Miguel de la Quadra-Salcedo
Miguel de la Quadra-Salcedo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(2010) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bizitza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotzako izen-deiturak | Miguel de la Quadra-Salcedo Gayarre | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotza | Madril, 1932ko apirilaren 30a | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Herrialdea | Espainia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heriotza | 2016ko maiatzaren 20a (84 urte) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Familia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aita | Estanislao de la Quadra-Salcedo y Arrieta-Mascarúa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Haurrideak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Familia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hizkuntzak | gaztelania | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | kazetaria, atleta, telebista aurkezlea, kirolaria eta agronomia-ingeniaria | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Parte-hartzailea
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pisua | 90 kilogramo | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Altuera | 180 zentimetro | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jasotako sariak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miguel de la Quadra-Salcedo Gaiarre (Madril, Espainia, 1932ko apirilaren 30a – 2016ko maiatzaren 20a) kazetaria eta jaurtiketa saioetan trebatutako atleta izan zen. Nahiz eta jaiotzez madrildarra izan, Iruñean hazi zen, eta bere burua euskal herritartzat jo izan zuen beti.[1][2]
Telmo Aldaz nafar abenturazalearen osaba zen.[3]
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Haurra zelarik, 4 urterekin, bere gurasoekin batera Iruñera lekualdatu zen. Nekazaritzako peritu ikasketak burutu zituen, baina kirolari gisa nabarmendu zen. Mailu, disko eta xabalina jaurtiketa lehiaketetan Espainiako bederatzi txapelketa bereganatu zituen, bai eta mailu eta disko jaurtiketako Espainiako hainbat marka apurtu ere. 1960an Erromako Olinpiar Jokoetan lehiatu zen.
Xabalinan mundu marka hautsi zuenean, horretarako aurretik Felix Erauskin xabalina jaurtitzaileak egokitutako euskal barraren teknika erabili zuen. Teknika hori zerabilten esperientzia gabeko jaurtitzaileek eragindako arriskuaren aurrean, IAAFek bi alditan arautegia aldatu zuen, eta ez jaurtitzaileak eta ez xabalina ezin ziotela jaurtitze-noranzkoari bizkarra eman arautu zuten. Aitzakia horrekin, marka hura ez zioten baliozkotu, nahiz eta arau aldaketa geroagokoa izan.
1961 eta 1963 artean Kolonbiako Gobernuak kontratatua, etnobotanikari aritu zuen Amazonasen. 1963an, Madrila itzulita, Televisión Españolak kontratatu zuen, eta haientzat lanean Kongoko Gerraren, Vietnamgo Gerraren eta Txileko Augusto Pinocheten estatu-kolpearen berri eman zuen. Arrisku handiak jasan zituen: besteak beste, Kongon heriotza-zigorra ezarri zioten, 300 presoren fusilamendua grabatu zuelako.
Abenturaz betetako bizitza hark pertsonaia garrantzitsuen ondoan izateko aukera eman zion, eta halaxe elkarrizketatu zituen Dalai Lama, Salvador Allende, Indira Gandhi, Pablo Neruda...
Lanez lepo, 1965ean, 20.000 km egin zituen Asian. Ez zen dena lana, ordea, Marisol Azurmendirekin ezkondu baitzen Tokion.
Miguelen lan nabarmenenetakoa 1989an hasi zen, Aventura 92 telebista saioa, gaur Ruta Quetzal-BBVA. UNESCOk mundu mailako intereseko programa izendatu zuen eta 58 herrialdeetako gazteen elkartrukean datza, Iberoamerikako Geografia, Historia eta Ingurunea aztertzeko xedean. 7.000 gazte baino gehiago dira beka jaso dutenak. 1989z geroztik, ekain-uztailetako 45 egunez, 16–17 urteko gazteak joan-etorrian ibiltzen dira Amerika eta Espainia artean. 2007an, hurrengo urtean Urdanetaren jaiotzaren V. mendeurrena ospatzen zutela-eta, Ordiziako festen txupinazoaren ardura hartu zuen Miguelek, eta udaletxe azpian 7 autobusetan etorritako mundu guztiko ia 400 gazte bildu ziren.
2009ko maiatzaren 26an, Nafarroako Gobernuak Karlos III.a Nafarroakoaren domina eman zion,[4] Nafarroa ezagutarazteko egindako lanagatik.
2016ko maiatzaren 20an hil zen, 84 urte zituela, gaixotasun luze baten ondorioz.[5]
Atletismoko kirol lorpenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pisu jaurtiketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Bitan Espainiako txapelduna (1955 eta 1956).
- 1960ko Ibero-Amerikar Jokoak (Santiago de Chile): 3.a
Disko jaurtiketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Sei alditan Espainiako txapelduna (1953, 1955, 1956, 1958, 1959 eta 1960)
- 1960ko Ibero-Amerikar Jokoak (Santiago de Chile): 4.a
- 1960an Erromako Olinpiar Jokoetan parte hartu zuen.
Mailu jaurtiketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Behin Espainiako txapelduna (1956).
Markak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hona hemen lortutako markarik onenak:[6]
- Pisu jaurtiketa: 14,37 m, Poitiersen 1956an.
- Disko jaurtiketa: 51,00 m, Donostian 1960an.
- Mailu jaurtiketa: 49,25 m, Oviedon 1956an.
- Xabalina jaurtiketa: 48,60 m, 1958an
- Xabalina jaurtiketa (Erauskinen estiloan): 82,80 m, Madrilen 1956an.
Saioak telebistan
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- A toda plana (1965-1967)
- Aventura (1969)
- El mundo en acción (1973-1978)
- Los Reporteros (1974-1976)
- Españoles en el Pacífico (1980)
- A la caza del tesoro (1984)
- Aventura 92 (1988-1991)
- Ruta Quetzal (1993-?)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Gaztelaniaz) «Los Vascos somos los mas queridos por el pueblo indigena»[Betiko hautsitako esteka], Deia, 2006-11-04.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Fecha y lugar de nacimiento: Soy vasco-navarro desde los años 30...»
Miguel de la Cuadrari eginiko elkarrizketa, Camel Trophy webgunean. - ↑ (Gaztelaniaz) Telmo Aldazen biografia laburra, EITB.
- ↑ (Gaztelaniaz) «De la Quadra-Salcedo galardonado con la la Cruz de Carlos III». Europa Press.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Muere a los 84 años Miguel de la Quadra-Salcedo», El Diario, 2016-05-20.
- ↑ (Gaztelaniaz) El Atletismo Olímpico Español. ISBN 84-604-3552-0
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Miguel de la Quadra-Salcedo |
- Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orriak from martxoa 2022
- 1932ko jaiotzak
- 2016ko heriotzak
- Iruindarrak
- Euskal Herriko abenturazaleak
- Euskal Herriko esploratzaileak
- Euskal Herriko gerra berriemaileak
- Nafarroa Garaiko kirolariak
- Euskal Herriko gizon atletak
- Nafarroa Garaiko kazetariak
- Iruñeko kirolariak
- Eusko-espainiarrak
- Madrildarrak
- Madrilen hildakoak
- Karlos III.a Noblearen Gurutzea
- 1960ko Udako Olinpiar Jokoetako atletak