Vakcina Ribelo

La Vakcina Ribelo estis popola tumulto kiu okazis inter la 10-a kaj la 16-a de novembro 1904 en la urbo Rio-de-Ĵanejro, tiam ĉefurbo de Brazilo. Ĝia tuja preteksto estis leĝo kiu igis vakcinadon kontraŭ variolo deviga, sed ĝi ankaŭ estas rilata al pli profundaj kaŭzoj, kiel ekzemple la urbaj reformoj faritaj fare de urbestro Pereira Passos kaj la kloakigkampanjoj gviditaj fare de la kuracisto Oswaldo Cruz.

Komence de la 20-a jarcento, la urboplanado de la urbo Rio-de-Ĵanejro, heredita de la kolonia periodo kaj de la Imperio, ne plu kongruis kun ĝia statuso de ĉefurbo kaj centro de ekonomiaj agadoj. Krome, la grandurbo suferis de gravaj popolsanproblemoj. Malsanoj kiel variolo, bubona pesto kaj flava febro ruinigis la loĝantaron kaj maltrankviligis la aŭtoritatojn. Por modernigi la grandurbon kaj kontroli tiajn epidemiojn, prezidanto Rodrigues Alves iniciatis serion da urbaj kaj sanitaraj reformoj kiuj ŝanĝis la geografion de la grandurbo kaj la ĉiutagan vivon de ĝia loĝantaro. La arkitekturaj ŝanĝoj en la grandurbo estis respondeco de inĝeniero Pereira Passos, nomumita urbestro de la tiama Federacia Distrikto. Stratoj estis larĝigitaj, lukazernoj estis detruitaj kaj la senhavuloj estis forigitaj de siaj iamaj hejmoj. La kuracisto Oswaldo Cruz, kiu transprenis en 1903 la Ĝeneralan Direktoron pri Publika Sano, respondecis pri la kloakiga kampanjo en la urbo, kiu celis ekstermi flavan febron, bubonan peston kaj variolo. Tiucele, en junio 1904, la registaro proponis leĝon kiu faris deviga vakcini la loĝantaron. La leĝo generis ekscititajn debatojn inter leĝdonantoj kaj la loĝantaro, kaj, malgraŭ forta opozicia kampanjo, estis aprobita la 31-an de oktobro.

La ellasilo de la ribelo estis la publikigo de projekto por reguligi la aplikon de la deviga vakcino en la gazeto A Notícia, la 9-an de januaro 1904. La projekto postulis pruvon de vakcinado por enskribiĝi en lernejoj, akirado de laborlokoj, vojaĝoj, loĝado kaj geedziĝoj. Ĝi ankaŭ zorgis pri la pago de monpunoj por tiuj, kiuj rezistis vakcinadon. Kiam la propono likis al la gazetaro, la indignaj kaj ĉagrenitaj homoj komencis serion da konfliktoj kaj manifestacioj, kiuj daŭris ĉirkaŭ unu semajnon. Kvankam deviga vakcinado ekigis la ribelon, protestoj baldaŭ komencis celi publikajn servojn ĝenerale kaj registarajn reprezentantojn, aparte kontraŭ subpremaj fortoj. Grupo de florianistaj kaj pozitivistaj soldatoj, kun la subteno de kelkaj civilaj sektoroj, provis profiti de popola malkontento por plenumi puĉon frumatene de la 14-a de novembro ĝis la 15-a de novembro, kiu tamen estis venkita.

La 16-an de novembro, sieĝostato kaj la suspendo de deviga vakcinado estis deklaritaj. Surbaze de la sistema subpremo kaj estingita la ekiganta kialon, la movado malkreskis. En la fortago kiu sekvis la ribelon, polictrupoj arestis kelkajn suspektatojn kaj individuojn opiniitajn kiel konfliktigantoj, ĉu ili estis rilataj al la ribelo aŭ ne. La totala bilanco estis 945 homoj arestitaj sur Ilha das Cobras, 30 mortintoj, 110 vunditaj kaj 461 deportitaj al la ŝtato Akreo.

Kunteksto

En la komenco de la 19-a ĝis la 20-a jarcento, samtempe kun la movadoj, kiuj ĉesigis la sklavecon kaj la monarkion, okazis, krom la ribeloj, kiuj konvulsiis la unuajn jarojn de la nova reĝimo, grandaj kontingentoj de eŭropaj enmigrintoj. kaj iamaj sklavoj de la areoj kadukiĝantaj kafarboj amasiĝis al Rio-de-Ĵanejro. La grandurbo spertis procezon de industriigo kaj loĝantarkresko, pliiĝante de 522,651 ĝis 811,444 loĝantoj inter 1890 kaj 1906. La premo por loĝigo gvidis la posedantojn de la grandaj imperiaj kaj koloniaj domegoj, kiuj okupis la urbocentron, dividante. ilin interne en plurajn kabinetojn, transformante ilin en pensionojn kaj loĝdomojn kaj luinte ilin al tutaj familioj. La malfortikaj sanitaraj kondiĉoj favoris la proliferadon de malsanoj kiel la bubona pesto, variolo kaj flava febro, endemiaj en Rio-de-Ĵanejro, precipe en la plej malriĉaj regionoj. Epidemioj donis al Rio-de-Ĵanejro la reputacion de turmentita kaj mortiga grandurbo, forpelante fremdulojn, timema de kontraktado de malsanoj, kaj la urboplanado heredita de la kolonia periodo kaj de la imperio jam ne egalis la kondiĉon de ĉefurbo kaj centro de agadekonomio en Brazilo tiutempe.

En tiu kunteksto, Rodrigues Alves ekprenis la prezidantecon de la respubliko en novembro 1902. En lia unua mesaĝo al la Kongreso, li deklaris ke problemoj en la ĉefurbo influis kaj ĝenis nacian evoluon entute, kaj li adoptis kloakigon kaj plibonigon de la haveno de Rio-de-Ĵanejro kiel prioritatojn por sia registaro. Rodrigues Alves heredis de Campos Sales ekonomion provizore stabiligitan post la ecilhamento-krizo, dank'al la reakiro de kafprezoj sur la internacia merkato kaj lia severa kaj nepopulara financa politiko. Sen signife ŝanĝi la financan politikon de sia antaŭulo, Rodrigues Alves komencis intensan programon de publikaj konstrulaboroj, financita per eksteraj rimedoj, kiu sukcesis iniciati ekonomian reakiron.

Bibliografio

• Teixeira, Suelem (2020). O Rio de Janeiro pelo Brasil: a grande reforma urbana nos jornais do país (1903-1906). Rio de Janeiro: Unirio. pp. 144–148
• Arretche, Hochman kaj Marques, M.T.S., G. e E.C. (2007). Políticas públicas no Brasil. Rio de Janeiro: Editora Fiocruz. p. 378
• Benchimol, Jaime (2003). «Reforma urbana e Revolta da Vacina na cidade do Rio de Janeiro». En: Ferreira, Jorge; Delgado, Lucila de Almeida Neves. Brasil Republicano, vol. 1. O tempo do liberalismo excludente: da Proclamação da República à Revolução de 1930. Rio de Janeiro: Civilização Brasileira. pp. 231–285
• Carvalho, José Murilo (2005). Os Bestializados. O Rio de Janeiro e a República que não foi. São Paulo: Companhia das Letras
• Sevcenko, Nicolau (1999). A Revolta da Vacina. Porto Alegre: Scipione