Susan B. Anthony
Susan B. Anthony | |
---|---|
Persona informo | |
Naskonomo | Susan Anthony |
Naskiĝo | 15-an de februaro 1820 en Adams |
Morto | 13-an de marto 1906 (86-jaraĝa) en Roĉestro |
Mortokialo | Kora malsufiĉo kaj pneŭmonito |
Tombo | Tombejo de Monto-Espero |
Lingvoj | angla |
Ŝtataneco | Usono |
Subskribo | |
Familio | |
Patro | Daniel Anthony (en) |
Patrino | Lucy Read (en) |
Frat(in)oj | Daniel Read Anthony (en) , Mary Stafford Anthony (en) kaj Jacob Merritt Anthony (en) |
Edz(in)o | – |
Okupo | |
Okupo | aktivisto pri virinaj rajtoj aktivisto de civilaj rajtoj feministo verkisto homrajta aktivulo aktivulo kontraŭ sklaveco sufrageto |
Susan Brownell Anthony (la 15-an de februaro 1820 - la 13-an de marto 1906) estis usona socialreformanto kaj feministo kiu ludis centran rolon en la balotrajta virinmovado.
Biografio
[redakti | redakti fonton]Naskita en kvakera familio devige engaĝiĝinta en socia egaleco, ŝi kolektis kontraŭ-sklavecajn peticiojn jam en la aĝo de 17. En 1856, ŝi iĝis la novjorkia agento por la American Anti-Slavery Society.
En 1851, ŝi renkontis Elizabeth Cady Stanton, kiu iĝis ŝia dumviva kunlaboranto en socialreformaj agadoj, ĉefe en la kampo de la rajtoj de virinoj. En 1852, ili fondis la novjorkian virinan Asocion Kontraŭalkohola post kiam Anthony ricevis malpermeson paroladi ĉe modereca konferenco (kontraŭalkohola) ĉar ŝi estas virino. En 1863, ili fondis la Women's Loyal National League (La Lojala Nacia Ligo de Virinoj), kiu faris la plej grandan peticiiniciaton en la historio de la nacio ĝis tiam, kolektante preskaŭ 400,000 subskribojn en subteno de la forigo de sklaveco. En 1866, ili iniciatis la American Equal Rights Association, kiu kampanjis por egalrajtigoj por kaj virinoj kaj afrik-usonanoj. En 1868, ili komencis eldonadon de la virinrajta gazeto titolita The Revolution (La Revolucio). En 1869, ili fondis la National Woman Suffrage Association (Nacia Virinbalotrajta Asocio) kiel parto de disigo en la movado de la virinoj. En 1890 la disigo estis formale resanigita kiam ilia organizo kunfandiĝis kun la ĝistiama rivalo American Woman Suffrage Association por formi la National American Woman Suffrage Association (Nacia Usona Virinbalotrajta Asocio), kun Anthony kiel sia ŝlosila forto. En 1876, Anthony kaj Stanton komencis labori kun Matilda Joslyn Gage pri tio kio poste kreskis en la ses-voluma History of Woman Suffrage (Historio de Virina Balotrajto). La interesoj de Anthony kaj Stanton diverĝis iom en pli postaj jaroj, sed ambaŭ restis proksimaj amikoj.
En 1872, Anthony estis arestita por voĉdonado en ŝia hejmurbo de Roĉestro, kaj kondamnita en vaste diskonigita jurprocezo. Kvankam ŝi rifuzis pagi la monpunon, la aŭtoritatoj malakceptis preni plian agon. En 1878, Anthony kaj Stanton aranĝis ke la Kongreso prezentu amendon donantan al virinoj la rajton voĉdoni. Populare konata kiel la Anthony Amendment, ĝi iĝis la Nineteenth Amendment to the U.S. Constitution (Deknaŭa Amendo al la Usona Konstitucio) en 1920.
Anthony vojaĝis grandskale en subteno de virina balotrajto, farante nekredeble 75 ĝis 100 paroladojn jare kaj laborante pri multaj ŝtatkampanjoj. Ŝi laboris internacie por la rajtoj de virinoj, ludante ŝlosilan rolon en kreado de la Internacia Konsilio de Ulinoj, kiu daŭre estas aktiva. Ŝi ankaŭ helpis organizi la World's Congress of Representative Women ĉe la Monda Kolumba Ekspozicio en Ĉikago en 1893.
Kiam ŝi unue komencis kampanji por la rajtoj de virinoj, Anthony estis severe ridindigita kaj akuzita provi detrui la institucion de geedzeco. La publika percepto pri ŝi ŝanĝiĝis radikale dum ŝia vivdaŭro, aliflanke. Ŝia 80-a naskiĝtago estis festata en la Blanka Domo ĉe la invito de la prezidanto William McKinley. Ŝi iĝis la unua nefikcia virino kiu estis prezentita sur usona monero kiam ŝia portreto aperis sur la unudolara monero de 1979.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Bacon, Margaret Hope (1986). Mothers of Feminism: The Story of Quaker Women in America. San Francisco: Harper & Row. ISBN 0-06-250043-0
- Baker, Jean H. Sisters: The Lives of America's Suffragists (2006) pp 55–92
- Barry, Kathleen (1988). Susan B. Anthony: A Biography of a Singular Feminist. New York: Ballantine Books. ISBN 0-345-36549-6.
- Cullen-DuPont, Kathryn (2000). The Encyclopedia of Women's History in America, second edition. New York: Facts on File. ISBN 0-8160-4100-8.
- DuBois, Ellen Carol (1978). Feminism and Suffrage: The Emergence of an Independent Women's Movement in America, 1848-1869. Ithaca, NY: Cornell University Press. ISBN 0-8014-8641-6.
- Dudden, Faye E (2011). Fighting Chance: The Struggle over Woman Suffrage and Black Suffrage in Reconstruction America. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-977263-6.
- Flexner, Eleanor (1959). Century of Struggle. Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University Press. ISBN 978-0674106536.
- Griffith, Elisabeth (1984). In Her Own Right: The Life of Elizabeth Cady Stanton[rompita ligilo]. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-503440-6
- Hewitt, Nancy A., 2001. Women's Activism and Social Change: Rochester, New York, 1822–1872. Lexington Books, Lanham, Maryland. ISBN 0-7391-0297-4.
- Hull, N. E. H. (2012). The Woman Who Dared to Vote: The Trial of Susan B. Anthony. University Press of Kansas. ISBN 978-0700618491.
- Kern, Kathi, kaj Linda Levstik. "Teaching the New Departure: The United States vs. Susan B. Anthony." The Journal of the Civil War Era (2012) 2#1 pp: 127-141.
- Lutz, Alma (1959). Susan B. Anthony: Rebel, Crusader, Humanitarian. Boston: Beacon Press. ISBN 0-89201-017-7. Project Gutenberg.
- McKelvey, Blake (April 1945). "Susan B. Anthony" Arkivigite je 2016-03-04 per la retarkivo Wayback Machine. Rochester History (Rochester Public Library) VII (2).
- McPherson, James (1964). The Struggle for Equality: Abolitionists and the Negro in the Civil War and Reconstruction. Princeton, NJ, Princeton University Press. ISBN 0-691-04566-6.
- Million, Joelle (2003). Woman's Voice, Woman's Place: Lucy Stone and the Birth of the Woman's Rights Movement. Westport, CT: Praeger. ISBN 0-275-97877-X.
- Ridarsky, Christine L. kaj Mary M. Huth, eds. Susan B. Anthony and the Struggle for Equal Rights (2012) essays by scholars excerpt
- Stanton, Elizabeth Cady; Anthony, Susan B.; Gage, Matilda Joslyn; Harper, Ida (1881–1922). History of Woman Suffrage in six volumes. Rochester, NY: Susan B. Anthony (Charles Mann Press).
- Troncale, Jennifer M., kaj Jennifer Strain. "Marching with Aunt Susan: Susan B. Anthony and the Fight for Women's Suffrage." Social Studies Research & Practice (2013) 8#2.
- Venet, Wendy Hamand (1991). Neither Ballots nor Bullets: Women Abolitionists and the Civil War. Charlottesville, VA: University Press of Virginia. ISBN 978-0813913421.
- Ward, Geoffrey C., with essays by Martha Saxton, Ann D. Gordon and Ellen Carol DuBois (1999). Not for Ourselves Alone: The Story of Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony. New York: Alfred Knopf. ISBN 0-375-40560-7.
Unuarangaj fontoj
[redakti | redakti fonton]- Gordon, Ann D., eld. (1997). The Selected Papers of Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony: In the School of Anti-Slavery, 1840 to 1866. Vol. 1 of 6. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press. ISBN 0-8135-2317-6.
- Gordon, Ann D., eld. (2000). The Selected Papers of Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony: Against an aristocracy of sex, 1866 to 1873. Vol. 2 of 6. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press. ISBN 0-8135-2318-4.
- Gordon, Ann D., eld. (2003). The Selected Papers of Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony: National protection for national citizens, 1873 to 1880. Vol. 3 of 6. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press. ISBN 0-8135-2319-2.
- Gordon, Ann D., eld. (2006). The Selected Papers of Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony: When clowns make laws for queens, 1880-1887. Vol. 4 of 6. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press. ISBN 0-8135-2320-6.
- Gordon, Ann D., eld. (2009). The Selected Papers of Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony: Place Inside the Body-Politic, 1887 to 1895. Vol. 5 of 6. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press. ISBN 978-0-8135-2321-7.
- Gordon, Ann D., eld. (2013). The Selected Papers of Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony: An Awful Hush, 1895 to 1906. Vol. 6 of 6. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press. ISBN 0-8135-2320-6.
- Harper, Ida Husted (1898–1908). The Life and Work of Susan B. Anthony in three volumes. Indianapolis: Hollenbeck Press. Harper's biography was commissioned by and written with the assistance of Susan B. Anthony. The complete text is available on the web:
- Volume I: Internet Archive and Project Gutenberg
- Volume 2: Internet Archive, Google Books and Project Gutenberg
- Volume 3: Internet Archive and Google Books
- Rakow, Lana F. kaj Kramarae, Cheris, eld. (2001). The Revolution in Words: Righting Women 1868–1871, Volume 4 of Women's Source Library. New York: Routledge. ISBN 978-0-415-25689-6.
- Sherr, Lynn (1995). Failure is Impossible: Susan B. Anthony in Her Own Words. New York: Random House. ISBN 0-8129-2430-4
- Stanton, Elizabeth Cady. Eighty Years and More (1815–1897): Reminiscences of Elizabeth Cady Stanton, 1898. European Publishing Company, New York.
- Stanton, Elizabeth Cady; Anthony, Susan B.; DuBois, Ellen Carol (1992). The Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony Reader. Boston: Northeastern University Press. ISBN 1-55553-143-1. This book provides more than 70 pages of history written by DuBois in addition to important documents by Stanton and Anthony.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- The Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony Papers Project Arkivigite je 2020-02-13 per la retarkivo Wayback Machine ĉe Rutgers University
- Susan B. Anthony Collection ĉe Kongresa Biblioteko
- Susan B. Anthony documents, pamphlets, and photographs on Kansas Memory, digital portal of the Kansas Historical Society.
- Susan B. Anthony: Celebrating "A Heroic Life" Arkivigite je 2015-03-02 per la retarkivo Wayback Machine, a biography and exhibit from the Department of Rare Books ĉe Universitato de Roĉestro
- "Not for Ourselves Alone: The Story of Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony ",
- Susan B. Anthony Papers, 1815-1961: A Finding Aid. Schlesinger Library, Radcliffe Institute, Harvard University
- The National Susan B. Anthony Museum and House, a National Historic Landmark
- Intervjuo kun Lynn Sherr ĉe Failure is Impossible: Susan B. Anthony in Her Own Words Arkivigite je 2012-09-26 per la retarkivo Wayback Machine, in Booknotes, 5a de Marto, 1995
- Items about Susan B. Anthony in The Liberator, gazeto publikigita de William Lloyd Garrison el 1831 al 1865
- "The Trial of Susan B. Anthony", de Ann D. Gordon, publikigita de Federal Judicial Center
- "The Trial of Susan B. Anthony, 1873" Arkivigite je 2011-01-23 per la retarkivo Wayback Machine by Douglas O. Linder, University of Missouri-Kansas City School of Law
- Verkoj de Susan B. Anthony ĉe Projekto Gutenberg
- Testimony from the trial of Susan B. Anthony el National Archives