جاش (اصطلاح)

جاش (به کردی: جاش، Caş) واژه‌ای در زبان کُردی است که معنای تحت الفظی آن «پسر خر» است؛^[۱] و از واژه‌ی «جحش» آمد.^[۲] جاش عنوانی توهین‌آمیز (به معنی خائن)^[۳] که جنگجویان کُرد ضد حکومت‌های ایران برای افراد کُردی که با نظام‌های ایران همکاری می‌کنند به کار می‌برند.^[۴] احزاب کُرد از این اصطلاح برای تخریب یکدیگر نیز استفاده می‌کنند.^[۵]

پیشینه

کردستان عراق

در طی عملیات انفال که ژنرال علی حسن المجید فرمان کشتن و نسل‌کشی کردها را داده بود؛ واحدِ حامی حکومت (جاش خوانده می‌شدند) با هم متحد شده و احشام، گوسفندان، بزها، پول و سلاح و حتی زنان کُرد را می‌توانستند به‌طور قانونی به غنیمت بگیرند.^[۶]

اصطلاح «پلیس جاش» توسط کردها نسبت به شبه‌نظامیان پلیس محلی کرد در سال ۱۹۴۴ اطلاق گردید.^[۷] در زمان عبدالکریم قاسم جاش‌ها گروه‌های چریک خوانده می‌شدند که بعد از توافق ملا مصطفی با دولت مرکزی منحل شدند^[۸]

کردستان ایران

گروهای چپ کُرد و حزب دموکرات کردستان ایران، در جریانِ انقلاب ۱۳۵۷، کُردهای طرفدار انقلاب را «جاش» خطاب می‌کردند.^[۹]

جستارهای وابسته

منابع

↑ McDowall, David (May 15, 2004). A Modern History of the Kurds: Third Edition (Third ed.). I.B.Tauris. ISBN 1-85043-416-6.
↑ ھەژار، ھەنبانە بۆرینە، تاران، چاپەمەنیی سرووش، ل ١٥٣، ١٣٨٨، ISBN 978-964-376-516-3.
↑ «هفته سوم اعتراضات در ایران؛ تظاهرات گسترده در سراسر کشور، همبستگی ایرانی‌ها در سراسر جهان». euronews. ۲۰۲۲-۱۰-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴.
↑ sourena (۲۰۱۹-۰۴-۰۹). «جاش». شیوه‌نامه خبرنگاری. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴.
↑ «آیدنیز: نقش کورد جاش را به پ.د. ک داده‌اند». ANF News. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴.
↑ Jonathan C. Randal, After Such Knowledge, What Forgiveness?: My Encounters with Kurdistan, 356 pp. , Westview Press, 1998, شابک ‎۰−۸۱۳۳−۳۵۸۰−۹, p.231
↑ Barzani, Masud; N. A. N. A; Barzani, Massoud (20 September 2003). Mustafa Barzani and the Kurdish Liberation Movement – Massoud Barzani – Google Books. ISBN 978-0-312-29316-1. Retrieved 2013-04-01.
↑ حسن ارفع، کردها و بررسی سیاسی و تاریخی، لندن، انتشارات دانشگاه آکسفورد، ص 139، 1966.
↑ www.niknami.ir, Tohid Niknami ( 98) 9125061396. "مروری بر حوادث کردستان در مهر ماه سال 1358-مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی". psri.ir (به انگلیسی). Retrieved 2023-09-03.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Jash (term)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲ بهمن ۱۳۹۳.

[mcdowall-1] McDowall, David (May 15, 2004). A Modern History of the Kurds: Third Edition (Third ed.). I.B.Tauris. ISBN 1-85043-416-6.

[2] ھەژار، ھەنبانە بۆرینە، تاران، چاپەمەنیی سرووش، ل ١٥٣، ١٣٨٨، ISBN 978-964-376-516-3.

[3] «هفته سوم اعتراضات در ایران؛ تظاهرات گسترده در سراسر کشور، همبستگی ایرانی‌ها در سراسر جهان». euronews. ۲۰۲۲-۱۰-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴.

[4] sourena (۲۰۱۹-۰۴-۰۹). «جاش». شیوه‌نامه خبرنگاری. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴.

[5] «آیدنیز: نقش کورد جاش را به پ.د. ک داده‌اند». ANF News. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴.

[knowledge-6] Jonathan C. Randal, After Such Knowledge, What Forgiveness?: My Encounters with Kurdistan, 356 pp. , Westview Press, 1998, شابک ‎۰−۸۱۳۳−۳۵۸۰−۹, p.231

[7] Barzani, Masud; N. A. N. A; Barzani, Massoud (20 September 2003). Mustafa Barzani and the Kurdish Liberation Movement – Massoud Barzani – Google Books. ISBN 978-0-312-29316-1. Retrieved 2013-04-01.

[8] حسن ارفع، کردها و بررسی سیاسی و تاریخی، لندن، انتشارات دانشگاه آکسفورد، ص 139، 1966.

[9] www.niknami.ir, Tohid Niknami ( 98) 9125061396. "مروری بر حوادث کردستان در مهر ماه سال 1358-مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی". psri.ir (به انگلیسی). Retrieved 2023-09-03.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]