Bridget Bishop
Bridget Bishop | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Norwich, 1632 |
Herrialdea | Ingalaterrako Erresuma |
Heriotza | Salem, 1692ko ekainaren 10a (59/60 urte) |
Heriotza modua | heriotza zigorra: urkatzea |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Thomas Oliver (en) (1666ko uztailaren 26a - 1679ko ekaina) |
Jarduerak | |
Jarduerak | publican (en) |
Bridget Bishop (Norwich, Britainiar Erresuma, 1632tik 1637ra - Salem (gaur Danvers), Massachusetts, AEB, 1692ko ekainaren 10a) Salem-eko sorginkeria prozesuen ondorioz, Ingalaterra Kolonial Berrian, exekutatutako lehen pertsona izan zen. Herriko folklorean, Sarah Bishop abizen bereko beste emakume batekin, ostalaritzako "probokatzailearekin", eta gorriz jantzi eta etxean jolasteko aukera ematen zuenarekin, nahastu dute.
Aurrekariak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Emakume independentea eta erabaki handikoa zen, eta sorginkeriagatik akusatu zutenean, Edward Bishop-ekin ezkonduta zegoen, zerrategi bateko enplegatua, bi aldiz alargun geratu ondoren. Haren bigarren senarrak, Thomas Oliverrek (zeinekin alaba bat izan zuen) sorginez akusatu zuen 1680an, esanez "bera emazte txarra zela (...) deabrua fisikoki hurbildu zitzaiola (...) eta gau osoa deabruarekin eseri zela". Haren izaera eta aldez aurreko akusazio hori izan ziren, seguruenik, atxiloketaren benetako arrazoia.
Epaiketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]John Hathorne eta Jonathan Corwin izan ziren azterketa horren buru apirilaren 19an. Elizabeth Hubbard, Ann Putnam, Abigail Williams, Mercy Lewis eta Mary Walcott akusatzaileak hantxe izan ziren, eta, Bishop salara pasatu zen bezain laster, krisian sartu ziren.
Mindu eta deabruaren liburuan sinatzeko tentatu zituela leporatu zioten. Bishop-ek bere errugabetasuna aldarrikatu zuen ezera sanez, berak "ez zituela inoiz ikusi pertsona horiek lehen, eta ez zela inoiz leku horretan egon" (bera hurbileko Salem Townekoa zen, ez Salem Villagekoa).
Mary Walcottek esan zuen bere neba Jonathanek Bishop-en kapa hautsi zuela bere espektroaren kontra borrokan ari zela. Jantzia aztertzean, berak esandako lekuan urradura bat zuen.
Hathorne epaileak bere lehen senarra engainatu eta hiltzea leporatu zion, Bishopek buruarekin ukatu zion eta gazteak 'bihurritu' egin ziren. Sam Braybook-ek hamar urte lehenago sorginkeriagatik egin zuen salaketa gogoratu zuen, eta berak ez zela sorgina erantzun zuen.
Hain atsekabetuta zeuden neskak ikusteak kezkatzen ez ote zuen galdetu zioten. Berak ezetz erantzun zuen. Sorginduta ote zeuden galdetu ziotenean, berak ez zekiela zer pentsatu erantzun zuen.
Azterketan, begiratzen zituen bakoitzean, gazteak torturatuak balira bezala aritzen ziren, eta berak ukituz gero baino ez ziren lasaitzen. Abigail Hobbs-ek, sorgina zela aitortu ondoren, ziurtatu zuen Bishop-ek atsekabetu egiten zuela bere aitorpena egin zuenetik, eta Salem Villageren kanpoaldean, sorginen arteko bilera batean egon zela.
Bishopi umeak hiltzea, zerriekin molestatzea eta gauean hainbat herritarri agertzea leporatu zioten. Hainbat 'poppets' (harapoz, orratzez eta orratzez egindako sorginkerietarako panpinak) sotoan zintzilik aurkitu zituzten.
Bere kasua eredu izan zen ondorengo epaiketetarako, patroi berari jarraitu baitzioten: "aflijituek" salatzen zuten, akusatuak ukatu egiten zuten, konfesore batek edo batzuek salatzaileen eskaerak babesten zituzten, eta komunitateko zenbait kidek akusatuak egindako sorginkeriaren bat edo zenbait ekintza gaitzesten zituzten. Epaimahaiak "espektro-proba" erabili zuen Bishop-en aurkako oinarri bakar gisa.[1]
Exekuzioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Epaiketetan kondenatu eta exekutatutako lehen pertsona izan zen. 1692ko ekainaren 10ean urkatu zuten.