Zbýšov

Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Zbýšov (apartigilo)

Zbýšov estas urbo en Ĉeĥio, en Sudmoravia regiono, en distrikto Brno-provinco. Ĝi etendiĝas sudokcidente de Brno en Boskovica sulko. Vivas ĉi tie 3 680 loĝantoj (2024).

Zbýšov
urbo
Preĝejo de sankta Marteno
Flago Blazono
Oficiala nomo: Zbýšov
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Sudmoravia regiono
Distrikto	Distrikto Brno-provinco
Administra municipo	Rosice
Historiaj regionoj	Grandmoravia regno, Moravio
Situo	Zbýšov
- alteco	348 m s. m.
- koordinatoj	49° 09′ 19″ N 16° 20′ 58″ O (mapo)
Katastro	6,01 km² (601 ha) Zbýšov u Oslavan
Loĝantaro	3 680 (2024)
Denseco	612,31 loĝ./km²
Sulko	Boskovica sulko
Unua skribmencio	1280
Horzono	MET (UTC 1)
- somera tempo	MET (UTC 2)
Poŝtkodo	664 11
NUTS 3	CZ064
NUTS 4	CZ0643
NUTS 5	CZ0643 584223
Katastraj teritorioj	1
Partoj de urbo	1
Bazaj setlejunuoj	2
Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
Vikimedia Komunejo: Zbýšov
Retpaĝo: www.mestozbysov.cz
Portalo pri Ĉeĥio

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Babice u Rosic, Zakřany, Kratochvilka, Oslavany kaj Neslovice.

Historio

La unua skribmencio pri la vilaĝo devenas el la jaro 1280. Ĝis la jaro 1820 Zbýšov estis (iam ankaŭ Zbejšov) sensignifa domaro. Sed ekde tiu ĉi jaro ĉi tie komencis minadon de nigra karbo la unua minadista kompanio Rahnova, pli poste nomita Amo Dia. Ekde tiu tempo la signifo de Zbýšov kaj la tuta regiono kreskis. En la jaro 1965 estis al Zbýšov donita statuso de urbo. En la jaro 1969 estis komencita trafiko de moderna minejo Jindřich II (en la loko de eksa minejo Jindřich I) kun ordigejo de karbo, kiu fariĝis la plej profunda (1550 m) nigrakarba minejo en Mez-Eŭropo. Al pluaj signifaj minejoj en la urbo kaj la proksima ĉirkaŭaĵo apartenis Simson, Antonín kaj ankaŭ Anna, unu el la plej malnovaj ŝaktoj el komenco de la 19-a jarcento. La rapida evoluo de la urbo estis finita komune kun finigo de la minado de nigra karbo en la tuta Nigrakarba regiono Rosice-Oslavany komence de la 1990-aj jaroj.

Loĝantaro

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	1 051
1880	1 328
1890	1 624
1900	1 796
1910	1 884
1921	1 894

Jaro	Loĝantoj
1930	2 028
1950	2 215
1961	3 871
1970	4 358
1980	4 484
1991	4 257

Jaro	Loĝantoj
2001	3 940
2014	3 841
2016	3 840
2017	3 802
2018	3 786
2019	3 784

Jaro	Loĝantoj
2020	3 775
2021	3 656
2022	3 684
2023	3 687
2024	3 680

Memorindaĵoj

• Preĝejo de sankta Marteno
• minturo de Minejo Simson – kultura kaj teknika memorindaĵo
• Muzeo de industriaj fervojoj

Naturaj belecoj

Sudoriente de la urbo, sur katastro de Padochov, situas naturmemorindaĵo Rybičková skála, kiu estas valora paleontologia loko. Ĉi tie estis malkovrita vertebro de praepoka herbovorula reptilio de genro Edaphosaŭro.

Personecoj

• Josef Skutil (1904–1965), arkeologo
• Ivan Honl (1866–1936), Kuracisto kaj mikrobiologo

Pluaj fotoj

• 
  Zbýšov
• 
  Zbýšov
• 
  Zbýšov