Halachó

Halachó
municipo de Meksiko vd
	Blazono
Administrado
Statuso	Komunumo
Lando	Meksiko
Ŝtato	Yucatán
Poŝtkodo	97830–97837
Kodo laŭ INEGI	31 033
En TTT	Oficiala retejo [ ]
Politiko
Urbestro	Rene Geremias Tun Castillo
Demografio
Loĝantaro	18 125
Loĝdenso	34 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	20° 33′ N, 90° 11′ U (mapo)20.55-90.183333333333Koordinatoj: 20° 33′ N, 90° 11′ U (mapo) [ ]
Alto	16 m
Areo	671,9 km² (67 190 ha)
Horzono	UTC -6
	Halachó (Jukatanio)
	Situo de Halachó
	Halachó (Meksiko)
	Situo de Halachó
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo Halachó Municipality [ ]
	v • d • r

Halachó estas unu el la 106 komunumoj de la meksika subŝtato Yucatán, kiu estas unu el la tri meksikaj subŝtatoj sur la duoninsulo Jukatano. La ĉefurbo de la komunumo estas la samnoma Halachó. La komunumo situas en la plej okcidenta parto de Yucatán. La regiono 7 nomiĝas "Litoral Poniente". Ĝi limas al la Meksika Golfo en la nordo, al la subŝtato Campeche en la okcidento kaj al la regiono 6 "Influencia Metropolitana" en la oriento. Krome ĝi havas limon kun la regiono 8 "Sur Poniente" en la sudoriento. La kodnumero de la komunumo laŭ la INEGI, do laŭ la nacia geografia instituto estas 31033.

Geografio

La komunumo havis en 2005 (lasta popolnombrado de la INEGI) 18125 loĝantojn. El tiuj estis 9173 viroj kaj 8952 virinoj. La komunumo havas surfacon de 671,9 km². La meza alteco (de la ĉefurbo) estas 16 metroj super la marnivelo. Al la komunumo apartenas 18 loĝlokoj. La ĉefaj estas la ĉefurbo Halachó, Cepeda, Cuch Holoch, Siho (San Antonio Siho) kaj Santa María Acu.

Klimato

En la komunumo jare falas averaĝe 50 mm/m2 de precipitaĵo. La averaĝa jara temperaturo estas 27,2 °C. Ĝenerale la klimato estas varma kaj duonhumeda. La pluva sezono ĝenerale komencas fine de majo kaj ĝi daŭras ĝis oktobro. Plej malvarmaj monatoj estas januaro kaj decembro kaj plej varmaj monatoj estas julio kaj aŭgusto.

Sociogeografio

En la jaro 2000 (laŭ INEGI) en la komunumo vivis 10928 personoj pli aĝaj ol 15 jaroj. El tiuj 8182 scipovis legi kaj skribi kaj 2731 personoj estis analfabetoj. Do 24,99% de la personoj pli aĝaj ol 15 en la komunumo estis analfabetoj.

En la jaro 2000 en la komunumo vivis 16864 personoj, pli aĝaj ol 5 jaroj. El tiuj 10935 personoj sciis paroli indiĝenan lingvon. Tio signifas ke 64,8% de la loĝantaro en la koncerna jaro sciis paroli indiĝenan lingvon. La ĉefa indiĝena lingvo en Yucatán estas la jukatana majaa lingvo, ankaŭ nomita Majatano.

Fontoj: Statistikoj de la INEGI: Conteo de Población y Vivienda 2005 k. a., (hispane: popol- kaj loĝejnombrado).

Politiko

Sekve listo de la komunumaj prezidantoj kaj la koncerna regtempo:

Komunuma prezidanto	Periodo
C. Luciano Ruiz P.	1941 - 1942
C. Alfredo Abraham	1943 - 1944
C. Martin Ruiz Perez	1945 - 1946
C. Ancelino Cardenas	1947 - 1949
C. Alfredo Abraham	1950 - 1952
C. Amilcar Caceres Reyes	1953 - 1955
C. Amado Fernández Almeida	1956 - 1958
C. Diómedo Ojeda	1959 - 1961
C. Pastor Cervera	1962 - 1964
C. Hilario Huchim Collí	1971 - 1973
C. Miguel Briceño Lara	1974 - 1975
C. William Canché Poot	1976 - 1978
C. Alberto Collí Mut	1979 - 1981
C. Amado Fernández Paredes	1982 - 1984
C. Mario Chim Hernández	1985 - 1987
C. José Gonzalo Acevedo Cepeda	1988 - 1990
C. Melba del Rosario Abraham Hoyos	1991 - 1993
C. Pedro Javier Chi Caamal	1994 - 1995
C. Amilcar David Ku Castillo	1995 - 1998
C. Pedro Javier Chi Caamal	1998 - 2001
C. Ricardo Jesús Cauich Perera	2001 - 2004
Profr. Rodolfo Abelardo Castillo Huchim	2004 - 2007
C. Rene Geremias Tun Castillo	2007 - 2010

Eksteraj ligiloj

Halachó Arkivigite je 2007-09-30 per la retarkivo Wayback Machine en Enciclopedia de los Municipios de México (hispane)
Halachó Arkivigite je 2009-11-26 per la retarkivo Wayback Machine en Nuestros municipios” (niaj komunumoj; retejo de la registaro de Yucatán) (hispane)