Frantziar arrosa
Frantziar arrosa | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Plantae |
Ordena | Rosales |
Familia | Rosaceae |
Generoa | Rosa |
Espeziea | Rosa gallica Linnaeus, 1753 |
Datu orokorrak | |
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak | rose petals (en) |
Frantziar arrosa (Rosa gallica) arrosa espezie bat da, jatorria Europa erdialde eta hegoaldean, eta Asia mendebaldean (Turkiatik Kaukasora) duena. Espezie honen barietate bat, officinalis delakoa, Provinseko arrosa deitzen da eta Erdi Aroan oso ezaguna izan zen.
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hosto erorkorreko zuhaixka bat da, 2 m garaira irits daitekeena. Zurtoinek arantzak eta iletxoak dituzte. Hostoek 3-7 geruza berde urdinxka dituzte. Loreak taldeka daude bilduta, 1-4 bitartean. Lore sinpleak dira, eta korolak arrosa koloreko bost petalo usaintsu ditu.
Fruituek, oboide-forma globulosokoak, 10-13 mm-ko diametroa dute, eta heltzen direnean, laranja-marroi kolorekoak dira.
Landaketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Espezie hau oso lur drainatuetan landatzen da, eguzkitan edo erdi itzaletan eta -25ºC jasan dezake. Landatzen den arrosa-espezie zaharrenetako bat da; antzinako grekoek eta erromatarrek ezagutzen zituzten, eta Erdi Aroko lorategietan ohikoak ziren. XIX. mendean, hazitako arrosa-espezie garrantzitsuenetako bat zen, eta Europako larrosa-labore moderno gehienek, gutxienez, Rosa gallica espeziearen ekarpen txiki bat dute beren geneetan.
Gallica hibrido eta kultibarren arrosa-taldeak espeziearen ezaugarri begetatiboak partekatzen ditu, sastraka txiki babesleak eratuz. Loreak sinpleak izan daitezke, baina ohikoagoak dira bikoitzak edo erdi-bikoitzak. Loreen kolorea zuria (ezohikoa), arrosa eta purpura iluna izan daiteke. Gallica taldeko arrosa guztiek loraldi paregabea dute. Landatzeko errazak dira.