Tenako ibarra
Tenako ibarra (gaztelaniaz: Valle de Tena; aragoieraz: Bal de Tena) Huescako probintziaren iparraldean dago kokatuta, Gállego Garaia eskualdean.
Tenako ibarra | |
---|---|
Mota | haran |
Geografia | |
Koordenatuak | 42°40′N 0°19′W / 42.67°N 0.32°W |
Mendikatea | Pirinioak |
Estatu burujabe | Espainia |
Autonomia | Aragoi |
Probintzia | Huescako probintzia |
Comarca of Aragon | Gállego Garaia |
Ur-gorputza | Gállego ibaia |
Sallent de Gallego udalerri nagusia da.
Udalerriak
aldatuSallent de Gallego
aldatuSallent herrigunez gain, Formigal, Lanuza, Escarrilla, Sandiniés eta Tramacastilla de Tena herriek ere osatzen dute udalerria.
Beste udalerriak
aldatuPiedrafita, El Pueyo de Jaca, Panticosa, Hoz de Jaca eta Búbal.
Kultura
aldatuAragoiera da zonalde honetako jatorrizko hizkuntza zen, tensinera edo tensino eta panticuto dialektoekin, fablaren erdialdeko dialektoaren barruan kokatutakoak. Berezitasunen artean, "ll" hizkiaren ordez "ch" erabiltzea dago, bertako toponimian topatzen diren Espelunciecha, Castiecho, Cochata edo Vachato kasuetan bezala (Espelunciella, Castiello, Collata eta Vallatoren partez).
Bestela, uztailero Pirineos Sur izeneko musika jaialdia antolatzen dute 1992tik ondoko Lanuzako urtegian, Sallent de Gallego herriaren ondoan.
Inguru naturala
aldatuOrografia dela-eta, Erdialdeko Pirinioen inguruan egonda, eskualdea Balaitus (3.151 m), Frondella (3.071 m), Arriel haitza (2.824 m), Pico de Pallás edo Palas (2.974 m), Gran Facha (3.005 m), Garmo Negro (3.051 m), Erdiko Infierno (3.082 m) edo Pondiellos Orratza (3.011 m) mendietarako sarbidea da. Aipatzekoa da Sallenten atzean gelditzen den Foratata haitza (2.295 m) halaber, haginaren forma duena.
Halaber, Gállego ibaiak zonaldea zeharkatzen du, Aguas Limpia, Caldarés eta Escarra ibaiadarrekin. Hidrografiari dagokionez, aipatzekoak dira Lanuza, Respomuso, Búbal, Escarra, La Sarra, Bachimaña eta Brazatoko urtegiak. Laku natural edo ibon ezagunak dira "Ibones Azules" eta Pondiellosekoak.
Irudi galeria
aldatu-
Tensinera dialektoaren mapa
-
Udazkeneko paisaia.