زنان در قطر
شاخص نابرابری جنسیتی[۱] | |
---|---|
ارزش | ۰٫۵۲۴ (۲۰۱۳) |
رُتبه | ۱۱۳ از مجموع ۱۵۲ |
مرگ مادر (در هر ۱۰۰٬۰۰۰) | ۷ (۲۰۱۰) |
سهم زنان در دولتها | ۰٫۱٪ (۲۰۱۳) |
زنان بالای ۲۵ سال با آموزش متوسطه | ۶۶٫۷٪ (۲۰۱۲) |
زنان کارمند و شاغل | ۵۰٫۸٪ (۲۰۱۲) |
گزارش جهانی فاصله جنسیتی[۲] | |
ارزش | ۰٫۶۲۹۹ (۲۰۱۳) |
رُتبه | ۱۱۵ از مجموعِ ۱۴۴ |
زنان در قطر زنانی هستند که در قطر زندگی میکنند یا اهل آن کشور هستند. سیاستهای قطر در مورد حقوق زنان تحت تأثیر تفسیر وهابیت از اسلام قرار دارد.[۳] زنان و مردان به صورت همزمان سال ۱۹۹۹ از حق رأی دادن در انتخابات برخوردار شدند.[۴] میزان مشارکت زنان قطری در نیروی کار بالاتر از میانگین جهانی و در میان بالاترینها در جهان عرب است[۵] که عمدتاً به دلیل افزایش تعداد زنان قطری است که تحصیلات دانشگاهی دارند.[۶]
اختلاط بین دو جنس زن و مرد محدود است و کلا از زنان قطری انتظار میرود که در انظار عمومی لباسهای سنتی که معمولاً شامل عبایه و شیله میشود بپوشند، که هر دوی این لباسها بخشی از ظاهر آنها را پنهان میکند. موزه المالکی، روانشناس، ادعا میکند که جداسازی جنسیتی بیشتر ناشی از عوامل فرهنگی است تا عوامل مذهبی.[۷]
تاریخ
[ویرایش]پیش از شکلگیری جامعه شهری، قطر به عنوان مرتع توسط قبایل چادرنشین نجد و احساء که از عربستان میآمدند مورد استفاده قرار میگرفت.[۸] در جامعه بدوی، زنان مسئول خرید و فروش کالا از طرف قبیله خود بودند.[۹] وقتی مردان قبیله برای صید مروارید یا بازرگانی خانواده خود را برای مدت طولانی ترک میکردند، زنان اغلب مجبور بودند در مقام تصمیمگیری در قبیله خود قرار بگیرند.[۱۰] آنها در منزل خود در چادر یا خانه از مردان جدا میشدند.[۱۰] آموزش و پرورش بیاهمیت تلقی میشد و اکثر زنان در آداب سنن بدوی به ندرت به آن دسترسی داشتند. از سوی دیگر، به کودکان شهری تا سن ده سالگی قرآن آموزش داده میشد و پس از آن خانواده برایشان جشن پایان (الخاتمه) برای پایان حفظ قرآن میگرفتند.[۱۰]
دوران صنعتی
[ویرایش]پس از آغاز حفاریهای نفتی در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ و بهرهمندی از مواهب اقتصادی آن، تعداد بیشتری از زنان به آموزش دسترسی پیدا کردند.[۱۰] هدایت سلطان السالم روزنامهنگار کویتی دربارهٔ نقش زنان قطری در سال ۱۹۶۸نوشت:
هدایت سلطان السالم، "کاغذهای یک مسافر در خلیج فارس":[۱۱] —«بیشتر زنان به جز در مواقع نادر از خانههایشان بیرون نمیروند. آنها سالی یه بار به بازار میروند. البته، زنان بهطور کامل از مردان جدا هستند، دورهمیهای اجتماعی و مهمانیهای خودشان را دارند. اختلاط بین دو جنس اصلاً وجود ندارد. [...] رادیو و روزنامه تنها راه ارتباطی زنان با دنیای بیرون است.»
در اوایل دهه هفتاد میلادی تعداد زنان شاغل به کار افزایش قابل توجهی یافت.[۱۰]
تحصیلات
[ویرایش]اولین مدرسه رسمی دخترانه در قطر در سال ۱۹۵۵، سه سال پس از افتتاح اولین مدرسه پسرانه، افتتاح شد. پیش از تشکیل مدرسه، تنها نوع آموزش و پرورش که برای زنان وجود داشت، آموزش مذهبی بود.[۱۰] گزارش آمار سالانه وزارت آموزش و پرورش نشان میدهد که در سال تحصیلی ۸۱–۱۹۸۰، ۷۰ مدرسه دخترانه وجود داشتند که ۱۹٬۳۶۵ دانش آموز در آنها مشغول به تحصیل بودند. داشتند؛ این آمار نشان از افزایش ۵۰ درصدی دانش آموز دختر نسبت به سال ۱۹۵۵ داشت.[۱۰]
اولین دانشگاه در قطر در سال ۱۹۷۳ افتتاح شد[۱۲] که دانشکدههای جداگانه برای مردان و زنان داشت. از ۱۵۷ دانشجوی آغازین این دانشگاه، ۱۰۳ نفر از آنها زن بودند.[۱۰] نسبت دانشجویان زن به مرد در طول سالهای گذشته ثابت ماندهاست. در سال ۲۰۰۳ شیخه عبدالله المسند به عنوان نخستین رئیس زن این دانشگاه منصوب شد. در سال ۲۰۰۸ بیش از ۵۰ درصد از پرسنل دانشگاه را زنان تشکیل دادند.[۱۳] در سال ۲۰۱۲، تعداد دانش آموزان زن ثبت نام شده در دانشگاه تقریباً دو برابر مردان بود.[۱۴]
بیش از نیمی از کارمندان وزارت آموزش و پرورش زن هستند. در سال ۲۰۰۸ گزارش شد که نرخ رشد تعداد دانش آموزان دختر در مدارس دولتی از پسران پیشی گرفتهاست.[۱۳] تعداد زنانی که به دانشگاههای خصوصی میروند نیز به سرعت در حال رشد است. به عنوان مثال، ۵۷٪ دانشجویان دانشگاه کارنگی ملون در قطر زن هستند.[۶] در سالهای اخیر زنان در رشتههایی که پیش از این مردانه تلقی میشدند، مانند مهندسی و فناوری اطلاعات، ثبت نام میکنند.[۶] تقریباً ۴۰ درصد دانشجویان دانشگاه تگزاس ای اند ام در قطر، که یک دانشگاه پرورش مهندس است، زنان هستند.[۶]
اشتغال
[ویرایش]در سال ۲۰۰۱، قطر قانون خدمات عمومی و دستور شماره ۱۳ شورای وزیران را تصویب کرد، که چارچوبی قانونی برای محافظت از حقوق زنان در نیروی کار ایجاد کرد. قانون دیگری در سال ۲۰۰۲ تصویب شد که به موجب آن به زنان مزایای بازنشستگی تعلق گرفت و همچنین زنان بیوه از مزایای مالی بهرهمند شدند.[۱۵]
براساس آمارهای سال ۲۰۱۴، بیش از ۳۲٬۰۰۰ زن قطری مشغول به کار بودند. این رقم افزایش از بیش از ۷٬۰۰۰ نفری را نسبت به سه سال پیش از آن در سال ۲۰۱۱ را نشان میداد. یک چهارم زنان شاغل قطری در صنعت ساخت و ساز، ۲۷ درصد در صنعت اطلاعات و فناوری و ۴۵ درصد در علوم طبیعی و اجتماعی مشغول به کار هستند. بیشتر زنان قطری در بخش عمومی مشغول به کار هستند. با وجود اینکه میزان مشارکت زنان در نیروی کار قطر از سایر اعضای شورای همکاری خلیج فارس و میانگین جهانی (در سال ۲۰۱۳) بالاتر است،[۱۶] هنوز از کشورهای توسعه یافته اندکی کمتر است. با این حال، به دلیل افزایش تعداد زنان قطری به مدارج دانشگاهی دست پیدا میکنند، دولت قطر پیشبینی میکند که نرخ اشتغال زنان روند صعودی خود را حفظ خواهد کرد.[۶]
بزرگترین موانع استخدام زنان عبارتند از تعهدات خانوادگی، تعداد کم موقعیتهای کاری و مهارت ناکافی در زبان انگلیسی.[۱۷] دیدگاههای اجتماعی نیز بر فرصتهای شغلی زنان تأثیر منفی گذاشتهاند؛ چون برخی از بخشهای محافظه کار جامعه، کار کردن زنان در صنعت مهمانداری، به عنوان کارگر هتل و به عنوان هنرپیشه، را نامناسب میدانند.[۱۸] با این وجود، اکثریت قطریها، مشارکت زنان در نیروی کار را مثبت ارزیابی میکنند.[۱۹]
در ماه ژوئن ۲۰۱۸، در نشست سالانه انجمن بینالمللی حمل و نقل هوایی در سیدنی، اکبر الباکر، مدیر عامل شرکت هواپیمایی قطر، انتقاد روزنامه نگاران برانگیخت. الباکر گفته بود که زنان نمیتوانند از پس کار او برآیند چرا که موقعیت کاری آن بسیار جالشی است. او بعداً نظراتش را پس گرفت و گفت از اینکه یک زن در مقام او قرار بگیرد استقبال میکند.[۲۰]
لباس و پوشش
[ویرایش]انتظار از زنان و مردان قطری این است که از لباسهای پوشیده استفاده کنند، اما نوع پوشش اساساً توسط آداب و رسوم اجتماعی هدایت میشود و در مقایسه با سایر کشورهای منطقه آزادتر است. زنان قطری معمولاً لباسهای سنتی میپوشند که شامل روپوشهای بلند سیاه رنگ و پوشش سر و صورت به نام پوشیه میشود.[۷][۱۰] با این حال، لباس سنتی تر زنان سنی مذهب، پوشش کامل سیاه به نام عبایه است که همراه با روسری سیاه که به شیله معروف است پوشیده میشود.[۲۱]
اعتقاد بر این است که زنان قطری در طول قرن نوزدهم میلادی به خاطر مهاجرت گسترده به استفاده از ماسک صورت روی آوردند، از آنجا که راه عملی دیگری برای پنهان کردن چهره خود از خارجیها نداشتند، مانند زنان ایرانی شروع به استفاده از ماسک صورت کردند.[۱۰]
موسیقی
[ویرایش]موسیقی سنتی و محلی قطر عمدتاً بر روی صید مروارید متمرکز است. با این حال، چون صید مروارید فعالیتی منحصر به مردان بود، و زنان در این نوع آواز، به غیر از هنگام تماشای بازگشت کشتیهای صید مروارید، نقشی نداشتند.[۱۰] تنها در آن مورد، در ساحل جمع میشدند، دست میزدند و و آوازهایی با مضمون سختیهای غواصی مروارید میخوانند.[۱۰]
زنان اغلب آوازهای مربوط به فعالیتهای کاری مانند آسیاب کردن گندم یا گلدوزی میخوانند. برخی از آهنگها دورنمایههای عمومی داشتند، در حالی که برخی دیگر مربوط به از فرایندهای خاصی بودند.[۱۰] اجرای عمومی توسط زنان در دو مراسم سالانه برگزار میشد. مراسم اول به نام المراداة بود که زنان و دختران از هر طبقه اجتماعی در یک منطقه دورافتاده در بیابان جمع شده و با لباسهای گلدوزی شده به رقص و آواز میپرداختند. این مراسم معمولاً در هفتههای پیش از عید فطر یا عید قربان انجام میشد.[۱۰] این رسم در دهه ۱۹۵۰ رها شد. دومین مناسبت عمومی آواز جمعی به نام العاشوری شناخته میشود که اشاره به آوازخوانی در مراسم عروسی دارد. این رسم هنوز توسط برخی از طبقات جامعه قطر اجرا میشود.[۱۰]
تئاتر
[ویرایش]در مورد مسائل اجتماعی در رابطه با حقوق زنان و نقش آنها در جامعه قطر، تئاتر ثابت کرده که رسانه محبوبی برای چنین بحثهایی است. یکی از نمایشنامههای شناخته شده در مورد مسائل اجتماعی، نمایش ۱۹۸۵ ابتسام در بارانداز است نوشته صالح المنانی و عادل صغر است، که به مسئله ازدواج سنتی میپردازد. این داستان یک دختر جوان است که پس از ورود به یک رابطه مخفی، نزد پدرش از سرخوردگی خود از سنتها و خواستگاری که خانواده اش برایش در نظر گرفتهاند سخن میگوید.[۲۲] نمایشنامه دیگری به نام، بازار دختران اثر عبدالله احمد و عاصم توفیق، نیز تفسیری اجتماعی در مورد ازدواجهای سنتی بدست میدهد. این اثر عمل پیشنهاد دادن زنان به خواستگاران را به تجارت کالاها در بازار تشبیه میکند، از این رو ازدواج سنتی را به مادیگرایی مربوط میداند.[۲۳]
صنایع دستی
[ویرایش]ساخت صنایع دستی، از اشکال رایج بیان هنری در جامعه بدوی بود. به غیر از آن، کاربرد عملی نیز داشتند.[۱۰]
بافندگی و رنگرزی
[ویرایش]بافندگی و رنگرزی توسط زنان نقش مهمی در فرهنگ بدوی ایفا میکرد. فرایند چرخش پشم گوسفند و شتر برای تولید پارچه دشوار بود. پشم ابتدا باز میشد و به یک ماسوره متصل میشد، که به عنوان یک هسته عمل میکرد و الیاف را محکم نگه میداشت. سپس پشم به صورت دستی روی یک دوک، به نام نول چرخانده میشد.[۱۰] سپس آن را بر روی یک دستگاه ریسندگی عمودی چوبی قرار داده و سپس زنان با یک چوب به آن ضربه زده و تار و پود را در جای خود قرار میدادند.[۱۰]
پارچههای به دست آمده در فرش، قالی و چادر استفاده میشدند. چادرها معمولاً از پارچههای رنگی طبیعی درست شده بودند، در حالی که در فرش و قالیچه از پارچههای رنگ شده، عمدتاً قرمز و زرد رنگ، استفاده میشد.[۱۰] رنگها از گیاهان بیابانی بدست میآمدند، و در رنگ آمیزی طرحهای ساده هندسی استفاده میشدند. با افزایش واردات رنگ و پارچه از دیگر کشورهای آسیایی در قرن نوزدهم، این هنر محبوبیتش را از دست داد.[۱۰]
گلدوزی
[ویرایش]یک شکل ساده از گلدوزی که توسط زنان قطر انجام میشود، کورار است. برای درست کردن چهار زن که هر کدام چهار رشته نخ را حمل میکردند، و نخها را روی قطعاتی از لباس - بیشتر دشداشه یا عبایه - میدوختند. نوارها، با رنگهای متفاوت، به صورت عمودی دوخته میشدند. این شبیه به گلدوزی زنجیره ای دوختن بود.[۱۰] نخهای طلا، به نام زری، که از هند وارد میشدند بهطور معمول استفاده میشد.[۱۰]
نوع دیگری از گلدوزی شامل طراحی کلاههایی به نام عرق چین بود. آنها از پنبه ساخته شده و با خارهایی از درختان خرما بدست میآمد سوراخ میشدند تا زنان بتوانند بین سوراخها را بدوزند. این نوع از گلدوزی نیز پس از اینکه واردات عرق چین افزایش یافت، محبوبیت خود را از دست داد.[۱۰]
خیاط المدرسه، که به «گلدوزی مدرسه» ترجمه میشود، شامل تزیین کردن با دوختن قطعات ساتن بود. پیش از فرایند دوختن، یک شکل توسط یک هنرمند ماهر بر روی پارچه کشیده میشد. رایجترین طرحها گل و مرغ بودند.[۱۰]
ورزش
[ویرایش]تا قرن بیست و یکم زنان به ندرت در ورزش شرکت داشتند. در سال ۱۹۹۸، مسابقات ورزشی زنان ورزشی برای اولین بار در کشور توسط فدراسیون دو و میدانی قطر برگزار شد. رقابت توسط IAAF تأیید شد و همچنین یکی از اولین رویدادهای مهم ورزشی در قطر بود که به تماشاگران زن اجازه ورود به ورزشگاه داده شد.[۲۴]
در سال ۲۰۰۰ و به ابتکار شیخه موزا بنت ناصر، کمیته ورزش زنان قطر (QWSC) با هدف افزایش مشارکت زنان در ورزش فعالیت خود را آغاز کرد. کمیته المپیک قطر، QWSC را در سال ۲۰۰۱ تأیید کرد. هدف اولیه این کمیته دستیابی به برابری جنسیتی در ورزش با راه اندازی ابتکارات مردمی است.[۲۵]
تا پیش از المپیک تابستانی ۲۰۱۲ در لندن، قطر یکی از سه کشور دنیا بود که هیچگاه ورزشکار زن به بازیهای المپیک اعزام نکرده بود.[۲۶] در نهایت قطر چهار زن را در شنا (ندی عرقجی)، دو و میدانی (نور حسین المالکی)، تنیس روی میز (آیه مجدی) و تیراندازی (بهیه الحمد) به المپیک فرستاد.[۲۶] بهیه الحمد نیز پرچمدار تیم قطر در مراسم افتتاحیه بود، که او از آن به عنوان «لحظه ای واقعاً تاریخی» یاد کرد.[۲۶]
زندگی اجتماعی
[ویرایش]قطر یک کشور اسلامی با نسخه سلفی از اسلام سنی به عنوان مذهب مورد حمایت دولت است که از این جهت قطر، همراه با عربستان سعودی، یکی از دو کشور سلفی مذهب در جهان اسلام بهشمار میرود.[۲۷] ارزشهای اجتماعی زنان در قطر نسبت به عربستان سعودی لیبرال تر هستند و جداسازی جنسیتی نیز کمتر است.[۲۸]
در مورد گردهماییهای اجتماعی، زنان بهطور کلی به رویدادهای اجتماعی همینطور به جلسات با سبک غربی یا زمانی که شرکت کنندگان از خویشاوندان نزدیک تشکیل میشوند و به رویدادهای اجتماعی برده میشوند. مدارس دولتی دخترانه و پسرانه از هم جدا هستند. از نظر فرصتهای شغلی، زنان بهطور کلی در سمتهای دولتی مشغول به کار هستند، اگر چه کمتر در جایگاههای عالیرتبه قرار دارند و تنها چهار زن در طول تاریخ قطر به عنوان وزیر انتخاب شدهاند.[۲۹]
سیاست
[ویرایش]زنان در قطر میتوانند رأی دهند و در مشاغل دولتی و عمومی شاغل شوند. در انتخابات شوراهای شهرداری در ۱۹۹۹، زنان قطری همزمان با مردان از حق رأی در انتخابات برخوردار شدند.[۴][۳۰][۳۱] این انتخابات که اولین انتخابات در تاریخ قطر بود، عمداً در روز ۸ مارس ۱۹۹۹، مصادف با روز جهانی زن برگزار شد.[۴] قطر نخستین کشور شورای همکاری خلیج فارس بود که مردمش از حق رأی برخوردار شدند.[۳۲]
وزیران دولت
[ویرایش]برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ شیخه احمد المحمود، به عنوان اولین وزیر زن به کابینه دولت قطر راه یافت و عهدهدار وزارت آموزش شد.[۳۳] در سال ۲۰۰۷، غالیه بنت محمد بن حمد آل ثانی وزیر بهداشت عمومی شد.[۳۴] سومین وزیر دولت زن، حصه الجابر بود که به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری انتخاب شد.[۳۵] از سال ۲۰۱۶، حنان محمد الکواری، وزیر بهداشت عمومی، تنها وزیر زن کابینه و چهارمین زن تاریخ قطر است که به مقام وزارت رسیدهاست.[۲۹]
مجلس شورا
[ویرایش]اعضای مجلس شورای قطر توسط امیر قطر منصوب شدهاند. در ماه نوامبر سال ۲۰۱۷ برای اولین بار، امیر تمیم بن حمد آل ثانی چهار زن را به عضویت در این شورای ۴۵ نفره منصوب کرد.[۳۶]
انتخابات شهرداریها
[ویرایش]انتخابات شورای مرکزی شهرداریها که در سال ۱۹۹۹ بنیان گذاشته شد، تنها انتخابات آزاد در کشور است. ۲۹ حوزه انتخاباتی در رقابت شرکت میکنند. هر دو جنس مجاز به رأی دادن هستند.[۳۷] در اولین انتخابات در سال ۱۹۹۹، موزه المالکی اولین نامزد زن در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس شد که در انتخابات شهرداریها رقابت کرد.[۳۸] شیخه بنت یوسف حسن الجفیری اولین زنی بود که در انتخابات شورای مرکزی شهرداری برای حوزه فرودگاه قدیمی در سال ۲۰۰۳ به پیروزی رسید.[۳۹] برای اولین بار در سال ۲۰۱۵، دو زن بهطور همزمان به عضویت در شورای مرکزی شهرداری انتخاب شدند.[۴۰] تنها ۵ نامزد زن در انتخابات شرکت کردند.[۴۱] این قضیه بحث در مورد امکان ایجاد یک سهمیه برای نامزدهای زن را تقویت کرد.[۴۲]
دیپلماسی
[ویرایش]تا سال ۲۰۰۸، هیچ زنی به عنوان دیپلمات مشغول به کار نبود.[۱۸] علیا بنت احمد آل ثانی به عنوان نخستین سفیر زن در سال ۲۰۱۳ به عنوان نماینده دائمی در سازمان ملل منصوب شد.[۴۳]
برابری جنسیتی
[ویرایش]زنان قطری از سالهای دهه ۱۹۹۰ تا کنون پیشرفتهای حقوقی و اجتماعی بزرگی داشتهاند. شیخه موزا با حمایت از کنفرانسهای زنان، حمایت از فرصتهای تحصیلات عالی و ایجاد یک جایگاه وزارت در دولت برای رفع نگرانیهای زنان، صدای مدافعین حقوق زن بودهاست. در نتیجه این پیشرفتها، زنان قطری فرصتهای شغلی فراوان از جمله موقعیتهای رهبری در آموزش و پرورش، نظام بانکی، پروژههای خیریه، خدمات بهداشتی و انسانی، گردشگری، عمران، خدمات عمومی و حتی دیپلماسی دارند.[۴۴]
در سال ۱۹۹۸، کمیته امور زنان به عنوان شاخه ای از شورای عالی امور خانواده به منظور تأمین رفاه زنان قطری تأسیس شد. این کمیته در کنار حمایت از حقوق زنان است، به دنبال این است که زنان را با کمکهای اقتصادی و فرصتهای شغلی به ادغام شدن زنان در جامعه کمک کند.[۱۳]
مشارکت نیروی کار برای زنان در قطر تقریباً ۵۱ درصد است که بالاتر از میانگین جهانی است و بالاترین میزان در جهان عرب است.[۵][۴۵] هرچند، زنان در قطر از اختلاف دستمزد ۲۵ تا ۵۰ درصدی باز مردان رنج میبرند. علاوه بر این، قطر به میزان قابل توجهی کمکهای اجتماعی شامل امکانات رفاهی مانند مسکن و سهمیه مسافرت در اختیار مردان میگذارد، که کارمندان زن کمتر از این مزایا بهره مندند.[۴۶] کارشناسان میگویند که زنان با حقوق بیشتری در حال حرکت به جلو هستند.[۴۷]
کتابشناسی
[ویرایش]- Abu Saud, Abeer (1984). Qatari Women: Past and Present. United Kingdom: Longman Group. ISBN 978-0-582-78372-0.
- Who's Who in Qatar 2008 (PDF). Sydney, Australia: Asia Pacific Infoserv. March 2008. ISBN 978-1-921492-08-2. Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 21 March 2019.
منابع
[ویرایش]- ↑ "Table 4: Gender Inequality Index". United Nations Development Programme. Archived from the original on 28 November 2015. Retrieved 7 November 2014.
- ↑ "The Global Gender Gap Report 2013" (PDF). World Economic Forum. pp. 12–13.
- ↑ "Qatar's Challenge to Saudi Arabia: An alternative view of Wahhabism". academia.edu. Retrieved 29 December 2014.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ Lambert, Jennifer (2011). "Political Reform in Qatar: Participation, Legitimacy and Security". 19 (1). Middle East Policy Council. Archived from the original on 16 January 2013. Retrieved 17 March 2019.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ "Labor force participation rate, female (% of female population ages 15 ) (modeled ILO estimate)". The World Bank. Retrieved 24 August 2018.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ Shereena Qazi (10 August 2015). "In Qatar, Education Drives Workforce Shifts for Women". Al Fanar Media. Retrieved 23 August 2018.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ Courtney King (11 April 2003). "For Qatari Women, Change Slow in Coming". ABC News. Retrieved 24 August 2018.
- ↑ Magee, Peter (2014). The Archaeology of Prehistoric Arabia. Cambridge Press. p. 50. ISBN 978-0-521-86231-8.
- ↑ (Abu Saud 1984) "Bedouin women were therefore responsible for the process of buying and selling within their own tribe."
- ↑ ۱۰٫۰۰ ۱۰٫۰۱ ۱۰٫۰۲ ۱۰٫۰۳ ۱۰٫۰۴ ۱۰٫۰۵ ۱۰٫۰۶ ۱۰٫۰۷ ۱۰٫۰۸ ۱۰٫۰۹ ۱۰٫۱۰ ۱۰٫۱۱ ۱۰٫۱۲ ۱۰٫۱۳ ۱۰٫۱۴ ۱۰٫۱۵ ۱۰٫۱۶ ۱۰٫۱۷ ۱۰٫۱۸ ۱۰٫۱۹ ۱۰٫۲۰ ۱۰٫۲۱ ۱۰٫۲۲ ۱۰٫۲۳ (Abu Saud 1984)
- ↑ (Abu Saud 1984، ص. 35)
- ↑ "Qatar University". Qatar e-government. Retrieved 27 May 2015.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ Who's Who in Qatar 2008، ص. ۶۴
- ↑ "Female university students in Qatar outnumber men 2:1". Doha News. 12 June 2014. Archived from the original on 21 January 2019. Retrieved 27 May 2015.
- ↑ Dell Felder & Mirka Vuollo (August 2008). "Qatari Women in the Workforce" (PDF). RAND-Qatar Policy Institute. p. 5. Retrieved 24 August 2018.
{{cite web}}
: Cite has empty unknown parameter:|1=
(help) - ↑ Rana Hendy (19 May 2016). "Female Labor Force Participation in the GCC" (PDF). Doha International Family Institute. Archived from the original (PDF) on 2 May 2022. Retrieved 24 August 2018.
- ↑ Dell Felder & Mirka Vuollo (August 2008). "Qatari Women in the Workforce" (PDF). RAND-Qatar Policy Institute. p. 13. Retrieved 24 August 2018.
{{cite web}}
: Cite has empty unknown parameter:|1=
(help) - ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ Dell Felder & Mirka Vuollo (August 2008). "Qatari Women in the Workforce" (PDF). RAND-Qatar Policy Institute. p. 15. Retrieved 24 August 2018.
{{cite web}}
: Cite has empty unknown parameter:|1=
(help) - ↑ Dell Felder & Mirka Vuollo (August 2008). "Qatari Women in the Workforce" (PDF). RAND-Qatar Policy Institute. p. 24. Retrieved 24 August 2018.
{{cite web}}
: Cite has empty unknown parameter:|1=
(help) - ↑ "The CEO of Qatar Airways said that a woman couldn't do his job because it is 'very challenging'". Business Insider. Archived from the original on 29 July 2018. Retrieved 6 June 2018.
- ↑ "The Culture of Qatar". HilalPlaza. Retrieved 15 January 2016.
- ↑ Muḥammad ʻAbd al-Raḥīm Qāfūd (2002). Studies in Qatari theatre. National Council for Culture, Arts and Heritage (Qatar). p. 68.
- ↑ Muḥammad ʻAbd al-Raḥīm Qāfūd (2002). Studies in Qatari theatre. National Council for Culture, Arts and Heritage (Qatar). p. 72.
- ↑ "For women at track meet in Qatar, it's a coverup". Washington Post. 7 May 1998. Retrieved 18 February 2016.
- ↑ "Qatar's Massive Strides in Women's Sports". Fanack. 1 June 2016. Archived from the original on 26 August 2018. Retrieved 26 August 2018.
- ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ "London 2012 Olympics: Saudi Arabian women to compete". BBC News Online. 2012-07-12. Retrieved 2012-07-12.
- ↑ Yamani, Mai (2009). "From fragility to stability: a survival strategy for the Saudi monarchy". Contemporary Arab Affairs. 2 (1): 90–105. doi:10.1080/17550910802576114.
- ↑ Richard H. Curtiss. "For Qatari Educators, Women Are Both the Problem and the Solution" (May/June 1996). Washington Report on Middle East Affairs: 84. Retrieved 17 February 2016.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ Peter Kovessy, Heba Fahmy & Lesley Walker (27 January 2016). "Qatar's Emir replaces foreign minister in Cabinet shakeup". Doha News. Archived from the original on 24 August 2018. Retrieved 24 August 2018.
- ↑ Miles, Hugh (2005). Al-Jazeera.
- ↑ "در بحرین، زنان اجرا، رای زنان، زنان از دست دادن" نیویورک تایمز
- ↑ Maisel، Sebastian؛ Shoup، John A. (۲۰۰۹). Saudi Arabia and the Gulf Arab States Today: An Encyclopedia of Life in the Arab States. Greenwood Publishing Group. صص. ۳۷۳. شابک ۰۳۱۳۳۴۴۴۲۶.
- ↑ Duraid Al Baik (7 May 2003). "Al Mahmoud is Qatar's first woman minister". Gulf News. Retrieved 22 July 2015.
- ↑ "Qatar's ruler appoints 2nd woman as minister in Cabinet reshuffle". Jerusalem Post. 1 July 2008. Retrieved 24 August 2018.
- ↑ "New Emir appoints female Cabinet member in Qatar government shake-up". Doha News. 26 June 2013. Archived from the original on 4 May 2019. Retrieved 23 August 2018.
- ↑ "Qatar appoints four women to Shura Council". Al Jazeera. 9 November 2017. Retrieved 24 August 2018.
- ↑ "نبذة تعریفیة" (به عربی). Ministry of Interior (Qatar). Retrieved 23 August 2018.
- ↑ Habib Toumi (10 April 2011). "Women candidates to test their luck in Qatar polls". Gulf News. Retrieved 22 July 2015.
- ↑ Jack Kelly (9 April 2003). "Qatar ruler pushing nation toward democracy". Pittsburgh Post-Gazette. Archived from the original on 15 August 2018. Retrieved 2 April 2015.
{{cite web}}
: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=
(help) - ↑ "Qataris elect two women for first time". Agence France-Presse. 14 May 2015. Archived from the original on 18 May 2015. Retrieved 14 May 2015.
- ↑ "Five women to contest Qatar municipal elections". al-Araby al-Jadeed. 16 April 2015. Retrieved 23 August 2018.
- ↑ "Qatar holds rare vote amid calls for quotas for women". The National. 12 May 2015. Retrieved 23 August 2018.
- ↑ "Qatari Women". Ministry of Foreign Affairs (Qatar). Archived from the original on 24 August 2018. Retrieved 24 August 2018.
- ↑ "Qatari Women". Embassy of the State of Qatar in Washington, DC. Archived from the original on 15 January 2016.
- ↑ "Country reports: Qatar". Freedom House. Archived from the original on 15 January 2016.
- ↑ "گزارش: زنان و زایمان حقوق زنان در قطر به طور قابل توجهی بیش از 10 سال است." بایگانیشده در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine، Doha News، 2013. Web. 02 نوامبر 2016
- ↑ Habib Toumi (22 December 2011). "Qatari women moving forward with more rights, expert says". Gulf News. Retrieved 30 September 2018.