Līgatne

urbo en Latvio

Līgatne estas urbo en Latvia historia regiono Vidzeme, en la centro de Latvio. Ĝi apartenas al distrikto Cēsis kaj situas en okcidenta parto de la distrikto. La distancoj al la plej gravaj centroj estas 19 km de Sigulda kaj 73 km de Rigo.[1] Laŭ la stato de la jaro 2024 en la urbo vivis 1 009 personoj sur areo de 7,07 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 143 loĝantoj/km².

Līgatne
Lejas Līgatne
Urbo
Iama paperfabriko
Blazono
Lando Latvio Latvio
Municipo Cēsis
Historia regiono Livonio aŭ Livlando (latve Vidzeme)
Rivero Gauja, Līgatne
Supermara alteco 88 m s. m.
Koordinatoj 57° 13′ 56″ N 25° 02′ 45″ O / 57.23222 °N, 25.04583 °O / 57.23222; 25.04583 (mapo)
Areo 7,1 km² (710 ha)
Loĝantaro 1 015 (29.01.2021)
Denseco 142,96 loĝ./km²
Urborajtoj 1993
Horzono EET (UTC 2)
 - somera tempo EEST (UTC 3)
Poŝtkodo LV-4110
Vikimedia Komunejo: Līgatne
Retpaĝo: ligatne.lv

Historio

redakti

Līgatne (historie Līgate) unue estis menciita en skribaĵoj dum la sveda Vidzeme periodo en la 17-a jarcento.

En 1816 en Līgatne estis konstruita paperfabriko. En 1830, nova konstruaĵo estis konstruita por ĝi, kiun ĝi funkciigis ĝis sia fermo en 2014. La fino de la 19-a jarcento estas rilata al la glortempo de Līgatne.[2] Dum tiu tempo, la paperfabriko spertis ampleksan konstruon, inkluzive de laboristoj kaj administraciohejmoj, same kiel hospitalon, akuŝejon, fabrikklubon, lernejon, hejmon por handikapuloj, kaj apoteko. La fabriko havis unikan socian modelon de sia tempo en Rusio: laboristoj ricevis senpagan loĝejon, elektron, hejton, medicinan prizorgon, edukadon por infanoj, provizon por maljunuloj. Pro tiuj vivkondiĉoj, la tempo de la sanga revolucio de 1905 en Līgatne pasis pace.

Dum la Unua Mondmilito la paperfabriko estis evakuita al Rusio. Paperproduktado rekomencis en 1921. En 1935, Līgatne estis renomita la Līgatne Paperfabriko por distingi ĝin de la vilaĝo de Līgatne Stacio, kiu estis establita ĉe stacidomo 6 km fore.

En 1949, Līgatne ricevis la statuson de laborista vilaĝo (de 1961 - urbvilaĝo). En 1993, Līgatne akiris urborajtojn.

Geografio

redakti

La urbo situas en la Vidzeme altebenaĵo kaj en la antikva valo de rivero Gauja.[3] La centro de Līgatne situas 2 km sude de Gauja, ĝia alfluanto rivero Līgatne fluas tra la urbo.

Averaĝa temperaturo estas -6°C en januaro kaj 17°C en julio. Da precipitaĵo falas 700 mm jare.[3]

Transporto

redakti

Gravaj aŭtovojoj de urbo estas V284 (Līgatne-Nītaure), V83 (Sigulda-Līgatne), V328 (Līgatne-Lieltītmaņi), V283 (Drabeši-Līgatne) kaj Brīvības strato al vilaĝo Augšlīgatne kaj fervoja stacio (en 2022 5 persontrajnoj ĉiutage veturas al Rigo).

Loĝantaro

redakti

Ŝanĝo de loĝantaro

redakti
Jaro Homoj[2]
1935 249
1967 2200
2000 1467
2021 1015

Etna strukturo

redakti
Jaro Homoj kune Latvoj Rusoj Belorusoj Ukrainoj Poloj Litovoj La cetero[4]
2000 1467 1281 (87%) 125 (9%) 14 (1%) 6 (0%) 10 (1%) 10 (1%) 21 (1%)
2021 1010 908 (90%) 70 (7%) 6 (1%) 4 (0%) 8 (1%) 7 (1%) 7 (1%)

Vidindaĵoj

redakti
  • Iama paperfabriko
  • Keloj kaj trairejoj en la grejsaj nudrokoj de la Līgatne Rivero
  • Līgatne kasteltumulo (1 km nordoriente de urbo)
  • Pramo super Gauja
  • Gauja kaj Līgatne valoj
  • Līgatne naturvojoj kaj bestoĝardeno
  • Subtera bunkro de la sovetia latva registaro en kazo de nuklea milito.

Bildoj

redakti

Referencoj

redakti
  1. Toponavi.com. Distancoj
  2. 2,0 2,1 Latvijas PSR Mazā Enciklopēdija - Latva Malgranda Enciklopedio, v. 2, p. 378.
  3. 3,0 3,1 Latvijas ģeogrāfijas atlants - Latvia geografia atlaso. "Jāņa sēta", 2020
  4. stat.gov.lv

Eksteraj ligiloj

redakti

  Bildoj, sonoj kaj videoj pri temo Līgatne en Vikimedia Komunejo