Jean-François de La Harpe
| Jean-François de La Harpe | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Jean-François de La Harpe | |||||
| Naskiĝo | 20-an de novembro 1739 en Parizo | ||||
| Morto | 11-an de februaro 1803 (63-jaraĝa) en Parizo | ||||
| Mortis pro | Naturaj kialoj  vd
| ||||
| Mortis per | Gripo vd
| ||||
| Tombo | Tombejo Père-Lachaise, 11 vd
| ||||
| Religio | katolika eklezio vd | ||||
| Lingvoj | franca vd | ||||
| Ŝtataneco | Francio vd
| ||||
| Alma mater | Lycée Saint-Louis (en)  vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | verkisto literaturkritikisto ĵurnalisto poeto dramaturgo vd
| ||||
| Laborkampo | Literaturo vd
| ||||
| |||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Jean-François de La Harpe, naskiĝinta la 20an de novembro 1739 en Parizo kie li mortis la 11an de februaro 1803, estis franca verkisto kaj kritikisto de svisa origino.
El 1759, li publikigis Héroïdes kies kontraŭklerikalismo estis notita de Fréron, kiu denonçis lin, sed ankaŭ de Voltaire, kiu havigis protekton al ties aŭtoro kiun li aprezis, permesante al li eĉ korekti siajn versojn. Tiu ĉeestis ĉe Ferney, kie li ŝtelkaŝis la manuskripton de la dua kanto de la Guerre de Genève kiun li publikigis en 1767, kiam li estis ricevita ĉe la Académie de Rouen.
Verkaro
[redakti | redakti fonton]La Harpe komponis teatraĵojn (sen granda sukceso), versojn, prozon, kompilaĵojn (Histoire générale des voyages en 32 volumenoj) sed restas konata ĉefe kiel pedagogo kaj literatura kritikisto.
Teatraĵoj
[redakti | redakti fonton]La Harpe verkis nombrajn teatraĵojn kiuj plejparte estas nun forgesitaj. Nur Warwick kaj Philoctète, imito de Sofoklo, havis ian sukceson.
- Le Comte de Warwick (7a de novembro 1763)
- Timoléon (1a de aŭgusto 1764)
- Pharamond (1765)
- Mélanie, ou les Vœux forcés (1770)
- Olinde et Sophronie (1774)
- Menzicoff, ou les Exilés (Fontainebleau, novembro 1775)
- Les Barmécides (11a de julio 1778)
- Les Muses rivales, ou l’Apothéose de Voltaire (1a de februaro 1779)
- Jeanne de Naples (12a de decembro 1781)
- Molière à la nouvelle salle, ou les Audiences de Thalie (12a de aprilo 1782)
- Philoctète (16a de junio 1783)
- Coriolan (2a de marto 1784)
- Virginie (11a de julio 1786)
Kritiko
[redakti | redakti fonton]- Commentaire sur Racine (1795-1796, publikigita en 1807)
- De la Guerre déclarée par nos nouveaux tyrans à la raison, à la morale, aux lettres et aŭ arts (1796)
- Réfutation du livre de l’Esprit d’Helvétius (1797)
- Du Fanatisme dans la langue révolutionnaire, ou de la Persécution suscitée par les barbares du s XVIIIe contre la religion chrétienne et ses ministres (1797)
- Le Lycée, ou cours de littérature, 18 vol. (1798-1804)
Diversaĵoj
[redakti | redakti fonton]- L’Alétophile ou l’ami de la Vérité (1758)
- Héroïdes nouvelles, précédées d’un essai sur l’héroïde en général (1759)
- Le Philosophe des Alpes, La Gloire (1762) : odoj
- La Délivrance de Salerne et la fondation du royaume des Deŭ-Siciles (1765) : poemo
- Mélanges littéraires ou épîtres philosophiques (1765)
- Le Poëte (premio de la Akademio en 1766)
- Éloge de Charles V (premio de la Akademio en 1767)
- Des Malheurs de la guerre et des avantages de la paix (premio de la Akademio en 1767)
- La navigation (1768) : odo
- Éloge de Henri IV (1769)
- Éloge de Fénelon (premio de la Akademio en 1771)
- Éloge de Racine (1772)
- Éloge de La Fontaine (1774)
- Éloge de Catinat (1775)
- Conseils à un jeune poète (1775)
- Éloge de Voltaire (1780)
- Tangu et Félime, poème érotique (1780)
- Abrégé de l’histoire générale des voyages, 32 vol. (1780)
- Le Pseautier en français, traduction nouvelle, avec des notes... précédée d’un discours sur l’esprit des Livres saints et le style des prophètes (1797)
- Correspondance littéraire adressée au grand-duc de Russie, 4 vol. (1801-1807)
- Le Camaldule (1802)
- Réponse d’un solitaire de La Trappe à la lettre de l’abbé de Rancé (1802)
- Le Triomphe de la religion, ou le Roi martyr (1814) : poemo
- Commentaire sur le théâtre de Voltaire (publikigita en 1814)
- Prédiction de Cazotte, faite en 1788 (1817)
- Le Salut public, ou la Vérité dite à la Convention
- Acte de garantie pour la liberté individuelle, la sûreté du domicile, et la liberté de la presse
- Oui ou Non
- La liberté de la Presse, défendue par La Harpe, contre Chénier
- De l'Etat des Lettres en Europe, depuis la fin du siècle qui a suivi celui d'Auguste, jusqu'au règne de Louis XIV
- Les Ruines, ou Voyage en France
Notoj
[redakti | redakti fonton]Referencoj
[redakti | redakti fonton]- Émile Faguet, Histoire de la poésie française, tome IX, Paris, 1935
- Gabriel Peignot, Recherches historiques, bibliographiques et littéraires sur La Harpe, 1820
- angle Christopher Todd, Voltaire’s disciple : Jean-François de La Harpe, Londres, 1972
- Jacques Truchet, Théâtre du s. XVIIIe, Paris, Gallimard, bibl. de la Pléiade, 1974, vol. rom II, pp. 1488-1492
- Chateaubriand, Mémoires d'Outre-Tombe, Tome 2, livre 14.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Jean-François de La Harpe, Abrégé de l’histoire des voyages, contenant ce qu’il y a de plus remarquable, de plus utile & de mieux avéré dans les pays où les voyageurs ont pénétré ; les mœurs des habitans, la religion, les usages, arts & sciences, commerce, manufactures ; enrichie de cartes géographiques & de figures, t. 12, Paris, [s.n.], 1780, 481 p. (rete) [1]
- Jean-François de La Harpe, Abrégé de l’histoire des voyages, t. 16, Paris, Ménard et Desenne, 1825, 392 p. (rete) [2]
- Teatraĵoj ĉe la retejo CÉSAR
- La prophétie de Cazotte (1817)
- Portrait de Jean François de la Harpe, miniaturo atribuita al Hall.