روپیه هند

روپیه هند
به زبان‌های بومی: ভাৰতীয় টকা (آسامی) ভারতীয় টাকা (بنگالی) ભારતીય રૂપિયો (گجراتی) भारतीय रुपया (هندی) ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ (کانارا) بآرتسی رۄپی (کشمیری) भारती रुपय (کونکانی) ഇന്ത്യൻ രൂപ (مالایالم) भारतीय रुपया (مراتی) भारतीय रुपियाँ (نپالی) ଭାରତୀୟ ଟଙ୍କା (Odia) ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਈਆ (Punjabi) भारतीयं रूप्यकम् (سانسکریت) இந்திய ரூபாய் (تامیلی) భారతీయ రూపాయి (تلوگو) بهارتی روپیی (اردو) ڀارتی روپیا (سندی)
اسکناس‌هایی که هم‌اکنون در هند در حال گردش است. سکه‌های روپیه هند
ایزو ۴۲۱۷
کد	INR
شماره	۳۵۶
توان	۲
پول
یکای جزء
۱⁄100	پیسه
نماد	₹
پیسه	p
اسکناس‌ها
استفادهٔ متداول	۱۰ روپیه ۲۰ روپیه ۵۰ روپیه ۱۰۰ روپیه ۲۰۰ روپیه ۵۰۰ روپیه ۲۰۰۰ روپیه
استفادهٔ به‌ندرت	۱ روپیه ۲ روپیه ۵ روپیه
سکه‌ها
استفادهٔ متداول	۱ روپیه ۲ روپیه ۵ روپیه ۱۰ روپیه
آمارها
تاریخِ معرفی	۱ ژانویه ۱۹۴۸
استفاده‌کنندهٔ رسمی	هند
استفاده‌کنندهٔ غیررسمی	بوتان (کشور) نپال زیمبابوه
صادرکننده
بانک مرکزی	بانک مرکزی هند
چاپخانه	بانک مرکزی هند
وبگاه	www.rbi.org.in
ضراب‌خانه	ضراب‌خانه رسمی حکومت هند
وبگاه	www.spmcil.com
ارزش‌گذاری
تورم	۴٫۴٪ (۲۰۱۷–۱۸)
منبع	RBI – Annual Inflation Report
روش	شاخص قیمت مصرف‌کننده
تثبیت‌کننده	نگولتروم بوتان (at par) روپیه نپال (₹۱=रू1.6 NPR)

روپیه یکای پول رسمی هندوستان با علامت ₹ است. روپیهِ هند به عنوان پول قانونی در کشورهای همسایه نپال و بوتان پذیرفته شده‌است و این دو کشور پول رایج خود را بر اساس نرخ روپیهِ هند تثبیت کرده‌اند. روپیه به ۱۰۰ پیسه تقسیم می‌شود. ارزش بالاترین اسکناس کاغذی معادل دو هزار روپیه‌است و کم ارزش‌ترین سکه رایج در هند ۵۰ پیسه است. در سال ۲۰۱۶ اسکناس ۱۰۰۰ روپیه حذف و به‌جای آن اسکناس ۲۰۰۰ روپیه چاپ شد، ولی بعد از آن در سال ۲۰۲۳ بانک مرکزی هند چاپ ۲۰۰۰ روپیه را متوقف کرد، اما همچنان استفاده از آن قانونی است. هند تنها کشوری در جهان است که بر روی اسکناس‌های روپیه آن، ۱۷ زبان نوشته شده‌است.

نرخ ارز

در گذشته طبق نرخ ارز ثابت ارزش روپیه وابسته به پوند استرلینگ انگلیس بود و پس از استقلال، بیش از ۳۰٪ از تجارت خارجی هند با پوند انگلیس بود. در سال ۱۹۷۵، نرخ ارز در هند متغیر شد اما ارزش روپیه در برابر سبد ارزی تثبیت شد و تحت کنترل شدید بانک مرکزی هند قرار گرفت. در سال‌های اخیر ارزش روپیه در مقایسه با اکثر یکاهای پول کاهش داشته‌است.

ارزش دلار آمریکا (آبی) و پوند بریتانیا (قرمز) در ۲۵ سال گذشته افزایش یافته‌است.

از زمان لیبرالیزاسیون اقتصاد هند، روپیه در تجارت و حساب‌جاری کاملاً گردش‌پذیری است. این شرایط این امکان را برای تجار و کارگران هندی فراهم کرده‌است که درآمدهای خود را در خارج در بازار ارزی به روپیه تبدیل کنند و تمامی محدودیت‌ها در ارز خارجی برای مبادلات تجاری موجود، سفر، تحصیل، مخارج درمانی و غیره از بین رفت. هند متعهد به این است که به تدریج به سمت گردش‌پذیری کامل حرکت کند، اگرچه محدودیت‌هایی در مورد حساب‌های سرمایه‌ای برای تشویق به جریان دوطرفه سرمایه و سرمایه‌گذاری وجود دارد.

حذف ۵۰۰ و ۱۰۰۰ روپیه‌ای

دولت هند اسکناس‌های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ روپیه‌ای را به علت مبارزه با فساد از چرخه خارج کرد رئیس‌جمهور هند، نارندرا مودی، اعلام کرد اسکناس ۵۰۰ و ۱۰۰۰ روپیه‌ای از چرخه اقتصاد خارج می‌شوند. این تصمیم در پی بی‌نظمی که در اقتصاد این کشور اتفاق افتاده گرفته شده‌است.

ارزها با بیشترین چرخش در بازار جهان

ارزهایی جهان با بیشترین چرخش از نظر ارزش
توزیع ارز در چرخش بازار جهانی ارز

رتبه	ارزها	کد ایزو ۴۲۱۷ (نشان)	٪ سهم روزانه (۱۶ سپتامبر ۲۰۱۹)
۱	دلار آمریکا	USD (US$)	۸۸٫۳%
۲	یورو	EUR (€)	۳۲٫۳٪
۳	ین ژاپن	JPY (¥)	۱۶٫۸٪
۴	پوند استرلینگ	GBP (£)	۱۲٫۸٪
۵	دلار استرالیا	AUD (A$)	۶٫۸٪
۶	دلار کانادا	CAD (C$)	۵٫۰٪
۷	فرانک سوئیس	CHF (Fr)	۵٫۰٪
۸	یوان چین	CNY (元)	۴٫۳٪
۹	دلار هنگ کنگ	HKD (HK$)	۳٫۵٪
۱۰	دلار نیوزیلند	NZD (NZ$)	۲٫۱٪
۱۱	کرون سوئد	(kr) SEK	۲٫۰٪
۱۲	وون کره جنوبی	(₩) KRW	۲٫۰٪
۱۳	دلار سنگاپور	SGD (S$)	۱٫۸%
۱۴	کرون نروژ	NOK (kr)	۱٫۸٪
۱۵	پزو مکزیک	MXN ($)	۱٫۷٪
دیگر ارزها			۱۳٫۸٪
جمع کل			۲۰۰٪

نرخ کنونی ارز

نرخ ارز کنونی برای INR
از XE.com:	AUD CAD CHF CNY EUR GBP IRR JPY KRW RUB TRY USD
از یاهو! فاینانس:	AUD CAD CHF CNY EUR GBP IRR JPY KRW RUB TRY USD

جستارهای وابسته

• اقتصاد هندوستان
• فهرست یکای پول رایج کشورها

منابع

• اسکناس هند (انگلیسی) (آلمانی)