1958
Itxura
1958. urtea | |
---|---|
Kronologia | |
Mendeak | XIX.a • XX.a • XXI.a |
Hamarkadak | 1930(e)koa • 1940(e)koa • 1950(e)koa • 1960(e)koa • 1970(e)koa |
Urteak | 1955 • 1956 • 1957 • 1958 • 1959 • 1960 • 1961 |
Beste egutegi batzuetan | |
Gregoriotar egutegia | 1958 MCMLVIII |
Ab urbe condita | 2711 |
Armeniar egutegia | 1407 ԹՎ ՌՆԷ |
Bahá'í egutegia | 114 – 115 |
Bengaliar egutegia | 1365 |
Berber egutegia | 2908 |
Egutegi budista | 2502 |
Myanmarko egutegia | 1320 |
Bizantziar egutegia | 7466 – 7467 |
Koptoen egutegia | 1674 – 1675 |
Etiopiar egutegia | 1950 – 1951 |
Hebrear egutegia | 5718 – 5719 |
Egutegi hinduak | |
Bikram Samwat | 2014 – 2015 |
Shaka Samvat | 1880 – 1881 |
Kali Yuga | 5059 – 5060 |
Iraniar egutegia | 1336 – 1337 |
Islamiar egutegia | 1377 – 1378 |
Japoniar egutegia | Shōwa 33 (昭和33年) |
Korear egutegia | 4291 |
Thailandiar eguzki egutegia | 2501 |
Holozeniar egutegia | 11958 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – ETA sortu zen.
Mundua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 1a – Europako Ekonomia Erkidegoa sortu zuten
- Otsailaren 1a – Egiptok eta Siriak bat egin zuten Arabiar Errepublika Batua sortzeko (13 urtez iraun zuen lurraldeak).
- Otsailaren 6a – Manchester United 6 taldekide eta beste 15 pertsona hil ziren Munichen hegazkin istripu batean, Jugoslaviatik itzultzean.
- Martxoaren 27a – Nikita Khrustxov izendatu zuten SESBeko presidente.
- Maiatzaren 13a – AEBetako presidenteorde zen Richard Nixonek Caracastik ihes egin behar izan zuen. Ehunka lagunek zihoan autoari eraso egin zion eta AEBen enbaxadara joan behar izan zen babestera.
- Ekainaren 30a – Ifniko Gerra amaitu zen Sahara Espainiarrean.
- Urriaren 2a – Gineak independentzia lortu zuen Frantziatik.
- Urriaren 28a – Giuseppe Roncali, Joan XXIII.a izenez, Aita Santu izendatu zuten Vatikanon.
- Abenduaren 29a – Tropa errebeldeek, Che Guevarak gidaturik, Santa Clara inbaditu zuten. Fulgencio Batistak bi egun geroago ihes egin zuen herrialdetik.
Arte eta kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Frankismoaren sasoian bete-betean Bizkaiko Bertsolari Txapelketaren lehen edizioa ospatu zen, Euskaltzaindiak antolatuta. Finala Abuztuaren 24an egin zuten eta Balendin Enbeita izan zen garailea.
Mundua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 15a – "Pottokiak" lehen aldiz argitaratu ziren, Belgikako "Spirou" aldizkarian.
- Urtarrilaren 20a – "Mortadelo eta Filemon" lehen aldiz argitaratu ziren, Espainiako "Pulgarcito" aldizkarian.
- Apirilaren 17an – Balduin I.a Belgikakoak ofizialki zabaldu zuen Erakusketa Unibertsala "Expo 58" Bruselan, bertako sinboloa Atomium zelarik.
- Abuztuaren 18a – Vladimir Nabokovek argitaratu zuen "Lolita" liburua AEBetan, polemikoa izan zena.
Zientzia eta teknologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 3a – Edmund Hillary iritsi zen Hego Polora.
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 29a – Brasilek 5–2 garaitu zuen Suedia Estokolmon Munduko Futbol Txapelketan.
- Uztailaren 5a – Andrew Kauffman eta Pete Schoening alpinista estatubatuarrek egin zuten lehendabiziko igoera Gasherbrum I (8.080 m) mendira.
- Uztailaren 19a – Jacques Anquetilek Frantziako Tourra irabazi zuen bigarren aldiz.
Jaiotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 1a – Imanol Murga, arabar txirrindulari ohia.
- Urtarrilaren 6a – Unai Parot, ETAkide ohia, bere izena daraman Parot doktrinagatik ezaguna.
- Urtarrilaren 7a – Inmaculada Rodríguez-Piñero, espainiar ekonomialaria eta politikaria.
- Urtarrilaren 9a – Mehmet Ali Ağca, 1981ean Joan Paulo II.a Aita Santuaren aurka atentatua egin zuen turkiarra.
- Urtarrilaren 10a – Alfonso Etxegarai, Euskal Herriko deportatua.
- Urtarrilaren 10a – Samira Said, marokoar-egiptoar pop abeslaria.
- Urtarrilaren 12a – Iñaki Gaminde, bizkaitar euskalaria.
- Urtarrilaren 12a – Zeba Islam Seraj, bangladeshtar biologo molekularra.
- Urtarrilaren 15a – Antxon Alonso Susperregi, gipuzkoar eskalatzailea (h. 1998).
- Urtarrilaren 15a – Silvano Contini, italiar txirrindulari ohia.
- Urtarrilaren 15a – Karlina Leksono Supelli, indonesiar filosofo eta astronomoa, Indonesiako lehen emakumezko astronomoetako bat.
- Urtarrilaren 18a – Francys Arsentiev, Everest gailurrera ontziratutako oxigenorik gabe iritsi zen lehen estatubatuar emakumea (h. 1998).
- Urtarrilaren 18a – Marci Bowers, estatubatuar ginekologoa eta zirujaua, sexua berresleitzeko ebakuntzetan aditua.
- Urtarrilaren 19a – Aurelia Lumbreras, PSNko nafar politikaria.
- Urtarrilaren 20a – Sebastian Lizaso, gipuzkoar bertsolaria.
- Urtarrilaren 21a – Pablo Barrio, euskal idazlea.
- Urtarrilaren 25a – Alessandro Baricco, italiar idazle, kritikari musikal eta zine-zuzendaria.
- Urtarrilaren 25a – Jose Maria Lekunberri, nafar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 26a – Ellen DeGeneres, estatubatuar aktore eta umorista.
- Urtarrilaren 27a – Kadri Mälk, estoniar diseinatzailea (h. 2023).
- Urtarrilaren 28a – Alfonso Barasoain, bizkaitar futbolari eta entrenatzailea (h. 2021).
- Urtarrilaren 31 – Xanti Bakero, nafar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 31 – Lucila Madariaga, bizkaitar mikrobiologoa eta EHUko irakaslea.
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 4a – Lurdes Lekuona Laburu, Zalduondoko alkatea.
- Otsailaren 4a – Kazuaki Nagasawa, japoniar futbolari ohia.
- Otsailaren 7a – Kontxi Bilbao, bizkaitar politikaria.
- Otsailaren 7a – Kevin Schon, estatubatuar aktore eta umorista.
- Otsailaren 8a – Antonio Garamendi, bizkaitar enpresaria.
- Otsailaren 8a – Marina Silva, brasildar politikaria, ekologista eta hezitzailea.
- Otsailaren 9a – Sandy Lyle, eskoziar golfari ohia.
- Otsailaren 11 – Hiroshi Yoshida, japoniar futbolari ohia.
- Otsailaren 12a – Javier Gurrutxaga, gipuzkoar abeslari, musikari, aktore eta plazagizona, La Orquesta Mondragón taldeko burua.
- Otsailaren 12a – Txomin Olhagarai, Iparretarrak erakunde armatuko lapurtar kidea (h. 1980).
- Otsailaren 14a – Carmen Sánchez Pérez, aragoiar politikari eta andereñoa.
- Otsailaren 15a – Juan Mario Gómez Esteban, bizkaitar xakelaria, Nazioarteko Maisu Handia.
- Otsailaren 16a – Carmen Gisasola, bizkaitar ETAkide ohia eta idazlea.
- Otsailaren 16a – Alberto Gorriz, Bixio , gipuzkoar futbolaria, Lehen Mailan Errealarekin partidu gehien jokatu duen pertsona.
- Otsailaren 16a – Ice-T, estatubatuar rapero eta aktorea.
- Otsailaren 16a – Vicente Iza, gipuzkoar txirrindulari ohia.
- Otsailaren 16a – Nobutoshi Kaneda, japoniar futbolari ohia.
- Otsailaren 16a – Lisa Loring, estatubatuar aktorea (h. 2023).
- Otsailaren 19a – Helen Fielding, ingeles idazlea.
- Otsailaren 19a – Laurent Pardo, lapurtar errugbilari ohia.
- Otsailaren 20a – Félix Lacuesta, lapurtar futbolari ohia.
- Otsailaren 21a – Mary Chapin Carpenter, estatubatuar country eta folk musika kantautorea.
- Otsailaren 25a – Maite Carranza, kataluniar idazle, gidoilari eta irakaslea.
- Otsailaren 26a – María Casal, espainiar aurkezlea, aktorea, film-zuzendaria eta gidoilaria.
- Otsailaren 27a – Naas Botha, hegoafrikar errugbilari ohia.
- Otsailaren 28a – Natalia Estemirova, errusiar kazetari eta giza-eskubideen aldeko aktibista (h. 2009).
- Otsailaren 28a – Jeanne Mas, frantziar abeslaria.
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 2a – Adelaida Umaran, euskal mikrobiologoa.
- Martxoaren 2a – Pello Uralde, gasteiztar futbolari ohia.
- Martxoaren 2a – Ian Woosnam, galestar golfaria.
- Martxoaren 3a – Miranda Richardson, britainiar aktorea.
- Martxoaren 5a – Andy Gibb, ingeles abeslari eta musikaria (h. 1988).
- Martxoaren 7a – Rik Mayall, ingeles aktore, idazle eta umorista (h. 2014).
- Martxoaren 8a – Juan Carlos Alonso, bizkaitar txirrindulari ohia.
- Martxoaren 8a - Fatima Anllo Vento, espainiar aktibista, kultura-kudeatzailea eta ikertzailea.
- Martxoaren 9a – Zulema de la Cruz, espainiar musika-konpositorea.
- Martxoaren 9a – Linda Fiorentino, estatubatuar aktorea.
- Martxoaren 10a – Sharon Stone, estatubatuar aktorea.
- Martxoaren 12a – Phil Anderson, Skippy, australiar txirrindulari ohia.
- Martxoaren 12a - Marisa Belaustegigoitia, mexikar irakaslea eta ikertzailea.
- Martxoaren 13a - Concha Hernandez, espainiar kultura-kudeatzailea.
- Martxoaren 13a – Mágico González, salvadortar futbolari ohia.
- Martxoaren 13a – Phil Naro, estatubatuar abeslaria, konpositorea, disko-ekoizlea eta gitarra-jotzailea (h. 2021).
- Martxoaren 14a – Alberto II.a Monakokoa, Monakoko Printzerriko printzea eta estatu-burua.
- Martxoaren 15a – Inmaculada Aguilar, kordobar dantzaria eta dantza espainiarreko katedraduna.
- Martxoaren 18a - María Isabel Perelló Doménech, kataluniar-galiziar abokatua eta epailea.
- Martxoaren 19a – Fred Stoller, estatubatuar aktorea.
- Martxoaren 20a – Holly Hunter, estatubatuar aktorea.
- Martxoaren 21a – Gary Oldman, ingeles aktore, zinema zuzendari, bikoiztaile, gidoigile, musikagile eta ekoizlea.
- Martxoaren 22a – Alazne Rivero, bizkaitar marrazkilari eta komikigilea (h. 2002).
- Martxoaren 23a – Etienne De Wilde, belgikar txirrindulari ohia.
- Martxoaren 23a – Agustin Gajate, Errealeko gipuzkoar futbolari ohia.
- Martxoaren 25a – María Caridad Colón, kubatar xabalina jaurtitzailea, Olinpiar Jokoen historian urrea lortzen zuen Latinoamerikako lehen emakumea.
- Martxoaren 25a – María Jesús San Segundo, espainiar politikari eta ekonomialaria (h. 2010).
- Martxoaren 25a – Manuel Serifo Nhamadjo, Ginea-Bissauko presidentea (h. 2020).
- Martxoaren 26a – Elio de Angelis, italiar 1 Formulako gidaria (h. 1986).
- Martxoaren 26a – Alar Karis, Estoniako presidentea.
- Martxoaren 29a – Tsutomu Sonobe, japoniar futbolari ohia.
- Martxoaren 30a – Maurice LaMarche, kanadar ahots-aktore eta umorista.
- Martxoaren 31 – Maurizio de Giovanni, polizia eleberrien italiar idazlea.
- Martxoaren 31 – Jose Ramon Zabala Agirre, gipuzkoar institutuko irakasle eta literatura-kritikaria.
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 1a – Joxemari Mitxelena Cazabon, Oiartzungo pilota eskolaren sortzailea, herri ekintzaile eta politikaria.
- Apirilaren 1a – Milton Queiroz da Paixão, brasildar futbolari ohia.
- Apirilaren 3a – Alec Baldwin, estatubatuar aktorea.
- Apirilaren 3a – Francesca Woodman, estatubatuar argazkilari feminista (h. 1981).
- Apirilaren 4a – Masakuni Yamamoto, japoniar futbolari ohia.
- Apirilaren 5a – Rosa Elizburu, ezker abertzaleko bizkaitar politikaria, Atxondoko emakumezko lehen alkatea.
- Apirilaren 5a – Angel Illarramendi, gipuzkoar musikagilea.
- Apirilaren 5a – Glòria Pérez-Salmerón, kataluniar liburuzaina, Espainiako Liburutegi Nazionaleko zuzendari ohia.
- Apirilaren 9a - Francesc Escribano Royo, kataluniar kazetari eta unibertsitateko irakaslea.
- Apirilaren 9a – Manix Mandiola, gipuzkoar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Apirilaren 11 – Luisa Diogo, Mozambikeko lehen ministroa.
- Apirilaren 13a – Joseba Sarrionandia, bizkaitar idazlea.
- Apirilaren 13a – Pablo Sastre, euskal idazlea.
- Apirilaren 14a – Peter Capaldi, eskoziar zinema, telebista eta antzerkiko aktore, gidoigile eta zuzendaria.
- Apirilaren 14a – José Miguel Etxeberria, ETA eta Komando Autonomoak erakunde armatuetako nafar kidea (h. 1980).
- Apirilaren 16a – Kepa Fernandez de Larrinoa, bizkaitar ikertzailea, idazlea eta irakaslea.
- Apirilaren 16a – Javier Sardà, kataluniar kazetari, irrati esatari eta telebistako aurkezlea.
- Apirilaren 18a – Jordi Brau, kataluniar bikoizketa aktorea.
- Apirilaren 18a – Santiago Urkiaga, bizkaitar futbolari ohia.
- Apirilaren 19a – Roberto Lopez Ufarte, gipuzkoar futbolari ohia.
- Apirilaren 20a – Jesús María Segura, nafar txirrindulari ohia.
- Apirilaren 21a – Kepa Altonaga, bizkaitar biologoa, idazlea eta EHUko irakaslea.
- Apirilaren 21a – Greer Lankton, estatubatuar artista, panpina artistikoak sortzeagatik ezaguna (h. 1996).
- Apirilaren 21a – Andie MacDowell, estatubatuar modelo eta aktorea.
- Apirilaren 21a – Javier Obregón, Tarzi, bizkaitar eszenografoa.
- Apirilaren 23a – Gorka Setien, euskal idazlea (h. 2024).
- Apirilaren 29a – Michelle Pfeiffer, estatubatuar aktorea.
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 1a – Patrice Talon, Beningo presidentea.
- Maiatzaren 2a – Iñaki Goirizelaia, Euskal Herriko Unibertsitateko errektore ohia.
- Maiatzaren 2a – Antton Gurrutxaga, gipuzkoar hizkuntzalari konputazionala, kimikaria eta euskaltzain urgazlea.
- Maiatzaren 3a – Juan Martin Ocaña, nafar txirrindulari ohia.
- Maiatzaren 4a – Keith Haring, 80ko hamarkadako artista garrantzitsua New Yorkeko kaleetako kulturan (h. 1990).
- Maiatzaren 4a - Andoni Olivares, Arriaga Antzokiko programazio-zuzendaria eta ekoizlea.
- Maiatzaren 6a – Naela Chohan, pakistandar artista feminista.
- Maiatzaren 6a – Lolita Flores, abeslari, aktore eta telebista aurkezle ijitoa.
- Maiatzaren 7a – Ceesepe, espainiar margolari, marrazkilari eta komikigilea (h. 2018).
- Maiatzaren 7a – Bones Hillman, zeelandaberritar musikaria, Midnight Oil taldeko baxu-jotzailea (h. 2020).
- Maiatzaren 10a – Ellen Ochoa, estatubatuar astronauta ohia.
- Maiatzaren 10a – Joseba Segura, bizkaitar apaiz katoliko eta psikologoa, Ekuadorren misiolari aritutakoa, Bilboko gotzain laguntzailea.
- Maiatzaren 13a – Jordi Corominas i García, kataluniar alpinista eta mendi gidaria.
- Maiatzaren 16a – Lalo Rodríguez, puertorricar kantaria (h. 2022).
- Maiatzaren 17a – Paul Di'Anno, britainiar rock abeslaria, Iron Maiden taldeko kidea (h. 2024).
- Maiatzaren 17a – Begoña Etayo Ereña, bizkaitar irakasle eta ekintzaile feminista.
- Maiatzaren 18a – Isabel Lizarraga, nafar irakasle eta idazlea.
- Maiatzaren 21a – Sabine Bischoff, florete modalitateko alemaniar eskrimalaria (h. 2013).
- Maiatzaren 21a – Curtis T. McMullen, estatubatuar matematikaria.
- Maiatzaren 24a – Norio Sasaki, japoniar futbolari ohia.
- Maiatzaren 25a – Paul Weller, britainiar kantautorea.
- Maiatzaren 26a – Jesús Etaio Arrondo, nafar erlijiosoa, San Joan Jainkoarenaren Ordena Ostalariaren nagusi jenerala.
- Maiatzaren 28a – Juan Carlos Pérez, euskal musikaria, Itoiz taldeko abeslari eta gitarra-jole ohia.
- Maiatzaren 29a – Annette Bening, estatubatuar aktorea.
- Maiatzaren 30a – Marie Fredriksson, suediar pop abeslaria, kantautorea, pianojole eta margolaria, Roxette taldeko abeslaria (h. 2019).
- Maiatzaren 30a – Xabier López Peña, Thierry, bizkaitar etakidea (h. 2013).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 2a – Aitor Amezaga, bizkaitar musikari eta musikagilea.
- Ekainaren 7a – Prince, estatubatuar abeslari, konposatzaile eta musikaria (h. 2016).
- Ekainaren 9a – Lourdes Oñederra, euskal hizkuntzalaria (fonologian espezializatua) eta euskal idazlea.
- Ekainaren 12a – Olivier Weber, frantziar idazlea eta kazetaria.
- Ekainaren 13a – Fernando Marías, bizkaitar idazlea (h. 2022).
- Ekainaren 14a – Eric Heiden, estatubatuar kirolaria, izotz gaineko abiadura-patinajean historiako osoenatzat hartua.
- Ekainaren 16a – Nicolás Redondo Terreros, euskal politikaria, PSE-EE alderdikoa.
- Ekainaren 19a – Sergei Makarov, errusiar izotz hockey jokalaria.
- Ekainaren 20a – Draupadi Murmu, indiar politikaria eta tribu-buruzagia.
- Ekainaren 20a – Rosana Ubanell, nafar kazetari eta eleberrigilea, Miamin bizi dena.
- Ekainaren 21a – Jaime Urrutia, La movida madrileña mugimenduko musikagile, gitarrajole eta abeslaria.
- Ekainaren 22a – Bruce Campbell, estatubatuar aktorea.
- Ekainaren 24a – Tom Lister, Jr., estatubatuar aktorea (h. 2020).
- Ekainaren 25a – Pascal Gaigne, frantziar musikagilea, zinemako soinu bandetan espezializatua.
- Ekainaren 28a – Hervé Tullet, frantziar artista, antzerkigilea, ilustratzailea eta haur literaturako idazlea.
- Ekainaren 29a – Rosa Mota, portugaldar maratoilaria.
- Ekainaren 30a – Esa-Pekka Salonen, finlandiar orkestra-zuzendari eta musikagilea.
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 1a – Josu Imanol Unanue, HIESaren aurkako eta ezker abertzaleko bizkaitar militantea (h. 2023).
- Uztailaren 3a – Ángel Acebes, Alderdi Popularreko espainiar politikaria.
- Uztailaren 3a – Juan Antonio Larrañaga, Errealeko futbolari ohia eta kirol esataria.
- Uztailaren 5a – Veronica Guerin, irlandar kazetaria (h. 1996).
- Uztailaren 5a – Bill Watterson, estatubatuar marrazkilari ohia.
- Uztailaren 6a – Loli Astoreka, bizkaitar aktorea.
- Uztailaren 6a – Arnaldo Otegi, ezker abertzaleko politikari eta liderra.
- Uztailaren 6a – Jennifer Saunders, ingeles aktore, umorista eta gidoigilea.
- Uztailaren 7a – Juan del Olmo, Espainiako Auzitegi Nazionaleko epailea.
- Uztailaren 8a – Kevin Bacon, zinema eta antzerkiko estatubatuar aktorea.
- Uztailaren 8a – Tzipi Livni, israeldar politikaria.
- Uztailaren 10a – Béla Fleck, estatubatuar banjo-jotzailea.
- Uztailaren 10a – Margarida Rosa da Silva Izata, angolar ekonomialaria eta diplomazialaria.
- Uztailaren 10a – Jose Mari Sagardui, Gatza, bizkaitar ETAkidea, espetxean denbora gehien egin duen euskal herritarra.
- Uztailaren 10a – Fiona Shaw, irlandar aktore eta antzerki zuzendaria.
- Uztailaren 11 – Hugo Sánchez, mexikar futbolari ohia, inoizko mexikar futbolari hoberenetakoa.
- Uztailaren 12a – Michael Robinson, irlandar-britainiar futbolaria eta telebista aurkezlea (h. 2020).
- Uztailaren 12a – Olga Uribe, bizkaitar ehulea, lihoan espezializatua.
- Uztailaren 14a – Jujie Luan, txinatar eskrimalari ohia.
- Uztailaren 16a – Michael Flatley, estatubatuar-irlandar dantzari, aktore, koreografo, musikari eta telebistako aurkezlea.
- Uztailaren 16a – Laura Freixas, kataluniar idazle feminista.
- Uztailaren 16a – Miguelanxo Prado, galiziar marrazkilari eta komikigilea.
- Uztailaren 18a – Nuccio Ordine, italiar filosofo, saiakeragile eta literatura kritikaria (h. 2023).
- Uztailaren 19a – Kazushi Kimura, japoniar futbolari ohia.
- Uztailaren 19a – Maria Mercè Roca, kataluniar idazle eta politikaria.
- Uztailaren 20a – Billy Mays, estatubatuar telebista aurkezlea, infokomertzialak egiteagatik ospetsua (h. 2009).
- Uztailaren 21a – Liliana Bodoc, argentinar idazle eta poeta (h. 2018).
- Uztailaren 21a – Gregorio Ordoñez, Donostiako Alderdi Popularreko zinegotzia (h. 1995).
- Uztailaren 21a – Giulia Tamayo Leon, perutar abokatua eta giza eskubideen aldeko ekintzailea (h. 2014).
- Uztailaren 22a – Kepa Arizmendi, nafar ETAkidea, erbesteratua eta Bidasoko Eskolarekin lotutako margolaria (h. 2009).
- Uztailaren 23a – Xanti Begiristain, nafar idazlea.
- Uztailaren 26a – Angela Hewitt, kanadar piano-jotzailea.
- Uztailaren 28a – Miren Aranoa, nafar politikaria.
- Uztailaren 28a – Esperança Bias, mozambiketar politikaria.
- Uztailaren 28a – Terry Fox, kanadar kirolaria eta minbiziaren ikerketa-ekintzailea (h. 1981).
- Uztailaren 30a – Kate Bush, ingeles abeslari, musikari eta musika-ekoizlea.
- Uztailaren 30a – David V. Herlihy, estatubatuar egile eta historialaria.
- Uztailaren 30a – Daley Thompson, britainiar atleta ohia, inoizko dekatletarik hoberenetakoa.
- Uztailaren 31 – José Luis Centella, espainiar politikaria, Espainiako Alderdi Komunistako presidente ohia.
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 3a – Lambert Wilson, frantziar aktorea.
- Abuztuaren 4a – Mary Decker, estatubatuar atleta, distantzia ertainetan aditua.
- Abuztuaren 4a – Edvaldo Oliveira Chaves, Pita, brasildar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Abuztuaren 8a – Francis Lalanne, jordano-euskaldun jatorriko lapurtar aktore eta abeslaria.
- Abuztuaren 8a – Akihiro Nishimura, japoniar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Abuztuaren 13a – Alfonso Mondelo, Bizkaian jaiotako estatubatuar futbol-entrenatzailea.
- Abuztuaren 15a – Consolata Mukangango, Gertrude, ruandar moja beneditarra, Ruandako genozidioaren eragileetako bat.
- Abuztuaren 16a – Angela Bassett, estatubatuar aktorea.
- Abuztuaren 16a – Consuelo Díez Fernández, espainiar piano-jotzailea eta musikagilea.
- Abuztuaren 16a – Djão, Mozambiken jaiotako portugaldar futbolaria (h. 2023).
- Abuztuaren 16a – Anne L'Huillier, frantziar fisikaria eta fisika atomikoko irakaslea, 2023ko Fisikako Nobel Saria.
- Abuztuaren 16a – Madonna, estatubatuar abeslari eta aktorea.
- Abuztuaren 17a – Belinda Carlisle, estatubatuar abeslaria, The Go-Go's taldearen bokalista.
- Abuztuaren 18a – Madeleine Stowe, estatubatuar aktorea.
- Abuztuaren 18a – Olga Viza, kataluniar kirol kazetaria.
- Abuztuaren 20a – Beatriz Méndez de Vigo, CNIko espioia.
- Abuztuaren 21a – Sara Bilbatua, gipuzkoar casting zuzendaria.
- Abuztuaren 24a – Steve Guttenberg, estatubatuar aktore eta umorista.
- Abuztuaren 25a – Tim Burton, estatubatuar zuzendari, ekoizle, idazle eta diseinatzailea.
- Abuztuaren 28a – Scott Hamilton, estatubatuar patinatzaile-artistiko ohia.
- Abuztuaren 29a – Irune Arbide Urdanpilleta, gipuzkoar musikaria, Oiartzungo Ibargain Musika Eskolaren sortzailea (h. 1999).
- Abuztuaren 29a – Michael Jackson, Poparen Erregea, estatubatuar pop-abeslaria, historiako disko salduenaren (Thriller, 1982) egilea (h. 2009).
- Abuztuaren 30a – Anna Politkovskaia, errusiar kazetaria (h. 2006).
- Abuztuaren 30a – Arantza San Sebastian, gipuzkoar irakaslea eta Donostialdeko Berritzeguneko aholkularia.
- Abuztuaren 31 – Serge Blanco, lapurtar errugbilari ohia eta Biarritz Olympique taldeko zuzendaria, sekula izan den errugbilari euskaldun handiena.
- Abuztuaren 31 – Ramón Ibarra, bizkaitar aktorea.
- Abuztuaren 31 – Éric Zemmour, frantziar saiakeragile, polemista eta kazetaria.
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 2a – Ines del Rio, nafar ETAkidea.
- Irailaren 4a – Jacqueline Hewitt, estatubatuar astrofisikaria, Einsteinen eraztun bat aurkitu zuen lehen pertsona.
- Irailaren 4a – Satoshi Tezuka, japoniar futbolari ohia.
- Irailaren 6a – Felix Arkarazo, bizkaitar aktore eta bikoiztailea.
- Irailaren 8a – Jean-Michel Aphatie, zuberoar kazetaria.
- Irailaren 9a – Bernard Blancan, lapurtar aktore eta argazkilaria.
- Irailaren 10a – Chris Columbus, estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoigilea.
- Irailaren 10a – Siobhan Fahey, irlandar abeslari eta musikaria.
- Irailaren 12a – Koldo Royo, gipuzkoar sukaldaria.
- Irailaren 13a – Iñaki Beti, Deustuko Unibertsitateko irakaslea, kritiko literarioa, idazlea eta Psikologian eta Literaturan doktorea (h. 2012).
- Irailaren 13a – Robert Millar, eskoziar txirrindulari ohia.
- Irailaren 16a – Neville Southall, galestar futbolari ohia, bere belaunaldiko atezain hoberenetakoa.
- Irailaren 16a – Jennifer Tilly, estatubatuar aktore eta poker jokalaria.
- Irailaren 17a – Gotzon Egia, gipuzkoar idazlea eta itzultzailea.
- Irailaren 17a – Janez Janša, Esloveniako lehen ministroa.
- Irailaren 17a – Nancho Novo, galiziar aktore, umorista eta abeslaria.
- Irailaren 18a – John Aldridge, ingeles futbolari ohia.
- Irailaren 18a – Rachid Taha, Frantzian bizi izandako aljeriar abeslaria eta ekintzailea (h. 2018).
- Irailaren 20a – Laura Balagué Gea, gipuzkoar nobela-beltz idazlea eta erizaina.
- Irailaren 21a – Rick Mahorn, NBAko estatubatuar saskibaloi jokalari ohia.
- Irailaren 22a – Andrea Bocelli, italiar tenorea.
- Irailaren 22a – Joan Jett, estatubatuar rock abeslari, kantautore, musikagile, musikari eta ekoizlea.
- Irailaren 22a – Eddy Planckaert, belgikar txirrindularia.
- Irailaren 27a – Quique Setién, espainiar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Irailaren 27a – Irvine Welsh, eskoziar idazlea.
- Irailaren 28a – Inés Ballester, espainiar kazetari eta telebista aurkezlea.
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 3a – Josep Bargalló, kataluniar politikari, literatur kritikari, idazle eta katedraduna.
- Urriaren 4a – Rikardo Arregi Diaz de Heredia, euskal poeta eta itzultzailea.
- Urriaren 5a – Neil deGrasse Tyson, estatubatuar astronomo, kosmologo, idazle eta zientzia-dibulgatzailea.
- Urriaren 6a – Iñaki Otaegi, gipuzkoar harri-jasotzailea.
- Urriaren 7a – Pedro Lanas, nafar kirol-kazetaria.
- Urriaren 8a – Ursula von der Leyen, alemaniar politikaria, lehendabiziko emakumezko Alemaniko defentsa ministroa.
- Urriaren 10a – Carla Signoris, italiar aktore eta bikoiztailea.
- Urriaren 13a – Jamal Khaxoggi, arabiar kazetaria eta The Washington Post egunkariko zutabegilea, Saudi Arabiaren Istanbulgo kontsul-etxean eraila (h. 2018).
- Urriaren 14a - Colette Capdevielle, frantziar abokatua eta politikaria.
- Urriaren 14a – Thomas Dolby, britainiar pop musikaria eta musikagilea.
- Urriaren 14a – Jess Herbst, estatubatuar politikari eta pertsona transgeneroen aldeko ekintzailea.
- Urriaren 16a – Tim Robbins, estatubatuar aktore, gidoilari, zuzendaria eta ekoizlea.
- Urriaren 17a – Alan Jackson, estatubatuar egile abeslaria, country estilokoa.
- Urriaren 19a – Hiromi Hara, japoniar futbolari ohia.
- Urriaren 20a – Viggo Mortensen, estatubatuar aktore, poeta, musikari eta argazkilaria.
- Urriaren 20a – Kepa Sarasola, bizkaitar informatikaria, EHUko irakaslea eta Udako Euskal Unibertsitateko zuzendaria.
- Urriaren 21a – Sabino Angoitia, bizkaitar txirrindulari ohia.
- Urriaren 21a – Andre Geim, herbeheretar fisikaria, 2010eko Fisikako Nobel Saria.
- Urriaren 21a – Julio Medem, donostiar zinemagilea.
- Urriaren 21a – Pilar Rahola, kataluniar politikari eta kazetaria.
- Urriaren 28a – Concha García Campoy, kataluniar kazetaria eta irrati eta telebista aurkezlea (h. 2013).
- Urriaren 29a – Txelui Moreno, nafar politikaria.
- Urriaren 30a – Julia Zenko, argentinar abeslaria eta aktorea.
- Urriaren 31 – Jeannie Longo, frantziar txirrindulari ohia, historiako hoberenetakoa.
- Urriaren 31, Simon Poidevin, australiar errugbilaria.
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 5a – Margarita Parra Álvarez, espainiar kimikaria.
- Azaroaren 8a – Agustí Alcoberro, kataluniar historialari eta idazlea.
- Azaroaren 10a – Antoine Kambanda, ruandar kardinala.
- Azaroaren 11 – Luz Casal, espainiar pop-rock abeslaria.
- Azaroaren 13a – Josetxo Arizkuren, nafar ETAkidea.
- Azaroaren 13a – Anita Skorgan, suediar-norvegiar abeslari eta konposatzailea.
- Azaroaren 14a – Txema Noriega, bizkaitar futbolari ohia.
- Azaroaren 16a – Sooronbay Jeenbekov, Kirgizistango presidentea.
- Azaroaren 17a – Mary Elizabeth Mastrantonio, estatubatuar aktore eta abeslaria.
- Azaroaren 18a – Jon Alonso, euskal idazlea eta itzultzailea.
- Azaroaren 21a – Eddie O'Sullivan, irlandar errugbi jokalari ohi eta entrenatzailea.
- Azaroaren 22a – Jamie Lee Curtis, estatubatuar zinema eta telebista aktorea.
- Azaroaren 22a – Ibrahim Johorrekoa, Johorreko sultan eta Malaysiako erregea.
- Azaroaren 26a – Xabier Alegria, ENAMeko buruzagi ohi gipuzkoarra.
- Azaroaren 26a – Martin Zalba, nafar pianista eta musikagilea.
- Azaroaren 29a – John Mahama, Ghanako presidente ohia.
- Azaroaren 30a – Gary Lewis, eskoziar aktorea.
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – Javier Aguirre Onaindía, El Vasco Aguirre, euskal jatorriko mexikar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Abenduaren 1a – Silvia Iranzo, gipuzkoar ekonomialaria eta Espainiako enbaxadore ohia.
- Abenduaren 4a – Luis García Montero, andaluziar olerkigilea.
- Abenduaren 6a – Maria Eugenia Luc, argentinar jatorriko bizkaitar musikagilea.
- Abenduaren 7a – Marie-Louise Coleiro Preca, Maltako presidentea.
- Abenduaren 9a – Pío Cabanillas Alonso, espainiar abokatu, enpresaburu eta politikaria.
- Abenduaren 9a – Eva Gancedo, espainiar konpositorea, zinemako soinu-bandetan espezializatua.
- Abenduaren 10a – Cornelia Funke, alemaniar haur-literatura idazlea.
- Abenduaren 10a – Juan José Quintanilla, gipuzkoar txirrindulari ohia.
- Abenduaren 10a – Eva Robin's, italiar abeslari, aktore eta telebistako pertsonaia.
- Abenduaren 11 – Alberto Ruiz-Gallardón, Madrilgo Erkidegoko presidente ohia, Madrilgo alkate ohia eta Espainiako Justizia ministro ohia.
- Abenduaren 11 – Javier Sagarzazu, gipuzkoar futbolaria (h. 1987).
- Abenduaren 13a – Darío Urzay, bizkaitar margolari eta argazkilaria.
- Abenduaren 14a – Erramun Landa, bizkaitar margolari, marrazkigile, grabatugile eta kartelgilea.
- Abenduaren 14a – Mike Scott, eskoziar kantautore, musikari eta abeslaria, The Waterboys taldeko abeslari, gitarra eta burua.
- Abenduaren 14a – Raufa Hassan al-Sharki, yemendar kazetari, irakasle eta ekintzailea (h. 2011).
- Abenduaren 17a – Hilario Extremiana, arabar musikagilea.
- Abenduaren 17a – Izaskun Moyua, Emakundeko zuzendari ohia eta Arabako Batzar Nagusietako bozeramailea.
- Abenduaren 18a - Isabel Ellsen, frantziar nobelagile, erreportari, gidoilari eta gerra-argazkilaria (h. 2012).
- Abenduaren 22a – María José Alonso Fernández, espainiar farmakologoa, unibertsitateko irakaslea eta ikertzailea.
- Abenduaren 22a – Masaaki Kato, japoniar futbolari ohia.
- Abenduaren 24a – Elvira Andrés, espainiar dantzaria, koreografoa eta ballet-zuzendaria.
- Abenduaren 24a – Josune Igoa Frantxes, gipuzkoar maistra.
- Abenduaren 24a – Janfri Topera, gipuzkoar aktorea.
- Abenduaren 26a – Adrian Newey, 1 Formulako britainiar ingeniaria.
- Abenduaren 27a – Marc-Édouard Nabe, frantziar idazlea, margolaria eta jazz gitarra-jotzailea.
- Abenduaren 28a – Cesar Saratxu, euskal aktorea.
- Abenduaren 29a – Ana Curra, movida madrileñako espainiar abeslari, teklista eta konpositorea.
- Abenduaren 30a – Matthew Tree, katalanez idazten duen ingeles idazlea.
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoa – María Puy Pérez, mutil-lagun ohiak eraildako nafar emakumea (h. 2008).
- Agustín Arenas, gipuzkoar zinema zuzendaria.
- Agustin Arrazola, gipuzkoar aktorea.
- Aintzane Cámara, bizkaitar musikaria.
- Alex Tetuan, gipuzkoar aktorea.
- Amaia Mujika Goñi, Bilboko Euskal Museoko etnografia saileko tekniko arduraduna.
- Begoña Montalbán, bizkaitar eskultorea.
- Belen Lucas, bizkaitar ilustratzailea, euskal haur literaturan hainbat lan egindakoa.
- David Pinilla, bizkaitar aktorea.
- Edu Zabala Garagartza, gipuzkoar idazlea.
- Eskarne Mujika, gipuzkoar itzultzailea.
- Fernando Plazaola, gipuzkoar fisikaria, fisikan doktorea, irakaslea eta euskaltzalea.
- Gregorio Olabarria Bengoa, bizkaitar ETAkidea (h. 1980).
- Gurutze Ezkurdia, bizkaitar idazlea eta irakaslea.
- Iñaki Egaña, gipuzkoar historialaria eta idazlea.
- Iñaki Epelde, gipuzkoar artista, euskalzale eta kultur eragilea (h. 2013).
- Iñaki García Camino, euskal historialaria eta arkeologoa eta Bizkaiko Arkeologi Museoko zuzendaria.
- Isabel Blanco Ollero, gipuzkoar poeta.
- Jesus Arregi, euskal astrofisikaria eta EHUko fisika-irakaslea.
- Jesus Maria Zubikarai Badiola, Jhisa, bizkaitar ekintzaile abertzalea (h. 1980).
- Jesus Rikardo Urteaga Repullés, Txetxu, gipuzkoar ETAkidea (h. 2020).
- Jose Antonio Gisasola, Zelai, bizkaitar harrijasotzailea, inoizko harri jasotzaile onenetakoa.
- José Ignacio Bilbao Iturburu, bizkaitar musikagilea (h. 2000).
- Jose Ignacio Hualde, nafar hizkuntzalaria, euskararen eta gaztelaniaren fonologian espezializatua.
- José Luis Urrutia, bizkaitar idazlea.
- Jose Mari Aierdi, nafar politikaria.
- Jose Maria Elosegi, donostiar dokumentalgile, ekoizpen zuzendari, gidoilari, hizlari eta bidaiazalea (h. 2015).
- Joseba Erkizia, gipuzkoar idazle eta itzultzailea.
- Josu Muguruza, bizkaitar kazetari eta politikaria (h. 1989).
- Juan Gil Bengoa, bizkaitar poeta, eleberrigile eta gidoigilea.
- Juan Ugalde, bizkaitar margolari espresionista.
- Juan Luis Mendiaraz, gipuzkoar antzerki eta zinema zuzendaria.
- Juan Migel Otaegi, gipuzkoar harrijasotzailea.
- Karlos del Olmo, bizkaitar idazlea.
- Kontxi Aizarna, zestoar irakaslea eta musika-pedagogoa.
- Lourdes Herrasti, gipuzkoar historialaria eta antropologoa.
- Lucía Martínez Odriozola, bizkaitar kazetaria, Pikara Magazine aldizkariaren abiarazleetariko bat (h. 2021).
- Lurdes Huizi, nafar irakaslea eta zuzentzailea (h. 2020).
- Mañu Elizondo, gipuzkoar aktore eta bikoiztailea.
- Miel Anjel Elustondo, gipuzkoar kazetaria, elkarrizketatzailea eta idazlea.
- Mikel Asurmendi, gipuzkoar kazetaritzan-lizentziatua, literatura kritikaria eta idazlea.
- Miren Ortubay Fuentes, arabar abokatua eta kriminologoa, Zuzenbide penalean doktorea, EHUko irakaslea eta genero-indarkerian eta presoen eskubideetan aditua.
- Patxi Baztarrika, gipuzkoar hizkuntzalaria eta politikaria.
- Peio Jauregi, gipuzkoar irakasle eta ikertzailea, Euskaraldia, Belarriprest eta Ahobizi kontzeptuen asmatzaile eta teorizatzailea.
- Pello Urrutia, arabar botanikaria.
- Pello Zubiria, gipuzkoar kazetaria, Argia astekariko zuzendari ohia eta Euskaldunon Egunkariako lehenengo zuzendaria.
- Ramuntxo Arruiz, Iparretarrak erakunde armatuko nafar kidea (h. 1980).
- Txarly Martinez de Bujanda, Langraizeko kartzelako kapilaua.
- Txema Ramirez de la Piscina, gipuzkoar kazetaria.
- Nekane Jurado, euskal herritar ekonomialari marxista.
- Adela Vázquez, kubatar-estatubatuar ekintzaile eta antzezle transgeneroa.
- César Vidal, espainiar idazle eta kazetaria.
- Chieko Asakawa, japoniar informatikaria, itsua, Netscape nabigatzailearentzat Interneteko orriak irakurtzeko sistema garatu zuena.
- Fatimatou Abdel Malick, mauritaniar politikaria.
- José Antonio Ortega Lara, Espainiako kartzelako funtzionario ohia, ETAk bahitu eta 532 egunez zulo batean egondakoa.
- Patricia Ferreira, madrildar film-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (h. 2023).
- Shafrira Goldwasser, estatubatuar-israeldar informatikaria, RSA ingeniaritza elektriko eta MIT-eko konputagailuen zientzien eskolako irakaslea.
Heriotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 1a – Edward Weston, estatubatuar argazkilaria (j. 1886).
- Urtarrilaren 3a – Alexander Meissner, austriar fisikari eta ingeniaria (j. 1883).
- Urtarrilaren 5a – João Evangelista de Lima Vidal, portugaldar elizgizona (j. 1874).
- Urtarrilaren 6a – Marcelino Lardizabal, gipuzkoar misiolaria (j. 1879).
- Urtarrilaren 14a – José Miaja, espainiar militarra (j. 1878).
- Urtarrilaren 16a – Sofía Casanova, galiziar kazetaria, korrespontsala eta idazlea (j. 1861).
- Urtarrilaren 21a – Ataúlfo Argenta, espainiar pianojole eta orkestra-zuzendaria (j. 1913).
- Urtarrilaren 26a – Pedro Biritxinaga, bizkaitar kirol masaje-emailea (j. 1898).
- Urtarrilaren 29a - Maria Antònia Salvà, mallorcar idazlea, olerkaria eta itzultzailea, katalanezko lehen emakume poeta (j. 1869).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 1a – Clinton Davisson, estatubatuar fisikaria, 1937ko Fisikako Nobel Saria (j. 1881).
- Otsailaren 6a – Charles Langbridge Morgan, ingeles eleberrigilea (j. 1894).
- Otsailaren 7a – Jules Moulier, Oxobi, euskal idazlea (j. 1888).
- Otsailaren 13a – Christabel Pankhurst, ingeles sufragista eta militante politikoa (j. 1880).
- Otsailaren 13a – Georges Rouault, frantziar margolari espresionista (j. 1871).
- Otsailaren 14a – Aurora Cáceres Moreno, perutar idazle, kazetari eta feminista (j. 1877).
- Otsailaren 21a – Henryk Arctowski, poloniar zientzialari eta esploratzailea (j. 1871).
- Otsailaren 23a – Carlos Sáenz de Tejada, arabar margolari, kartelgile, figuringile eta e ilustratzailea (j. 1897).
- Otsailaren 26a – Yokoyama Taikan, japoniar margolaria (j. 1868).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 1a – Giacomo Balla, italiar margolari, arte irakasle eta olerkaria (j. 1871).
- Martxoaren 9a – Goro Yamada, japoniar futbolari eta entrenatzailea (j. 1894).
- Martxoaren 21a – Paul Rivet, frantziar sendagile, antropologo eta etnologoa (j. 1876).
- Martxoaren 23a – Florian Znaniecki, poloniar-estatubatuar soziologo eta filosofoa (j. 1882).
- Martxoaren 24a – Seamus O'Sullivan, The Dublin Magazine aldizkariko editore eta poeta irlandarra (j. 1879).
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 5a – Ásgrímur Jónsson, islandiar margolaria, profesional bezala aritu zen lehendabizikoa (j. 1876).
- Apirilaren 6a – Vítězslav Nezval, txekiar olerkaria (j. 1900).
- Apirilaren 16a – Rosalind Franklin, ingeles biofisikaria eta kristalografialaria (j. 1920).
- Apirilaren 18a – Maurice Gustave Gamelin, frantziar jenerala (j. 1872).
- Apirilaren 20a – Juan Antonio Ansaldo, gipuzkoar aristokrata eta militarra, Espainiako Armadako hegazkinlaria (j. 1901).
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 1a – Remigio Mugica Mugica, gipuzkoar musikaria (j. 1866).
- Maiatzaren 1a – Oscar Torp, Norvegiako lehen ministroa (j. 1893).
- Maiatzaren 11 – Lucien Lelong, goi-mailako jantzigintzako frantziar jostuna (j. 1889).
- Maiatzaren 19a – Ronald Colman, ingeles aktorea (j. 1891).
- Maiatzaren 19a – Marie Pujmanová, txekiar idazlea (j. 1893).
- Maiatzaren 20a – Frédéric François-Marsal, Frantziako lehen ministroa (j. 1874).
- Maiatzaren 20a – Varvara Stepanova, errusiar margolari konstruktibista (j. 1894).
- Maiatzaren 26a – Francis Carco, frantziar idazlea (j. 1886).
- Maiatzaren 27a – Alice Grace Cook, britainiar astronomoa (j. 1877).
- Maiatzaren 28a – Amador Palma, euskal atleta (j. 1902).
- Maiatzaren 29a – Juan Ramon Jimenez, espainiar idazlea, 1956ko Literaturako Nobel Saria (j. 1881).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 9a – Robert Donat, britainiar aktorea (j. 1905).
- Ekainaren 13a – Pierre-Étienne Flandin, Frantziako lehen ministroa (j. 1889).
- Ekainaren 16a – Pál Maléter, hungariar militarra, 1956ko Hungariako Iraultzako buru militarra (j. 1917).
- Ekainaren 16a – Imre Nagy, Hungariako lehen ministroa, Hungariako heroi nazionaltzat hartua (j. 1896).
- Ekainaren 20a – Kurt Alder, alemaniar kimikaria, 1950eko Kimikako Nobel Saria (j. 1902).
- Ekainaren 26a – Miguel Otamendi, gipuzkoar ingeniaria (j. 1878).
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 1a – Rudolf Laban, austro-hungariar dantza-modernoko maisu, koreografo eta teorikoa (j. 1879).
- Uztailaren 13a – Antoine Dieuzayde, frantziar jesulagun eta Frantziako Erresistentziaren kidea (j. 1877).
- Uztailaren 14a – Faisal II.a, Irakeko erregea, aginpidetik kendu eta eraila (j. 1935).
- Uztailaren 20a – Pedro Maria Irurtzun, nafar argazkilaria (j. 1902).
- Uztailaren 29a – Vera Fokina, errusiar dantzaria (j. 1886).
- Uztailaren 31 – Eino Kaila, finlandiar filosofo, kritiko eta irakaslea (j. 1890).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 2a – Michele Navarra, 'U Patri Nostru, Siziliar Mafiako kide boteretsua (j. 1905).
- Abuztuaren 4a - Carlota Rosales, espainiar margolaria (j. 1872).
- Abuztuaren 2a – Josefa Uritz, nafar irakasle, pedagogo eta ekintzailea (j. 1883).
- Abuztuaren 6a – Alfonso Sena, gipuzkoar futbolaria (j. 1886).
- Abuztuaren 14a – Frédéric Joliot-Curie, frantziar fisikari eta kimikaria, 1935eko Kimikako Nobel Saria (j. 1900).
- Abuztuaren 17a – Florent Schmitt, frantziar musikagilea (j. 1870).
- Abuztuaren 18a – Fritz Arno Wagner, alemaniar zinema-argazkilaria (j. 1889).
- Abuztuaren 22a – Roger Martin du Gard, frantziar idazlea, 1937ko Literaturako Nobel Saria (j. 1881).
- Abuztuaren 23a – Julian Ibañez Aldekoa Arano, bizkaitar margolaria (j. 1866).
- Abuztuaren 26a – Ralph Vaughan Williams, ingeles musikagilea, zuzendaria eta organo-jotzailea (j. 1872).
- Abuztuaren 27a – Ernest Orlando Lawrence, estatubatuar fisikaria, 1939ko Fisikako Nobel Saria (j. 1901).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 15a – Dorothea Wolbert, estatubatuar aktorea (j. 1874)
- Irailaren 18a – Eulogio Urrejola, euskal sozialista eta sindikalista aitzindaria (j. 1883).
- Irailaren 19a – Josep Irla, Kataluniako Generalitateko 124. presidentea (j. 1874).
- Irailaren 22a – Mary Roberts Rinehart, estatubatuar idazleea (j. 1876).
- Irailaren 25a – John Broadus Watson, estatubatuar psikologoa (j. 1878).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 2a – Marie Stopes, britainiar idazle, paleobotanikari, ikertzaile, eugenizista eta emakumeen eskubideen defendatzailea (j. 1880).
- Urriaren 9a – Pio XII.a, Aita santua (j. 1876).
- Urriaren 11 – Maurice de Vlaminck, frantziar margolari eta idazlea (j. 1876).
- Urriaren 14a – Douglas Mawson, ingeles jatorriko australiar geologo eta Antartikako esploratzailea (j. 1882).
- Urriaren 15a – Elizabeth Alexander, britainiar geologo eta fisikaria, irrati-astronomian egindako ekarpenengatik ezaguna (j. 1908).
- Urriaren 19a – Mercedes Escribano Pérez, espainiar pedagogoa eta irakaslea (j. 1888).
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 2a – Jean Couzy, frantziar alpinista (j. 1923).
- Azaroaren 4a – Josep Clarà, kataluniar eskultorea (j. 1878).
- Azaroaren 4a – Hortensia Gelabert, kubatar-espainiar aktorea (j. 1896).
- Azaroaren 11 – Angel Agirretxe, bizkaitar politikari jeltzale eta medikua (j. 1905).
- Azaroaren 13a – Bart van der Leck, herbeheretar margolari, diseinatzaile eta zeramikaria, De Stijl taldeko sortzaileetako bat (j. 1876).
- Azaroaren 15a – Tyrone Power, estatubatuar aktorea (j. 1914).
- Azaroaren 18a – Francisco Pagazaurtundua, Pagaza, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (j. 1895).
- Azaroaren 24a – Robert Cecil (Cecil of Chelwood I. bizkondea), britainiar abokatu, politikari eta diplomazialaria, 1937ko Bakearen Nobel Saria (j. 1864).
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – Roberto Maraury, arabar ekonomialari, filologo, afrikanista, abokatu, mediku eta esperantista (j. 1888).
- Abenduaren 7a – Vidyagauri Nilkanth, indiar gizarte-erreformatzailea, hezitzailea eta idazlea, Gujarateko lehen bi emakume lizentziadunetako bat (j. 1876).
- Abenduaren 8a – Peig Sayers, irlandar idazle eta istorio kontalaria (j. 1873).
- Abenduaren 12a – Milutin Milanković, serbiar ingeniari zibil eta geofisikaria (j. 1879).
- Abenduaren 15a – Wolfgang Pauli, suitzar fisikaria, 1945eko Fisikako Nobel Saria (j. 1900).
- Abenduaren 18a – Justa Domínguez de Vidaurreta e Idoy, gipuzkoar moja, San Bizente Paulen Karitateko Alaba (j. 1875).
- Abenduaren 21a – Lion Feuchtwanger, alemaniar idazlea (j. 1884).
- Abenduaren 22a – Jekaterina Kuskova, errusiar ekonomista eta kazetariamarxismo legalaren teoriko nagusienetakoa (j. 1869).
- Abenduaren 30a – Roberto Rodríguez Fernández, El Vaquerito, kubatar gerrillaria, Kubako Iraultzan parte-hartzailea (j. 1935).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Alejandro Olabarria, euskal zinema zuzendari, gidoigile eta argazkigilea (j. 1896).
- Inozentzio Munita Arizmendi, gipuzkoar idazlea (j. 1876).
- Josefa Uritz, nafar andereño, pedagogo eta ekintzailea (j. 1883).
- Juan Gisasola, Begoñés I.a, bizkaitar pilotaria (j. 1890).
- Marie Charles Duval, lapurtar militarra (j. 1869).
- Galina Flakserman, militante boltxebike errusiar judua (j. 1888).
- Herbert Sturges, matematikari eta estatistikaria (j. 1882).
- Fisika: Pavel Txerenkov, Ilia Frank eta Igor Tamm
- Kimika: Frederick Sanger
- Literatura: Boris Pasternak
- Medikuntza: George Wells Beadle, Edward Lawrie Tatum eta Joshua Lederberg
- Bakea: Dominique Pire
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Denbora unitateak | ||
---|---|---|
attosegundo • femtosegundo • pikosegundo • nanosegundo • mikrosegundo • milisegundo • segundo
|