15-a de aŭgusto

aŭgusto
lu	ma	me	ĵa	ve	sa	di
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31
aranĝo de 2024 tagoj

La 15-a de aŭgusto estas la 227-a tago de la jaro (la 228-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 138 tagoj restas.

Je la 15-a de aŭgusto okazis, interalie:

Eventoj

• Arab–bizancaj militoj
  • 636: Batalo de Jarmuk inter Bizanca Imperio kaj Raŝiduna Kaliflando komenciĝis - venko de islamo
  • 717: Araba princo-generalo de Umajida Kaliflando Maslama ibn Abd al-Malik atakis Konstantinopolon, la ĉefurbon de Bizanca Imperio
  • 718: Sensukcesa araba sieĝo de Konstantinopolo finiĝis - daŭranta precize unu jaron
• 927: Saracenoj konkeris kaj detruis Taranton
• 982: Germana imperiestro Oto la 2-a estis venkita de saracenoj en batalo de Capo Colonna (Kalabrio)
• 1038: Post morto de sia onklo Stefano la 1-a, Petro Orseolo iĝis dua reĝo de Hungario
• 1057: Reĝo de Skotlando Macbeth pereis en la batalo apud Aberdeen
• 1096: Unua krucmilito oficiale komenciĝis
• 1118: Johano la 2-a Komneno iĝis imperiestro de Bizanca Imperio
• 1135: Dum kunveno en Merseburgo renkontiĝis pola princo Boleslavo la 3-a kun germana-romia imperiestro Lotaro la 3-a
• 1185: Kaverna urbo de Vardzia estis konsekrita de reĝino Tamara de Kartvelio
• 1209: Albigensaj militoj: kruckavaliroj konkeris Karkasunon
• 1248: Oni komencis konstrui la Katedralon de Kolonjo
• 1261: Fino de Latina imperio, kies teritorioj revenis al la Bizanca imperio
• 1307: Henriko de Karintio la duan fojon iĝis reĝo de Ĉeĥio
• 1317: Pola reĝo Władysław Łokietek donis al Lublin urborajton laŭ Magdeburga juro - la mezepoka dokumento eldonita en la latina lingvo konserviĝis
• 1433: Sensukcesa pola-ĉeĥa sieĝo de Chojnice finiĝis dum milito kontraŭ la ordeno de germanaj kavaliroj
• 1461: Reims: Ludoviko la 11-a kroniĝis kiel reĝo de Francio
• 1461: Sultano Mehmedo la 2-a aneksis Trebizondan Imperion, la plej longe pluvivantan postbizancan ŝtaton - konkerita post monata sieĝo
• 1483: Vatikano: papo Siksto la 4-a celebris unuan meson en la Siksta Kapelo
• Portugalaj kolonioj
  • 1510: Portugaloj fondis faktorion en Goao
  • 1511: Afonso de Albuquerque konkeris Malakon, certigante al Portugalio kontrolon super Malaka Markolo, tra kiu koncentriĝis mara komerco inter Ĉinio kaj Barato
• 1519: Centra Ameriko: Panamurbo fondiĝis
• 1534: Ignaco Lojola fondis la Societon de Jesuo (akceptitan de la papo nur en 1540)
• 1537: Asunciono fondiĝis - la nuna ĉefurbo de Paragvajo
• 1540: Peruo: Arekipo fondiĝis
• 1599: Naŭjara milito (Irlando): malvenko de angloj en la batalo de Curlew Pass
• 1645: Brno kuraĝe refutis la lastan atakon de svedoj, la sieĝo finiĝis
• 1649: Pollando: dum ribelo de Bohdan Ĥmelnickij komenciĝis batalo de Zborov
• 1695: Milito de la ligo de Augsburg: franca artilerio laŭ ordono de Ludoviko la 14-a finis tritagan pripafon de Bruselo, venĝe pro detruo de la franca marbordo de anglaj kaj nederlandaj ŝipoj
• 1744: Prusa armeo de la reĝo Fredereiko la 2-a invadis Ĉeĥion - komenciĝas la dua silezia milito pri la aŭstria sukcedo
• 1760: Sepjara milito: venko de prusa armeo de Frederiko la 2-a super la aŭstra en batalo de Legnica
• 1799: Milito de la Dua Koalicio: franca armeo malvenkis en batalo kontraŭ la rusa-aŭstra apud Novi
• 1820: Reĝo de Haitio Henriko la 1-a dum meso spertis seriozan apopleksion
• 1831: Novembra ribelo kontraŭ la Rusia Imperio: 34 polaj oficiroj suspektitaj pri perfido kun rusaj spionoj kaj agentoj estis forigitaj de varsoviaj malliberejoj kaj pendigitaj aŭ mortigitaj per bajonetoj
• 1866: Liĥtenŝtejno akiris sendependecon
• 1870: Francia-Prusia Milito: batalo de Strasburgo komenciĝis
• 1876: Usona astronomo Christian Heinrich Friedrich Peters malkovris asteroidon Rodopo
• 1892: William Ewart Gladstone la kvaran fojon iĝis ĉefministro de Britio
• 1900: Funkciado de la unua elektra tramo en Ĉeĥio finiĝis - Elektra Fervojo de František Křižík en Prago
• 1906: Kongresa Pollando: Batalorganizaĵo de Pola Partio Socialista plenumis atencojn en 19 urboj kontraŭ 80 rusojn (ĉefe policanoj, ĝendarmoj kaj sekretaj funkciuloj)
• Unua Mondmilito
  • 1914: Batalo de Cer (monto) komenciĝis - Serbio atakita de aŭstria-hungara armeo venkis, unua venko de Triopa Entento super la Centraj potencoj; malfermo de Panama kanalo - oficiala malferma ceremonio estis preterlasita pro eksplodo de la unua mondmilito en Eŭropo
  • 1917: Roman Dmowski fondis en Laŭzano Polan Nacian Komitaton, baldaŭ translokigitan al Parizo kaj agnoskitan kiel reprezenta por la pola nacio
  • 1918: Pollando: konsekro de mariavita templo en Płock
• 1919: Silezio: en Mysłowice germana kvazaŭarmea organizaĵo atakis ĉirkaŭ 3 mil polajn ministojn kun iliaj familioj - sur la minejplaco pereis 7 ministoj, 2 virinoj kaj infano, kio kaŭzas eksplodon de la Unua Silezia Ribelo
• 1919: Aganta Armeo de la Ukraina Popola Respubliko okupis Starokostjantiniv
• 1920: Soveta-Pola Milito
  • Granda malvenko de Ruĝa Armeo apud vilaĝo Ossów (proksime al Wołomin) kaj urbo Radzymin en la Batalo de Varsovio — la 18-a turnopunkta batalo en historio de la mondo preskaŭ finiĝis post tri polaj atakoj, la lasta farita de generalo Lucjan Żeligowski (poloj arigis 17 mil soldatojn, bolŝevikoj en la unua linio 15 mil; polaj perdoj 3 042 mortfalintoj, la sovetaj 10-12 mil) — en la milito polaj armeoj estis apogataj de la belorusa kaj ukraina, komunismema Eŭropo atendis falon de renaskiĝanta Pollando
  • Akraj bataloj apud Zielonka, Modlin-regiono, Nasielsk kaj rivero Wkra, kie batalis la 5-a Armeo de Władysław Sikorski (la tria fazo de la Varsovia batalo finiĝas per laŭvicaj frakasoj de 4 sovetaj armeoj kaj ĉevala korpuso)
• 1928: Soveta astronomino Pelageja Fjodorovna Ŝajn malkovris asteroidon Polonio (la unua malkovrita de virino)
• 1933: Skoltismo: Monda Ĵamboreo en Gödöllő finiĝis, la sola ĵamboreo en Hungario
• 1937: Popola Partio proklamis kamparanan strikon en Pollando — la plej granda manifestacio de agrikulturistoj en intermilita periodo, kiu komenciĝis venontan tagon kaj daŭris ĝis la 25-a de aŭgusto. Direktita kontraŭ morala resanigo post la maja puĉo - 44 kamparanoj pereis, 5 mil estis arestitaj kaj 617 enprizonigitaj
• 1939: Dum montrado de batalebloj antaŭ funkciuloj de Luftwaffe apud Żagań frakasis 13 Junkers Ju 87 „Stuka”, rezulte 26 germanaj pilotoj pereis
• Dua Mondmilito
  • 1940: Germana okupado de Pollando: de Varsovio Gestapo sendis unuan transporton de polaj malliberigitoj al Aŭŝvico: 513 personoj de la enketa arestejo Pawiak kaj 1153 kaptitaj surstrate; germanoj pafmortigis en Lublin 75 polojn, en tio intelektulojn; lasta numero de pola gazeto en Litovio "Dzień Polski" (Pola Tago) aperis; aperis unua n-ro de konspira dusemajnrevuo "Biuletyn Żołnierski" (Soldata Bulteno); Poznań: speciala juĝejo de la 1-a de aŭgusto kondamnis al mortpuno 7 personojn, 9 al peza mallibero - sume 61 jaroj kaj 7 monatoj, 19 al mallibero - sume 21 jaroj kaj 1 monato, kaj 1 persono estis senkulpigita; Krakovo: oficiala inaŭguro de Nacisocialisma Germana Laborista Partio en Ĝenerala Gubernio; Jerusalemo: Brigado de Karpataj Pafistoj eldonis unutagan gazeton "La 15-an de aŭgusto en Sankta Tero" kaj komencis publikigi tagĵurnalon "Ku wolnej Polsce" (Al libera Pollando); Luftwaffe atakis en suda Anglio ĉefe aerodromojn - oni uzis 1790 atakaviadilojn farinte 2119 aviadilflugoj kaj detruinte 55 britajn aviadilojn; unuaj polaj pilotoj eniris batalon de Anglio el skadro 302 kaj 50 en britaj ĉasaviadilaj skadroj - ili venkis 203 foje (12% de germanaj perdoj), 33 polaj pilotoj mortfalis, la plej grandan nombron da venkoj sukcesis skadro 303, kies piloto Josef František pafe surterigis 17 aviadilojn; Egea Maro: por provoki militon kun Grekio itala submarŝipo sinkigis dum religia ceremonio grekan militŝipon apud Cikladoj
  • 1941: Intelektul-kampanjo: oficiro de Gestapo Hans Krüger ordonis ekzekuti ĉirkaŭ 250 reprezentantojn de pola intelektularo (ĉefe instruistojn), kio okazis nokte de la 14-a/15-a de aŭgusto apud Stanisławów en Nigra Arbaro; Holokaŭsto: germana polico pafmortigis apud vilaĝo Zabłotczyna 282 judojn, kaj ĝendarmoj en Warpechy Nowe (proksime al Bielsk Podlaski) 9 polojn kaj 1 beloruson pro kunlaboro kun sovetaj regopovoj; en Varsovia bulteno "Walka" (Batalo) aperis vasta artikolo Batalo de du Antikristoj pri la germana "kontraŭbolŝevika krucmilito"; Pola Armeo en Francio: 306-a divizio de ĉasaviadiloj venke batalis kontraŭ grupo de germanaj aviadiloj en Saint-Omer-regiono; Orienta Fronto: direkte al nord-okcidento germanoj eniris al Novgorod; en Ukraina SSR trupoj de la Suda Fronto evakuiĝis de Krivij Rih; Nord-Afrika kampanjo: Erwin Rommel ekgvidis Kirasitan Grupon "Afriko", kreitan baze de Afrikakorps
  • 1942: Operaco Reinhardt: sur urboplaco en Biecz germanoj pafmortigis ĉirkaŭ 250 judojn; dum kunsido de la registaro de Ĝenerala Gubernio Hans Frank diris: Laŭ intereso de germana politiko oni devas subteni streĉajn rilatojn inter poloj kaj ukrainoj; en Stryj aperis unua numero de laŭvica semajnrevuo por ukrainoj "Voĉo de Subkarpatio"; Gestapo arestis en Nieśwież (Minska regiono) 75 polojn, suspektitajn pri konspira agado; Mezoriento: generalo Harold Alexander transprenis komandon de bitaj armitaj fortoj; germana 6-a Armeo atingis Don; nokte RAF atakis Düsseldorf
  • 1943: Germanoj deportis ĝis tiu ĉi tago ĉirkaŭ 60 mil kamparanojn de 171 vilaĝoj el Zamość-regiono; deklaracio de Subtera Politika Interkonsento de 4 partioj; Pola Rezistomovado: Volinia masakro: taĉmento de pola memdefendo en vilaĝo Pańska Dolina (nun en Rivna provinco) la tutan tagon batalis kontraŭ armitaj grupoj de ukrainoj; nokte de la 15-a/16-a de aŭgusto en Bjalistoka geto eksplodis ribelo dum ĝia likvido - plimulto de ribelantoj pereis, la ceterajn germanoj forveturigis al ekstermejo Treblinka; taĉmento de Kamparanaj Batalionoj el areo Puławy kune kun taĉmentoj de Popola Gvardio sinkigis barĝon sur Vistulo transportanta kontingentan grenon; taĉmentoj de Pola Enlanda Armeo el distrikto Siedlecki liberigis de komunuma arestejo 30 polojn veturigontaj al trudlaboro en Nazia Germanio, kaj el distrikto Jędrzejów detruis 32 draŝmaŝinojn - kaj sekvan tagon en 10 bienoj de distrikto Opatów (laŭ ordono de EA similaj agadoj okazis ankaŭ en aliaj areoj de Ĝenerala Gubernio); pola submarŝipo "Dzik" (Apro) proksime al Bari sinkigis du malamikajn ŝipojn; venko de usona-kanada armeo super la japana en bataloj de Aleutaj Insuloj; trupoj de Brjanska Fronto konkeris Karaĉev; Danio: serio de fervojaj flankatakoj, civilaj kaj soldataj tumultoj kun germanaj soldatoj; nokte RAF atakis Milanon
  • 1944: Ribelo de Varsovio: nokte germana kontraŭaviadila defendo pafalterigis 3 el 20 britaj aviadiloj, kiuj ĵetis helpon al batalantaj poloj; kreo de nova bataliono "Rum"; germanoj ekzekutis 70 personoj ĉe st. Senatorska 33; mortfalis batale kapitano Jan Jaroszek, detruinta 17 tankojn; germanoj alvenigis apud Varsovion 60 centimetran fervojan bombkanonon; al koncentrejo en Aŭŝvico alvenis transporto kun 244 judoj el Lodza geto; taĉmento de EA el areo Kraków batalis kontraŭ Ukraina Ribela Armeo kaj la alia el areo Radzymin kun skolta kompanio el Wołomin batalis en arbaro kontraŭ germana taĉmento de Kirasita Divizio de Wehrmacht - 40 soldatoj pereis; Josif Stalin ne konsentis por ke aliancanaj aviadiloj post helpo por la ribelo surteriĝu sur terenoj okupitaj de la Ruĝa Armeo - ĝis la 10-a de septembro ili kun armiloj alflugis de Italio; Ĉefa Oficejo de Mastrumado kaj Administrado de SS planis en la plej proksima tempo sendi al koncentrejoj 60 mil personojn de geto kaj polica malliberejo en Lodzo, 15 mil polojn de ĜG, 17 mil estintajn polajn oficirojn kaj 400 mil polojn de Varsovio (reale oni deportis kelkdekmil); Normandio: pola kirasita divizio de generalo Stanisław Maczek komencis batali apud Falaise liberigante Jort kaj Vendeuvre; Operaco Dragoon komencita en Provenco - surteriĝo de Aliancanoj (Usono, Unuiĝinta Reĝlando, Kanado kaj Provizora registaro de la Franca Respubliko)
  • 1945: Imperiestro Hirohito anoncis per radio la kapitulacon de Japanio, kaj subskribis ĝin la 2-an de septembro, kio finis la Duan Mondmiliton ekster Eŭropo; landlime de Manĉurio daŭris la batalo de Mudancjan; generalo Douglas MacArthur iĝis ĉefkomandanto de Armitaj fortoj de Aliancanoj
• 1945: Sud-Koreio sendependiĝis (de Japanio)
• 1947: Barato sendependiĝis kune kun disfalo de Brita Imperio: post dispartigo de Hindio de la Brita Hindio al Dominio Pakistano kaj Dominio de Barato
• 1947: En Rumanio estis adoptita nova valuta reformo
• 1948: Sud-Koreio proklamis sendependecon - Ji Sung-man iĝis prezidanto de Sudkoreio
• 1950: Barato: tertremo en Asamo mortigis 1526 personojn
• 1954: Generalo Alfredo Stroessner iĝis prezidento de Paragvajo
• 1960: Kongo Brazavila, hodiaŭ Respubliko Kongo, fariĝis sendependa de Francio
• 1962: Du kosmoflugoj de sovetiaj kosmonaŭtoj finiĝis — Vostok-3 (Andrijan Nikolajev) kaj Vostok-4 (Pavel Popoviĉ)
• 1968: Indonezio: tertremo sur Sulaveso - 68 200 homoj pereis
• 1969: Barata Organizaĵo por Kosmo-Esplorado fondiĝis
• 1969: Nov-Jorkio: Woodstock-festivalo komenciĝis - pli ol 400 000 hipioj alvenis favore al paco kaj muziko
• 1971: Usono anoncis ĉesigon de orbazo por usona dolaro
• 1973: Usona bombado de Kamboĝo ĉesis
• 1974: Metroo de Seulo ekfunkciis
• 1974: Dum festo de Tago Liberigo en Seulo nordkorea spiono provis pafmortigi sudkorean prezidenton Park JungHee, mortigante lian edzinon
• 1975: Fondopatro de Bangladeŝo Ŝeiĥ Muĝibur Rahman estis mortigita en armea puĉo
• 1977: Ekstertera inteligento: kadre de la projekto SETI oni ricevis t.n. Wow!-signalon
• 1979: Afgana milito (1979-1989): afgana sekreta polico masakris 300 hazarojn, suspektitaj pri helpo al muĝahidoj
• 1979: Premiero de la usona filmo Apokalipso nun
• 1980: Strikoj en la Pola Marbordo (la dua tago): Andrzej Kołodziej alstrikis fronte de la Ŝipfarejo de Gdynia
• 1984: Membroj de la Kurdistana Laborista Partio komencis separisman kontraŭturkan ribelon
• 1984: Kameruno: pro venenigo apud la lago Monoun 37 personoj mortis
• 1985: Unua japana ĉefministro vizitis ŝintoan sanktejon Yasukuni-Sanktejo, memorigantan mortfalintajn soldatojn
• 1988: Pola Popola Respubliko: minejo de Ŝtonkarbo "Manifest Lipcowy" en Jastrzębie-Zdrój komencis strikon al kiu aliĝis 14 minejoj - ekestis Interfaka Strika Komitato
• 1989: La 3-aj Mondaj Junularaj Tagoj komenciĝis en Santiago de Compostela
• 1990: Prezidento de Sovetunio Miĥail Gorbaĉov redonis sovetan civitanecon al la rusa verkisto Aleksandr Solĵenicin
• 1991: Sur Klara Monto en Częstochowa finiĝis la 6-aj Mondaj Junularaj Tagoj — unuafoje la polan papon aŭskultis junularo de Sovetunio kaj Okcidenta Eŭropo (venis ĉirkaŭ unu miliono kaj duono)
• 1991: Kontreo-Radio ekfunkciis en Ĉeĥio, la unua stacio de ĉi tiu landmuzika formato en Eŭropo
• 2000: Rusa Ortodoksa Eklezio sanktigis caron Nikolao la 1-a kaj lian familion
• 2000: La 8-aj Mondaj Junularaj Tagoj komenciĝis en Romo
• 2001: Kosmoesploro: astronomoj anoncis malkovron de la unua sunsistemo ekster la nia - ĝi konsistas el du planedoj orbitantaj ĉirkaŭ stelo en la konstelacio Granda Ursino
• 2005: Deviga evakuo de ĉiuj 21 judaj setlejoj de Gaza Sektoro kaj 4 el 120 de Cisjordanio komenciĝis
• 2007: 514 personoj pereis kaj 1090 vundiĝis en tertremo en centra Peruo
• 2007: Safrana Revolucio: kontraŭregistaraj protestoj komenciĝis en Birmo
• 2008: Fernando Lugo iĝis prezidento de Paragvajo
• 2013: Horacio Cartes iĝis prezidento de Paragvajo
• 2014: Islama Ŝtato: ĝihadistoj masakris 80 jezidojn en vilaĝo Kocho (kurda parto de Irako)
• 2015: Nord-Koreio ŝanĝis tempzonon de UTC 09:00 al UTC 08:30
• 2016: Sur la Tombo de Nekonata Soldato en Varsovio prezidento de Pollando Andrzej Duda solene malfermis memortabulon al "Anatemitaj Soldatoj" — ĉeestis filo de Józef Franczak, la lasta mortfalinta partizano
• 2018: Mario Abdo Benítez iĝis prezidento de Paragvajo
• 2020: Brita internacia gazeto "Financial Times" publikigis artikolon de pola profesoro Andrzej Nowak: Kiel Batalo de Varsovio ŝanĝis la historion - dum 19 jaroj la landoj de Mez-Orienta Eŭropo povis disvolviĝi en la sistemo de sendependaj ŝtatoj
• Invado de Rusio en Ukrainion
  • 2022: 173-a tago de rusa agreso: Pasinttage ĉ. 200 rusiaj soldatoj pereis, 12 tankoj kaj 15 kirasitaj transportiloj estis detruitaj, kaj en Popasna frakasita stabo de solduloj el Grupo Wagner; nokte rusoj denove pripafis Mikolajivon damaĝinte lernejon kaj hotelon, en Slavjansko turdomon, kaj en Ĥarkivo entreprenon; pro rusa pripafo de bushaltejo en Ĥarkivo unu persono pereis kaj 4 estis vunditaj; de la komenco de invado ukrainaj servoj malkovris kaj eliminis pli ol 180 mil eksplodaĵojn; de la komenco de invado Rusio pripafis civilajn celojn 73 fojojn pli multe ol la armeajn (22 000 kaj 300); Prezidanto de Ukrainio en la pola lingvo okaze de la festo de Pola Soldataro dankis al Pollando pro la historia helpo (de la unua tago per armiloj kaj humanitara helpo); 5 eksterlandanoj (britoj, kroato kaj svedo) batalantaj flanke de Ukrainio estis akuzitaj de juĝejo en Donecka Popola Respubliko
  • Mondreago: Litova Banko ĉesis priservi Kaliningradon; Latvio donacis 4 helikopterojn al Ukrainio; Bloomberg: sauda princo invadperiode investis al rusaj firmaoj pli ol 500 mln da dolaroj; finna urbo Imatra ĉiutage salutas turistojn de Rusio per la himno de Ukrainio; usona Instituto pri Milit-Studoj pritaksas ke en Ukrainio rusiaj soldatoj kun taĉmentoj de por-rusaj separistoj nuntempe kreas 6 grupiĝojn
• 2022: Pola atletikistino Aleksandra Lisowska iĝis maratona ĉampionino en la 25-a Atletika Eŭropa Ĉampioneco en Munkeno

Naskiĝoj

• 1171: Alfonso la 9-a, reĝo de Leono (m. 1230)
• 1195: Antonio de Padovo, portugala franciskano kaj sanktulo, konata de esperantlingva biografio La Padova Lilio fare de Modesto Eugenio Carolfi (m. 1231)
• 1250: Mateo la 1-a Visconti, itala kapitano de la popolo (m. 1322)
• 1401: Ĵakelina de Bavario, germana dukino de Bavario-Straubing (m. 1436)
• 1501: Konstantinos Laskaris, bizanca helenisto, filologo, klerulo, kronikisto kaj humanisto, profesoro de la greka lingvo kaj aŭtoro de la unua presita libro en la greka (gramatiko) (n. 1433)
• 1561: Sebastián Aguilera de Heredia, hispana orgenisto kaj komponisto de baroko (m. 1627)
• 1589: Gabrielo Báthori, reganto de Transilvanio (m. 1613)
• 1740: Matthias Claudius, germana verkisto (m. 1815)
• 1753: John Fryer, ribelanto de la marŝipo Bounty (m. 1817)
• 1769: Napoléon Bonaparte, imperiestro de Francio (m. 1821)
• 1771: Sir Walter Scott, skota poeto (m. 1832)
• 1794: Elias Magnus Fries, sveda botanikisto kaj fungosciencisto (m. 1878)
• 1821: Marian Kowalski, pola astronomo aganta ĉefe en Rusio, direktoro de observatorio kaj rektoro de fizika kaj matematika fakultatoj ĉe Ŝtata Universitato de Kazano, spertulo pri propra movo de steloj (m. 1884)
• 1822: Virginia Eliza Clemm, usonanino, edzino de Edgar Allan Poe (m. 1847)
• 1827: Cesare Bertagnini, itala kemiisto esploranta organikan kemion (m. 1857)
• 1831: Miklós Bethlen hungara kapitano, aktoro kaj ĵurnalisto (m. 1899)
• 1856: Ivan Franko, ukraina verkisto, slavisto, ĵurnalisto, filozofo, tradukisto, lingvisto-scienculo, socia kaj politika aganto (m. 1916)
• 1858: Michael Hainisch, aŭstra politikisto kaj prezidento (m. 1940)
• 1863: Peider Lansel, svisa verkisto, poeto kaj politikisto, tradukisto al romanĉa lingvo, enestanta en esperantlingva Svisa Antologio (m. 1943)
• 1868: Jan Eskymo Welzl, ĉeĥa vojaĝisto kaj babilulo, loĝanta inter eskimoj (m. 1948)
• 1872: Sri Aŭrobindo, hinda filozofo, poeto, tradukisto, publicisto kaj jogano, fondinto de aŝramo en Pondiĉero kaj de Aŭrorurbo (m. 1950)
• 1878: Pjotr Vrangel, rusia generalo, kontraŭrevolucia politikisto ligita kun la Blanka movado (m. 1928)
• 1883: Inocento Seriŝev, rusa grek-ortodoksa pastro, pedagogo kaj pioniro de Esperanto el Siberio, rondvojaĝinta tra 13 landoj de Eŭropo per Esperanto, kunlaboranto de "Internacia Socia Revuo", aŭtoro de verkoj pri Siberio kaj "Oriento" eldonataj en Ĥarbino (m. 1976)
• 1885: Edna Ferber, usona verkistino (m. 1968)
• 1890: Sándor Hunyady, hungara verkisto, kunfondinto de la Verkista laborkomunumo Helikon (m. 1942)
• 1892: Louis de Broglie, franca Nobelpremiita fizikisto, konata de la Hipotezo de Broglie (m. 1987)
• 1896: Gerty Theresa Cori, usona Nobelpremiita kemiistino pri glikogenolizo (m. 1957)
• 1896: Lev Termen, sovetia inventisto, konata de la instrumento teremino (m. 1993)
• 1901: Arnulfo Arias, trifoja prezidento de Panamo, diplomito de la Universitato de Ĉikago (m. 1988)
• 1902: Kálmán Csákabonyi, hungara arkivisto doktoriĝinta en Universitato de Pécs (m. 1970)
• 1904: Klára Bodor, rumania hungara rakontistino, aŭtorino de porinfana literaturo (m. 1973)
• 1905: István Medveczky, rumania hungara poeto, ĵurnalisto (m. 1953)
• 1910: Josef Klaus, aŭstra politikisto kaj kanceliero (m. 2001)
• 1911: Zuzanna Ćwiklińska, pola juristino, membrino de Krakova Esperanto-klubo kaj de Pola E-Delegitaro, partoprenantino de UK 1931, kunlaborantino de "Pola Esperantisto", malliberigita en Koncentrejo Ravensbrück, aktivulino de Internacia Ligo de Esperantistaj Instruistoj (m. 2000)
• 1920: István Kostyál, rumania hungara romanverkisto, novelisto (m. 2003)
• 1922: Lukas Foss, german-usona komponisto (m. 2009)
• 1925: Oscar Peterson, kanada ĵazpianisto kaj komponisto, gajninto de Grammy-oj, svinganta improvizisto (m. 2007)
• 1926: István Kiss, rumania hungara biologo, universitata profesoro (m. 2004)
• 1929: Anna Walentynowicz, pola sindikatistino ukraindevna, aktivulino de Liberaj Sindikatoj de Marbordo, kunfondintino de Solidareco, pereinta en la kraŝo de la pola prezidenta aviadilo en 2010 (m. 2010)
• 1931: Dénes Pázmány, rumania hungara botanikisto (m. 1997)
• 1933: Stanley Milgram, usona psikologo, konata de la Milgram-eksperimento (m. 1984)
• 1934: Nino Ferrer, ital-franca kantisto kaj komponisto, antropologo (m. 1998)
• 1935: Waldemar Baszanowski, pola halterlevisto, plurfoja mondrekordulo (m. 2011)
• 1937: László Paulovics, hungara grafikisto, pentristo
• 1937: István Kozma, hungara pentristo kaj grafikisto
• 1938: Janusz A. Zajdel, pola sciencfikcia verkisto (m. 1985)
• 1941: Klára Sebők, hungara ĉefaktorino de Nacia Teatro (Pécs)
• 1944: András Mérey, rumania hungara grafikisto (m. 2006)
• 1945: Alain Juppé, franca dekstra politikisto, ĉefministro de Francio, prezidanto de la Unuiĝo por Popola Movado, membro de Konstitucia Konsilio de Francio
• 1948: Sándor Szilágyi N., rumania hungara lingvisto, publicisto, universitata profesoro
• 1957: Luís Armando Reynoso, meksika inĝeniero kaj politikisto
• 1958: Viktor Ŝenderoviĉ, rusia satiristo kaj televida ĵurnalisto
• 1971: Attila György, rumania hungara verkisto kaj redaktoro de "Sikullando"
• 1972: Ben Affleck, usona aktoro, filmreĝisoro, filmverkisto kaj produktoro
• 1974: Natasha Henstridge, kanada aktorino kaj manekeno
• 1990: Jennifer Lawrence, usona aktorino

Mortoj

• 423: Flavio Honorio, imperiestro de Romio (n. 384)
• 465: Libio Severo, marioneta imperiestro de Okcident-Romia Imperio
• 874: Altfrid, germana episkopo, fondinto de Abatinejo Essen, sanktulo (n. ĉirkaŭ 800)
• 1038: Stefano la 1-a, unua reĝo de Hungario kaj kristana sanktulo (n. 969)
• 1057: Macbeth, reĝo de Skotlando, antaŭulo de titola heroo de la tragedio Makbeto (n. ĉirkaŭ 1005)
• 1118: Aleksio la 1-a, imperiestro de la Bizanca Imperio (n. 1056)
• 1274: Robert de Sorbon, franca teologo kaj kapelano, fondinto de Sorbono (n. 1201)
• 1464: Pio la 2-a, itala poeto kaj humanisto, papo, fondinto de la Universitato de Bazelo (n. 1405)
• 1496: Isabel de Portugalio, portugala princino (n. 1428)
• 1506: Alexander Agricola, flandra komponisto, kantoro kaj muzikisto de la franc-flandra skolo (n. 1446)
• 1568: Stanisław Kostka, pola nobelo, unua sanktuligita jezuito, Patrona Sanktulo de Pollando (n. 1550)
• 1714: István Enyedi, hungara reformita pastro, instruisto (n. 1627)
• 1728: Marin Marais, franca muzikisto kaj komponisto, majstro de gambovjolo (n. 1656)
• 1758: Pierre Bouguer, franca matematikisto, geofizikisto, geodeziisto, astronomo, esploristo de magneta deklinacio, patro de la ŝiparkitekturo (n. 1698)
• 1799: Giuseppe Parini, itala poeto de novklasikismo kaj klerismo (n. 1729)
• 1815: Jakub Horowic, viziulo de Lublin, rabeno, gvidanto de ĥasidismo, kabalisto, filozofo (n. 1745)
• 1852: Johan Gadolin, finna kemiisto kaj mineralogo, malkovrinto de kemia elemento itrio (n. 1760)
• 1855: József Benke, hungara aktoro, dramtradukisto, fakverkisto (n. 1781)
• 1892: Erwin Theodor Döbner, germana arkitekto (n. 1839)
• 1907: Joseph Joachim, aŭstrohungara violonisto, dirigento kaj komponisto (n. 1831)
• 1909: Euclides da Cunha, brazila ĵurnalisto kaj verkisto, priskribinto de la Milito de Canudos (n. 1866)
• 1935: Paul Signac, franca pentristo, reprezentanto de post-impresionismo (n. 1863)
• 1936: Grazia Deledda, itala Nobelpremiita verkistino, reprezentantino de verismo (n. 1871)
• 1966: Jan Kiepura, pola kantisto (tenoro) kaj aktoro (n. 1902)
• 1967: René Magritte, belga superrealista pentristo influinta poparton (n. 1898)
• 1970: Géza Ambarus, hungara etnografo, membro de literatura societo Szigligeti Társaság (n. 1901)
• 1971: Paul Lukas, hungara-usona aktoro (n. 1891)
• 1984: László Simonka, rumania hungara ĵurnalisto, redaktoro, porjunulara verkisto (n. 1929)
• 1990: Viktor Coj, soveta komponisto, kantisto, aktoro kaj gitaristo (n. 1962)
• 1995: Karolo Piĉ, ĉeĥa oficisto kaj esperantisto, beletristo, esperantologo (Kritiko kaj recenzistiko en Esperanto), eseisto (La interna vivo de Esperanto), tradukisto, kunlaboranto de "Literatura Mondo", "La nica literatura revuo", "La Suda Stelo", "Norda Prismo", "Starto", membro de la Akademio de Esperanto, konata de membiografia romano La Litomiŝla Tombejo pro avangarda lingvaĵo (n. 1920)
• 1998: Károly Polinszky, hungara kemiisto, profesoro, ministro, membro de Hungara Scienca Akademio (n. 1922)
• 2001: Jenő Soós, rumania hungara matematikisto, fakverkisto (n.1937)
• 2002: János Balogh, hungara zoologo, profesoro, membro de Hungara Scienca Akademio (n. 1913)
• 2006: Te Atairangikaahu, maoria reĝino, novzelandanino (n. 1931)
• 2006: Wouter Pilger, nederlanda sociologo kaj eldonisto, estrarano de TEJO, komitatano de UEA, Esperanto-vortaristo, poeto, tradukisto, aŭtoro de artikoloj pri la hejma uzo de Esperanto (n. 1942)
• 2012: Harry Harrison, usona verkisto, membro de Honora Patrona Komitato de UEA (n.1925)
• 2012: Mária Lugossy, hungara skulptistino, vitroartisto, oraĵistino, medalistino, membro de Hungara Belarta Akademio (n. 1950)
• 2013: Jacques Vergès, franca advokato (n. 1926)
• 2013: Sławomir Mrożek, pola dramisto, prozisto kaj desegnisto (n. 1930)
• 2015: Julian Bond, usona verkisto, politikisto, aktivulo de Afrikusona Civilrajta Movado (n. 1940)
• 2020: Stuart Christie, skota anarkiisto kaj publikigisto (n. 1946)
• 2021: Gerd Müller, germana futbalisto kaj trejnisto (n. 1945)

Specialaj tagoj kaj festoj

• Italio: "Ferragosto", romia pra-festo je la nomo de Aŭgusto (Feriæ Augusti)
• Festoj kaj rememoroj en Katolika Eklezio: Ĉielenpreno de Maria
  • en Ĉeĥio: Spica Dipatrino
  • en Respubliko Kongo: Eminenta Dipatrino
  • en Pollando: Kuracplanta Dipatrino kaj Venka Dipatrino
• Ortodoksa Eklezio: Festo de la Endormiĝo de la Dipatrino, la festado de la post-morta stato de Maria, aparte en grekaj Cikladoj kaj Makedonio-Trakio (ikono transportita de Monaĥejo Sümela)
  • en Grekio: Festo de la Endormiĝa forpaso de Maria (la tria post Pasko kaj Kristnasko)
• Feriotago en Aŭstrio, Barato, Belgio, Ebur-Bordo, Francio, Grekio, Hispanio, Italio, Kameruno, Kipro, Kroatio, Libano, Litovio, Luksemburgo (lando), Malto, Maŭricio, Orienta Timoro, Pollando, Portugalio, Sejŝeloj kaj Slovenio
• Pollando: Festo de Pola Soldataro, memore al la Batalo de Varsovio, kaj Ĉielenpreno de Maria (libera de laboro)
• Havajo: Toro Nagashi (Ceremonio de la Flotanta Lanterno) por festi la finiĝon de la Dua Mondmilito
• Japanio: Tago pri viktimoj de la Dua Mondmilito
• Nacia tago en Barato (Hindio), tago de la sendependiĝo de Brita imperio (1947); alia nacia tago estas la 26-a de januaro
• Nacia tago en Sud-Koreio, tago de la liberiĝo (1948)
• Nacia tago en Kongo Brazavila = Respubliko Kongo, tago de la sendependiĝo (1960)
• Nacia tago en Liĥtenŝtejno, "Tago de Liĥtenŝtejno"
• Egipto: Tago de la superfluado de la rivero Nilo
• Tago de la Venko super Japanio

Tagoj de semajno

La 15-a de aŭgusto estas (laŭ gregoria kalendaro):

• Dimanĉo en jaroj: 1582 1593 1599 1604 1610 1621 1627 1632 1638 1649 1655 1660 1666 1677 1683 1688 1694 1700 1706 1717 1723 1728 1734 1745 1751 1756 1762 1773 1779 1784 1790 1802 1813 1819 1824 1830 1841 1847 1852 1858 1869 1875 1880 1886 1897 1909 1915 1920 1926 1937 1943 1948 1954 1965 1971 1976 1982 1993 1999 2004 2010 2021 2027 2032 2038 2049 2055 2060 2066 2077 2083 2088 2094;
• Lundo en jaroj: 1583 1588 1863 1605 1611 1616 1622 1633 1639 1644 1650 1661 1667 1672 1678 1689 1695 1701 1707 1712 1718 1729 1735 1740 1746 1757 1763 1768 1774 1785 1791 1796 1803 1808 1814 1825 1831 1836 1842 1853 1859 1864 1870 1881 1887 1892 1898 1904 1910 1921 1927 1932 1938 1949 1955 1960 1966 1977 1983 1988 1994 2005 2011 2016 2022 2033 2039 2044 2050 2061 2067 2072 2078 2089 2095;
• Mardo en jaroj: 1589 1595 1600 1606 1617 1623 1628 1634 1645 1651 1656 1662 1673 1679 1684 1690 1702 1713 1719 1724 1730 1741 1747 1752 1758 1769 1775 1780 1786 1797 1809 1815 1820 1826 1837 1843 1848 1854 1865 1871 1876 1882 1893 1899 1905 1911 1916 1922 1933 1939 1944 1950 1961 1967 1972 1978 1989 1995 2000 2006 2017 2023 2028 2034 2045 2051 2056 2062 2073 2079 2084 2090;
• Merkredo en jaroj: 1584 1590 1601 1607 1612 1618 1629 1635 1640 1646 1657 1663 1668 1674 1685 1691 1696 1703 1708 1714 1725 1731 1736 1742 1753 1759 1764 1770 1781 1787 1792 1798 1804 1810 1821 1827 1832 1838 1849 1855 1860 1866 1877 1883 1888 1894 1900 1906 1917 1923 1928 1934 1945 1951 1956 1962 1973 1979 1984 1990 2001 2007 2012 2018 2029 2035 2040 2046 2057 2063 2068 2074 2085 2091 2096;
• Ĵaŭdo en jaroj: 1585 1591 1596 1602 1613 1619 1624 1630 1641 1647 1652 1658 1669 1675 1680 1686 1697 1709 1715 1720 1726 1737 1743 1748 1754 1765 1771 1776 1782 1793 1799 1805 1811 1816 1822 1833 1839 1844 1850 1861 1867 1872 1878 1889 1895 1901 1907 1912 1918 1929 1935 1940 1946 1957 1963 1968 1974 1985 1991 1996 2002 2013 2019 2024 2030 2041 2047 2052 2058 2069 2075 2080 2086 2097;
• Vendredo en jaroj: 1586 1597 1603 1608 1614 1625 1631 1636 1642 1653 1659 1664 1670 1681 1687 1692 1698 1704 1710 1721 1727 1732 1738 1749 1755 1760 1766 1777 1783 1788 1794 1800 1806 1817 1823 1828 1834 1845 1851 1856 1862 1873 1879 1884 1890 1902 1913 1919 1924 1930 1941 1947 1952 1958 1969 1975 1980 1986 1997 2003 2008 2014 2025 2031 2036 2042 2053 2059 2064 2070 2081 2087 2092 2098;
• Sabato en jaroj: 1587 1592 1598 1609 1615 1620 1626 1637 1643 1648 1654 1665 1671 1676 1682 1693 1699 1705 1711 1716 1722 1733 1739 1744 1750 1761 1767 1772 1778 1789 1795 1801 1807 1812 1818 1829 1835 1840 1846 1857 1863 1868 1874 1885 1891 1896 1903 1908 1914 1925 1931 1936 1942 1953 1959 1964 1970 1981 1987 1992 1998 2009 2015 2020 2026 2037 2043 2048 2054 2065 2071 2076 2082 2093 2099.