Afrikako geografia

Afrika satelitetik ikusita.

Afrika hirugarren kontinenterik handiena da. 30.244.050 km² dauzka eta Lurraren .3an hedatzen da.

Afrika eta Europa arteko muga Mediterraneo itsasoa da, Asiarekin, berriz, bere ipar-ekialdeko muturrean dagoen Suezko istmoaren bitartez lotzen da.

Iparraldeko muturretik, Tunisiako Ras ben Sakkatik, hegoaldeko muturrera, Hegoafrikako Agulhas lurmuturrera 8.000 km inguru daude. Mendebaldeko muturretik, Senegaleko Cap-Vert penintsulatik ekialdeko muturrera Somaliako Hafun lurmuturrera, berriz, 7.400 km.

Geologia

Afrikak, Europak ez bezala, bere plaka propioa du.

Hidrografia

Itsasoak

Kontinentea urez inguratuta dago: iparraldean Mediterraneo itsasoa (tartean Alboran itsasoa) du, mendebaldean ozeano Atlantikoa (Gineako golkoa tartean) eta ekialdean Indiako ozeanoa (tartean Itsaso Gorria eta Adengo Golkoa). Guztira 26.000 kilometroko kostaldea du.

Ibaiak

Hauexek dira Afrikako ibairik nagusiak:

Izena	Luzera
Nilo	6.500 km
Kongo	4.800 km
Niger	4.200 km
Zambezi	3.200 km
Senegal	1.790 km
Limpopo	1.750 km
Volta	1.500 km

Lakuak

Hauexek dira Afrikako lakurik nagusiak:

Izena	Kokapena	Azalera
Victoria	Kenya/Tanzania/Uganda	69.485 km²
Tanganyika	Tanzania/KED/Burundi/Zambia	32.893 km²
Malawi	Tanzania/Malawi/Mozambike	30.044 km²
Turkana	Kenya	6.405 km²
Albert	Uganda/KED	5.299 km²
Mweru	KED/Zambia	5.120 km²
Kioga	Uganda	4.403 km²

Uharteak

Afrikako uharte eta uhartedi nagusiak:

• Madeira uhartedia,
• Kanariak uhartedia,
• Cabo Verde uhartedia,
• Bioko uhartea,
• Sao Tome eta Principe uharteak,
• Santa Helena uhartea,
• Madagaskar uhartea,
• Maskareinak uhartedia,
• Zanzibar uhartea,
• Pemba uhartea,
• Komoreak uhartedia,
• Seychelleak uhartedia, eta
• Sokotora uhartea.

Orografia

Afrikako topografia.

Afrikak 600 metroko batez besteko altuera du, hau da, Ipar Amerikak edo Hego Amerikak beste, baina Asiak baino gutxiago, 950 m. Beste kontinenteek ez bezala, ez ditu ez altueran dagoen lurralde askorik ez oso beheak diren lurraldeak ere. Hori dela eta 3.000 metrotara baino gehiago dauden lurraldeak balio gabekotzat hartu daitezke.

Eskualde geografikoak

Magreb Saharako basamortua Sahel Sabana Namibiako basamortua Kalahariko basamortua Okavangoko delta Laku Handiak Kenyako goi-ordokia Etiopiar mendigunea Rift Haran Handia Afrikako Adarra

Mendiak

Kontinenteko mendigune nagusiak honako hauek dira:

• Atlas mendiak
• Ruwenzori mendilerroa
• Etiopiar mendigunea

Hauexek dira Afrikako mendirik nagusiak:

Zb.	Izena	Kokapena	Altuera
1	Kilimanjaro	Tanzania	5.889 m
2	Kenya	Kenya	5.184 m
3	Stanley	Uganda/KED	5.065 m
4	Ras Dashen	Etiopia	4.543 m
5	Meru	Tanzania	4.558 m
6	Karisimbi	Ruanda/KED	4.507 m
7	Elgon	Uganda/Kenya	4.321 m
8	Kamerun	Kamerun	4.095 m
9	Toubkal	Maroko	4.167 m

Klima

Ekuatoreak, Kantzerko Tropikoak eta Kaprikornioko Tropikoak kontinentea zeharkatzen dute. Iparraldeko eta hegoaldeko aldean klima mediterraniarra da, euria egiten duen urtaroak udaberria eta udazkena izanik. Erdialdean, berriz, klima ekuatoriala da nagusi, bero eta hezea. Bitartean basamortu handi bi daude: iparraldean Sahara eta hegoaldean Kalahari.

Ikus, gainera

• Ekozona afrotropikala

Kanpo estekak

• Datuak: Q781650
• Multimedia: Geography of Africa / Q781650