Magrebo
Magrebo (arabe مغرب "okcidente", derivita el la verbo gharaba: "(sun)subiro") signifas antaŭ ĉio la tri nordafrikajn landojn Tunizio, Alĝerio kaj Maroko, parte ankoraŭ Libion kaj Maŭritanion, kiuj havas komunajn historiajn radikojn. (Malo estas: Maŝreko (arabe مشرق "Oriente", der. el verbo sharaka: "(sun)supreniro"))
| Magrebo | |||
|---|---|---|---|
| Mondregiono | |||
| regiono [ ] | |||
| - koordinatoj | 30° 0′ 0″ N, 5° 0′ 0″ O (mapo)305Koordinatoj: 30° 0′ 0″ N, 5° 0′ 0″ O (mapo) [ ] | ||
| Akvokolektejo | 6 045 741 km² (604 574 100 ha) [ ] | ||
| Areo | 6 045 741 km² (604 574 100 ha) [ ] | ||
| Loĝantaro | 101 095 436 [ ] (2019) | ||
| Denseco | 16,72 loĝ./km² [ ] [ ] | ||
|
|||
|
|||
 Vikimedia Komunejo: Maghreb [ ] |
|||
.svg)
En la araba oni komprenas sub la nocio Magrebo nur Marokon (verŝajne, ĉar ĝi estas la plej okcidenta araba lando.)
Historio
redaktiMagrebo estis en la antikveco nur sub fenicia influo. Kartago, la plej granda kaj potenca "punika" urbo troviĝis ekster Fenicio, nun en Tunizio. Post la Punikaj Militoj, la regiono venis al Romo. Kun la disvastiĝo de islamo en la 7-a jc., la areon atingis araba influo, do tiel la tieaj loĝantoj parolas ankoraŭ hodiaŭ la araban kaj diversaj malplimultoj berberajn lingvojn. La landoj ĝis Maroko estis vasaloj de la osmana imperio, kies lokon transprenis la eŭropaj kolonizantoj en la 19-a kaj 20-a jarcentoj. La landoj akiris siajn sendependiĝojn fine de la 1950-aj kaj en la 1960-aj jaroj.
La Araba Magreba Unio
redaktiLa Araba Magreba Unio estas regiona asocio de ŝtatoj en Nord-Afriko, fondita la 17-an de februaro en 1989. Ĝin antaŭis renkongtiĝo de ŝtataj gvidantoj de kvin Magreb-ŝtatoj en junio de 1988 en Zeralda, Alĝerio. La sidejo de Unio situas en Rabat, Maroko. La membroŝtatoj estas Alĝerio, Egiptio, Maŭritanio, Maroko, Libio, Tunizio, (sed ne Okcident-Saharo!)
La celoj de la Unio: ekonomia kooperado, kunlaboro en ekstere-, interne- kaj kulturpolitiko. Problemoj tiurilate: diversaj leĝoj, granda burokratio, malgranda varointerŝanĝo inter ili (nur 3 % de la tuta eksporto, dume 60-75% kun EU) kaj manko je mono, rilato inter Maroko kaj Alĝerio.
Oni akceptis en 1991 planon pro ekonomia integrado, kiu kondukus al ekonomia unio.
Kulturo
redaktiLa Magreba kuirarto rilatas al la kuirartaj praktikoj de la landoj kaj etnoj kiuj vivas kaj konsistigas la tiel nomatan: Magrebo (en la araba المغرب) en geografia opozicio al la Maŝreko. Magrebaj kuirartoj havas, en sia plej norda parto, karakterizaĵojn de mediteranea kuirarto, dum ili estas parto de afrikaj kuirartoj. Ĝi havas grandajn influojn de la indiĝenaj berberoj, de la araboj, kaj el la otomana kuirarto kaj turka kuirarto (kun la escepto de maroka kuirarto) pro la disvastiĝo de la Otomana Imperio kaj tial oni povas vidi la dolmojn kaj baklavojn en multaj el ĝiaj regionoj.
Eksteraj ligiloj
redakti- retejo de la Magreba Araba Unio
- multaj retaj ligiloj pri Magrebo en la retlistejo DMOZ (france) Arkivigite je 2017-03-14 per la retarkivo Wayback Machine
Vidu ankaŭ
redakti-
la Atlasa Montaro super tegmentoj de Marakeŝo, Maroko, en Magrebo -
la golfo de Alĝero vidita de okcidento
