جلال مقامی
جلال مقامی | |
|---|---|
 جلال مقامی در مراسم تجلیل از چهار دوبلور پیشکسوت صداوسیما ۸ تیر ۱۳۹۲ | |
| زادهٔ | ۲ مرداد ۱۳۲۰ |
| درگذشت | ۵ آبان ۱۴۰۱ (۸۱ سال) |
| علت مرگ | سکته قلبی |
| آرامگاه | قطعه هنرمندان بهشت زهرا |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات | دیپلم |
| پیشه(ها) | دوبلور مدیر دوبلاژ مجری بازیگر |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۳۷–۱۴۰۱ |
| شناخته‌شده برای | اجرای برنامهٔ دیدنی‌ها |
| آثار برجسته | دوبلور ثابت عمر شریف، رابرت ردفورد، وارن بیتی، رابین ویلیامز، گوویندا دوبلهٔ سریال لبهٔ تاریکی |
| همسر | رفعت هاشم‌پور (درگذشتهٔ ۱۴۰۰) |
| خویشاوندان | نیکی مظفری(خواهرزاده) شراره حضرتی(خواهرزاده) |
جلال مقامی (۲ مرداد ۱۳۲۰ – ۵ آبان ۱۴۰۱)[۱][۲] دوبلور، گوینده، مدیر دوبلاژ و بازیگر ایرانی بود. جلال مقامی به دلیل اجرای برنامهٔ «دیدنی‌ها» نیز شهرت داشت.[۳]
زندگی
[ویرایش]جلال مقامی در ۲ مرداد ۱۳۲۰ در تهران و در خانواده‌ای اهل کاشان زاده شد. فعالیت هنری را از سنین نوجوانی با بازی در تئاتر شروع کرد و سپس به تشویق حیدر صارمی از سال ۱۳۳۷ وارد عرصهٔ دوبلاژ شد.[۴] مقامی همسر رفعت هاشم‌پور، دوبلور قدیمی سینما و تلویزیون و همچنین دایی شراره حضرتی، دوبلور، بود.
جلال مقامی استاد خود در دوبله را هوشنگ لطیف‌پور معرفی می‌کند و در سال‌های طلایی دوبلاژ، در فیلم‌های دوبله شده به مدیریت علی کسمایی، محمدعلی زرندی، عطاءالله کاملی، ایرج دوستدار، احمد رسول‌زاده، سعید شرافت و ابوالحسن تهامی گویندگی کرده‌است.[۴]
حرفه
[ویرایش]جلال مقامی از سال ۱۳۴۴ در فیلم‌های سینمایی به ایفای نقش پرداخت و مدیریت دوبلاژ را از سال ۱۳۴۵ آغاز کرد.[۴] وی در سال‌های بعد از انقلاب ۱۳۵۷، قبل از این‌که صدای سر صحنه در سینمای ایران باب شود، به‌جای سعید راد (مرز)، فرامرز قریبیان (آوار)، مجید مظفری (تیغ و ابریشم، کشتی آنجلیکا)، پرویز پرستویی (شکار)، اصغر همت (هزاردستان)، و… صحبت کرده‌است و اجرای برنامهٔ «دیدنی‌ها» به تهیه‌کنندگی غلامحسین میرزاده را بر عهده داشته‌است. پخشِ این برنامهٔ تلویزیونی از سال ۱۳۶۲ آغاز شد و به مدت ۱۲ سال ادامه یافت. این برنامه در آن سال‌ها که با دوران جنگ هشت‌ساله همزمان بود، روزهای یکشنبه از شبکهٔ دو پخش می‌شد و با اجرای جلال مقامی به یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های تلویزیونی در ایران تبدیل شد.
وی در دههٔ ۱۳۶۰، مدیریت دوبلاژ مجموعهٔ تلویزیونی «مارکو پولو» را بر عهده داشته‌است. او در دوبلهٔ مجموعهٔ تلویزیونی «لبهٔ تاریکی» به‌جای شخصیت رونالد ران کریون یکی از به‌یادماندنی‌ترین گویندگی‌های خود را به یادگار گذاشته‌است.[۵] او در مجموعه‌های تلویزیونی «ارتش سری» (برانت)، «پوآرو» (هستینگز)، «خانوادهٔ رابینسون» (رابینسون)، «شهر مرزی» (جک)، «هشدار برای کبرا ۱۱» (سمیر)، «مزد ترس» (عبدالرضا اکبری)، «پدرسالار» (خسرو شجاع‌زاده)، و… حرف زده‌است.
وی در دههٔ ۱۳۸۰، به‌عنوان گویندهٔ ثابت رابین ویلیامز شناخته می‌شد و در فیلم‌های متعددی همچون انجمن شاعران مرده، خانم داوت‌فایر، جومانجی، هملت، ویل هانتینگ نابغه، مرد دوصدساله، بی‌خوابی و سریال ماجراهای شرلوک هلمز بعد از بهرام زند به‌جای (جرمی برت در نقش شرلوک هلمز) گویندگی کرده‌است.
از دیگر آثار مقامی می‌توان به گویندگی‌اش در «لورنس عربستان به جای عمر شریف» و «شکوه علفزار» اشاره کرد.
بیماری و درگذشت
[ویرایش]مقامی، در ۱۵ آبان ۱۳۹۳، پیش از این‌که در محل کارش در رادیو البرز حاضر شود و برنامهٔ «شنیدنی‌ها» را اجرا کند، دچار سکتهٔ مغزی و اختلال تکلم شد. وضعیت سلامتی او گرچه نسبت به روزهای اول بروز عارضه، بهبود یافت اما بر اثر آن سکتهٔ مغزی خفیف، صدایش تغییر کرد و تکلم برایش کمی سخت شد.
وی در روز جمعه ۱۴ شهریور ۱۳۹۳، در منزل مسکونی‌اش در مهرشهر، کرج دچار حادثه شد و از ناحیهٔ پهلو آسیب دید.[۶]
جلال مقامی در سال‌های آخر عمر به دلیل شرایط جسمانی، به ندرت کار دوبله می‌کرد.[۷]
او در باب دوبله و آیندهٔ آن در ایران می‌گوید: «بگذارید واقعیت را بگویم که با ادامهٔ روند فعلی چند سال آینده شاهد این اتفاق خواهیم بود که دوبلهٔ ایران از جایگاه رفیع خود به سطح نازلی برسد».[۸]
جلال مقامی عصر پنجشنبه ۵ آبان ۱۴۰۱ بر اثر ایست قلبی درگذشت.[۹] پیکر جلال مقامی صبح یکشنبه ۸ آبان ۱۴۰۱ از مقابل خانهٔ هنرمندان ایران تشییع و در قطعهٔ هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.[۱۰]
فیلم‌شناسی
[ویرایش].jpg)
بازیگری
[ویرایش]- لاکی (۱۳۹۸)[نیازمند منبع]
- راز گل شب‌بو (۱۳۷۲)
- گالان (۱۳۶۹)
- زنگ اول (۱۳۶۳)
- آلونک (۱۳۴۷)
- گردباد زندگی (۱۳۴۷)
- ایستگاه ترن (۱۳۴۵)
- من مادرم (۱۳۴۴)
مدیر دوبلاژ
[ویرایش]- تاکسی ۲ (۱۳۸۲)
- معصوم (۱۳۷۷)
- پدرسالار (۱۳۷۳)
- تعقیب سایه‌ها (۱۳۶۹)
سرپرست گویندگان
[ویرایش]- لانه عقاب‌ها (۱۳۷۸)
- خلبان (۱۳۷۶)
- روزی که خواستگار آمد (۱۳۷۵)
- مرد نامرئی (۱۳۷۴)
- سفر بخیر (۱۳۷۳)
- هبوط (۱۳۷۲)
- همه دختران من (۱۳۷۲)
- بدوک (۱۳۷۰)
- خانواده کوچک ما (۱۳۷۰)
- مسافران دره انار (۱۳۷۰)
- آهوی وحشی (۱۳۶۹)
- تویی که نمی‌شناختمت (۱۳۶۹)
- فرماندار (۱۳۶۹)
- بچه‌های طلاق (۱۳۶۸)
- تا مرز دیدار (۱۳۶۸)
- دستمزد (۱۳۶۸)
- شنا در زمستان (۱۳۶۸)
- گزل (۱۳۶۸)
- مرگ پلنگ (۱۳۶۸)
- افسون (۱۳۶۷)
- افق (۱۳۶۷)
- باد سرخ (۱۳۶۷)
- پنجره (۱۳۶۷)
- تا غروب (۱۳۶۷)
- در مسیر تندباد (۱۳۶۷)
- روزنه (۱۳۶۷)
- سلام سرزمین من (۱۳۶۷)
- شب حادثه (۱۳۶۷)
- گلنار (۱۳۶۷)
- جهیزیه‌ای برای رباب (۱۳۶۶)
- زمزمه (۱۳۶۶)
- سرزمین آرزوها (۱۳۶۶)
- صعود (۱۳۶۶)
- غریبه (۱۳۶۶)
- کمینگاه (۱۳۶۶)
- گمشدگان (۱۳۶۶)
- مار (۱۳۶۶)
- تشکیلات (۱۳۶۵)
- جدال در تاسوکی (۱۳۶۵)
- شیر سنگی (۱۳۶۵)
- ملاقات (۱۳۶۵)
- توهم (۱۳۶۴)
- جاده‌های سرد (۱۳۶۴)
- گمشده (۱۳۶۴)
- زنگ اول (۱۳۶۳)
- زیر باران (۱۳۶۳)
- قصه خیابان دراز (۱۳۵۷)
آثار شاخص در دوبله
به عنوان داور
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- ↑ «جلال مقامی، پیشکسوت گویندگی و دوبله درگذشت». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۲.
- ↑ «جلال مقامی». سوره سینما. دریافت‌شده در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۲.
- ↑ «جلال مقامی، صداپیشه پیشکسوت، درگذشت». صدای آمریکا. ۵ آبان ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۵ آبان ۱۴۰۱.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ منانی، اکبر (۱۳۹۲). سرگذشت دوبلهٔ ایران و صداهای ماندگارش. دارینوش.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۷ آوریل ۲۰۲۰.
- ↑ «دوبلور پیشکسوت «جلال مقامی» دچار حادثه شد». dana.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۴.
- ↑ «از هزینهٔ غذایم می‌زنم تا دارو بخرم». قدس آنلاین.
- ↑ «جلال مقامی: بعد از ۵۲ سال می‌گویند صدای من تناسبی با دوبله ندارد». خبرآنلاین. ۲۰۱۱-۰۶-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۴.
- ↑ «جلال مقامی درگذشت - ایسنا». www.isna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۴.
- ↑ «پیکر زنده‌یاد جلال مقامی بدرقه شد/ مردی که مظلوم زیست و مظلوم رفت». مهرنیوز.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲ فوریه ۲۰۱۵.
