Malankara Ortodoksa Eklezio
| Malankara Ortodoksa Eklezio | ||
|---|---|---|
| ||
| Orienta Ortodoksa Eklezio | ||
| Orientiĝo | monofizismo | |
| Estro | momente mankas, principe la Katolikoso de la Oriento en la Apostola Seĝo de Tomaso kaj Metropolito de Malankaro | |
| Geografiaj lokoj | Barato | |
| Fondinto | Sankta Tomaso | |
| Origino | 52 p.K | |
| Nombro de membroj | 3 000 000 | |
La Malankara Ortodoksa Eklezio , ankaŭ konata kiel Barata Ortodoksa Eklezio, Ortodoksa Eklezio de la Oriento aŭ per aliaj similaj nomoj, estas grava membro de la familio de orientaj eklezioj de la kristanismo. La eklezio estas unu el la pluraj grupoj konataj kiel la kristanoj de Sankta Tomaso kiuj serĉas siajn originojn en tiu apostolo de Jesuo, kiu laŭ la tradicio alvenis al Barato en la jaro 52, fondante la eklezion kaj fariĝis martiro en la jaro 72 en Mylapore (nuntempe en la urbo Ĉennai) en la sudo de Barato[1].
La spirituala ĉefgvidanto de la Malankara Ortodoksa Eklezio estas nomata Katolikoso de la Oriento kaj Malankara Metropolito, kies sidejo troviĝas en Kotajamo, Keralo, Barato. La eklezio havas diocezojn kaj preĝejojn en la plejparto de la barata geografio, ankaŭ en aliaj landoj kien enmigris kredantojn (Usono, Kanado,Britio, Okcidenta Eŭropo, Persa Golfo, Malajzio, Singapuro, Aŭstralio kaj Nov-Zelando. La oficiala titolo de la primaso estas "Katolikoso de la Oriento en la Apostola Trono de Santa Tomaso kaj Malankara Metropolito.[2] ".
La eklezio konservas la orientan ortodoksan tradicion laŭ kredo kaj ritaro. Kiel la aliaj antikvaj eklezioj de la Oriento, kun kiuj ĝi estas en plena komunio, ĝi akceptas la unuajn tri ekumenajn konciliojn. La liturgio kiu hodiaŭ estas uzata estas traduko de la liturgio prenita de la Antioĥia Eklezio ekde ĝiaj rilatoj en la 17-a jarcento. Nuntempe la diservoj okazas en la malajala, siria, hindia kaj angla lingvoj[3].
La portugaloj kiuj koloniigis parton de la marborda Barato en 1498 kaj intencis romkatoligi la malankaranojn (aŭ kristanoj de sankta Tomaso), sed parto ribeliĝis kaj serĉis restaŭrigi la episkopejon per helpo de la Siria Ortodoksa Eklezio kiu sendis episkopon al Barato. La Metropolito Mar Gregorio de Jerusalemo vojaĝis al Barato en 1665[4].
En 1774 okazis skismo de Mor Kurilose kiu fondis la Malabaran Sirian Sendependan Eklezion (de Tozijoor aŭ de Anjoor).
En la 19-a jarcento, pro brita ĉeesto en Barato, la Anglikana Eklezio disvastigis ĝiajn doktrinojn inter la malankaroj, inspirante reformisman movadon gvidata de Abraham Malpan, kiu fondis la Malabara Siria Eklezio Sankta Tomaso.
En 1912 la Katolikosato de la Oriento estis reestabligita en Barato per la kunlaborado de Mar Abdul Messiah, elpatriarkigita de la Siria Eklezio de Antioĥio. La ceremonio estis okazigita en la preĝejo Sankta Maria en Niranam la 15-a de septembro 1912. Tio ne estis akceptita de kiuj restis fidelaj al la siria patriarko. La du partoj repaciĝis en 1958 kiam la Supera Kortumo de Barato deklaris ke nur la memstara Katolikoso kaj liaj episkopoj en komunio kun li havas la leĝan agnoskon.
En 1926 parto de la Malankara Eklezio aniĝis al la Romkatolika Eklezio, formante la t.n. Siria-malankara katolika eklezio.
En 1964 la Patriarko de Antioĥio formale reinstaŭris la Katolikosejon de la Oriento. En 1975 ripetiĝis la skismo kiam la siria patriarko forpelis la katolikoson Basilio Augen kaj nomis lin sia rivalo, kio denove disigis la eklezion ĝis la nuntempo[5].
Historio
[redakti | redakti fonton]
Frua historio
[redakti | redakti fonton]La kristanoj de Sankta Tomaso de la Malabara Marbordo laŭdire estis en komunio kun la Eklezio de la Oriento de 496 ĝis 1599. Ili ricevis klerikan subtenon de persaj episkopoj, kiuj vojaĝis al Keralo en komercaj ŝipoj sur la spicvojo. Dum la 16-a jarcento, klopodoj de la portugala Padroado alporti la kristanojn de Sanktajn Tomaso al latin-rita katolikismo kaŭzis la unuan el pluraj dividoj en la komunumo kaj la establado de la frakcioj Siria-malabara katolika eklezio kaj la Siria-malankara katolika eklezio. La kristanoj de Sankta Tomaso estas nuntempe dividitaj en plurajn grupojn.
Ili estis sub la gvidado de ĉefdiakono (denaska eklezia estro kun spiritaj kaj tempaj potencoj, devenantaj de la greka ĉefdiakono). La kristanoj de Sankta Tomaso estis en komunio kun la Eklezio de la Oriento, centrita en Irano, ekde almenaŭ 496. La indiĝena Eklezio de Malabar (Malankara) sekvis la kredon kaj tradiciojn de Tomaso la Apostolo. Portugalaj jezuitoj provis aneksi la indiĝenajn kristanojn al la katolika eklezio per la Sinodo de Diamper de 1599. La kristanoj de Sankta Tomaso kiuj estis malfavoraj al romia katolikismo alprenis la konfeson de Coonan Cross la 3-an de januaro 1653. La Nederlanda Orienthinda Kompanio venkis la portugalojn por la regado de la Malabara spickomerco en 1663. Episkopo Gregorios Abdal Jaleel de la Siria Ortodoksa Eklezio atestis la preskribon de Tomaso en 1665 kiel episkopo Toma la 1-a, kiu forĝis rilaton kun la siria eklezio, kiu starigis la fundamenton por adopti okcident-siriajn liturgion kaj praktikojn dum la venontaj du jarcentoj.
20-a jarcento
[redakti | redakti fonton]
Gevargese Dionizo de Vataseril, kiu iĝis la Malankara metropolito en 1908, ludis signifan rolon kun la aliaj klerikaj kaj laikaj gvidantoj de Malankaro en restarigado de la Katolikoso de la Oriento en Barato en 1912. La Malankara Ortodoksa Siria Eklezio volis reteni ĝian memstarecon, kaj alvokis sirian ortodoksan patriarkon de Antioĥio Ignatius Abdul Masih la 2-a. Li ordinis Murimattathil Paulose Ivanios kiel Baselios Paulose la 1-a, Katolikoso de la Oriento, sur la apostola trono de Sankta Tomaso ĉe la Preĝejo de Sankta Maria en Niranam la 15-an de septembro 1912.[6].
21-a Jarcento
[redakti | redakti fonton]Sekvante la verdiktojn de 1958, 1995 kaj 2017, malveraj asertoj de la Malankara Ortodoksa Siria Eklezio sub la Patriarko de Antioĥio estas ĉiuj malĝustaj laŭ la Konstitucio de la Malankara Ortodoksa Siria Eklezio, kiu difinas la Primason de la Malankara Ortodoksa Siria Eklezio de la Oriento kiel la Katolikoso. Eklezioj en Malankara apartenas al la Malankara Ortodoksa Siria Eklezio kaj al ĝiaj fideluloj de kelkaj generacioj. Laŭ la Sinoda Sekretario de la Malankara Ortodoksa Siria Eklezio, Juhanon Mar Diaskoros, "Ŝajnas, ke la alia frakcio provas kapti la simpation de la socio, post kiam ĝiaj penoj saboti la juĝan sistemon miskarburis. La akuzoj levitaj de la frakcio pri la Eklezio de Thiruvarppu estas senbazaj kaj defias la jurŝatecon[7][8] . Ĉiuj preĝejoj de Malankaraj kristanoj estis konstruitaj helpe de donacoj faritaj de eklezianoj. Sekve, sub la jura ordo kaj kortumaj decidoj, la parokanoj havas ĉiujn rajtojn partopreni kultadon, ne nur en la Thiruvarppu-Preĝejo, sed en iu ajn preĝejo sub la Malankara Eklezio".
Hierarkio, distribuo kaj doktrino
[redakti | redakti fonton]
La spirita estro de la eklezio estas la Katolikoso de la Oriento, kaj ĝia tempa estro estas la Malankara Metropolito. Ekde 1934, ambaŭ titoloj apartenas al unu persono; la oficiala titolo de la estro de la eklezio estas "Katolikoso de la Oriento kaj Malankara Metropolito". Paulose la 2-a estis kronita kiel Katolikoso de la Oriento la 1-an de novembro 2010 ĉe la preĝejo Sankta Petro kaj Sankta Paŭlo, Parumala. Li estas la 91-a Katolikoso de la Oriento en la genlinio de Tomaso la Apostolo, la oka post reenpostenigo en Barato, kaj la 21-a Malankara metropolito[9] .
Orientaj Ortodoksaj Eklezioj, inkluzive de la Malankara Ortodoksa Siria Eklezio, akceptas nur la unuajn tri ekumenajn konciliojn: la Unua Koncilio de Niceo, la Unua Koncilio de Konstantinopolo kaj la Koncilio de Efeso. La eklezio, kiel ĉiuj aliaj orientaj ortodoksaj eklezioj, uzas la originalan Nicean Kredon sen la filiokva klaŭzo. Kiel la Siria Ortodoksa Eklezio, ĝi ĉefe uzas la liturgion de Sankta Jakobo en la malajala, la konkana, kanara, hinda, angla kaj aliaj hindaj lingvoj[10].
Liturgio kaj kanonikaj horoj
[redakti | redakti fonton]La eklezio uzas la Malankaran Riton, parton de la Antioĥia Rito, ekde la 17-a jarcento. La Orienta Siria Rito kaj la Maronita Eklezio ankaŭ apartenas al la sama liturgia familio. En la unua duono de la kvina jarcento, la eklezio de Antioĥio adoptis la Liturgio de Sankta Jakobo. En la 4a kaj 5a jarcentoj, La liturgia lingvo de Jerusalemo kaj Antioĥio de la kvara kaj kvina jarcentoj estis greka, kaj la originala liturgio estis verkita en la greka.
Post la Koncilio de Kalcedonio en 451, la Orienta Eklezio dividiĝis en du; unu grupo akceptis la koncilion, kaj la alia kontraŭis ĝin. Ambaŭ grupoj daŭre uzis la grekan version de la sankta Jakoba liturgio. La bizanca imperiestro Justino (518-527) forpelis la kontraŭulojn de Antioĥio, kaj ili prenis rifuĝintojn en la siri-parolanta Mezopotamio sur la rom-persa limo (moderna orienta Sirio, Irako, kaj sudorienta Turkio). La Antioĥiaj liturgiaj ritoj iom post iom tradukiĝis al siria lingvo, kaj siriaj himnoj estis enkondukitaj[11].
Gregorios Abdal Jaleel venis al Malankara el Jerusalemo en 1665 kaj enkondukis siriajn ortodoksajn liturgiajn ritojn. La plej frapa karakterizaĵo de la antioĥia liturgio estas ĝia granda nombro da anaforoj (festoj de la Komunio). Ĉirkaŭ okdek estas konataj, kaj ĉirkaŭ dekduo estas uzataj en Barato. Ĉiuj estis kunmetitaj post la Liturgio de Sankta Jakobo.
Kristanoj de la ortodoksa siria eklezio de Malankara preĝas la kanonajn horojn de la ŝehimo je fiksitaj preĝotempoj sep fojojn tage.
Katolikosejo
[redakti | redakti fonton]
"Katolikoso" signifas "la ĝenerala estro", kaj povas esti konsiderata ekvivalenta al "universala episkopo". La frua eklezio havis tri pastrajn rangojn: episkopos (episkopo), pastro kaj diakono. Antaŭ la fino de la tria jarcento, episkopoj de gravaj urboj en la Romia Imperio iĝis konataj kiel metropolitoj. La ekumenaj koncilioj de la kvara jarcento agnoskis la aŭtoritaton de la metropolito. Ekde la kvina jarcento, la episkopoj de Romo, Konstantinopolo, Aleksandrio kaj Antioĥio akiris kontrolon de la eklezioj en ĉirkaŭaj urboj. Ili iom post iom fariĝis la estroj de la regionaj eklezioj, kaj estis konataj kiel patriarkoj (komuna patro). Ekster la Romia Imperio, patriarkoj estis konataj kiel katolikosoj. Estis kvar katolikosoj antaŭ la kvina jarcento: la Katolikoso de la Oriento, la Katolikoso de Armenio, la Katolikoso de Kartvelio kaj la Katolikoso de Albanio. Laŭ ortodoksa tradicio, iu ajn apostola kaj aŭtonoma nacia eklezio (ofte nomata loka preĝejo) povas nomi sian estron katolikoso, papo aŭ patriarko. La ĉefdiakonoj regis de la kvara ĝis la 16a jarcentoj[12].
La sidejo de la Katolikoso de la Oriento estis translokigita al Barato en 1912, kaj Baselios Paulose la 1-a sidis sur la apostola trono de Sankta Tomaso kiel la Katolikoso de la Oriento. La sidejo de la Malankara Ortodoksa Siria Eklezio kaj la Katolikoso de la Oriento estas la Katolikosa Palaco en Devalokam, Kottayam, Keralo, kiu estis konsekrita la 31-an de decembro 1951. La nova palaco, konstruita en 1961, estis dediĉita kun la vizito de la Katolikoso de ĉiuj armenoj Vazgen la 1-a. Restaĵoj de Sankta Tomaso estas konservitaj en la katolika kapelo, kaj Geevarghese la 2-a, Augen la 1-a kaj Mateo la 1-a estas enterigitaj tie[13].
Katolikoso de la Oriento
[redakti | redakti fonton]Laŭ la eklezio, ĝi estis fondita de Sankta Tomaso kiam li venis al Barato en 52 p.K. Ekde la kvara jarcento, la hinda eklezio havis proksiman rilaton kun la persa (orient-siria) eklezio. La baratanoj heredis ĝian orientsirian dialekton por liturgia uzo, kaj iom post iom iĝis konataj kiel siriaj kristanoj. Dum la 16-a jarcento, katolikaj misiistoj venis al Keralo. Ili provis kunigi la siriajn kristanojn kun la Romkatolika Eklezio, dividante la komunumon; tiuj, kiuj akceptis katolikismon, fariĝis la nuna katolika eklezio Siria-Malabara. La eklezio adoptis okcidentajn siriajn liturgiojn kaj praktikojn, kaj la katolikosejo estis establita en 1912[14].
Administracio
[redakti | redakti fonton]
Ĝis la 17-a jarcento, la eklezio estis administrita de la ĉefepiskopo kaj la persa episkopoj de la Eklezio de la Oriento. La elektita ĉefdiakono respondecis pri ĉiutagaj aferoj, inkluzive la ordinadon de diakonoj al la pastraro. Preskriboj estis faritaj de persaj episkopoj vizitantaj Baraton. La Malankara antaŭulo de la Malankara Asocio konsistis el elektitaj reprezentantoj de unuopaj parokoj. La izolado de la eklezio de Malankaro disde la resto de la kristanaro konservis la demokratian naturon de la apostola epoko per interagoj kun portugalaj (romkatolikaj) kaj britaj (anglikanaj) koloniistoj. De la 17-a ĝis la 20-a jarcentoj, la eklezio havis kvin administrajn kolonojn[15]:
- La Episkopa Sinodo, prezidita de la Katolikoso de la Oriento
- La Malankara Asocio, prezidita de Malankara Metropolito
- Tri kuratoroj: la metropolito kaj pastro kaj laikaj kuratoroj
- Administraj kaj laboraj komitatoj de la Malankara Asocio
Eklezia konstitucio de 1934
[redakti | redakti fonton]
Antaŭvidite de Dionizio la 6-a, la ĝenerala kaj ĉiutaga administracio de la eklezio estis kodigita en sia konstitucio de 1934. La konstitucio estis prezentita dum kunsido de la Malankara Kristana Asocio la 26-an de decembro 1934, kaj estis adoptita kaj realigita. Ĝi estis ŝanĝita tri fojojn. Kvankam la konstitucio estis kontestita en kortumo de disidentaj subtenantoj de la Patriarko de Antioĥio, la verdiktoj de la Supera Kortumo en 1958, 1995, 2017 kaj 2018 konfirmis ĝian validecon[16] .
La unua artikolo de la konstitucio emfazas la ligon inter la Siria Ortodoksa Eklezio kaj la Malankara Eklezio, difinante ilin kiel fratajn ekleziojn. La dua artikolo skizas la fundamenton de la eklezio kaj nomumas ĝian primason kiel la Katolikoso. La tria artikolo rilatas al la nomo de la eklezio, kaj la kvara al iliaj kredaj tradicioj. La kvina artikolo ekzamenas la kanonan juron regantan eklezian administradon.
Malankara Asocio
[redakti | redakti fonton]La elektita Malankara Asocio, konsistanta el parokoj, administras la religiajn kaj sociajn zorgojn de la eklezio. Antaŭe la Malankara Kristana Asocio (മലങ്കര പള്ളി യോഗം; Paroka Asembleo Malankara, ĝia moderna formo verŝajne estis fondita en 1873 kiel la Mulanthuruthy Sinodo, renkontiĝo de parokaj reprezentantoj en Parumala. En 1876, la Malankara Unuiĝo komenciĝis.
La eklezia konstitucio skizas la povojn kaj respondecojn de la asocio. La Katolikoso de la Oriento kaj Malankara Metropolito estas la prezidanto, kaj la diocezaj metropolaj episkopoj estas vicprezidantoj. Ĉiuj postenoj estas elektitaj. Ĉiu paroko estas reprezentita en la asocio fare de elektita pastro kaj laikoj, proporcia al grandeco de parokoj[17] .
Sanktuloj
[redakti | redakti fonton]Konforme al aliaj Ortodoksa Kristana Eklezio kaj orientaj ortodoksaj eklezioj, la Malankara eklezio aliĝas al la tradicio serĉi propeton de sanktuloj. Pluraj estis enkanonigitaj:
- Geevarghese Gregorios de Parumala: Entombigita en la preĝejo de Sankta Petro kaj Sankta Paŭlo, Parumala, kaj enkanonigita de Geevarghese la 2-a en 1947
- Baselios Yeldo: Entombigita en preĝejo Sankta Tomaso, Kothamangalam, kaj enkanonigita de Geevarghese la 2-a en 1947
- Geevarghese Dionysius de Vattasseril: Entombigita en la Ortodoksa Teologia Seminario, Kottayam , kaj enkanonigita fare de Mateo la 2-a en 2003
- Antonio Francisco Xavier Alvares: Entombigita en la Ortodoksa preĝejo de Sankta Maria, Ribandar, kaj deklarita regiona sanktulo de Paulose la 2-a en 2015
- Frato. Roque Zephrin Noronah: Entombigita en la Ortodoksa Katedralo de Sankta Maria, Brahmavar, kaj deklarita regiona sanktulo de Paulose la 2-a en 2015.
-
Geevarghese Gregorios of Parumala -
Geevarghese Dionysius of Vattasseril -
Antonio Francisco Xavier Alvares
.jpg)
Metropolitaj episkopoj
[redakti | redakti fonton]Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ (November 2010) The Encyclopedia Of Christianity, Volume 5 S-Z. Gittingen, Germany: Vandenhoeck&Rupercht, p. 285. ISBN 978-0-8028-2417-2. “The autocephalous Malankara Orthodox Syrian Church is governed by Holy Episcopal Synod of 24 Bishops presided over by His Holiness Moran Mar Baselios Mar Thoma Didimos catholicos of the east.”.
- ↑ The Encyclopedia of Christianity, Volume 5 by Erwin Fahlbusch. Wm. B. Eerdmans Publishing – 2008. p. 285. (ISBN 978-0-8028-2417-2).
- ↑ Malankara church row: All you need to know about century-old dispute between Jacobite, Orthodox factions in Kerala. FirstPost (2019-09-27). Alirita 2020-04-27 .
- ↑ The Blackwell Companion to Eastern Christianity by Ken Parry 2009 (ISBN 1-4443-3361-5) page 88 [1]
- ↑ Catholic Encyclopedia: Henoticon. Newadvent.org (1910-06-01). Alirita 2013-06-30 .
- ↑ St. Thomas Christians. Arkivita el la originalo je 25 January 2020. Alirita 11 March 2020 .
- ↑ Frykenberg, p. 93.
- ↑ Wilmshurst, EO, 343
- ↑ About the church. Niranam St. Mary's Orthodox Syrian Church (2009). Arkivita el la originalo je 27 January 2010. Alirita 25 April 2010 .
- ↑ Orthodox Church has not expelled any of the faithful. Alirita 2020-08-25 .
- ↑ Liturgy Holy Qurbana | St. Thomas Indian Orthodox Church (en-GB) (2016-05-13). Alirita 2019-11-06 .
- ↑ Malankara Orthodox Church – Holy Qurbana. Malankaraorthodoxchurch.in. Arkivita el la originalo je 30 April 2013. Alirita 23 October 2012 .
- ↑ "Seven Times a Day I Praise You" – The Shehimo Prayers. Diocese of South-West America of the Malankara Orthodox Syrian Church. Alirita 2 August 2020 .
- ↑ Catholicos of the East | our-church. Arkivita el la originalo je 2020-08-04. Alirita 2019-11-06 . Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2020-08-04. Alirita 2021-08-15 .
- ↑ The Constitution of the Malankara Orthodox Syrian Church. Arkivigite je 2020-08-03 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2020-08-03. Alirita 2020-11-03 .
- ↑ MOSC. Constitution:First clause and second clause. “1. The Primate of the Orthodox Syrian Church is the Patriarch of Antioch. 2. The Malankara Church was founded by St. Thomas the Apostle and is included in the Orthodox Syrian Church of the East and the Primate of the Orthodox Syrian Church of the East is the Catholicos.”.
- ↑ Malankara Association. malankaraorthodoxchurch.in. Arkivita el la originalo je 25-an de aprilo 2013. Alirita 22-ande oktobro 2012 .