Il Sodoma

Il Sodoma
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Giovanni Antonio Bazzi
Jaiotza	Vercelli, 1477 (egutegi gregorianoa)
Heriotza	Siena, 1549ko otsailaren 14a (egutegi gregorianoa) (71/72 urte)
Jarduerak
Jarduerak	margolaria
Lan nabarmenak	ikusi Terrestrial Venus with Eros and Celestial Venus with Anteros and Two Cupids (en) ; Man of Sorrows (en) ; The wedding of Alexander the Great and Roxane (en) ;
Mugimendua	pizkundea; Sienako eskola
Izengoitia(k)	Il Sodoma
Genero artistikoa	paisaia margolaritza

Il Sodoma, jaiotza-izena Giovanni Antonio Bazzi (Vercelli, 1477 – Siena, 1549ko otsailaren 14a), Pizkundeko italiar pintorea izan zen, Sienako eskolako nagusietakoa.

Bizitza

Vecelliko zapatari baten semea zen. 1490-1497 bitartean, Giovanni Martino Spanzotti piemontetar margolariaren ikaslea izan zen. 1501ean Sienara aldatu zen, eta Storie di Santa Maria freskoak margotu zituen Pienzako Sant'Anna in Camprenako monasterioan. 1503-1504 bitartean, Monte Oliveto Maggioreko monasterioko freskoak pintatzen aritu zen, 1498an Luca Signorellik hasitako lana jarraituz^[1].

1508an Erromara joan zen. Julio II.a aita santuaren aginduz, Vatikanoko Stanza della Segnatura-ko sabaia apaindu zuen. Bertan Rafaelekin harremanetan jartzeko parada izan zuen; horrek eragin handia izan zuen Il Sodomaren margokeran^[2]. Agostino Chigi bankariaren Via del Casato jauregian lan egin zuen, eta Villa Farnesinan Alejandro eta Roxanaren ezkontza fresko ospetsua margotu zuen (1516 aldean). Geroago, Sienara itzulirik, San Domenico basilikan (Nicolò di Tuldoren hilaraztea, 1526) eta Palazzo Pubblicon jardun zuen^[1]. Sienan hil zen 1549an.

Giorgio Vasarik Le Vite-n idatzi zuenez, Giovanni homosexuala zen, eta beti gaztetxoz inguraturik ibiltzen zen; hori zela eta jarri zioten Il Sodoma ezizena^[2].

Margokera

Hasierako lanek Lombardiako eskolaren eta Il Peruginoren eragina dute, eta geroagokoetan, Rafaelena, eta batez ere, Leonardo da Vincirena nabarmentzen dira. Bere lanen ezaugarri nagusiak irudi difuminatuak (sfumatoa), urrutiko paisaien harmonia, kontraste gutxiko argi-ilunak eta gorputz mugimendu arinak dira.

Lan nagusiak

Storie di Santa Maria, 1501, Sant'Anna in Camprenako monasterioa, Pienza
Monte Oliveto Maggiore abadiako freskoak, 1503-1504, Toscana
Ratto delle Sabine, 1506-1507, Galleria Nazionale d'Arte Antica, Erroma^[3]
Flagellazione di Cristo, 1510 aldean, Arte Eder Museoa, Budapest
Deposizione dalla croce, 1513 baino lehen, Pinacoteca nazionale, Siena
Lucretiaren heriotza, 1513, Arte Eder Museoa, Budapest
Leda, Galleria Borghese, 1510–1515 Erroma (Leonardo Da Vinciren margoaren kopia)
San Giorgio e il drago, 1518, National Gallery of Art, Washington
Presentazione della Vergine al Tempio, 1518, Oratorio di San Bernardino, Siena
Alejandro eta Roxanaren ezkontza, 1516-1518, Villa Farnesina, Erroma^[4]
Stendardo di San Sebastiano, 1525, Galleria degli Uffizi, Florentzia
Sveninmento di Santa Caterina, 1526, San Domenico basilika, Siena^[2]
Sacra Famiglia con san Giovannino, 1525-1527, Museo Civico Pinacoteca Crociani, Montepulciano
Ordinazione di Sant’Alfonso, 1530, Santo Spirito, Siena
Sposalizio mistico di Santa Caterina, 1539–1540, Galleria Nazionale d'Arte Antica, Erroma
Pietà, bilduma pribatua, Erroma
Maddalena, Pandolfini bilduma, Florentzia
Pietà, 1540 aldean, Galleria Borghese, Erroma
Sacra Conversazione, 1542, Museo Nazionale di San Matteo, Pisa

Iruditegia

Irudi bat handitzeko, klika ezazu gainean.

Come Benedetto riceve li due giovanetti romani Mauro e Placido, 1503-1504, Monte Oliveto Maggiore abadia.
Alejandro eta Roxanaren ezkontza, 1516-1518, Villa Farnesina, Erroma.
Stendardo di San Sebastiano, 1525, Galleria degli Uffizi, Florentzia.
Sacra Famiglia con san Giovannino, 1525-1527, Museo Civico Pinacoteca Crociani, Montepulciano.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ ^a ^b Il Sodoma. britannica.com (Noiz kontsultatua: 2016-02-08).
↑ ^a ^b ^c Cocchi, A.. Il Sodoma. geometriefluide.com (Noiz kontsultatua: 2016-02-08).
↑ Il Sodoma. in: Art in Tuscany. poderesantapia.com (Noiz kontsultatua: 2016-02-08).
↑ Cocchi, A.. Affreschi alla Farnesina. geometriefluide.com (Noiz kontsultatua: 2016-02-08).

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Il Sodoma

Datuak: Q8506
Multimedia: Sodoma / Q8506

[brit-1] Il Sodoma. britannica.com (Noiz kontsultatua: 2016-02-08).

[cochi-2] Cocchi, A.. Il Sodoma. geometriefluide.com (Noiz kontsultatua: 2016-02-08).

[3] Il Sodoma. in: Art in Tuscany. poderesantapia.com (Noiz kontsultatua: 2016-02-08).

[4] Cocchi, A.. Affreschi alla Farnesina. geometriefluide.com (Noiz kontsultatua: 2016-02-08).

[1]

[2]

[3]

[4]