Dunajská Streda
| Dunajská Streda | ||
| hungare: Dunaszerdahely, germane: Niedermarkt | ||
| urbo | ||
 Dunajská Streda
| ||
|
||
| Oficiala nomo: Dunajská Streda | ||
| Lando |  Slovakio
| |
|---|---|---|
| Regiono | Regiono Trnava | |
| Distrikto | Distrikto Dunajská Streda | |
| Historia regiono | Supra Hungarujo | |
| Parto de | Insulo Žitný | |
| Situo | Dunajská Streda | |
| - alteco | 118 m s. m. | |
| - koordinatoj | 47° 59′ 00″ N 17° 37′ 00″ O / 47.98333 °N, 17.61667 °O (mapo) | |
| Areo | 31,450835 km² (3 145,084 ha) | |
| Loĝantaro | 23 404 (31.12.2010) | |
| Denseco | 744,15 loĝ./km² | |
| Unua skribmencio | 1254 | |
| Horzono | MET (UTC 1) | |
| - somera tempo | MET (UTC 2) | |
| Poŝtkodo | 929 01 | |
| Telefona antaŭkodo | 421-31 | |
| Aŭtokodoj | DS | |
| NUTS | 501433 | |
  Situo enkadre de Slovakio
| ||
 Situo enkadre de Regiono Trnava
| ||
 Vikimedia Komunejo: Dunajská Streda
| ||
| Retpaĝo: www.dunstreda.eu | ||
 Portalo pri Slovakio
| ||
| ||
Dunajská Streda, hungare Dunaszerdahely, germane Niedermarkt, esperante Danuba Merkredo estas urbo en Slovakio. La loknomo signifas: Danubo-merkredo, ĉar iam okazis foiro merkrede.
Situo
[redakti | redakti fonton]La urbo situas sur ebenaĵo inter 2 riverobranĉoj de Danubo, laŭ ĉefvojo kaj fervojo Komárno-Bratislava. La ĉefurbo troviĝas 37 km.
Historio
[redakti | redakti fonton]La loko estis loĝata dum la neolitiko kaj bronzepoko. La unua mencio okazis en 1250 en formo Zerda (=hungare merkredo). La urbo naskiĝis en 1874 el unuiĝo de vilaĝoj Szerdahely, Újfalu, Nemeszseg, Előtejed kaj Sikabony. En 1910 loĝis tie 4762 da homoj, plejparte hungaroj. Ĝis Traktato de Trianon la urbo apartenis al Pozsony, kie estis distriktejo. Poste la regiono apartenis al Ĉeĥoslovakio. Inter 1938-1945 la urbo rehungariĝis, ĉar la unua Arbitracio de Vieno deklaris, ke tiuj komunumoj, kie la hungaroj vivas en majoritato, apartenu al Hungario. Dum la 2-a mondmilito la judoj estis deportitaj. Post la 2-a mondomilito granda parto de la hungareco estis deportitaj, la restaĵo iĝis senrajtaj laŭ dekretoj de Beneš. En 2001 loĝis tie 23 519 homoj (18 756 hungaroj, 3588 slovakoj, 353 ciganoj, 147 ĉeĥoj kaj 24 germanoj.
Ĝemelurboj
[redakti | redakti fonton]
Vidindaĵoj
[redakti | redakti fonton]- romanika katolika preĝejo omaĝe al Dipatrino, poste gotikiĝis, fine barokiĝis
- luterana novromanika templo el 1883
- moderna kalvinana preĝejo el 1996
- iama loko de sinagogo (estis bombardita en 1945), nun monumento el 1991
- kastelo, nun muzeo
- biblioteko
- termala banejo
Famuloj
[redakti | redakti fonton]- en la iama Dunaszerdahely naskiĝis:
- la 19-an de marto 1832 hungara lingvisto Ármin Vámbéry
- la 15-an de aprilo 1905 ŝakisto Herman Steiner
- hungara pastro-instruisto Benedek Csaplár
- hungara juristo Károly Szladits
- hungara kanoniko Mihály Marczell
- hungara verkisto Gyula Csermely
- apud la iama Dunaszerdahely naskiĝis:
- hungara episkopo Miklós Kondé
- en Dunajská Streda naskiĝis:
- hungaraj aktoroj Tamás Gál kaj Viktor Varga
- hungara-usona biokemiisto György Ács
- slovakia hungara ekonomo Péter Rajkovics
- Gábor Lelkes (geografo)
- slovakia hungara politikisto József Nagy
- slovakia hungara skulptisto György Lipcsey
- hungara operkantisto Ágnes Molnár
- en Dunajská Streda mortis:
- hungara-slovakiana astronomo Zsigmond Bödők