Tiamino
| Tiamino | ||
| Kemia formulo | ||
 | ||
Tiamino | ||
 | ||
 | ||
| Numerita strukturo de la tiamino. | ||
| Alternativa(j) nomo(j) | ||
| CAS-numero-kodo | 70-16-6 26658-09-3 | |
| ChemSpider kodo | 1098 | |
| PubChem-kodo | 1130 | |
| Fizikaj proprecoj | ||
| Aspekto | blanka aŭ flaveca solidaĵo[1] | |
| Molmaso | 265,35934g mol−1 | |
| Fandpunkto | 248 °C [2] | |
| Bolpunkto | 384 °C | |
| Ekflama temperaturo | 225 °C | |
| Solvebleco | Akvo:500 g/L[1] | |
| Mortiga dozo (LD50) | >2000 mg/kg (buŝe) | |
| GHS etikedigo de kemiaĵoj | ||
| GHS Damaĝo Piktogramo |
| |
| GHS Signalvorto | Averto | |
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H302, H312, H315, H319, H332 | |
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P261, P264, P264 265, P270, P271, P280, P301 317, P302 352, P304 340, P305 351 338, P317, P321, P330, P332 317, P337 317, P362 364, P501 | |
(25 °C kaj 100 kPa) | ||
Tiamino, aŭ vitamino B1, estas kemia kunmetaĵo trovata en manĝaĵoj kaj uzata kiel nutraĵa suplemento. Kiel suplemento, ĝi estas uzata por trakti kaj malhelpi tiaminmankon kaj la kondiĉojn kiuj rezultas de ĝi, inkluzive de beribero, sindromo de Korsakoff kaj psikozo de Korsakoff. Aliaj uzoj inkludas acersiropan urinmalsanon kaj la sindromon de Leigh. Ĝi povas esti prenita buŝe aŭ per injekto.
Manĝfontoj de tiamino inkluzivas integralajn grajnojn, legomojn kaj iujn viandojn kaj fiŝojn. Grajna prilaborado forigas multe de la vitamina enhavo, do en multaj landoj cerealoj kaj farunoj estas riĉigitaj per tiamino. Suplementoj kaj medikamentoj haveblas por trakti kaj malhelpi tiaminmankon kaj malordojn kiuj rezultas de ĝi inkluzivas beribero kaj encefalopatio de Wernicke.
La tiamina pirofosfato estas koenzimo de piruvata malhidrogenazo, α-ketoglutara malhidrogenazo kaj transketolazo. Ĉar la unua du estas gravaj enzimoj en la metabolo de karbonhidratoj, tiamin-manko kaŭzas problemojn en tio. Karenco de tiamino kaŭzas sindromon de Wernicke-Korsakoff kaj beriberon, malsanon kutiman ĉe fortaj alkoholistoj.