Teneka lingvo
Teneka, alilingve : Téenek, Huaxteca (ISO : hus)
| ||||
| Parolata en | Meksiko (San Luis Potosí, Veracruz kaj Tamaulipas) | |||
| Parolantaro | 173.233 (2000) | |||
| Lingvofamilio |
| |||
| Alfabeto | Latina alfabeto | |||
| Oficiala statuso | ||||
| Oficiala en | Nenie. La teneka estas unu de la 62 rekonataj indiĝenaj lingvoj de Meksiko.
| |||
| Lingvokodoj | ||||
| ISO 639-1 | - | |||
| ISO 639-2 | - | |||
| ISO 639-3 | hus | |||
| ||||
La teneka (Teenek kaaw, Teenek kawintalab; Etnonimo : Téenek) estas indiĝena lingvo de Meksiko , kiu apartenas al la majaa lingvofamilio. Ĉirkaŭ la jaro 2005, ĝi estis parolata de kelkaj 150 000 homoj (Huastekoj/Tenekoj) precipe en la federaciaj ŝtatoj de San Luis Potosí kaj Veracruz samkiel (malpli multnombre) en Tamaulipas.
La gramatiko de la lingvo nur antaŭnelonge (1988) estis bone priskribita.
En la teneka ekzistas riĉega mitologia tradicio kiu ankoraŭ estas nur parte alirebla.
La teneka fariĝis disigita de la aliaj majaaj lingvoj, supozeble pro migrado el la majaa kernareo. Ĝis en la 70-aj jaroj de la 20-a jarcento varianto de la teneka (la ĉikomucelteka) estis parolata ankoraŭ de kelkaj loĝantoj en Chiapas (Suda Meksiko).
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Barbara Edmonson (2004), Investigación linguística del huasteco. En: Jesús Ruvalcaba Mercado, Juan Manuel Pérez Zevallos, Octavio Herrera Pérez (ed.): La Huasteca, un recorrido por su diversidad, paĝoj 295–318
- Ariel de Vidas, A., (2003), “Etnicidad y cosmología: La construcción cultural de la diferencia entre los teenek (huaxtecos) de Veracruz”, en: UNAM, Estudios de Cultura Maya. Vol. 23.
- 't Hooft, Anuschka van, en José Cerda Zepeda (2003), Lo que relatan de antes. Kuentos tének y nahuas de la Huasteca. Eds. del programa de desarrollo cultural de la Huasteca, Pachuca de Soto, Hidalgo, Meksiko.
- Stresser-Pean, G., (1989), “Los indios huastecos”. En: Ochoa, L. (ed.): Huastecos y Totonacas, México: Conaculta.
- Atlas cultural de México: Lingüística. México (1988), Instituto Nacional de Antropología e Historia (INAH).
- Marcelo Alejandre (1890), Cartilla Huasteca - Con su gramática, diccionario, y varias reglas para aprender el idioma. Oficina Tip. de la secretaría de fomento en México, 188 paĝoj.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]Jorge Nieto Malpica, Fernando Treviño Espinosa, Arely Millan Orozco: Teenek o huasteco - ¿Una lengua en vías de extinción? Comunicación e Cidadanía Arkivigite je 2022-01-23 per la retarkivo Wayback Machine (2008), 6. (PDF; 1,5 MB)
