انوگی
انوگی | |
---|---|
خدای کشاورزی | |
عضوی از دربار انلیل | |
مرکز فرهنگی غالب | نیپور |
اطلاعات شخصی | |
شریک زندگی | نانیبگال |
انوگی (𒀭𒂗𒉡𒄄) خدایی بینالنهرینی که با کشاورزی و به خصوص آبیاری و نیز جهان زیرین در ارتباط است. بنا بر یک طلسم، او را خالق قاببالان نیز میدانستند. او یکی از اعضای درباره انلیلبه حساب میآمد و در فهرستهای خدا در کنار سایر اعضای آن مانند نینیما و کوسو ظاهر میشود. او در نیپور پرستش میشد و احتمالا معبدش به نام ارابیریری در همان شهر قرار دارد. او در تعدادی از اساطیر شامل حماسه گیلگمش و آترا-هاسیس حضور دارد.
شخصیت
[ویرایش]انوگی با آبیاری در ارتباط بود، اگرچه او در بینالنهرین تنها خدای مسئول این کار نبود.[۱] القاب او شخصیت کشاورزی وی را برجسته میکند.[۲] او را میتوان «ارباب خاکریز و خندق»[۳] یا «ارباب زمین زراعی و شخمکاران» نامید.[۲] او همچنین در متن لیپیت-ایشتار و شخم به عنوان یکی از خدایان متعددی که در کارهای صحرایی شرکت میکنند، نام برده میشود؛ خداییان دیگر نینورتا، لیسین، سوئن، نوسکا و نیناماشکوگا هستند.[۴]
متن یک طلسم بیان میکند که انوگی خالق گرابها بوده است.[۲] دیگر شخصیتهای اسطورهای که میتوان به خلق موجودات مختلف مشابه نسبت داد، نینکلیم و آلولو، پادشاه آغازین اریدو بودند.[۵]
بنجامین فاستر استدلال میکند که انوگی به عنوان یک خدای جهان زیرین در نظر گرفته میشد.[۶] به گفته ریچارد ال. لیتکه، یک ریشهشناسی عامیانه که نام او را به عنوان «ارباب جهان (زیرین)؛ ارباب بی بازگشت» توضیح میدهد، در لوح CT 25 49 شناسایی شدهاست.[۷] با این حال، علیرغم شباهت نامها، او به احتمال زیاد همان خدای انوگی نیست که در منابع متعددی از جمله اسطوره نرگال و ارشکیگال به عنوان یکی از دروازهداران جهان زیرین گواهی شدهاست.[۸]
ارتباط با سایر خدایان
[ویرایش]انوگی از اعضای دربار انلیل بود.[۹] انوگی متعلق به دربار انلیل بود. [۹] او در جایگاه گوزالو برای این خدا عمل میکرد.[۱۰] این اصطلاح بهصورتهای گوناگون «حامل تاج»،[۱۱] «کاخدار»[۱۲] یا «منادی» ترجمه میشود.[۱۳] به گفته مانفرد کربرنیک، این جایگاه ممکن است موقعیتی مرتبط با قدرت قضایی باشد.[۱۱] در یک متن واحد او را پسر انلیل نیز مینامند.[۹] اندرو آر جورج خاطرنشان میکند که هم در فهرست خدای آن = آنوم و هم در فهرست معبد استاندارد، انوگی در کنار سایر درباریان انلیل، پس از نینیما و قبل از کوسو، نینشار، نینکاسی و نینمادا ظاهر میشود.[۱۴] در یک مورد او همچنین یکی از پسران انمشارا شناخته میشود که احتمالاً بر اساس برخی جنبههای مشترک شخصیتهای مربوط آنها است.[۱۵]
الهه نانیبگال، همسر انوگی در نظر گرفته میشد.[۱۶] این تئونیم غالباً به عنوان لقب یا نام جایگزین نیسابا تلقی میشد.[۱۷] با این حال، از زمانی مشخص، به خدای دیگری اختصاص یافت.[۱۶] در بیشتر فهرستهای خدا، نانیبگال جدا از نیسابا ظاهر میشود که نشان میدهد آنها به عنوان دو خدای مجزا شناخته میشدند اما در حال حاضر هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد او مستقل از دومی پرستش میشد.[۱۷] او و انوگی نیز جدا از نیسابا و هایا در طلسم ظاهر میشوند.[۱۶] تنها نمونهای از یک نام تئوفوری که او را فرا میخواند، اور-نانیبگال (یک انسی از نیپور)، شناخته شدهاست.[۱۷] بنا بر آن = آنوم، نانیبگال در دربار نینلیل همان نقشی را ایفا کرد که انوگی در بارگاه انلیل بر عهده داشت.[۷]
در سریهای طلسم شورپو، انوگی در کنار ماندانو، خدایی که در جایگاه گوزالو مردوک شناخته میشود، ظاهر شدهاست.[۱۸]
خدای گاعو را میتوان به عنوان شبان انوگی نامید، اگرچه او در ارتباط با سوئن نیز ظاهر میشود.[۱۹] ریچارد ال. لیتکه به شکل آزمایشی پیشنهاد کرد که این مسئله ممکن است نشاندهنده وجود سنتی باشد که در آن دو ارباب او بر این اساس با یکدیگر یکی میشدند.[۲۰] با این حال، به گفته نویسندگان دیگر، این نظر را باید یک «کنجکاوی صرف» در نظر گرفت.[۱۵] ویلفرد جی. لمبرت تا آنجا پیش رفت که پیشنهاد کرد قرائت «چوپان انوگی» ممکن است اشتباه باشد.[۲۱]
جرمی بلک و آنتونی گرین پیشنهاد کردند که انوگی ممکن است همتای گوگالانا ، شوهر ارشکیگال در نظر گرفته شود، زیرا نام دومی را میتوان به عنوان «بازرس کانال آن» ترجمه کرد.[۲۲] با این حال، استفاده از لقب مشابه گوگالو برای اشاره به انوگی ممکن است یک خطای کتابتی باشد.[۲۳] ممکن است در واقع منظور از واژه گالو[۱۵] در این زمینه یک مأمور مجلس الهی باشد.[۲۳]
پرستش
[ویرایش]قبلاً اعتقاد بر این بود که انوگی برای اولین بار در فهرست پیشکشی از دوره سوم اور ظاهر شدهاست[۹] اما به گفته مارکوس ساچ گوتیرز، یک نام تئوفوری واحد که به او اشاره میکند، اور-انوگی، در متنی از اداب در دوره اکدی باستان وجود دارد.[۲۴]
شولگی معبدی را در نیپور برای انوگی ساخت[۲۵] که به گفته داگلاس فرین احتمالاً با نام ارابریری در منابع بعدی (مانند فهرست معبد استاندارد) شناخته شده است.[۲۶] اندرو آر جورج خاطرنشان میکند که این نام تشریفاتی را میتوان به «خانه غل و زنجیر که در کنترل است» ترجمه کرد و همچنین نتیجه میگیرد که احتمالاً در نیپور واقع شدهاست.[۲۷] معبد ماندانو در بابل همین نام را داشت، احتمالاً به این دلیل که او در بارگاه مردوک موقعیتی مشابه را به عهده داشت (همانجایگاه انوگی در بارگاه انلیل).[۲۸] معبد دیگری که به او تقدیم شده ارابشاشا، «خانه ای که غل و زنجیر را میبندد» بود که مکان آن مشخص نیست.[۲۹] او همچنین در یک کتیبه آجری از اور گواهی شدهاست.[۳۰]
اسطورهشناسی
[ویرایش]نام انوگی به اختصار در آترا-هاسیس به میان میآید.[۳۱] او همچنین در نسخه معیار حماسه گیلگمش در میان خدایانی حضور دارد که هنگام تصمیمگیری برای فرو فرستادن طوفان، قسم میخورد.[۳۲]
در سریهای طلسم شورپو، از انوگی درخواست میشود که آساکو را ببندد، که به گفته ویلفرد جی. لمبرت، سنتی را منعکس میکند که در آن او، به جای نینورتا، مسئول غلبه بر این شیطان بودهاست.[۳۳]
سرودی برای نوسکا بیان میکند که او مسئول صدور دستورها به انوگی بود.[۳۴]
پانویس
[ویرایش]- ↑ George, Taniguchi & Geller 2010, p. 124.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ George, Taniguchi & Geller 2010, p. 134.
- ↑ George, Taniguchi & Geller 2010, p. 132.
- ↑ Sallaberger 1993, p. 121.
- ↑ George, Taniguchi & Geller 2010, pp. 136-137.
- ↑ Foster 1996, p. 900.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ Litke 1998, p. 58.
- ↑ Lambert, Millard & Civil 1999, pp. 147-148.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ Lambert, Millard & Civil 1999, p. 147.
- ↑ George 1992, p. 304.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Krebernik 2008, p. 356.
- ↑ George 1992, p. 413.
- ↑ Lambert 2013, p. 138.
- ↑ George 1993, p. 24.
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ Lambert, Millard & Civil 1999, p. 148.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ Michalowski 1998, p. 576.
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ McEwan 1998, p. 151.
- ↑ George 1992, p. 305.
- ↑ Wiggermann 2010, p. 330.
- ↑ Litke 1998, p. 126.
- ↑ Lambert 2013, p. 525.
- ↑ Black & Green 1992, p. 77.
- ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ George 2003, p. 879.
- ↑ Such-Gutiérrez 2005, p. 16.
- ↑ Frayne 1997, p. 112.
- ↑ Frayne 1997, p. 127.
- ↑ George 1993, pp. 136-137.
- ↑ George 1992, pp. 304-305.
- ↑ George 1993, p. 137.
- ↑ George 1993, p. 161.
- ↑ Foster 1996, p. 165.
- ↑ George 2003, p. 705.
- ↑ Lambert 2013, p. 209.
- ↑ Metcalf 2019, p. 59.
منابع
[ویرایش]- Black, Jeremy A.; Green, Anthony (1992). Gods, demons and symbols of ancient Mesopotamia: an illustrated dictionary. Austin. ISBN 0-292-70794-0. OCLC 26140507.
- Frayne, Douglas (1997). Ur III Period (2112-2004 BC). RIM. The Royal Inscriptions of Mesopotamia. University of Toronto Press. doi:10.3138/9781442657069. ISBN 978-1-4426-5706-9.
- Foster, Benjamin (1996). Before the muses: an anthology of Akkadian literature. Potomac, MD: CDL Press. ISBN 1-883053-23-4. OCLC 34149948.
- George, Andrew R. (1992). Babylonian Topographical Texts. Orientalia Lovaniensia analecta. Departement Oriëntalistiek. ISBN 978-90-6831-410-6. Retrieved 2022-09-20.
- George, Andrew R. (1993). House most high: the temples of ancient Mesopotamia. Winona Lake: Eisenbrauns. ISBN 0-931464-80-3. OCLC 27813103.
- George, Andrew R. (2003). The Babylonian Gilgamesh epic: introduction, critical edition and cuneiform texts. Oxford New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-814922-0. OCLC 51668477.
- George, Andrew R.; Taniguchi, Junko; Geller, M. J. (2010). "The Dogs of Ninkilim, part two: Babylonian rituals to counter field pests". Iraq. Cambridge University Press. 72: 79–148. doi:10.1017/s0021088950000607. ISSN 0021-0889. S2CID 190713244.
- Krebernik, Manfred (2008), "Richtergott(heiten)", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-09-20
- Lambert, Wilfred G.; Millard, Alan R.; Civil, Miguel (1999). Atra-ḫasīs: The Babylonian Story of the Flood. Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-039-2. Retrieved 2022-09-20.
- Lambert, Wilfred G. (2013). Babylonian creation myths. Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-861-9. OCLC 861537250.
- Litke, Richard L. (1998). A reconstruction of the Assyro-Babylonian god lists, AN:dA-nu-um and AN:Anu šá Ameli (PDF). New Haven: Yale Babylonian Collection. ISBN 978-0-9667495-0-2. OCLC 470337605.
- McEwan, Gilbert J. P. (1998), "Nanibgal", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-09-20
- Metcalf, Christopher (2019). Sumerian Literary Texts in the Schøyen Collection. Penn State University Press. doi:10.1515/9781646020119. ISBN 978-1-64602-011-9. S2CID 241160992.
- Michalowski, Piotr (1998), "Nisaba A. Philological", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-09-20
- Sallaberger, Walther (1993). Der kultische Kalender der Ur III-Zeit (PDF). De Gruyter. doi:10.1515/9783110889253. ISBN 978-3-11-013932-7.
- Such-Gutiérrez, Marcos (2005). "Untersuchungen zum Pantheon von Adab im 3. Jt". Archiv für Orientforschung (به آلمانی). Archiv für Orientforschung (AfO)/Institut für Orientalistik. 51: 1–44. ISSN 0066-6440. JSTOR 41670228. Retrieved 2022-09-20.
- Wiggermann, Frans A. M. (2010). "The image of Dumuzi. A diachronic analysis". Gazing on the deep: ancient Near Eastern and other studies in honor of Tzvi Abusch. Bethesda: CDL Press. ISBN 978-1-934309-26-1. OCLC 495996749.