Bifenilo

Bifenilo
Formula kimikoa	C12H10
SMILES kanonikoa	2D eredua
MolView	3D eredua
Konposizioa	karbono eta Fenilo taldea
Mota	polycyclic compound (en) , hidrokarburo aromatiko eta biphenyl compound (en)
Ezaugarriak
Dentsitatea	1,04 g/cm³ (20 ℃, solido)
Momentu dipolarra	0 D
Fusio-puntua	69 ℃ ; 71 ℃ ; 69 ℃
Irakite-puntua	254 ℃ (760 Torr); 256,1 ℃ (101,325 kPa)
Fusio-entalpia	0 D
Lurrun-presioa	0,005 mmHg (20 ℃)
Masa molekularra	154,078 Da
Arriskuak
NFPA 704	1 1 0
Lehergarritasunaren beheko muga	0,6 % (V/V)
Lehergarritasunaren goiko muga	5,8 % (V/V)
Denboran ponderatutako esposizio muga	1 mg/m³ (10 h, Ameriketako Estatu Batuak)
Flash-puntua	113 ℃
IDLH	100 mg/m³
Eragin dezake	biphenyl exposure (en)
Identifikatzaileak
InChlKey	ZUOUZKKEUPVFJK-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	92-52-4
ChemSpider	6828
PubChem	7095
Reaxys	1634058
Gmelin	17097
ChEBI	3808
ChEMBL	CHEMBL14092
RTECS zenbakia	DU8050000
ZVG	13450
DSSTox zenbakia	DU8050000
EC zenbakia	202-163-5
ECHA	100.001.967
MeSH	C010574
Human Metabolome Database	HMDB0034437
UNII	2L9GJK6MGN
KEGG	C06588
PDB Ligand	BNL

Bifeniloa konposatu organiko heteroziklikoa da, C₁₂H₁₀ formula duena eta lotura kobalentez lotutako bi bentzeno-eraztunez osatuta. Solido kolorgea edo horixka da, da, usain atseginekoa. Naturan ikatz-mundrunean, petrolioan eta gas naturalean aurkitzen da. Uretan disolbaezina da baina disolbagarria disolbatzaile organiko ohikoenetan^[1].

Sintesia

Bifeniloa ikatz-mundurnetik, petroliotik eta gas naturaletik destilazioz lor daiteke^[2]. Alabaina industrian bi sintesibide ere baliatzen dira.

Toluenoaren desalkilazioaren albo-produktu gisa lortzen da:

C₆H₅CH₃ C₆H₆ → C₆H₅−C₆H₅ CH₄

Bentzenoaren oxigeno bidezko deshidrogenazioz ere presta daiteke:

2 C₆H₆ ½ O₂ → C₆H₅−C₆H₅ H₂O

Erabilera

Bifeniloak lizunak eta onddoak haztea eragozten du, eta horregatik kontserbagarri gisa (E230) erabiltzen da beste kontsebagarri batzuekin batera), batez ere garraioan zitrikoak kontserbatzeko. Europar Batasunean ez da elikagai-gehigarri gisa onartzen.

Bifenilo polikloratuak (PCB) ekoizteko lehengal gisa baliatu zen bifeniloa, lehen asko erabiltzen baitziren fluido dielektriko eta bero-transferentziarako agente gisa.

Erreferentziak

↑ (Ingelesez) PubChem. «Biphenyl» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2024-08-20).
↑ (Ingelesez) Adams, N. G.; Richardson, D. M.. (1953-07-15). «Isolation and Identification of Biphenyls from West Edmond Crude Oil» Analytical Chemistry 25 (7): 1073–1074. doi:10.1021/ac60079a020. ISSN 0003-2700. (Noiz kontsultatua: 2024-08-20).

Kanpo estekak

Datuak: Q410915
Multimedia: Biphenyl / Q410915

[1] (Ingelesez) PubChem. «Biphenyl» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2024-08-20).

[2] (Ingelesez) Adams, N. G.; Richardson, D. M.. (1953-07-15). «Isolation and Identification of Biphenyls from West Edmond Crude Oil» Analytical Chemistry 25 (7): 1073–1074. doi:10.1021/ac60079a020. ISSN 0003-2700. (Noiz kontsultatua: 2024-08-20).

[1]

[2]