Ladino (judu-espainiera)
| Ladinoa | |
|---|---|
| Lingua djudeo-espanyola — גﬞודיאו־איספאנייול — לאדינו — Ladino — Djudeo-espanyol | |
| Datu orokorrak | |
| Lurralde eremua | Israel, Turkia, Brasil, Espainia, Frantzia, Grezia, AEB, Bosnia-Herzegovina, Bulgaria, Mexiko, Argentina, Curaçao |
| Hiztunak | 100.000 Israelen 8.000 Turkian 1.000 Grezian 300 AEBetan zenbatu gabeko komunitateak |
| Ofizialtasuna | - |
| UNESCO sailkapena | 4: arrisku larrian |
| Araugilea | Autoridad Nasionala del Ladino |
| Hizkuntza sailkapena | |
| giza hizkuntza indoeuropar hizkuntzak hizkuntza italikoak hizkuntza erromantzeak Judu-erromantze hizkuntzak | |
| Informazio filologikoa | |
| Hizkuntza-tipologia | subjektu aditza objektua eta silabadun hizkuntza |
| Genero gramatikalak | genero maskulinoa eta genero femeninoa |
| Alfabetoa | latindar alfabetoa, Hebrew script based alphabet (en)  eta alfabeto zirilikoa |
| Hizkuntza kodeak | |
| ISO 639-2 | lad |
| ISO 639-3 | lad |
| Ethnologue | lad |
| Glottolog | ladi1251 |
| Wikipedia | lad |
| UNESCO | 374 |
| IETF | lad |
| Endangered Languages Project | 3444 |
Ladinoa,[1] judu-espainiera[2] edo judu-gaztelania[3] (ladinoz, djudeo-espanyol edo ladino) erromantze hizkuntza da, gaztelania zahar, hebreera, turkiera eta grezieratik sortutakoa. Batez ere, XV. mendeko gaztelanian oinarritzen da.[4] Hiztunak judu sefardiak dira ia soilik, batez ere Israelen, Tesalonikan (Grezia), Istanbul eta Izmirren (Turkia) bizi direnak.
Egoera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ladinoaren hiztunak gero eta gutxiago dira. Bigarren Mundu Gerraz geroztik, ladinoaren hiztun asko Israela joan ziren, eta hizkuntzaren transmisioa eten zuten.[4] UNESCOren Europako arriskupeko hizkuntzen liburu gorria argitalpenean, "arrisku larrian" dagoen hizkuntza gisa sailkatua dago.
Adibidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ladinoz
El djudeo-espanyol, djudio, djudezmo o ladino es la lingua favlada por los sefardim, djudios ekspulsados de la Espanya enel 1492. Es una lingua derivada del espanyol i favlada por 150.000 personas en komunitas en Israel, la Turkia, antika Yugoslavia, la Gresia, el Maruekos, Mayorka, las Amerikas, entre munchos otros.
Judu-espainiera, djudio, djudezmo edo ladinoa sefardiek, 1492an Espainiatik egotzitako juduek, mintzatzen duten hizkuntza da. Espainieratik eratorritako hizkuntza bat da, eta 150.000 lagunek hitz egiten dute Israelen, Turkian, Jugoslavia ohian, Grezian, Marokon, Mallorcan, Ameriketan eta beste hainbat lekutan kokaturiko komunitateetan.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Hizkuntza hau ladino izenarekin ageri da Zehazki, Elhuyar gaztelania-euskara, Euskalterm eta Labayru hiztegietan.
- ↑ BAT eta Uztaro aldizkarietan judu-espainiera ageri da; Munduko Hizkuntzen Amaraunean, berriz, judeo-espainiera ageri da.
- ↑ Linguamón[Betiko hautsitako esteka] webgunean judu-gaztelania ageri da.
- ↑ a b Ladinoaren artikulua, Munduko Hizkuntzen Amaraunean.
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea] |
Hizkuntza honek bere Wikipedia du: Bisita ezazu. |
Datuak: Q36196
Multimedia: Judaeo-Spanish language / Q36196
|
Artikulu hau hizkuntzei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |