درگاه:اشکانیان
درگاه اشکانیان
شاهنشاهی اشکانی دومین شاهنشاهی ایران باستان از خاندان اشکانی بود از سال ۲۴۷ پیش از میلاد تا ۲۲۴ میلادی به عنوان یکی از قدرت‌های سیاسی و فرهنگی جهان بر قسمت اعظم غرب آسیا و آسیای میانه حکومت کرد. این دولت، نخست با بیرون راندن سلوکیان از ایران توسط ارشک یکم در شکل پادشاهی بنیان‌گذاری شد و تا یک سده بعد به یک شاهنشاهی نیرومند تبدیل شد که بر تمام ایران‌زمین سیتره داشت و از رود فرات تا هندوکش گسترده بود. شاهنشاهی اشکانی رستاخیز تمدن ایرانی پس از فروپاشی شاهنشاهی هخامنشی و یورش اسکندر مقدونی بود که موجب زنده‌شدن دوبارهٔ فرهنگ و جهان ایرانی شد. شاهان اشکانی از زمان مهرداد ششم با شاهنشاه خواندن خود، رسماً میراث‌داری خود از هخامنشیان را اعلام کردند. سرانجام این دولت پس از چهار سده با خیزش اردشیر بابکان و تأسیس شاهنشاهی ساسانی از میان رفت. نوشتار برگزیدهزندگینامهٔ برگزیده موزا یا موسا، معروف به تئا موزا، ملکه شاهنشاهی اشکانی از سال ۲ پیش از میلاد تا ۴ میلادی بود. او در اصل برده‌ای رومی بود که توسط آگوستوس، امپراتور روم (حک. ۲۷ پ. م – ۱۴ م.) به عنوان هدیه به دربار فرهاد چهارم اشکانی (حک. ۳۷ – ۲ پ. م) فرستاده شده بود. موزا به سرعت در دربار پیشرفت کرد و به ملکه و همسر مورد علاقه فرهاد چهارم تبدیل شد و از وی فرزندی به نام فرهادک (فرهاد پنجم) را زاد. او در سال ۲ پیش از میلاد، همسرش را زهر خوراند و به همراه فرهادک بر تخت نشست. آن دو پس از شش سال سلطنت مشترک به دست بزرگان اشکانی برکنار شدند و به رم گریختند. سپس ارد سوم جانشین آن دو شد. موزا حدود ۳۰ سال در ایران بود. او نخستین و یکی از سه زن حاکم بر ایران در طول تاریخ این سرزمین است؛ دو زن دیگر دو خواهر از خاندان ساسانی در سده هفتم میلادی به نام‌های بوران‌دخت و آزرمی‌دخت هستند. موزا همچنین نخستین زن در تاریخ ایران است که نقشش بر سکه‌ها زده و نیم‌تنه‌اش با تاج شاهی ساخته شده است. آیا می‌دانستید؟
نوشتارهای برترنگارهٔ برگزیده تکوک گربه وحشی متعلق به دورهٔ اشکانی
شاهان اشکانی,_Nisa_mint_(cropped).jpg) ارشک یکم (به پارتی: 𐭀𐭓𐭔𐭊، آرشاک) نخستین پادشاه پارت بود و بنیان‌گذار و سلسله اشکانی بود که از سال ۲۴۷ تا ۲۱۷ پیش از میلاد حکومت کرد. او رهبر قبیله پارت، یکی از سه قبیله‌های اتحادیه داهه بود که توانست در میانه قرن سوم پیش از میلاد، آندراگوراس حاکم ایالت پارت که علیه سلسله سلوکیان عَلَم طغیان برافراشته بود را شکست بدهد و دولت خود را تأسیس کند. او بقیه دوران سلطنت خود را به استوار کردن حاکمیتش در این منطقه سپری کرد و با موفقیت تلاش‌های سلوکیان برای بازپس‌گیری پارت را ناکام گذاشت. ارشک یکم به دلیل دستاوردهایش به یک شخصیت محبوب در میان جانشینانش تبدیل شد و آنان پس از وی، از نام ارشک به عنوان لقب سلطنتی خود استفاده کردند. گوناگون پیل بغداد یا پیل اشکانی یا باتری اشکانی، نوعی باتری یافت شده در سال حوالی بغداد امروزی و متعلق به دوران اشکانیان بوده است. فرضیه‌های ارائه شده در زمینه یافته‌های باستان شناسان همگی بر این مطلب صحه گذاشته‌اند که این مجموعه در راستای کاربردهای الکتروشیمیایی از آن میان آبکاری الکتریکی فلزها ساخته شده که کشف ظرف‌های آبکاری شده در نزدیکی‌های محل کشف این باتری، تاییدی بر این مطلب است؛ یافته‌ای که به نوبه خود از یک جهش علمی تاریخی سرگذشت دارد. قدمت این اثر آن را به نخستین باتری ساخته‌شده به دست بشر تبدیل می‌کند. آن‌چه می‌توانید انجام دهید
سراسرنماردههاموضوعاتشاهنشاهی اشکانی • فهرست نبردهای شاهنشاهی اشکانی • گاه‌شمار سلوکیان و اشکانیان • پادشاهی اشکانیان (شاهنامه) • تاریخ اجتماعی اشکانیان • خاندان اشکانی • خط پهلوی • دریانوردی اشکانیان • زبان پارتی • منبع‌شناسی تاریخ سلوکی و اشکانی • مهستان • نوشته‌های سلطنتی بر سکه‌های اشکانی • هنر اشکانیان • ارتش اشکانی • هفت خاندان پارتی • جنگ‌های اشکانیان و رومیان • دین در دوران اشکانی • فهرست شاهان اشکانی درگاه‌های وابستهدر دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا |
.svg)
.svg)
.svg){kind=small}
