Edukira joan

Paul Guldin

Wikipedia, Entziklopedia askea
Paul Guldin

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakHabakkuk Guldin
JaiotzaSankt Gallen eta Mels1577ko ekainaren 12a
HeriotzaGraz1643ko azaroaren 3a (66 urte)
Hezkuntza
HeziketaRoman College (en) Itzuli
(1609 -
Hizkuntzaklatina
Irakaslea(k)Christophorus Clavius
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria, astronomoa, unibertsitateko irakaslea eta fisikaria
Enplegatzailea(k)Roman College (en) Itzuli  1617)
Q50424363 Itzuli  (1617 -  1622)
Vienako Unibertsitatea  (1623 -  1637)
Grazko Unibertsitatea  (1637 -  1643)
Lan nabarmenak
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioakatolizismoa
Erlijio-ordenaJesusen Konpainia

Paul Guldin, Habakuk Guldin jaioa (Mels, 1577ko ekainaren 12a - Graz, 1643ko azaroaren 3a) suitzar jesulagun, matematikari eta astronomoa izan zen. Guldimen teorema aurkitu zuen biraketa-solido baten azalera eta bolumena kalkulatzeko.

Johannes Kepler astronomoarekin duen loturagatik eta Cavalieriren Printzipioaren kritika bat argitaratzeagatik ere ezagutzen da.

Jatorriz judua bazen ere, bere gurasoak protestanteak ziren eta erlijio horretan hezi zuten. Alemaniako hainbat hiritan aritu zen urregile gisa. 1597an katolizismora bihurtu zen, Paul izena aukeratu eta Jesusen Lagundian sartu zen. Matematika ikasi zuen Romako Unibertsitate Gregorianoan eta 1617an apaiz ordenatu zuten. Matematikako irakaslea izan zen Erroman, Grazen eta Vienan.

  • Refutatio elenchi calendarii Gregoriani Setho Caltisio conscripti
  • Paralipomena ad Refutationem ; in iisque producuntur viginti et novem exempla paschatum ex Sancto Cyrillo Alexandrino nunquam antea edita
  • Problema arithmeticum de rerum combinationibus, quo numerus dictionum seu conjunctionum diversarum quæ ex XXII alphabeti litteris fieri passant indagatur, Viena, 1622
  • Problema geographicum de motu terræ ex mutatione centri gravitatis ipsius provenienti, Viena, 1622
  • Problema geographicum de discrepantia in numero ac denominatione dierum, quam qui orbem terrarum contrariis viis circumnavigant, et inter se et cum iis qui in eodem loco consistunt, experiuntur, Viena, 1633
  • Centrobaryca, seu de centro gravitatis trium specierum quantitatis continuæ libr. IV, Viena, 1633-1642, 2 liburuki, in-folio
    • De centro gravitatis trium specierum quantitatis continuæ, III. liburuki, Viena, 1641

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]