Saltu al enhavo

Plantoscienco

Redakti ligilojn
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Diverseco de plantoj
Parto de serio pri
Scienco
 
v • d • r
La frukto de Myristica fragrans, estas specio indiĝena de Indonezio, kaj fonto de du valoraj spicoj, nome la ruĝa (maciso) kiu enhavas la malhelbrunan muskaton.

Plantoscienco aŭ botaniko (greke, βοτάνη: herbo), neoficiale ankaŭ plantologio (laŭ NPIV per greka postafikso, λόγος: traktado) aŭ fitologio (greke, φυτόν: planto), estas la studado de plantoj kaj ĝenerale de la plantoregno. Ĝi estas branĉo de la biologio.

Botanikisto aŭ plantosciencisto estas sciencisto kiu specializas en tiu studfako.

Tradicie, en botaniko estis inkludita ankaŭ la studo de fungoj kaj algoj fare de fungosciencistoj kaj algosciencistoj respektive, kun la studo de tiuj tri grupoj de organismoj restantaj ene de la sfero de intereso de la Internacia Botanika Kongreso. Nuntempe, botanikistoj studas proksimume 400,000 speciojn de vivantaj organismoj[1] el kiuj ĉirkaŭ 260,000 specioj estas vaskulaj plantoj kaj ĉirkaŭ 248,000 estas florplantoj.[2]

Botaniko originis ekde prahistorio kiel Herbokuracado kun la klopodoj de fruaj homoj por identigi - kaj poste kultivi - manĝeblajn, medikamentajn kaj venenajn plantojn, igante ĝin unu el la plej aĝaj branĉoj de scienco. Mezepokaj kurac-ĝardenoj, ofte ligitaj al monaĥejoj, enhavis plantojn de medicina graveco. Ili estis pioniroj de la unuaj botanikaj ĝardenoj ligitaj jam al universitatoj, fonditaj de la 1540-aj jaroj pluen. Unu el plej fruaj estis la Botanika Ĝardeno de Padovo. Tiuj ĝardenoj faciligis la akademian studon de plantoj. Laboroj por katalogi kaj priskribi ties kolektojn estis la komencoj de planta taksonomio, kaj kondukis en 1753 al la dunoma nomsistemo de Linnaeus kiu restas en uzo ĝis nun.

En la 19-a kaj 20-a jarcentoj, novaj teknikoj estis evoluigitaj por la studo de plantoj, inkluzive de metodoj de optika mikroskopo kaj bildigo de vivantaj ĉeloj, elektrona mikroskopo, analizo de kromosomnombro, plantkemio kaj la strukturo kaj funkcio de enzimoj kaj aliaj proteinoj. En la lastaj du jardekoj de la 20-a jarcento, botanikistoj ekspluatis la teknikojn de molekula genetika analizo, inkluzive de genomiko kaj proteomiko kaj analizo de DNA-sekvencoj por klasifiki plantojn pli precize.

Moderna botaniko estas larĝa, multidisciplina temo kun enigaĵoj de la plej multaj aliaj areoj de scienco kaj teknologio. Esplorobjektoj inkludas la studon de plantostrukturo, kresko kaj diferencigo, reproduktado, biokemio kaj primara metabolo, kemiaj produktoj, evoluo, malsanoj, evoluaj rilatoj, sistematiko, kaj planta taksonomio. Dominaj temoj en 21-a- jarcenta scienco estas molekula genetiko kaj epigenetiko, kiuj estas la studo de la mekanismoj kaj kontrolo de genesimo dum diferencigo de planta ĉeloj kaj histoj. Botanika esplorado havas diversspecajn aplikojn en disponigado de bazmanĝaĵoj kaj tekstiloj, en moderna hortikulturo, agrikulturo kaj forstado, plantodisvastigo, plantbredado kaj genetika modifo, en la sintezo de kemiaĵoj kaj krudaĵoj por konstruo kaj energiproduktado, en media administrado, kaj la prizorgado de biodiverseco.

Nomo

[redakti | redakti fonton]

La radiko "botanik" estas en la unua Oficiala aldono.[3] Ĝi devenas el la vorto de la Antikva greka βοτάνη (botanē), signifanta "paŝtejo" aŭ "furaĝejo", kaj ankaŭ "herbo"; βοτάνη deriviĝas siavice el βόσκειν (boskein), "manĝi" aŭ "paŝtadi".[4][5][6]

En reta versio de Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto estas difino: "botaniko. Scienco pri la vegetaĵoj." Nomo "plantologio" estas skribita kiel sinonimo.[7] "Plantologio" ne estas oficiala.

Simile en PIV "botanikisto" estas ĉefa nomo kaj "plantologo" estas sinonimo.[8]

"Plantoscienco" estas kunmetaĵo de du oficialaj radikoj.

En botaniko, la botanika nomo estas la nomo asignita al ĉiu planto. Laŭ la naturo de la nomota planto, oni asignas al ĝi sciencan nomon (se temas pri natura planto) aŭ kultivaran nomon (se temas pri kultivata planto kiu plenumas kelkajn postulojn de unuformeco kaj stabileco) aŭ nomon de hibrido (se temas pri hibrido). Kiel ĉe la tuta biologia nomenklaturo, en grupoj de organismoj malmulte studitaj la rekomendo de la taksonomoj estas ke oni nomu ilin neformale ĝis ties konsidero estu stabila.

Temo

[redakti | redakti fonton]
Likenoj povas havi viglajn kolorojn.

La plantoj estas vivaĵoj, kiuj faras propran nutraĵon, helpe de fotosintezo, kaj enhavas eŭkariotajn ĉelojn. Fungoj ne estas plantoj; pri ili okupiĝas la mikologio. Ankaŭ fotosintezaj bakterioj (cianobakterioj) ne estas plantoj.

La plantoregno estas dividita en diviziojn (dum pri la animalregno en filumojn).

La divizioj de la plantoregno (vidu ankaŭ biologia klasado):

Estas du klasoj de angiospermoj,

Historio

[redakti | redakti fonton]

Frutempa historio

[redakti | redakti fonton]
De materia medica de Dioskorido.

La studado de herboj utilaj por la kuracado de malsanoj (herbokuracado) komencis dum la prahistorio. En skribita formo, informoj pri utilaj herboj estas en la praaj verkoj de ĉiuj popoloj. Ekzemple, jam Sumeroj kaj Egiptoj faris listojn de utilaj herboj.

La unua sistema plantosciencisto estis verŝajne Teofrasto, helena filozofo de la 4-a jarcento a.K.. En siaj verkoj (ĉefe Περὶ Φυτῶν Ιστορίας = Historio de Plantoj kaj Περὶ Φυτῶν Αἰτιῶν = Kauzoj de Plantoj), li priskribis pli ol 500 plantoj, proponis frutempan klasadon kaj studis la naskadon kaj la kreskadon de plantoj.

Pluraj romianoj verkis traktatojn pri teknikaj flankoj. La unua estis Katono la pli maljuna, kiu skribis en la 2-a jarcento a.K. De agri coltura (Pri Agrikulturo).

Dioskorido, helena kuracisto de la 1-a jarcento p.K., listis pli ol 1000 plantoj kun desegnoj en sia verko Περὶ Ὕλης Ἰατρικῆς = Pri Kuraca Materio (ankaŭ konata sub la latina nomo De materia medica). Tiu libro similas al la listoj de plantoj de la fruaj herbokuracistoj, sed gajnis famon ĉar ĝi estas tre riĉa je informoj.

Dum la sama jarcento, Plinio la Maljuna skribis la verkon Naturalis historia (Natura Historio), enhavantan 37 librojn; 16 libroj temas pri plantoj, plantokultivado kaj herbokuracado.

En la 9-a jarcento, araba sciencisto, Abu Hanifa ad-Dinaŭari, skribis gravan verkon pri plantoj, titolitan Kitaab an-nabaat (= Libro de la Plantoj). Ĝi estas konata hodiaŭ nur parte. Inter aliaj arabaj plantosciencistoj, elstaras Abu al-Abbas an-Nabati kaj Ibn al-Baitar, kiuj vivis en la nuntempa Hispanio dum la 13-a jarcento.

Moderna historio

[redakti | redakti fonton]

Dum la 15-a jarcento, kun la unuaj botanikaj ĝardenoj, la plantoscienco pli klare apartiĝas de aliaj branĉoj de la natura scienco.

La listo de plantosciencistoj dum la 16-a jarcento iĝas multnombra. Inter la aliaj, Hieronymus Bock, Leonhart Fuchs, Otto Brunfels, Carolus Clusius, Valerius Cordus, Ulisse Aldrovandi ktp.

Gravas en la 17-a jarcento la esploro de planta anatomio kaj biologio. Marcello Malpighi verkis Anatome plantarum (Anatomio de Plantoj). Robert Hooke en sia Micrographia priskribis insektojn kaj plantojn observatajn per mikroskopo, kaj uzis unuafoje la vorton "ĉelo" ĝuste pri la ĉeloj de iu planto, ĉar ĝi similis al mielĉeloj de abelujo. Antoni van Leeuwenhoek aldonis multe da pluaj mikroskopaj observoj, ne nur pri plantoj, sed ankaŭ pri animaloj, bakterioj ktp. Rudolf Jacob Camerarius skribis De sexu plantarum (Pri la Sekso de la Plantoj). Joseph Pitton de Tournefort, kiu skribis plurajn verkojn pri plantoscienco, helpis klarigi la difinon de genro.

Karolo Lineo, portreto farita de Alexander Roslin.

La moderna klasado naskiĝis dum la 18-a jarcento. Jam je la fino de la antaŭa jarcento, John Ray en sia verko Historia plantarum generalis (Ĝenerala Historio de Plantoj) klare apartigis unukotiledonajn kaj dukotiledonajn plantojn, nudsemplantojn kaj angiospermojn. Anna Atkins, naskiĝinta je la nomo Anna Children, estis angla botanikistino kaj ilustristino. Ŝi publikigis la unuan libron, kiu ilustriĝis ekskluzive per fotografia tekniko, kaj konsideratas unu el la unuaj fotistinoj.

La sveda Karolo Lineo, kiu fondis la nuntempan metodon por nomi ĉiujn vivaĵojn, estis unue plantosciencisto, kvankam li ankaŭ interesiĝis pri bestoj. En sia verko Systema Naturae (la Sistemo de Naturo) li difinis la uzon de du latinaj vortoj por elmontri la genron kaj la specion (dunoma nomsistemo). En aliaj verkoj (Genera Plantarum, Philosophia botanica, Species plantarum) li aplikis pli amplekse sian metodon al multegaj plantojn.

La franca Georges-Louis Leclerc de Buffon estis alia grava sciencisto de la 18-a jarcento. Kvankam li ne konsentis kun Lineo, li ankaŭ uzis la dunoman nomsistemon. Estrante la Reĝan Ĝardenon en Parizo, li multe kontribuis al plantoscienco, ĉefe per sia verko Histoire naturelle (Natura historio).

Botanikistoj

[redakti | redakti fonton]

Botanika terminaro

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. ↑ Bold 1977, p. 7.
  2. ↑ Judd et al. 2002, p. 2.
  3. ↑ Akademio de Esperanto. BOTANIK/. Akademia Vortaro. Alirita 2016-08-07 .
  4. ↑ Liddell & Scott 1940.
  5. ↑ Gordh & Headrick 2001, p. 134.
  6. ↑ Online Etymology Dictionary 2012.
  7. ↑ botaniko en vortaro.net
  8. ↑ botanikisto en vortaro.net

En Esperanto

[redakti | redakti fonton]

Literaturo

[redakti | redakti fonton]
  • Acharya, Deepak; Anshu, Shrivastava (2008). Indigenous Herbal Medicines: Tribal Formulations and Traditional Herbal Practices. Jaipur, India: Aavishkar Publishers. ISBN 81-7910-252-1.
  • Addelson, Barbara (Decembro 2003). "Natural Science Institute in Botany and Ecology for Elementary Teachers". Botanical Gardens Conservation International. [1] Arkivigite je 2013-05-23 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Anderson, Edward F. (2001). The Cactus Family. Pentland, Oregon: Timber Press. ISBN 978-0-88192-498-5.
  • Armstrong, G. A.; Hearst, J. E. (1996). "Carotenoids 2: Genetics and Molecular Biology of Carotenoid Pigment Biosynthesis". FASEB J. 10 (2): 228–37. PMID 8641556.
  • Becker, Burkhard; Marin, Birger (2009). "Streptophyte Algae and the Origin of Embryophytes". Annals of Botany (Oxford: Oxford University Press) 103 (7): 999–1004. doi:10.1093/aob/mcp044. PMC 2707909. PMID 19273476. [2] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Beerling, D. J.; Osborne, C. P.; Chaloner, W. G. (2001). "Evolution of Leaf-form in Land Plants Linked to Atmospheric CO2 Decline in the Late Palaeozoic Era". Nature 410 (6826): 352–4. doi:10.1038/35066546. PMID 11268207.
  • Benderoth, Markus; Textor, Susanne; Windsor, Aaron J.; Mitchell-Olds, Thomas; Gershenzon, Jonathan; Kroymann, Juergen (June 2006). "Positive Selection Driving Diversification in Plant Secondary Metabolism". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (Washington, D.C.) 103 (24): 9118–23. Bibcode:2006PNAS..103.9118B. doi:10.1073/pnas.0601738103. JSTOR 30051907. PMC 1482576. PMID 16754868. [3] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Ben-Menahem, Ari (2009). Historical Encyclopedia of Natural and Mathematical Sciences 1. Berlin: Springer-Verlag. ISBN 3-540-68831-5.
  • Bennett, Charles E.; Hammond, William A. (1902). The Characters of Theophrastus – Introduction. London: Longmans, Green, and Co. [4] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Bennett, K. D.; Willis, K. J. (2001). "Pollen". In Smol, John P.; Birks, H. John B. Tracking Environmental Change Using Lake Sediments. 3: Terrestrial, Algal, and Siliceous Indicators. Dordrecht, Germany: Kluwer Academic Publishers.
  • Bird, Adrian (May 2007). "Perceptions of Epigenetics". Nature 447 (7143): 396–8. Bibcode:2007Natur.447..396B. doi:10.1038/nature05913. PMID 17522671.
  • Björn, L. O.; Callaghan, T. V.; Gehrke, C.; Johanson, U.; Sonesson, M. (Novembro 1999). "Ozone Depletion, Ultraviolet Radiation and Plant Life". Chemosphere – Global Change Science (Philadelphia: Elsevier Ltd.) 1 (4): 449–454. doi:10.1016/S1465-9972(99)00038-0. [5] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Bold, H. C. (1977). The Plant Kingdom (4a eld.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. ISBN 0-13-680389-X.
  • Braselton, J. P. (2013). "What is Plant Biology?". Ohio University. [6] Arkivigite je 2015-09-24 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Burger, William C. (2013). "Angiosperm Origins: A Monocots-First Scenario". Chicago: The Field Museum. [7] Arkivigite je 2015-09-10 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Burrows, W. J. (1990). Processes of Vegetation Change. London: Unwin Hyman. ISBN 0-04-580013-8.
  • Butz, Stephen D. (2007). Science of Earth Systems (2a eld.). Clifton Park, NY: Delmar Cengage Learning. ISBN 1-4180-4122-X.
  • Campbell, Neil A.; Reece, Jane B.; Urry, Lisa Andrea; Cain, Michael L.; Wasserman, Steven Alexander; Minorsky, Peter V.; Jackson, Robert Bradley (2008). Biology (8 ed.). San Francisco: Pearson – Benjamin Cummings. ISBN 978-0-321-54325-7.
  • de Candolle, Alphonse (2006). Origin of Cultivated Plants. Glacier National Park, MT: Kessinger Publishing. ISBN 978-1-4286-0946-4.
  • Capon, Brian (2005). Botany for Gardeners (2nd ed.). Portland, OR: Timber Publishing. ISBN 0-88192-655-8.
  • Cavalier-Smith, Thomas (2004). "Only Six Kingdoms of Life" (PDF). Proceedings of the Royal Society of London B 271 (1545): 1251–1262. doi:10.1098/rspb.2004.2705. PMC 1691724. PMID 15306349. [8] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Chaffey, Nigel (2007). "Esau's Plant Anatomy, Meristems, Cells, and Tissues of the Plant Body: their Structure, Function, and Development". Annals of Botany 99 (4): 785–786. doi:10.1093/aob/mcm015. [9] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Chapman, Jasmin; Horsfall, Peter; O'Brien, Pat; Murphy, Jan; MacDonald, Averil (2001). Science Web. Cheltenham, GB: Nelson Thornes. ISBN 0-17-438746-6.
  • Chase, Mark W.; Bremer, Birgitta; Bremer, Kåre; Reveal, James L.; Soltis, Douglas E.; Soltis, Pamela S.; Stevens, Peter S. (2003). "An Update of the Angiosperm Phylogeny Group Classification for the Orders and Families of Flowering Plants: APG II" (PDF). Botanical Journal of the Linnean Society (The Linnean Society of London) 141 (4): 399–436. [10] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015. doi:10.1046/j.1095-8339.2003.t01-1-00158.x.
  • Chini, A.; Fonseca, S.; Fernández, G.; Adie, B.; Chico, J. M.; Lorenzo, O.; García-Casado, G.; López-Vidriero, I.; Lozano, F. M.; Ponce, M. R.; Micol, J. L.; Solano, R. (2007). "The JAZ Family of Repressors is the Missing Link in Jasmonate Signaling". Nature 448 (7154): 666–71. Bibcode:2007Natur.448..666C. doi:10.1038/nature06006. PMID 17637675.
  • Cocking, Edward C. (October 18, 1993). "Obituary: Professor F. C. Steward". The Independent (London). [11] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Copeland, Herbert Faulkner (1938). "The Kingdoms of Organisms". Quarterly Review of Biology 13 (4): 383–420. doi:10.1086/394568.
  • Costa, Silvia; Shaw, Peter (March 2007). "'Open Minded' Cells: How Cells Can Change Fate" (PDF)). Trends in Cell Biology 17 (3): 101–6. doi:10.1016/j.tcb.2006.12.005. PMID 17194589. [cromatina.icb.ufmg.br/biomol/seminarios/outros/grupo_open.pdf] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Cousens, Roger; Mortimer, Martin (1995). Dynamics of Weed Populations. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-49969-9. [12] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Dallal, Ahmad (2010). Islam, Science, and the Challenge of History. New Haven, CT: Yale University Press. ISBN 978-0-300-15911-0.[13] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Darwin, Charles (1880). The Power of Movement in Plants (PDF). London: Murray. [14] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Demole, E.; Lederer, E.; Mercier, D. (1962). "Isolement et détermination de la structure du jasmonate de méthyle, constituant odorant caractéristique de l'essence de jasminIsolement et détermination de la structure du jasmonate de méthyle, constituant odorant caractéristique de l'essence de jasmin". Helvetica Chimica Acta 45 (2): 675–685. doi:10.1002/hlca.19620450233.
  • Devos, Katrien M.; Gale, M. D. (Majo 2000). "Genome Relationships: The Grass Model in Current Research". The Plant Cell (American Society of Plant Physiologists) 12 (5): 637–646. doi:10.2307/3870991. JSTOR 3870991. PMC 139917. PMID 10810140. [15] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Ehrhardt, D. W.; Frommer, W. B. (Februaro 2012). "New Technologies for 21st Century Plant Science" (PDF). The Plant Cell 24 (2): 374–94. doi:10.1105/tpc.111.093302. PMC 3315222. PMID 22366161. [16] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Ereshefsky, Marc (1997). "The Evolution of the Linnaean Hierarchy". Biology and Philosophy (Kluwer Academic Publishers) 12 (4): 493–519. doi:10.1023/A:1006556627052.
  • Ferro, Myriam; Salvi, Daniel; Rivière-Rolland, Hélène; Vermat, Thierry et al. (20 August 2002). "Integral Membrane Proteins of the Chloroplast Envelope: Identification and Subcellular Localization of New Transporters". Proceedings of the National Academy of Sciences (of the USA) 99 (17): 11487–11492. Bibcode:2002PNAS...9911487F. doi:10.1073/pnas.172390399.
  • Fairon-Demaret, Muriel (October 1996). "Dorinnotheca streelii Fairon-Demaret, gen. et sp. nov., a New Early Seed Plant From the Upper Famennian of Belgium". Review of Palaeobotany and Palynology 93: 217–233. doi:10.1016/0034-6667(95)00127-1.
  • Finney, D. J. (November 1995). "Frank Yates 12 May 1902 – 17 June 1994". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 41: 554–573. doi:10.1098/rsbm.1995.0033. JSTOR 770162.
  • Floros, John D.; Newsome, Rosetta; Fisher, William (2010). "Feeding the World Today and Tomorrow: The Importance of Food Science and Technology" (PDF). Institute of Food Technologists. [17] Arkivigite je 2012-02-16 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Fry, S. C. (1989). "The Structure and Functions of Xyloglucan". Journal of Experimental Biology (Cambridge: The Company of Biologists) 40.
  • Gordh, Gordon; Headrick, D. H. (2001). A Dictionary of Entomology. Cambridge, MA: CABI Publishing. ISBN 978-0-85199-291-4.[18] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Gray, Asa; Sargent, Charles (1889). Scientific Papers of Asa Gray: Selected by Charles Sprague Sargent. Boston, MA: Houghton Mifflin. Retrieved February 26, 2012. [19] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Greene, Edward Lee (1909). Landmarks of botanical history: a study of certain epochs in the development of the science of botany: part 1, Prior to 1562 A.D. Washington, D.C.: Smithsonian Institution. [20] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Glynn, Jonathan M.; Miyagishima, Shin-ya; Yoder, David W.; Osteryoung, Katherine W.; Vitha, Stanislav (May 1, 2007). "Chloroplast Division". Traffic 8 (5): 451–61. doi:10.1111/j.1600-0854.2007.00545.x. PMID 17451550.
  • Gowik, U.; Westhoff, P. (2010). "The Path from C3 to C4 Photosynthesis". Plant Physiology 155 (1): 56–63. doi:10.1104/pp. 110.165308. PMC 3075750. PMID 20940348. [21] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Grime, J. P.; Hodgson, J. G. (1987). "Botanical Contributions to Contemporary Ecological Theory". The New Phytologist 106. JSTOR 2433023.
  • Gust, Devens (1996). "Why Study Photosynthesis?". Arizona State University. [22] Arkivigite je 2012-02-09 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Hancock, James F. (2004). Plant Evolution and the Origin of Crop Species. Cambridge, MA: CABI Publishing. ISBN 0-85199-685-X.
  • Haberlandt, G. (1902). "Kulturversuche mit isolierten Pflanzenzellen". Mathematisch-naturwissenschaftliche (in German) (Vienna: Akademie der Wissenschaften in Wien Sitzungsberichte) 111 (1): 69–92.
  • Harris, Henry (2000). The Birth of the Cell. New Haven, CT: Yale University Press. ISBN 0-300-08295-9.
  • Heinhorst, S.; Cannon, G. C. (January 1993). "DNA Replication in Chloroplasts". Journal of Cell Science 104 (104): 1. [23] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Herrera, C. M.; Pellmyr, O. (2002). Plant Animal Interactions: An Evolutionary Approach. Hoboken, NJ: Blackwell Science. ISBN 978-0-632-05267-7.
  • Hill, Arthur W. (1915). "The History and Functions of Botanic Gardens". Annals of the Missouri Botanical Garden 2 (1/2): 185–240. doi:10.2307/2990033. JSTOR 2990033.
  • Hoek, Christiaan; Mann, D. G.; Jahns, H. M. (2005). Algae: An Introduction to Phycology. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-30419-9. [24] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Howe, C. J.; Barbrook, A. C.; Nisbet, R. E. R; Lockhart, P. J.; Larkum, A. W. D. (2008). "The Origin of Plastids". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 363 (1504): 2675–85. doi:10.1098/rstb.2008.0050. PMC 2606771. PMID 18468982. [25] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Hunter, Philip (Majo 2008). "What Genes Remember" (146). Web.archive.org. Arkivita el la originalo la 1an de Majo, 2008. [26] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Iyer, Meena (2009). Faith & Philosophy of Zoroastrianism. Delhi, India: Kalpaz Publications. ISBN 978-81-7835-724-9.
  • Janzen, Daniel H. kun la Grupo CBOL; Forrest, L. L.; Spouge, J. L.; Hajibabaei, M. et al. (August 4, 2009). "A DNA Barcode for Land Plants". Proceeding of the National Academy of Sciences (PNAS) 106 (31): 12794–7. Bibcode:2009PNAS..10612794H. doi:10.1073/pnas.0905845106. PMC 2722355. PMID 19666622. [27] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Jasechko, Scott; Sharp, Zachary D.; Gibson, John J.; Birks, S. Jean; Yi, Yi; Fawcett, Peter J. (3a de Aprilo, 2013). "Terrestrial Water Flŭes Dominated by Transpiration". Nature 496 (7445): 347–50. Bibcode:2013Natur.496..347J. doi:10.1038/nature11983. PMID 23552893.
  • Jeffreys, Diarmuid (2005). Aspirin : The Remarkable Story of a Wonder Drug. New York: Bloomsbury. ISBN 978-1-58234-600-7. [28] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Judd, W. S.; Campbell, C. S.; Kellogg, E. A.; Stevens, P. F.; Donoghue, M. J. (2002). Plant Systematics, a Phylogenetic Approach. Sunderland, MA: Sinauer Associates. ISBN 0-87893-403-0.
  • Karp, Gerald (2009). Cell and Molecular Biology: Concepts and Experiments. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons. ISBN 978-0-470-48337-4.[29][rompita ligilo] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Kenrick, Paul; Crane, Peter R. (Septembro 1997). "The Origin and Early Evolution of Plants on Land". Nature 389 (6646): 33–39. Bibcode:1997Natur.389...33K. doi:10.1038/37918.
  • Kim, E.; Archibald, J. M. (2009). "Diversity and Evolution of Plastids and Their Genomes". In Sandelius, Anna Stina; Aronsson, Henrik. The Chloroplast. Plant Cell Monographs 13. doi:10.1007/978-3-540-68696-5_1. ISBN 978-3-540-68692-7.
  • Klemm, Dieter; Heublein, Brigitte; Fink, Hans-Peter; Bohn, Andreas (September 6, 2005). "Cellulose: Fascinating Biopolymer and Sustainable Raw Material". ChemInform (Hoboken, NJ: John Wiley & Sons) 36 (36). doi:10.1002/chin.200536238.
  • Kolattukudy, Pappachan E. (1996). "3". In Kerstiens, G. Plant Cuticles. Environmental Plant Biology Series. Oxford: BIOS Scientific Publishers Ltd. ISBN 1-85996-130-4.
  • Kress, W. J.; Wurdack, K. J.; Zimmer, E. A.; Weigt, L. A.; Janzen, D. H. (June 2005). "Use of DNA Barcodes to Identify Flowering Plants". Proceeding of the National Academy of Sciences (PNAS) 102 (23): 8369–74. Bibcode:2005PNAS..102.8369K. doi:10.1073/pnas.0503123102. PMC 1142120. PMID 15928076. Supporting Information [30] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Lee, Ernest K.; Cibrian-Jaramillo, Angelica; Kolokotronis, Sergios-Orestis; Katari, Manpreet S.; Stamatakis, Alexandros; Ott, Michael; Chiu, Joanna C.; Little, Damon P.; Stevenson, Dennis W.; McCombie, W. Richard; Martienssen, Robert A.; Coruzzi, Gloria; Desalle, Rob (2011). Sanderson, Michael J, ed. "A Functional Phylogenomic View of the Seed Plants". PLOS Genetics 7 (12): e1002411. doi:10.1371/journal.pgen.1002411. PMC 3240601. PMID 22194700. [31] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Leonelli, Sabina; Charnley, Berris; Webb, Alex; Bastow, Ruth; Janzen, DH (2012). "Under One Leaf, A Historical Perspective on the UK Plant Science Federation". New Phytologist 102 (23): 8369–74. doi:10.1111/j.1469-8137.2012.4168.x. PMID 22530650. [32] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Lepp, Heino (2012). "Mosses". Australian National Botanic Gardens. [33] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Levey, Martin (1973). Early Arabic Pharmacology: An Introduction Based on Ancient and Medieval Sources. Leiden: Brill Archive. ISBN 978-90-04-03796-0. [34] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Lewis, Louise A.; McCourt, Richard M. (2004). "Green Algae and the Origin of Land Plants". American Journal of Botany (St. Louis, MO) 91 (10): 1535–56. doi:10.3732/ajb.91.10.1535. PMID 21652308.
  • Liddell, Henry George; Scott, Robert (1940). Botane (βοτάνη). Oxford: Clarendon Press via Perseus Digital Library, Tufts University. [35] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Lilburn, Timothy G.; Harrison, Scott H.; Cole, James R.; Garrity, George M. (2006). "Computational aspects of systematic biology". Briefings in Bioinformatics 7 (2): 186–195. doi:10.1093/bib/bbl005. PMID 16772262.
  • Lin, Z.; Zhong, S.; Grierson, D. (2009). "Recent Advances in Ethylene Research". Journal of Experimental Botany (Oxford) 60 (12): 3311–36. doi:10.1093/ĵb/erp204. PMID 19567479.
  • López-Bautista, J. M.; Waters, D.A.; Chapman, R.L. (2003). "Phragmoplastin, Green Algae and the Evolution of Cytokinesis". International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology (Reading, UK) 53 (6): 1715–1718. doi:10.1099/ijs.0.02561-0.
  • Lunn, J. E. (2002). "Evolution of Sucrose Synthesis". Plant Physiology 128 (4): 1490–500. doi:10.1104/pp. 010898. PMC 154276. PMID 11950997. [36] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Lüttge, Ulrich (2006). "Photosynthetic Flexibility and Ecophysiological Plasticity: Questions and Lessons from Clusia, the Only CAM Tree, in the Neotropics". New Phytologist (Hoboken, NJ) 171 (1): 7–25. doi:10.1111/j.1469-8137.2006.01755.x. JSTOR 3694480. PMID 16771979.
  • Mann, J. (1987). Secondary Metabolism, 2nd ed. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-855529-6.
  • Mauseth, James D. (2003). Botany : An Introduction to Plant Biology (3rd ed.). Sudbury, MA: Jones and Bartlett Learning. ISBN 0-7637-2134-4.
  • Mauseth, James D. (2012). Botany : An Introduction to Plant Biology (5th ed.). Sudbury, MA: Jones and Bartlett Learning. ISBN 978-1-4496-6580-7.
  • McNeill, J.; Barrie, F. R.; Buck, W. R.; Demoulin, V.; Greuter, W.; Hawksworth, D. L.; Herendeen, P. S.; Knapp, S.; Marhold, K.; Prado, J.; Prud'homme Van Reine, W. F.; Smith, G. F.; Wiersema, J. H.; Turland, N. J. (2011). International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Melbourne Code) adopted by the Eighteenth International Botanical Congress Melbourne, Australia, July 2011. Regnum Vegetabile 154. A.R.G. Gantner Verlag KG. ISBN 978-3-87429-425-6. [37] Arkivigite je 2013-11-04 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Medbury, Scot (1993). "Taxonomy and Arboreturm Design" (PDF). Harvard University. [38] Arkivigite je 2015-06-09 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Mithila, J.; Hall, J. C.; Victor, J. M.; Saxena, P. K. (January 2003). "Thidiazuron Induces Shoot Organogenesis at Low Concentrations and Somatic Embryogenesis at High Concentrations on Leaf and Petiole Explants of African Violet (Saintpaulia ionantha Wendl)". Plant Cell Reports 21 (5): 408–14. doi:10.1007/s00299-002-0544-y (inactive 2015-01-10). PMID 12789442.
  • Morgensen, H. L. (1996). "The Hows and Whys of Cytoplasmic Inheritance in Seed Plants". American Journal of Botany 83 (3). JSTOR 2446172.
  • Morton, Alan G. (1981). History of Botanical Science: An Account of the Development of Botany from Ancient Times to the Present Day. London: Academic Press. ISBN 978-0-12-508380-5.
  • Needham, Joseph; Lu, Gwei-djen; Huang, Hsing-Tsung (1986). Science and Civilisation in China, Vol. 6 Part 1 Botany. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Nobel, P. S. (1983). Biophysical Plant Physiology and Ecology. San Francisco: W. H. Freeman. ISBN 0-7167-1447-7.
  • Oberlies, Thomas (1998). Die Religion des Rgveda (in German). Wien: Sammlung De Nobili. ISBN 978-3-900271-31-2.
  • Padmanabhan, Meenu S.; Dinesh-Kumar, S. P. (2010). "All Hands on Deck—The Role of Chloroplasts, Endoplasmic Reticulum, and the Nucleus in Driving Plant Innate Immunity". Molecular Plant-Microbe Interactions (St. Paul, MN: The American Phytopathological Society) 23 (11): 1368–80. doi:10.1094/MPMI-05-10-0113. PMID 20923348.
  • Panaino, Antonio (2002). Ideologies as Intercultural Phenomena: Proceedings of the Third Annual Symposium of the Assyrian and Babylonian Intellectual Heritage Project, Held in Chicago, USA, October 27–31, 2000. Bologna: Mimesis Edizioni. ISBN 978-88-8483-107-1. [39][rompita ligilo] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Porley, Ron; Hodgetts, Nick (2005). Mosses and Liverworts. New Naturalist series No.97 (London: HarperCollins UK). ISBN 978-0-00-220212-1.
  • Possingham, J. V.; Rose, R. J. (18a de Majo, 1976). "Chloroplast Replication and Chloroplast DNA Synthesis in Spinach Leaves" (PDF). [40] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 193 (1112): 295–305. Bibcode:1976RSPSB.193..295P. doi:10.1098/rspb.1976.0047.
  • Proctor, M.; Yeo, P. (1973). The Pollination of Flowers, New Naturalist series. London: Harper Collins. ISBN 0-00-219504-6.
  • Raven, Peter H.; Evert, Ray H.; Eichhorn, Susan E. (2005). Biology of Plants (7th ed.). New York: W. H. Freeman. ISBN 0-7167-1007-2.
  • Reed, Howard S. (1942). A Short History of the Plant Sciences. New York: Ronald Press.
  • Reik, Wolf (May 2007). "Stability and Flexibility of Epigenetic Gene Regulation in Mammalian Development". Nature 447 (7143): 425–32. Bibcode:2007Natur.447..425R. doi:10.1038/nature05918. PMID 17522676.
  • Renner, S. S.; Ricklefs, R. E. (1995). "Dioecy and its Correlates in the Flowering Plants". American Journal of Botany 82 (5): 596. doi:10.2307/2445418. JSTOR 2445418.
  • Rochaix, J. D.; Goldschmidt-Clermont, M.; Merchant, Sabeeha (1998). The Molecular Biology of Chloroplasts and Mitochondria in Chlamydomonas. Dordrecht, Germany: Kluwer Academic. ISBN 978-0-7923-5174-0. [41] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Roux, Stanley J. (1984). "Ca2 and Phytochrome Action in Plants". BioScience (Berkeley, CA) 34 (1): 25–9. doi:10.2307/1309422. JSTOR 1309422. PMID 11540810.
  • Russin, William A.; Evert, Ray F.; Vanderveer, Peter J.; Sharkey, Thomas D.; Briggs, Steven P. (1996). "Modification of a Specific Class of Plasmodesmata and Loss of Sucrose Export Ability in the sucrose export defective1 Maize Mutant" (PDF). The Plant Cell 8 (4): 645–658. doi:10.1105/tpc.8.4.645. PMC 161126. PMID 12239395. [42] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Sattler, R. (1992). "Process morphology: structural dynamics in development and evolution" (PDF). Canadian Journal of Botany 70 (4): 708–714. doi:10.1139/b92-091. [43] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Sattler, R.; Jeune, B. (1992). "Multivariate analysis confirms the continuum view of plant form". Annals of Botany 69: 249–262.
  • Savidan, Y. H. (2000). "Apomixis: Genetics and Breeding". Plant Breeding Reviews 18: 13–86. doi:10.1002/9780470650158.ch2. ISBN 978-0-470-65015-8.
  • Scharf, Sara T. (2009). "Identification Keys, the "Natural Method," and the Development of Plant Identification Manuals". Journal of the History of Biology 42 (1): 73–117. doi:10.1007/s10739-008-9161-0. PMID 19831202.
  • Scharlemann, J. P. W.; Laurance, W. F. (2008). "How Green are Biofuels?". Science (American Association for the Advancement of Science) 319 (5859): 43–4. doi:10.1126/science.1153103. PMID 18174426.
  • Schell, J.; Van Montagu, M. (1977). "The Ti-plasmid of Agrobacterium tumefaciens, a Natural Vector for the Introduction of Nif Genes in Plants?". Basic Life Sciences 9: 159–79. doi:10.1007/978-1-4684-0880-5_12. ISBN 978-1-4684-0882-9. PMID 336023.
  • Schoening, Steve (2005). "California Noxious and Invasive Weed Action Plan" (PDF). California Department of Food and Agriculture. Retrieved March 1, 2012. [44] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Schnurr, J. A.; Shockey, J. M.; De Boer, G. J.; Browse, J. A. (2002). "Fatty Acid Export from the Chloroplast. Molecular Characterization of a Major Plastidial Acyl-Coenzyme a Synthetase from Arabidopsis". Plant Physiology 129 (4): 1700–9. doi:10.1104/pp. 003251. PMC 166758. PMID 12177483. [45] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Silyn-Roberts, Heather (2000). Writing for Science and Engineering: Papers, Presentation. Oxford: Butterworth-Heinemann. ISBN 0-7506-4636-5. [46] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Small, Michael (2012). Dynamics of Biological Systems. Boca Raton, FL: CRC Press. ISBN 978-1-4398-5336-8. [47] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Sobotka, Roman; Sáková, Lenka; Curn, Vladislav (2000). "Molecular Mechanisms of Self-incompatibility in Brassica". Current Issues in Molecular Biology 2 (4): 103–12. PMID 11471754.
  • Spector, Tim (2012). Identically Different: Why You Can Change Your Genes. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-0-297-86631-2.
  • Sprague, T. A.; Sprague, M. S. (1939). "The Herbal of Valerius Cordus". The Journal of the Linnean Society of London (Linnean Society of London) LII (341): 1–113. doi:10.1111/j.1095-8339.1939.tb01598.x.
  • Stace, Clive A. (2010a). "Classification by molecules: What's in it for field botanists?" (PDF). Watsonia 28. [48] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Stace, Clive (2010b). New Flora of the British Isles (3rd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-70772-5.
  • Starr, Cecie (2009). The Unity and Diversity of Life (AP ed.). Belmomt, CA: Brooks/Cole, Cenpage Learning. ISBN 978-1-111-58097-1.[49][rompita ligilo] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Stewart, Wilson Nichols; Rothwell, Gar W. (1993). Paleobiology and the Evolution of Plants. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-38294-6.
  • Stover, R. H.; Simmonds, N. W. (1987). Bananas (3rd ed.). Harlow, England: Longman. ISBN 978-0-582-46357-8.
  • Sumner, Judith (2000). The Natural History of Medicinal Plants. New York: Timber Press. ISBN 0-88192-483-0.
  • Sun, Yuh-Ju; Forouhar, Farhad; Li Hm, Hsou-min; Tu, Shuh-Long; Yeh, Yi-Hong; Kao, Sen; Shr, Hui-Lin; Chou, Chia-Cheng; Chen, Chinpan; Hsiao, Chwan-Deng (2002). "Crystal Structure of Pea Toc34, a Novel GTPase of the Chloroplast Protein Translocon". Nature Structural Biology 9 (2): 95–100. doi:10.1038/nsb744. PMID 11753431.
  • Sussex, I. (2008). "The Scientific Roots of Modern Plant Biotechnology" (PDF). The Plant Cell 20 (5): 1189–98. doi:10.1105/tpc.108.058735. PMC 2438469. PMID 18515500. [50] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Taiz, Lincoln; Zeiger, Eduardo (2002). Plant Physiology (3a eld.). Sunderland, MA: Sinauer Associates. ISBN 0-87893-823-0.
  • Takaichi, Shinichi (June 2011). "Carotenoids in Algae: Distributions, Biosyntheses and Functions". Marine Drugs 9 (12): 1101–1118. doi:10.3390/md9061101. PMC 3131562. PMID 21747749. [51] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Tansley, A. G. (1935). "The Use and Abuse of Vegetational Terms and Concepts". Ecology (Washington, D.C.: Ecological Society of America) 16 (3): 284. doi:10.2307/1930070. JSTOR 1930070.
  • Taylor, T.N.; Taylor, E.L.; Krings, M. (2009). Paleobotany, The Biology and Evolution of Fossil Plants (2nd ed.). Amsterdam; Boston: Academic Press. ISBN 978-0-12-373972-8.
  • Thompson, James E.; Fry, Stephen C. (2001). "Restructuring of Wall-bound Xyloglucan by Transglycosylation in Living Plant Cells". The Plant Journal (West Sussex, England: John Wiley & Sons) 26 (1): 23–34. doi:10.1046/j.1365-313x.2001.01005.x. PMID 11359607.
  • Waggoner, Ben (2001). "University of California Museum of Paleontology". University of California-Berkeley. [52] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Went, F. W.; Thimann, K. V. (1937). Phytohormones (PDF). New York: Macmillan. [53] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • Willis, A. J. (1997). "The Ecosystem: An Evolving Concept Viewed Historically". Functional Ecology (London: British Ecological Society) 11 (2): 268–271. doi:10.1111/j.1365-2435.1997.00081.x.
  • Woese, C. R.; Magrum, W. E.; Fox, L. J.; Wolfe, G. E.; Woese, R. S. (August 1977). "An Ancient Divergence Among the Bacteria". Journal of Molecular Evolution 9 (4): 305–311. doi:10.1007/BF01796092. PMID 408502.
  • Yaniv, Zohara; Bachrach, Uriel (2005). Handbook of Medicinal Plants. Binghampton, NY: Haworth Press. ISBN 1-56022-994-2.
  • Yates, F.; Mather, K. (1963). Ronald Aylmer Fisher 1890–1962. Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 9. JSTOR 769423.
  • Zohary, Daniel; Hopf, Maria (2000). Domestication of Plants in the Old World (3rd ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-850356-9.
  • The Arabidopsis Genome Initiative (2000). "Analysis of the Genome Sequence of the Flowering Plant Arabidopsis thaliana". Nature (London: Nature Publishing Group) 408 (6814): 796–815. doi:10.1038/35048692. PMID 11130711.
  • "Auxins". Plant Hormones, Long Ashton Research Station, Biotechnology and Biological Sciences Research Council. [54] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • "A Basic Introduction to the Science Underlying NCBI Resources". National Center for Biotechnology Information. 30a de Marto, 2004. [55] Netrovita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • "Botany". Online Etymology Dictionary. 2012. [56] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • "Early Herbals – The German Fathers of Botany". National Museum of Wales. 4a de Julio, 2007. [57][rompita ligilo] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • "Katherine Esau". National Science Foundation. 1989. [58] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • "Evolution and Diversity, Botany for the Next Millennium: I. The Intellectual: Evolution, Development, Ecosystems". Botanical Society of America. [59] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • "Herbal Medicine". University of Maryland Medical Center. [60] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • "Paleobotany". Cleveland Museum of Natural History. [61] Arkivigite je 2014-08-11 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • "Physical Map of Brachypodium". University of California-Davis. [62] Arkivigite je 2011-08-24 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.
  • "Plants and Life on Earth". Missouri Botanical Garden. 2009. [63] Konsultita la 30an de Aŭgusto, 2015.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]
Portala ikonoPortalo pri Botaniko

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]
Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Plantoscienco&oldid=8922237"