Pálné Veres
Pálné Veres | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Trebeľovce, 1815eko abenduaren 13a |
Herrialdea | Hungaria |
Heriotza | Váchartyán (en) , 1895eko irailaren 28a (79 urte) |
Jarduerak | |
Jarduerak | pedagogoa |
Kidetza | Országos Nőképző-Egyesület (en) |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | Luteranismoa |
Pálné Veres (hungarieraz: Veres Pálné), jaiotzez Hermin Karolina Beniczky (hungarieraz: Beniczky Hermin Karolina), (Lázi, Austriar Inperioa, 1815eko abenduaren 13a – Váchartyán, Hungaria, 1895eko irailaren 28a) irakasle eta feminista hungariarra izan zen.
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pavol Benický (Pál Beniczky)[1] eta Karolina Sturmannen alaba[2], Hermin Beniczky 1815eko abenduaren 13an jaio zen Lázin, orduan Austriar Inperioaren parte zena. Familia alemanez mintzatzen ziren luterotarak ziren[2].
1839an, Pál Veres notarioarekin ezkondu zen[3] eta, hungariar tradizioaren arabera, senarraren izenetik datorren Pálné Veres izena erabiltzen hasi zen (-né «emaztea» esan nahi du)[1]. Szilárda alaba izan zuten 1842an, eta 1844an semea, jaio eta gutxira hil zena[3].
1869an nesken eskola sortu zuen. Horrelako lehen eskola izan zen Hungarian[4].
Eskola 11 klasetan banatuta zegoen: lehen mailako lau, erdi mailako lau eta goi mailako hiru. Curriculumak honako irakasgai hauek biltzen zituen: erlijioa, hungariera, hungariar literatura, estetika, pedagogia, antropologia eta psikologia, logika, zibilizazioaren historia, aljebra eta geometria, alemana, frantsesa, orratz lanak, musika, gimnastika, estereometria eta marrazkia[5].
Pálné Veres etsita zegoen ikasle kopuru handi batek ikasketak uzten zituelako, baina lortu zuen goi-burgesiari eta aristokraziari eragitea nesken hezkuntzaren onurak aitor zezaten[5].
1895eko irailaren 28an hil zen Váchartyán[6] eta Vanyarc-eko hilerrian lurperatu zuten[1]. 1906an, Pálné Veresen omenezko monumentua ireki zuten Budapesten[3]. Gero, eskola zegoen kaleari Pálné Veres izena jarri zioten[1].
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c d (Eslovakieraz) Okoličányová, Vlasta. (2021). «Hermína Verešová, rod. Benická» Spoločenstvo Evanjelických Žien.
- ↑ a b (Hungarieraz) Kozák, Péter. (2019). Földiekkel játszók: Művésznők és múzsák. Budapest: Kossuth Kiadó.
- ↑ a b c (Ingelesez) Loutfi, Anna; Daskalova, Krassimira; Haan, Francisca de. (2006). «Beniczky, Hermin (Mrs. Pál Veres (1815–1895)» Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe: 19th and 20th Centuries. Budapest: Central European University Press, 54 or. ISBN 978-963-7326-39-4..
- ↑ (Frantsesez) De Gubernatis, Angelo. (1885). La Hongrie politique et sociale. Florence: J. Pellas, 332 or..
- ↑ a b (Frantsesez) De Gubernatis, Angelo. (1885). La Hongrie politique et sociale. Florence: J. Pellas, 333 or..
- ↑ (Eslovakieraz) Mináč, Vladimír. (1982). Malý slovenský biografický slovník: generálny heslár SBS: A-Ž. Martin: Matica slovenská, 635 or..