, R. A.; Thaddeus, P. (1979), "Interstellar isothiocyanic acid", Astrophysical Journal Letters, 234: L143–L145, Bibcode:1979ApJ...234L.143F, doi:10.1086/183126
  105. ↑ ۱۰۵٫۰ ۱۰۵٫۱ Nguyen-Q-Rieu; Graham, D.; Bujarrabal, V. (1984), "Ammonia and cyanotriacetylene in the envelopes of CRL 2688 and IRC 10216", Astronomy and Astrophysics, 138 (1): L5–L8, Bibcode:1984A&A...138L...5N
  106. ↑ Halfen, D. T.; et al. (September 2009), "Detection of a New Interstellar Molecule: Thiocyanic Acid HSCN", The Astrophysical Journal Letters, 702 (2): L124–L127, Bibcode:2009ApJ...702L.124H, doi:10.1088/0004-637X/702/2/L124
  107. ↑ Cabezas, C.; et al. (2013), "Laboratory and Astronomical Discovery of Hydromagnesium Isocyanide", Astrophysical Journal, 775 (2): 133, arXiv:1309.0371, Bibcode:2013ApJ...775..133C, doi:10.1088/0004-637X/775/2/133
  108. ↑ Coutens, A.; Ligterink, N. F. W.; Loison, J.-C.; Wakelam, V.; Calcutt, H.; Drozdovskaya, M. N.; Jørgensen, J. K.; Müller, H. S. P.; Van Dishoeck, E. F.; Wampfler, S. F. (2019). "The ALMA-PILS survey: First detection of nitrous acid (HONO) in the interstellar medium". Astronomy & Astrophysics. 623: L13. arXiv:1903.03378. Bibcode:2019A&A...623L..13C. doi:10.1051/0004-6361/201935040.
  109. ↑ Butterworth, Anna L.; et al. (2004), "Combined element (H and C) stable isotope ratios of methane in carbonaceous chondrites", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 347 (3): 807–812, Bibcode:2004MNRAS.347..807B, doi:10.1111/j.1365-2966.2004.07251.x
  110. ↑ "NH4 in the ISM". Archived from the original on 2015-05-26. Retrieved 2013-08-29.
  111. ↑ «Detection Of The Ammonium Ion In Space - Iopscience». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۲۰.
  112. ↑ Lacy, J. H.; et al. (1991), "Discovery of interstellar methane - Observations of gaseous and solid CH4 absorption toward young stars in molecular clouds", Astrophysical Journal, 376: 556–560, Bibcode:1991ApJ...376..556L, doi:10.1086/170304
  113. ↑ Cernicharo, J.; Marcelino, N.; Roueff, E.; Gerin, M.; Jiménez-Escobar, A.; Muñoz Caro, G. M. (2012), "Discovery of the Methoxy Radical, CH3O, toward B1: Dust Grain and Gas-phase Chemistry in Cold Dark Clouds", The Astrophysical Journal Letters, 759 (2): L43–L46, Bibcode:2012ApJ...759L..43C, doi:10.1088/2041-8205/759/2/L43
  114. ↑ ۱۱۴٫۰ ۱۱۴٫۱ ۱۱۴٫۲ ۱۱۴٫۳ ۱۱۴٫۴ ۱۱۴٫۵ ۱۱۴٫۶ ۱۱۴٫۷ Finley, Dave (August 7, 2006), "Researchers Use NRAO Telescope to Study Formation Of Chemical Precursors to Life", NRAO Press Release: 9, Bibcode:2006nrao.pres....9., archived from the original on 19 August 2006, retrieved 2006-08-10
  115. ↑ ۱۱۵٫۰ ۱۱۵٫۱ ۱۱۵٫۲ Fossé, David; et al. (2001), "Molecular Carbon Chains and Rings in TMC-1", Astrophysical Journal, 552 (1): 168–174, arXiv:astro-ph/0012405, Bibcode:2001ApJ...552..168F, doi:10.1086/320471
  116. ↑ Irvine, W. M.; et al. (1988), "Identification of the interstellar cyanomethyl radical (CH2CN) in the molecular clouds TMC-1 and Sagittarius B2", Astrophysical Journal Letters, 334 (2): L107–L111, Bibcode:1988ApJ...334L.107I, doi:10.1086/185323, PMID 11538463
  117. ↑ Dickens, J. E.; et al. (1997), "Hydrogenation of Interstellar Molecules: A Survey for Methylenimine (CH2NH)", Astrophysical Journal, 479 (1 Pt 1): 307–12, Bibcode:1997ApJ...479..307D, doi:10.1086/303884, PMID 11541227
  118. ↑ McGuire, B.A.; et al. (2012), "Interstellar Carbodiimide (HNCNH): A New Astronomical Detection from the GBT PRIMOS Survey via Maser Emission Features", The Astrophysical Journal Letters, 758 (2): L33–L38, arXiv:1209.1590, Bibcode:2012ApJ...758L..33M, doi:10.1088/2041-8205/758/2/L33
  119. ↑ Ohishi, Masatoshi; et al. (1996), "Detection of a New Interstellar Molecular Ion, H2COH (Protonated Formaldehyde)", Astrophysical Journal, 471 (1): L61–4, Bibcode:1996ApJ...471L..61O, doi:10.1086/310325, PMID 11541244
  120. ↑ Cernicharo, J.; et al. (2007), "Astronomical detection of C4H−, the second interstellar anion", Astronomy and Astrophysics, 61 (2): L37–L40, Bibcode:2007A&A...467L..37C, doi:10.1051/0004-6361:20077415
  121. ↑ ۱۲۱٫۰ ۱۲۱٫۱ ۱۲۱٫۲ Liu, S.-Y.; Mehringer, D. M.; Snyder, L. E. (2001), "Observations of Formic Acid in Hot Molecular Cores", Astrophysical Journal, 552 (2): 654–663, Bibcode:2001ApJ...552..654L, doi:10.1086/320563
  122. ↑ ۱۲۲٫۰ ۱۲۲٫۱ Walmsley, C. M.; Winnewisser, G.; Toelle, F. (1990), "Cyanoacetylene and cyanodiacetylene in interstellar clouds", Astronomy and Astrophysics, 81 (1–2): 245–250, Bibcode:1980A&A....81..245W
  123. ↑ Kawaguchi, Kentarou; et al. (1992), "Detection of isocyanoacetylene HCCNC in TMC-1", Astrophysical Journal, 386 (2): L51–L53, Bibcode:1992ApJ...386L..51K, doi:10.1086/186290
  124. ↑ Zuckerman, B.; Ball, John A.; Gottlieb, Carl A. (1971). "Microwave Detection of Interstellar Formic Acid". ژورنال اخترفیزیکی. 163: L41. Bibcode:1971ApJ...163L..41Z. doi:10.1086/180663.
  125. ↑ Turner, B. E.; et al. (1975), "Microwave detection of interstellar cyanamide", Astrophysical Journal, 201: L149–L152, Bibcode:1975ApJ...201L.149T, doi:10.1086/181963
  126. ↑ Agúndez, M.; et al. (2015), "Probing non-polar interstellar molecules through their protonated form: Detection of protonated cyanogen (NCCNH )", Astronomy and Astrophysics, 579: L10, arXiv:1506.07043, Bibcode:2015A&A...579L..10A, doi:10.1051/0004-6361/201526650, PMC 4630856, PMID 26543239
  127. ↑ Remijan, Anthony J.; et al. (2008), "Detection of interstellar cyanoformaldehyde (CNCHO)", Astrophysical Journal, 675 (2): L85–L88, Bibcode:2008ApJ...675L..85R, doi:10.1086/533529
  128. ↑ Bernath, P. F; Hinkle, K. H; Keady, J. J (1989). "Detection of C5 in the Circumstellar Shell of IRC 10216". Science. 244 (4904): 562–4. Bibcode:1989Sci...244..562B. doi:10.1126/science.244.4904.562. PMID 17769400. Archived from the original on 1 December 2021. Retrieved 20 June 2020.
  129. ↑ Goldhaber, D. M.; Betz, A. L. (1984), "Silane in IRC 10216", Astrophysical Journal Letters, 279: –L55–L58, Bibcode:1984ApJ...279L..55G, doi:10.1086/184255
  130. ↑ Hollis, J. M.; et al. (2006), "Cyclopropenone (c-H2C3O): A New Interstellar Ring Molecule", Astrophysical Journal, 642 (2): 933–939, Bibcode:2006ApJ...642..933H, doi:10.1086/501121
  131. ↑ Zaleski, D. P.; et al. (2013), "Detection of E-Cyanomethanimine toward Sagittarius B2(N) in the Green Bank Telescope PRIMOS Survey", Astrophysical Journal Letters, 765 (1): L109, arXiv:1302.0909, Bibcode:2013ApJ...765L..10Z, doi:10.1088/2041-8205/765/1/L10
  132. ↑ Betz, A. L. (1981), "Ethylene in IRC 10216", Astrophysical Journal Letters, 244: –L105, Bibcode:1981ApJ...244L.103B, doi:10.1086/183490
  133. ↑ "Complex Organic Molecules Discovered in Infant Star System". NRAO. Astrobiology Web. 8 April 2015. Archived from the original on 9 April 2015. Retrieved 2015-04-09.
  134. ↑ ۱۳۴٫۰ ۱۳۴٫۱ ۱۳۴٫۲ ۱۳۴٫۳ Remijan, Anthony J.; et al. (2005), "Interstellar Isomers: The Importance of Bonding Energy Differences", Astrophysical Journal, 632 (1): 333–339, arXiv:astro-ph/0506502, Bibcode:2005ApJ...632..333R, doi:10.1086/432908
  135. ↑ First Detection of Methyl Alcohol in a Planet-forming Disc بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۳ توسط Wayback Machine. 15 June 2016.
  136. ↑ Lambert, D. L.; Sheffer, Y.; Federman, S. R. (1979), "Interstellar methyl mercaptan", Astrophysical Journal Letters, 234: L139–L142, Bibcode:1979ApJ...234L.139L, doi:10.1086/183125
  137. ↑ ۱۳۷٫۰ ۱۳۷٫۱ ۱۳۷٫۲ Cernicharo, José; et al. (1997), "Infrared Space Observatory's Discovery of C4H2, C6H2, and Benzene in CRL 618", Astrophysical Journal Letters, 546 (2): L123–L126, Bibcode:2001ApJ...546L.123C, doi:10.1086/318871
  138. ↑ ۱۳۸٫۰ ۱۳۸٫۱ Hollis, J. M.; et al. (2006), "Detection of Acetamide (CH3CONH2): The Largest Interstellar Molecule with a Peptide Bond", Astrophysical Journal, 643 (1): L25–L28, Bibcode:2006ApJ...643L..25H, doi:10.1086/505110, archived from the original on 9 November 2021, retrieved 20 June 2020
  139. ↑ Guelin, M.; Neininger, N.; Cernicharo, J. (1998), "Astronomical detection of the cyanobutadiynyl radical C_5N", Astronomy and Astrophysics, 335: L1–L4, arXiv:astro-ph/9805105, Bibcode:1998A&A...335L...1G
  140. ↑ Irvine, W. M.; et al. (1988), "A new interstellar polyatomic molecule - Detection of propynal in the cold cloud TMC-1", Astrophysical Journal Letters, 335 (2): L89–L93, Bibcode:1988ApJ...335L..89I, doi:10.1086/185346, PMID 11538462
  141. ↑ ۱۴۱٫۰ ۱۴۱٫۱ ۱۴۱٫۲ ۱۴۱٫۳ Agúndez, M.; et al. (2014), "New molecules in IRC 10216: confirmation of C5S and tentative identification of MgCCH, NCCP, and SiH3CN", Astronomy and Astrophysics, 570: A45, arXiv:1408.6306, Bibcode:2014A&A...570A..45A, doi:10.1051/0004-6361/201424542
  142. ↑ ۱۴۲٫۰ ۱۴۲٫۱ Dickens, J. E.; et al. (1997), "Detection of Interstellar Ethylene Oxide (c-C2H4O)", The Astrophysical Journal, 489 (2): 753–757, Bibcode:1997ApJ...489..753D, doi:10.1086/304821, PMID 11541726
  143. ↑ Kaifu, N.; Takagi, K.; Kojima, T. (1975), "Excitation of interstellar methylamine", Astrophysical Journal, 198: L85–L88, Bibcode:1975ApJ...198L..85K, doi:10.1086/181818
  144. ↑ "Scientists Toast the Discovery of Vinyl Alcohol in Interstellar Space", NRAO Press Release: 16, October 1, 2001, Bibcode:2001nrao.pres...16., archived from the original on 12 March 2007, retrieved 2006-12-20
  145. ↑ McCarthy, M. C.; et al. (2006), "Laboratory and Astronomical Identification of the Negative Molecular Ion C6H−", Astrophysical Journal, 652 (2): L141–L144, Bibcode:2006ApJ...652L.141M, doi:10.1086/510238
  146. ↑ McGuire, Brett A; Burkhardt, Andrew M; Shingledecker, Christopher N; Kalenskii, Sergei V; Herbst, Eric; Remijan, Anthony J; McCarthy, Michael C (2017). "Detection of Interstellar HC5O in TMC-1 with the Green Bank Telescope". ژورنال اخترفیزیکی. 843 (2): L28. arXiv:1706.09766. Bibcode:2017ApJ...843L..28M. doi:10.3847/2041-8213/aa7ca3.
  147. ↑ Halfven, D. T.; et al. (2015), "Interstellar Detection of Methyl Isocyanate CH3NCO in Sgr B2(N): A Link from Molecular Clouds to Comets", Astrophysical Journal, 812 (1): L5, arXiv:1509.09305, Bibcode:2015ApJ...812L...5H, doi:10.1088/2041-8205/812/1/L5
  148. ↑ Zeng, S.; Quénard, D.; Jiménez-Serra, I.; Martín-Pintado, J.; Rivilla, V. M.; Testi, L.; Martín-Doménech, R. (2019). "First detection of the pre-biotic molecule glycolonitrile (HOCH2CN) in the interstellar medium". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 484 (1): L43–L48. arXiv:1901.02576. Bibcode:2019MNRAS.484L..43Z. doi:10.1093/mnrasl/slz002.
  149. ↑ ۱۴۹٫۰ ۱۴۹٫۱ Lovas, F. J.; et al. (2006), "Hyperfine Structure Identification of Interstellar Cyanoallene toward TMC-1", Astrophysical Journal Letters, 637 (1): L37–L40, Bibcode:2006ApJ...637L..37L, doi:10.1086/500431
  150. ↑ ۱۵۰٫۰ ۱۵۰٫۱ Sincell, Mark (June 27, 2006), "The Sweet Signal of Sugar in Space", ساینس, انجمن پیشبرد علوم آمریکا, archived from the original on 4 March 2016, retrieved 2016-01-14
  151. ↑ Mehringer, David M.; et al. (1997), "Detection and Confirmation of Interstellar Acetic Acid", Astrophysical Journal Letters, 480 (1): L71, Bibcode:1997ApJ...480L..71M, doi:10.1086/310612
  152. ↑ Loomis, R. A.; et al. (2013), "The Detection of Interstellar Ethanimine CH3CHNH) from Observations Taken during the GBT PRIMOS Survey", Astrophysical Journal Letters, 765 (1): L9, arXiv:1302.1121, Bibcode:2013ApJ...765L...9L, doi:10.1088/2041-8205/765/1/L9
  153. ↑ Guelin, M.; et al. (1997), "Detection of a new linear carbon chain radical: C7H", Astronomy and Astrophysics, 317: L37–L40, Bibcode:1997A&A...317L...1G
  154. ↑ Belloche, A.; et al. (2008), "Detection of amino acetonitrile in Sgr B2(N)", Astronomy & Astrophysics, 482 (1): 179–196, arXiv:0801.3219, Bibcode:2008A&A...482..179B, doi:10.1051/0004-6361:20079203
  155. ↑ Remijan, Anthony J.; et al. (2014), "Observational Results of a Multi-telescope Campaign in Search of Interstellar Urea [(NH2)2CO]", Astrophysical Journal, 783 (2): 77, arXiv:1401.4483, Bibcode:2014ApJ...783...77R, doi:10.1088/0004-637X/783/2/77
  156. ↑ ۱۵۶٫۰ ۱۵۶٫۱ Remijan, Anthony J.; et al. (2006), "Methyltriacetylene (CH3C6H) toward TMC-1: The Largest Detected Symmetric Top", Astrophysical Journal, 643 (1): L37–L40, Bibcode:2006ApJ...643L..37R, doi:10.1086/504918
  157. ↑ Snyder, L. E.; et al. (1974), "Radio Detection of Interstellar Dimethyl Ether", Astrophysical Journal, 191: L79–L82, Bibcode:1974ApJ...191L..79S, doi:10.1086/181554
  158. ↑ Zuckerman, B.; et al. (1975), "Detection of interstellar trans-ethyl alcohol", Astrophysical Journal, 196 (2): L99–L102, Bibcode:1975ApJ...196L..99Z, doi:10.1086/181753
  159. ↑ Cernicharo, J.; Guelin, M. (1996), "Discovery of the C8H radical", Astronomy and Astrophysics, 309: L26–L30, Bibcode:1996A&A...309L..27C
  160. ↑ Brünken, S.; et al. (2007), "Detection of the Carbon Chain Negative Ion C8H− in TMC-1", Astrophysical Journal, 664 (1): L43–L46, Bibcode:2007ApJ...664L..43B, doi:10.1086/520703
  161. ↑ Remijan, Anthony J.; et al. (2007), "Detection of C8H− and Comparison with C8H toward IRC 10 216" (PDF), Astrophysical Journal, 664 (1): L47–L50, Bibcode:2007ApJ...664L..47R, doi:10.1086/520704, archived from the original (PDF) on 19 July 2018, retrieved 20 June 2020
  162. ↑ ۱۶۲٫۰ ۱۶۲٫۱ ۱۶۲٫۲ Bell, M. B.; et al. (1997), "Detection of HC11N in the Cold Dust Cloud TMC-1", Astrophysical Journal Letters, 483 (1): L61–L64, arXiv:astro-ph/9704233, Bibcode:1997ApJ...483L..61B, doi:10.1086/310732
  163. ↑ Kroto, H. W.; et al. (1978), "The detection of cyanohexatriyne, H (C≡ C)3CN, in Heiles's cloud 2", The Astrophysical Journal, 219: L133–L137, Bibcode:1978ApJ...219L.133K, doi:10.1086/182623
  164. ↑ Marcelino, N.; et al. (2007), "Discovery of Interstellar Propylene (CH2CHCH3): Missing Links in Interstellar Gas-Phase Chemistry", Astrophysical Journal, 665 (2): L127–L130, arXiv:0707.1308, Bibcode:2007ApJ...665L.127M, doi:10.1086/521398
  165. ↑ Kolesniková, L.; et al. (2014), "Spectroscopic Characterization and Detection of Ethyl Mercaptan in Orion", Astrophysical Journal Letters, 784 (1): L7, arXiv:1401.7810, Bibcode:2014ApJ...784L...7K, doi:10.1088/2041-8205/784/1/L7
  166. ↑ Snyder, Lewis E.; et al. (2002), "Confirmation of Interstellar Acetone", The Astrophysical Journal, 578 (1): 245–255, Bibcode:2002ApJ...578..245S, doi:10.1086/342273
  167. ↑ Hollis, J. M.; et al. (2002), "Interstellar Antifreeze: Ethylene Glycol", Astrophysical Journal, 571 (1): L59–L62, Bibcode:2002ApJ...571L..59H, doi:10.1086/341148
  168. ↑ Hollis, J. M. (2005), "Complex Molecules and the GBT: Is Isomerism the Key?" (PDF), Complex Molecules and the GBT: Is Isomerism the Key?, Proceedings of the IAU Symposium 231, Astrochemistry throughout the Universe, Asilomar, CA, pp. 119–127, archived (PDF) from the original on 4 March 2016, retrieved 20 June 2020
  169. ↑ McGuire, Brett A; Shingledecker, Christopher N; Willis, Eric R; Burkhardt, Andrew M; El-Abd, Samer; Motiyenko, Roman A; Brogan, Crystal L; Hunter, Todd R; Margulès, Laurent; Guillemin, Jean-Claude; Garrod, Robin T; Herbst, Eric; Remijan, Anthony J (2017). "ALMA Detection of Interstellar Methoxymethanol (CH3OCH2OH)". ژورنال اخترفیزیکی. 851 (2): L46. arXiv:1712.03256. Bibcode:2017ApJ...851L..46M. doi:10.3847/2041-8213/aaa0c3.
  170. ↑ McGuire, B. A.; Carroll, P. B.; Loomis, R. A.; Finneran, I. A.; Jewell, P. R.; Remijan, A. J.; Blake, G. A. (2016). "Discovery of the interstellar chiral molecule propylene oxide (CH3CHCH2O)". Science. 352 (6292): 1449–52. arXiv:1606.07483. Bibcode:2016Sci...352.1449M. doi:10.1126/science.aae0328. PMID 27303055.
  171. ↑ ۱۷۱٫۰ ۱۷۱٫۱ Belloche, A.; et al. (May 2009), "Increased complexity in interstellar chemistry: Detection and chemical modeling of ethyl formate and n-propyl cyanide in Sgr B2(N)", Astronomy and Astrophysics, 499 (1): 215–232, arXiv:0902.4694, Bibcode:2009A&A...499..215B, doi:10.1051/0004-6361/200811550
  172. ↑ Tercero, B.; et al. (2013), "Discovery of Methyl Acetate and Gauche Ethyl Formate in Orion", Astrophysical Journal Letters, 770 (1): L13, arXiv:1305.1135, Bibcode:2013ApJ...770L..13T, doi:10.1088/2041-8205/770/1/L13
  173. ↑ Eyre, Michael (26 September 2014). "Complex organic molecule found in interstellar space". BBC News. Archived from the original on 26 September 2014. Retrieved 2014-09-26.
  174. ↑ Belloche, Arnaud; Garrod, Robin T.; Müller, Holger S. P.; Menten, Karl M. (26 September 2014). "Detection of a branched alkyl molecule in the interstellar medium: iso-propyl cyanide". Science. 345 (6204): 1584–1587. arXiv:1410.2607. Bibcode:2014Sci...345.1584B. doi:10.1126/science.1256678. PMID 25258074.
  175. ↑ McGuire, Brett A.; Burkhardt, Andrew M.; Kalenskii, Sergei; Shingledecker, Christopher N.; Remijan, Anthony J.; Herbst, Eric; McCarthy, Michael C. (12 January 2018). "Detection of the aromatic molecule benzonitrile (c-C6H5CN) in the interstellar medium". ساینس. 359 (6372): 202–205. arXiv:1801.04228. Bibcode:2018Sci...359..202M. doi:10.1126/science.aao4890. PMID 29326270.
  176. ↑ ۱۷۶٫۰ ۱۷۶٫۱ Foing, B. H.; Ehrenfreund, P. (1994), "Detection of two interstellar absorption bands coincident with spectral features of C60 ", Nature, 369 (6478): 296–298, Bibcode:1994Natur.369..296F, doi:10.1038/369296a0.
  177. ↑ ۱۷۷٫۰ ۱۷۷٫۱ Campbell, Ewen K.; Holz, Mathias; Gerlich, Dieter; Maier, John P. (2015), "Laboratory confirmation of C60 as the carrier of two diffuse interstellar bands", Nature, 523 (7560): 322–323, Bibcode:2015Natur.523..322C, doi:10.1038/nature14566, PMID 26178962
  178. ↑ ۱۷۸٫۰ ۱۷۸٫۱ Berné, Olivier; Mulas, Giacomo; Joblin, Christine (2013), "Interstellar C60 ", Astronomy & Astrophysics, 550: L4, arXiv:1211.7252, Bibcode:2013A&A...550L...4B, doi:10.1051/0004-6361/201220730
  179. ↑ Cami, Jan; et al. (July 22, 2010), "Detection of C60 and C70 in a Young Planetary Nebula", Science, 329 (5996): 1180–2, Bibcode:2010Sci...329.1180C, doi:10.1126/science.1192035, PMID 20651118
  180. ↑ ۱۸۰٫۰ ۱۸۰٫۱ ۱۸۰٫۲ ۱۸۰٫۳ Ceccarelli, Cecilia (2002), "Millimeter and infrared observations of deuterated molecules", Planetary and Space Science, 50 (12–13): 1267–1273, Bibcode:2002P&SS...50.1267C, doi:10.1016/S0032-0633(02)00093-4
  181. ↑ Lacour, S.; et al. (2005), "Deuterated molecular hydrogen in the Galactic ISM. New observations along seven translucent sightlines", Astronomy and Astrophysics, 430 (3): 967–977, arXiv:astro-ph/0410033, Bibcode:2005A&A...430..967L, doi:10.1051/0004-6361:20041589
  182. ↑ Green, Sheldon (1989), "Collisional excitation of interstellar molecules - Deuterated water, HDO", Astrophysical Journal Supplement Series, 70: 813–831, Bibcode:1989ApJS...70..813G, doi:10.1086/191358
  183. ↑ Butner, H. M.; et al. (2007), "Discovery of interstellar heavy water", Astrophysical Journal, 659 (2): L137–L140, Bibcode:2007ApJ...659L.137B, doi:10.1086/517883, hdl:10261/2640
  184. ↑ ۱۸۴٫۰ ۱۸۴٫۱ ۱۸۴٫۲ ۱۸۴٫۳ Turner, B. E.; Zuckerman, B. (1978), "Observations of strongly deuterated molecules - Implications for interstellar chemistry", Astrophysical Journal Letters, 225: L75–L79, Bibcode:1978ApJ...225L..75T, doi:10.1086/182797
  185. ↑ Lis, D. C.; et al. (2002), "Detection of Triply Deuterated Ammonia in the Barnard 1 Cloud", Astrophysical Journal, 571 (1): L55–L58, Bibcode:2002ApJ...571L..55L, doi:10.1086/341132.
  186. ↑ Hatchell, J. (2003), "High NH2D/NH3 ratios in protostellar cores", Astronomy and Astrophysics, 403 (2): L25–L28, arXiv:astro-ph/0302564, Bibcode:2003A&A...403L..25H, doi:10.1051/0004-6361:20030297.
  187. ↑ Turner, B. E. (1990), "Detection of doubly deuterated interstellar formaldehyde (D2CO) - an indicator of active grain surface chemistry", Astrophysical Journal Letters, 362: L29–L33, Bibcode:1990ApJ...362L..29T, doi:10.1086/185840.
  188. ↑ ۱۸۸٫۰ ۱۸۸٫۱ Coutens, A.; et al. (9 May 2016). "The ALMA-PILS survey: First detections of deuterated formamide and deuterated isocyanic acid in the interstellar medium". Astronomy & Astrophysics. 590: L6. arXiv:1605.02562. Bibcode:2016A&A...590L...6C. doi:10.1051/0004-6361/201628612.
  189. ↑ Cernicharo, J.; et al. (2013), "Detection of the Ammonium ion in space", Astrophysical Journal Letters, 771 (1): L10, arXiv:1306.3364, Bibcode:2013ApJ...771L..10C, doi:10.1088/2041-8205/771/1/L10
  190. ↑ Doménech, J. L.; et al. (2013), "Improved Determinination of the 10-00 Rotational Frequency of NH3D from the High-Resolution Spectrum of the ν4 Infrared Band", Astrophysical Journal Letters, 771 (1): L11, arXiv:1306.3792, Bibcode:2013ApJ...771L..11D, doi:10.1088/2041-8205/771/1/L10
  191. ↑ Gerin, M.; et al. (1992), "Interstellar detection of deuterated methyl acetylene", Astronomy and Astrophysics, 253 (2): L29–L32, Bibcode:1992A&A...253L..29G.
  192. ↑ Markwick, A. J.; Charnley, S. B.; Butner, H. M.; Millar, T. J. (2005), "Interstellar CH3CCD", The Astrophysical Journal, 627 (2): L117–L120, Bibcode:2005ApJ...627L.117M, doi:10.1086/432415.
  193. ↑ Agúndez, M.; et al. (2008-06-04), "Tentative detection of phosphine in IRC 10216", Astronomy & Astrophysics, 485 (3): L33, arXiv:0805.4297, Bibcode:2008A&A...485L..33A, doi:10.1051/0004-6361:200810193
  194. ↑ Gupta, H.; et al. (2013), "Laboratory Measurements and Tentative Astronomical Identification of H2NCO " (PDF), Astrophysical Journal Letters, 778 (1): L1, Bibcode:2013ApJ...778L...1G, doi:10.1088/2041-8205/778/1/L1, archived from the original (PDF) on 2 December 2017, retrieved 20 June 2020
  195. ↑ Snyder, L. E.; et al. (2005), "A Rigorous Attempt to Verify Interstellar Glycine", Astrophysical Journal, 619 (2): 914–930, arXiv:astro-ph/0410335, Bibcode:2005ApJ...619..914S, doi:10.1086/426677.
  196. ↑ Kuan, Y. J.; et al. (2003), "Interstellar Glycine", Astrophysical Journal, 593 (2): 848–867, Bibcode:2003ApJ...593..848K, doi:10.1086/375637.
  197. ↑ Widicus Weaver, S. L.; Blake, G. A. (2005), "1,3-Dihydroxyacetone in Sagittarius B2(N-LMH): The First Interstellar Ketose", Astrophysical Journal Letters, 624 (1): L33–L36, Bibcode:2005ApJ...624L..33W, doi:10.1086/430407
  198. ↑ Fuchs, G. W.; et al. (2005), "Trans-Ethyl Methyl Ether in Space: A new Look at a Complex Molecule in Selected Hot Core Regions", Astronomy & Astrophysics, 444 (2): 521–530, arXiv:astro-ph/0508395, Bibcode:2005A&A...444..521F, doi:10.1051/0004-6361:20053599, archived from the original on 2011-07-19, retrieved 2010-07-18
  199. ↑ Iglesias-Groth, S.; et al. (2008-09-20), "Evidence for the Naphthalene Cation in a Region of the Interstellar Medium with Anomalous Microwave Emission", The Astrophysical Journal Letters, 685 (1): L55–L58, arXiv:0809.0778, Bibcode:2008ApJ...685L..55I, doi:10.1086/592349 - This spectral assignment has not been independently confirmed, and is described by the authors as "tentative" (page L58).
  200. ↑ García-Hernández, D. A.; et al. (2011), "The Formation of Fullerenes: Clues from New C60, C70, and (Possible) Planar C24 Detections in Magellanic Cloud Planetary Nebulae", Astrophysical Journal Letters, 737 (2): L30, arXiv:1107.2595, Bibcode:2011ApJ...737L..30G, doi:10.1088/2041-8205/737/2/L30.
  201. ↑ ۲۰۱٫۰ ۲۰۱٫۱ Battersby, S. (2004). "Space molecules point to organic origins". نیو ساینتیست. Archived from the original on 11 January 2009. Retrieved 11 December 2009.
  202. ↑ Iglesias-Groth, S.; et al. (May 2010), "A search for interstellar anthracene toward the Perseus anomalous microwave emission region", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 407 (4): 2157–2165, arXiv:1005.4388, Bibcode:2010MNRAS.407.2157I, doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17075.x

پیوند به بیرون

[ویرایش]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فهرست_مولکول‌های_فضای_بیرونی&oldid=40015878»