اثر هاله شن
اثر هاله شن (به انگلیسی: halo effect)[۱] یک پدیده درخشان است که در برخی مواقع به‌وسیلهٔ هواگردهای بالگردان که در شب یا هوای تاریک در بیابان فرود می‌آیند ایجاد می‌شود. این پدیده برای نخستین بار در سال ۲۰۰۹ مشاهده شد و عکاس نظامی آمریکایی به نام «مایکل یان» آن را ثبت کرد. در آمریکا این پدیده را با نام دو کشتهٔ جنگ در افغانستان نام‌گذاری کردند. در حملهٔ آمریکا به افغانستان دو سرباز آمریکایی و بریتانیایی به نامهای جوزف اِچه‌لس و بنجامین کاپ کشته شدند و ارتش آمریکا به پاس خدمات آنها، این پدیده را از ترکیب نام خانوادگی آنها «کاپ-اچه‌لس» نامید.[۲]
توضیح پدیده
[ویرایش]
پروانه اصلی بالگردها در سرتاسر لبهٔ حمله، با روکش مقاومی پوشانده شده‌اند. این روکش معمولاً از جنس تیتانیوم، آلیاژ نیکل یا فولاد زنگ‌نزن است؛ ولی این روکش نازک نیز به سختی شن نیستند و انباشته شدن حجم زیادی از شن در اطراف تیغه‌های پروانه بالگرد، باعث ساییدگی و فرسایش روکش محافظ می‌گردد. با نزدیک شدن بالگرد به زمین، شن‌ها از زمین بلند شده و در هوا پراکنده شده و دانه‌های شن به سریع‌ترین بخش از پروانه بالگرد که نوک آن است برخورد می‌کنند. در صورتی که برخوردها شدید باشند، برخورد روکش تیتانیومی و شن‌ها جرقه تولید می‌کند و دمای نوک تیغه نیز بالا می‌رود و هالهٔ درخشانی از نور در نوک تیغه‌ها ایجاد می‌گردد.[۳][۴] این اثر همانند شرایط ایجاد شده در دستگاه سنگ‌زنی است.[۵] شن‌ها معمولاً زمانی از زمین برمی‌خیزند که بالگرد کاملاً نزدیک زمین شده باشد. در این هنگام، پایین‌رانش ناشی از فشار پروانه اصلی بالگرد به پایین، باعث می‌شود پروانه در معرض شن‌ها قرار بگیرد. این پایین‌رانش خطرناک است و ممکن است باعث ایجاد پدیدهٔ شن‌خیزش و گرفتاری‌های ناشی از آن گردد. اثر هالهٔ شن معمولاً با چشم مسلح به دوربین دید در شب به‌خوبی دیده می‌شود؛ گرچه در مکان‌های ۵۰۰ متر بالاتر از سطح دریا با چشم غیرمسلح نیز دیده شده‌است.[۶][۷][۸][۹]
پیامدها
[ویرایش]- اثر هاله شن موجب فرسایش تیغه‌ها و افزایش هزینهٔ نگهداری و تعمیر می‌شود.[۱۰]
- در عملیات‌های پنهان، اثر هالهٔ شن باعث می‌شود موقعیت نیروها لو برود و دشمن از مکان نیروها مطلع شود.[۱۱]
- نیروهای درون بالگرد، درصورت استفاده از دوربین دید در شب ممکن است دید کافی نداشته باشند و این هالهٔ نورانی در سامانه‌ها اختلال ایجاد نماید. همچنین به دلیل نورانی بودنش، اگر دوربین دید در شب برای مدت طولانی در معرض این نور شدید قرار بگیرد، هاله می‌تواند عمر دوربین‌های دید در شب را کاهش داده و آنها را بسوزاند.[۱۲]
پانویس
[ویرایش]- ↑ Call for proposals on rotor blade scintillation | IOM3". www.iom3.org. Retrieved 14 April 2020.https://www.iom3.org/defence-safety-and-security-committee/news/2010/feb/16/call-proposals-rotor-blade-scintillation
- ↑ Hill, Kyle (2013-07-24). "Mystery in Motion, Beauty in Battle". Nautilus. Archived from the original on 27 September 2020. Retrieved 2020-04-13.
- ↑ Warren (Andy) Thomas; Shek C. Hong; Chin-Jye (Mike) Yu; Edwin L. Rosenzweig (2009-05-27). "Enhanced Erosion Protection for Rotor Blades: Paper presented at the American Helicopter Society 65th Annual Forum, Grapevine, Texas, May 27 – 29, 2009" (PDF). American Helicopter Society. Archived from the original (PDF) on 2010-06-20. Retrieved 2009-09-02.
A secondary concern with the erosion of metal abrasion strips pertains to the visible signature that occurs … causing a corona effect in sandy environments.
- ↑ "Office of Naval Research Broad Agency Announcement(BAA): Advanced Helicopter Rotor Blade Erosion Protection" (PDF). United States Department of the Navy, Office of Naval Research: 3. BAA 08-011. Archived from the original (PDF) on 2009-07-11. Retrieved 2009-09-02.
An equally important problem with Ti protection is that a visible corona or halo is generated around the rotor blades at night from the sand impacting the Ti leading edge and causing Ti to spark and oxidize.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ "Flint and Steel: What Causes the Sparks?". survivaltopics.com. Retrieved 2020-04-17.
- ↑ Collins, P.; Moore, C. (September 2014). "Solutions to helicopter blade erosion - Improving aircraft availability and reducing costs" (به انگلیسی). hdl:20.500.11881/3401.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ "Titanium or Plain Ol' Steel?". Popular Science (به انگلیسی). Retrieved 2020-04-17.
- ↑ "Helicopter Static-Electricity Phenomenon Explained [corona effect]". REALITYPOD. 29 March 2011. Retrieved 14 April 2020.
- ↑ Jim Bowne, Public Affairs Office, U.S. Army Aviation and Missile Command (February 2004). "These boots are made for flying: Rotor blades get new protective shields". RDECOM Magazine. U.S. Army Research, Development and Engineering Command (Provisional). Archived from the original on 3 June 2004. Retrieved 2009-09-04.http://www.rdecom.army.mil/rdemagazine/200402/itf_amrdec_boots.html
- ↑ Jim Bowne, Public Affairs Office, U.S. Army Aviation and Missile Command (February 2004). "These boots are made for flying: Rotor blades get new protective shields". RDECOM Magazine. U.S. Army Research, Development and Engineering Command (Provisional). Archived from the original on 3 June 2004. Retrieved 2009-09-04.
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:نامهای متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ Jim Bowne, Public Affairs Office, U.S. Army Aviation and Missile Command (February 2004). "These boots are made for flying: Rotor blades get new protective shields". RDECOM Magazine. U.S. Army Research, Development and Engineering Command (Provisional). Archived from the original on 3 June 2004. Retrieved 2009-09-04.http://www.rdecom.army.mil/rdemagazine/200402/itf_amrdec_boots.html
- ↑ Colby, Steve (1 July 2005). "Military Spin: Help With Brownouts, Part 2". Rotor & Wing International (به انگلیسی). Access Intelligence, LLC. Archived from the original on May 8, 2018. Retrieved 14 April 2020.