Ailein duinn

Ailein duinn
Jatorria
Egilea(k)	Anna Campbell (en)
Ezaugarriak
Hizkuntza	Eskoziako gaelera

Ailein duinn (euskaraz, hitzez hitz, «Alan Beltza» esan nahi du, hots, «Alan izeneko gizonezko ilebeltza») Eskoziako Lur Garaietako abesti herrikoia da. Zehazkiago esanda, Ailean Moireasdan («Alan Morrison», ingelesez) deritzon gizaseme baten maitasunez eta ohorez haren emaztegai Annag Chaimbeul («Annie Campbel») delakoak abestutako aiene doinua da. Hitzak Eskoziako gaeleraz daude, hori baitzen XVIII. mendean eskualde hartako hizkuntza nagusia.

Aipatzekoa da emakumezko ahots eztiz abestutako abesti hunkigarri hau Liam Neeson, Jessica Lange, John Hurt eta Tim Roth aktoreek antzeztutako 1996ko Rob Roy filmako soinu bandaren barnean agertu zela. Bertsioa hau Capercaillie folk talde eskoziarrak moldatu eta abestu zuen.

Gaia

1788an Ailean itsasgizona Kanpoko Hebridak uhartediko Harris uhartearen alboan dagoen Scalpay uharterantz joateko itsasoratu zen, han bera eta Annag ezkontzekotan baitziren. Alabaina, bat-batean ekaitz batek itsasontzia jo eta hondoratu zen. Annag, erabat lur jota, handik hilabete gutxira hil zen. Haren gorpua hondartzan aurkitu zuten, bere maitea topatu zuten lekutik ez oso urrun. Hil aurretik, bere laztan galduaren ohorezko aiene doinu hau konposatu zuen.

Hitzak

Eskoziako gaeleraz Gura mise tha fo éislean Moch sa mhaduinn is mi g'éirigh Sèist: Ò hì shiùbhlainn leat Hì ri bhò hò ru bhì Hì ri bhò hò rinn o ho Ailein Duinn, ò hì shiùbhlainn leat Ma 's e 'n cluasag dhuit a ghaineamh Ma 's e leabaidh dhut an gheamainn Ma 's e 'n t-iasg do choinlean geala Ma 's e na ròin do luchd-faire Dh'òlainn deoch ge b' oil le càch e De dh'fhuil do choim 's tu 'n déidh do bhathadh

Euskaraz Zein atsekabetua nagoen Goizean goiz Bis (bertso bakoitzaren ondoren): Ò hì, zurekin joango nintzateke Hì ri bhò hò ru bhì Hì ri bhò hò rinn o ho Alan ile beltza, ò hì, zurekin joango nintzateke Hondarra zure bururdia bada Algak zure ohia badira Arrainak zure bela-ohialen diztira badira Itsas txakurrak zure zaindariak badira Nik edango nuke, nahiz eta denek higuinduko banindukete ere Zure bihotzeko odola, zu ito ostean

Kanpo estekak

• Capercaillie talde eskoziarrak Rob Roy filman abestutako Ailein duinn abestiaren bertsioa entzungai (Eskoziako gaeleraz)
• Capercaillie talde eskoziarraren Ailein duinn abestiaren bertsioa entzungai (Eskoziako gaeleraz)
• Meav abesti irlandarraren Ailein duinn abestiaren bertsioa entzungai (Eskoziako gaeleraz)

• Datuak: Q405048
• Multimedia: Ailein duinn / Q405048