Nadir Xah

Nadir Xah
	; Irudi gehiago
Xah	; 1736ko martxoaren 8a - 1747ko ekainaren 19a ; ← Abbas III.a Persiakoa - Adel Xah →
Xah
Bizitza
Jaiotza	Dastgerd, Razavi Khorasan (en) , 1688ko urriaren 22a
Herrialdea	Safaviden Inperioa (1688ko urriaren 22a - 1736ko martxoaren 8a); Afxariden Inperioa (1736ko martxoaren 8a - 1747ko ekainaren 19a)
Talde etnikoa	Irandar hizkuntzak
Heriotza	Qutxan, 1747ko ekainaren 19a (58 urte)
Hobiratze lekua	Nader Shah Mausoleum (en)
Heriotza modua	: magnizidioa
Familia
Ezkontidea(k)	Raziya Sultan (en)
Seme-alabak	ikusi Reza Qoli Mirza Afshar (en) ; Morteza Mirza Afshar (en) ; Ali Mirza Khan (en) ;
Haurrideak	ikusi Ebrahim Khan (en) ;
Leinua	Afxar dinastia
Hezkuntza
Hizkuntzak	persiera
Jarduerak
Jarduerak	buruzagi militarra, politikaria, gobernadorea, Xaha eta monarka
Lantokia(k)	Safaviden Inperioa; Afxariden Inperioa eta Persiar Inperioa
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Military of the Safavid dynasty (en)
Gradua	jeneral
Parte hartutako gatazkak	Naderian Wars (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	islama; hamabitarra

Nadir Xah (persieraz: نادر شاه افشار Nāder Šāh Afšār‎), benetako izena Nadir Qoli Beig (Dargaz, Persia, 1688ko abuztuaren 6a - Kutxan, 1747ko ekainaren 19a) Persiako xah izan zen 1736–1747 bitartean.

Biografia

Safaviei aginpidea kendu eta Persia menderatu zuten afganiarren aurka borrokatu zen, safavi dinastiako oinordekoa zen Tahmasp II.aren alde. Afganiarrak garaitu ondoren, errege izendatu berri zuten Tahmaspek probintzia batzuen aginpidea eman zion.

1731n turkiarrei eraso zien, eta garaitu egin zituen; turkiarrek, ordea, mendean hartu zuten Tahmasp erregea. Horretaz baliaturik, Nadirrek agintea kendu zion Tahsmapi eta Abbas haren seme gaztea izendatu zuen errege, nahiz eta Nadir bera zen benetako agintaria. 1736an, Nadirrek eskuratu zuen erregetza. 1738an Afganistan menderatu zuen, eta 1739an Indiako ipar-sartaldea. Xiitak eta suniak adiskidetzen eta Persia bateratzen saiatu zen. 1741etik aurrera, matxinadak izan ziren Persian, eta horietako batean hil zuten.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Nadir Xah

Datuak: Q192868
Multimedia: Nader Shah / Q192868