Japana lariko
Japana lariko | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Arboŝelo kaj folioj
| ||||||||||||
Biologia klasado | ||||||||||||
| ||||||||||||
Larix kaempferi (Lamb.) Carr. | ||||||||||||
Konserva statuso | ||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||
La japana lariko (Larix kaempferi; Karamatsu (唐松) en japana lingvo), estas specio de lariko, hejma en Japanujo, en la montaroj de Ĉubu kaj Kanto-regiono en centra Honŝuo[1]. La scienca nomo honorigas la naturaliston Engelbert Kaempfer. La specio kelkfoje ankaŭ estas konata kiel Larix leptolepis.
Priskribo
[redakti | redakti fonton]Ĝi estas mez-granda ĝis granda decidua konifera arbo, atinginta altecon de 20-40 ml, kun trunko ĝis 1 m de diametro. La arbokrono estas larĝe konusa; kaj la ĉefaj kaj la flankaj branĉoj estas horizontalaj, la flankaj branĉoj nur malofte malsuprenpendigantaj. La ŝosoj estas duformaj, kun kreskado partigita en long-ŝosojn ( tipe 10-50 cm longaj ) kaj portante plurajn burĝonojn, kaj en mallong-ŝosojn nur 1-2 mm longaj kun nur unu burĝono. La folioj estas pinglecaj, hele glaŭkaj, 2-5 cm longaj; ili estiĝas hele flavaj ĝis oranĝkoloraj antaŭ ol ili defalas aŭtune, postlasante en nuda stato la rozkolor-brunajn ŝosojn ĝis la sekvanta printempo[1].
La strobiloj estas starantaj, ovoid-konusaj, 2-3,5 cm longaj , kun 30-50 kurbigitaj semo-skvamoj; ili estas verdaj kiam nematuraj, estiĝantaj brune kaj malfermante por liberigado de la semoj kiam maturaj, 4–6 monatojn post polenado. Kutime la maljunaj strobiloj restas sur la arbo dum multaj jaroj, estiĝante malbrile griz-nigraj[1].
Tiu palearktisa specio vegetas inter altitudoj de 500-2 900 m, je bone drenadaj grundoj, evitante trohumidiĝajn grundojn.
Uzado
[redakti | redakti fonton]La japana lariko estas grava arbo por forstado, kaj estas kultivata tra centra kaj norda Japanujo (en la nordo ĝis Hokajdo), kaj ankaŭ larĝe tra norda Eŭropo, precipe en Britujo. La ligno estas rezista kaj daŭra, uzata por ĝenerala konstruada laboro. Malgrandaj larikaj palisoj estas vaste uzataj por ruraj bariloj. Ĝi ankaŭ estas vaste uzata kiel materialo por bonsajoj.
Damaĝantoj
[redakti | redakti fonton]En malfrua 2009 Phytophthora ramorum, kaŭzanto de ŝosoformorto, unue estis trovata ĉe japanaj larikoj, en la anglaj distriktoj de Devon, Kornvalo kaj Somerset[2].
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Referencoj kaj eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Farjon, A. (1990). Pinaceae. Drawings and Descriptions of the Genera. Koeltz Scientific Books ISBN 3-87429-298-3.
- ↑ Forestry Commission webpage on Phytophthora ramorum. Arkivita el la originalo je 2015-01-01. Alirita 2010-09-15 .
- angle Conifer Specialist Group (1998). Larix kaempferi. Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj, eldono de 2006. IUCN 2006. Elŝutita 12 May 2006.
- angle Gymnosperm Database: Larix kaempferi Arkivigite je 2006-09-28 per la retarkivo Wayback Machine
-
Branĉoj
-
Masklaj strobiloj (supre du), nematuraj femalaj strobiloj (sube)
-
Sekiginta strobilo
-
Maljuna strobilo kaj junaj pingloj, kreskantaj el branĉo
-
Arboŝelo